Ćwiczenia utrwalające wymowę głoski [s] dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym

1.Cele ogólne: kształtowanie poprawnej wymowy
2.Cele szczegółowe:
• artykułowanie głosek [s] w izolacji,
• utrwalanie poprawnej wymowy w nagłosie, śródgłosie i wygłosie
wyrazu,
• doskonalenie słuchu fonemowego,
• wdrażanie do samokontroli poprawnej wymowy.
3.Metody: Zadania stawiane do wykonania.
4.Pomoce dydaktyczne:
- Karty pracy
- Michalak-Widera I., Węsierska K.: Syczące wierszyki, Katowice 2006.
- Wójtowiczowa J.: Logopedyczny zbiór wyrazów, Warszawa 1993.
- Lubner-Piskorska A.: Unilogo 2. Wyrazy w obrazkach. Zestaw kart do
terapii głosek trzech szeregów, Wydawnictwo Harmonia.
- Zagadki logopedyczne. Szereg syczący i szumiący, Wydawnictwo
Harmonia.

Wstęp: Na początku zajęć należy poinformować dziecko o tym, że będzie ćwiczyło wymowę głosek [s] oraz zachęcić do pracy.
Rozwinięcie: Część zasadnicza obejmuje różne ćwiczenia, które utrwalają poprawną wymowę, ćwiczą słuch fonemowy i wdrażają do samooceny i samokontroli. Powinny być urozmaicone, gdyż dzięki temu dziecko nie nudzi się, chętniej pracuje, a my jesteśmy w stanie określić, co nasz podopieczny lubi i przygotować na następne zajęcia wybrane dla niego zadania.

Propozycje ćwiczeń:

Karta pracy 1
Terapeuta czyta wiersz, a uczeń wypowiada głośno po każdym wersie przedłużoną głoskę [s], udając syk węża

Wąż samotnik
Nauczyciel: Sunie sobie wąż samotnik, dziecko: sss....
Nauczyciel: Za nim jego stryj grzechotnik. dziecko: sss....
Nauczyciel: I stu synów stryja z z sykiem: dziecko: sss....
Nauczyciel:„ Przestań już być samotnikiem!” dziecko: sss...

( Wiersz „Syczące wierszyki. Materiał językowy: Wierszyki, wyliczanki, zagadki, powiedzonka wyrazowo-obrazkowe i rebusy fonetyczne do utrwalania głosek syczących. Kolorowanko-czytanka. Zebrały i opracowały: Iwona Michalak-Widera, Katarzyna Węsierska. Wydawca: Unikat 2, Katowice, s. 15 )

Karta pracy 2
Dziecko powtarza za nauczycielem sylaby, przesuwając palcem po kropkach, od głoski [s] do samogłoski, wydłużając w artykulacji głoskę [s]:
S........................................A
S........................................O
S........................................E
S........................................U
S........................................Y

Karta pracy 3
Dziecko wkłada do odpowiedniego pojemnika obrazki, których nazwy zaczynają się na [sa] lub [so], [su], [se], [sy] ( Materiał można przygotować, korzystając z Unilogo 2. Wyrazy w obrazkach. Zestaw kart do terapii głosek trzech szeregów, Wydawnictwo Harmonia)
Materiał obrazkowy, np.: sałata, sanki, samochód, samolot, ser, serwetki, sok, sople, syrop, sukienka, itp...

Karta pracy 4
Dziecko powtarza za nauczycielem słowa i ocenia poprawność wypowiadanych przez siebie wyrazów, przyznając sobie odpowiednią naklejkę z buzią.
Materiał wyrazowy, np.:
sałata – miejsce na naklejkę
sasanka– miejsce na naklejkę
samica– miejsce na naklejkę
sok– miejsce na naklejkę
solniczka– miejsce na naklejkę
sanie – miejsce na naklejkę
sandały– miejsce na naklejkę
sala – miejsce na naklejkę

Karta pracy 4
Nauczyciel wypowiada raz poprawnie, raz niepoprawnie wyraz z głoską [s], zamieniając [s] na [sz] lub [ś]. Zadaniem dziecka jest potwierdzić poprawność i wskazać niepoprawność wymowy wyrazu, wymawiając niepoprawnie wypowiedziane słowo w sposób prawidłowy. Przy każdym dobrze wykonanym przykładzie dziecko przyznaje sobie punkt.
Materiał wyrazowy, np.: sam, samochód, fasola, piosenka, tygrys, autobus, sukienka, sanki

Karta pracy 5
Dziecko odgaduje zagadki.
( Pomoc dydaktyczna: Zagadki logopedyczne. Szereg syczący i szumiący. Wydawnictwo Harmonia )
Karta pracy 6
Dziecko odpowiada na pytania, np.
Jakie drzewo ma igiełki? ( sosna)
W jakiej porze roku zakwitają drzewa? (wiosna)
Co lubią jeść króliki? ( sałata)
Jaki pojazd stoi w garażu? ( samochód)
Uwaga! Pytania dostosowujemy do wieku i wiedzy dziecka.

Karta pracy 7
Pociąg
Dziecko układa pociąg z jak najdłuższym składem wagonów. Jeden wagonik to karteczka w kształcie wagonika, na której napisano wyraz z głoską [s]. Karteczki te przykleja kolejno do lokomotywy, wówczas gdy poprawnie wymówi zamieszczone na nich nazwy. Innymi wariantami tej samej zabawy może być zabawa w węża, sadzenie warzyw w ogródku

Zakończenie:
Zapisanie kilku wyrazów głoską [s] lub wybranie wierszyka do nauczenia się na pamięć. Przyznanie nagrody dziecku za wytrwałą pracę, np. naklejki, emotikonki, punktów, itp.