Innowacja pedagogiczna "Zdrowo jem, więcej wiem"

Innowacja pedagogiczna – „Zdrowo jem, więcej wiem”.

Innowacja „ Zdrowo jem, więcej wiem” była realizowana z dziećmi 6 – letnimi w oddziale przedszkolnym przy Szkole Podstawowej im. C.K. Norwida w Trzeszczanach w drugim semestrze roku szkolnego 2021/2022 od miesiąca stycznia 2022r. do czerwca 2022r. – wiosna.

Dzieci mają świadomość znaczenia zdrowego odżywiania, jako czynnika istotnego dla zdrowia.

PODSTAWA PRAWNA:

Podstawa prawna:

* Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991r. (t.j.).: Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz.
2572 ze zm.)

* Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 r. w
sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez
publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z 2002R. Nr 56, poz. 506 ze zm.)

* Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 czerwca 2009r. w sprawie
dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów
nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. z 2009 r. Nr 89,
poz.73.

Tytuł innowacji pedagogicznej: „Zdrowo jem, więcej wiem”.

Typ innowacji: innowacja pedagogiczna programowo - metodyczna

Miejsce realizacji : Oddział przedszkolny przy Szkole Podstawowej w Trzeszczanach

Zakres: Innowacją pedagogiczną objęci będą wszyscy wychowankowie przedszkola, rodzice i nauczyciele.

Czas realizacji: Działania innowacyjne prowadzone będą od stycznia do czerwca 2022 r.

Koszt innowacji: We własnym zakresie, Szkoła Podstawowa w Trzeszczanach zapewnia odpowiednie warunki lokalowe i organizacyjne niezbędne do planowanych działań innowacyjnych. Ich realizacja uatrakcyjni zdobywanie przez dzieci nowych wiadomości i umiejętności z zakresu wychowania zdrowotnego.

WSTĘP

Prawidłowe żywienie ma ogromny wpływ na zdrowie i rozwój dziecka w wieku przedszkolnym. Jakość jedzenia i rodzaj oraz prawidłowe nawyki żywieniowe są nie tylko podstawą regulowania ważnych procesów życiowych, ale również zapobiegają chorobom cywilizacyjnym miedzy innymi otyłości.
W naszym kraju od lat zwiększa się odsetek dzieci z nieprawidłową masą ciała. Potwierdzają to liczne badania i publikacje, między innymi raport Najwyższej Izby Kontroli z września 2017 roku. Według niego, aż 22% dzieci w Polsce cierpi na nadwagę, otyłość lub niedowagę. W odpowiedzi na tak niepokojące dane postawiono na rozwiązania długofalowe i stworzono ogólnopolski projekt edukacji prozdrowotnej „Zdrowo jem, więcej wiem”. Kierowany jest on do uczniów zerówek i klas I-III szkół podstawowych. Nasza zerówka w tym roku szkolnym przystąpiła do tego projektu.
To właśnie w młodszym wieku szkolnym zaczynają się wyrabiać nawyki żywieniowe. Warto, żeby te nawyki od razu były prawidłowe i pozwalały cieszyć się zdrowym i długim życiem. Zatem edukacyjną rolą przedszkola jest przygotowanie dziecka do świadomego dbania o własne zdrowie, kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych.
Proponowana innowacja „Zdrowo jem, więcej wiem” jest odpowiedzią na poszukiwanie sposobów zainteresowania dzieci różnorodnymi produktami oraz zdrowym odżywianiem. Zdaję sobie sprawę, że edukacją należy objąć również osoby dorosłe, z których dzieci czerpią przykład. Nasze działania kieruję równolegle do nauczycieli, rodziców, pracowników kuchni i obsługi oraz innych osób, dla których ważne jest zdrowe odżywianie dzieci.
Program ten wzbogaca ofertę edukacyjną przedszkola, wprowadza korzystne zmiany w sposobie żywienia dzieci, propaguje zdrowy styl życia oraz angażuje i integruje społeczność.

CHARAKTERYSTYKA INNOWACJI

Program został opracowany na podstawie ogólnopolskiego projektu edukacji prozdrowotnej „Zdrowo jem, więcej wiem”, który objęła honorowym patronatem Pierwsza Dama, Agata Kornahauser - Duda. Program obejmuje cykl zajęć edukacyjnych zaplanowanych na 6 miesięcy od stycznia 2022r. do czerwca 2022r.
Część treści zawartych w programie pochodzi z tego projektu. Projekt podzielony jest na dwa etapy (jesienno – zimowy i wiosenny). Etap jesienno – zimowy poświęcony jest zasadom zdrowego żywienia oraz ograniczaniu soli i cukru w diecie natomiast etap wiosenny poświęcony jest tematyce etykiet na produktach żywnościowych oraz aktywności fizycznej. My przystąpiliśmy do etapu wiosennego chociaż pozwoliliśmy sobie dołączyć niektóre tematy z etapu jesienno – zimowego. Również niektóre scenariusze zajęć, konkursów i spotkań z rodzicami są oparte na tematyce zawartej w projekcie.
Zaplanowane zajęcia realizowane będą w poszczególnych miesiącach według ustalonego harmonogramu w oddziale przedszkolnym przy Szkole Podstawowej w Trzeszczanach.
Głównym celem innowacji jest zatem wykształcenie u dzieci postaw prozdrowotnych poprzez uczenie zasad zdrowego odżywiania oraz przekazywanie wiedzy na temat produktów służących zdrowiu i produktów dla zdrowia szkodliwych. Ważnym celem jest również uświadomienie związku pomiędzy żywieniem, a występowaniem wielu chorób i dolegliwości oraz podkreślenie roli codziennej aktywności fizycznej w profilaktyce zdrowotnej. Ważnym powodem powstania tej innowacji jest również kształcenie rodziców, od których zależy całokształt stylu życia rodziny i przekonanie ich, że warto zadbać o zdrowe odżywianie i regularną aktywność fizyczną
Podczas realizacji programu dzieci będą brały czynny udział w uprawie warzyw i ich pielęgnacji, a później w przygotowywaniu zdrowych, smacznych i kolorowych posiłków. Ważną rolę odgrywać będzie też zachęcanie dzieci do picia wody.
Program ma na celu zwrócenie uwagi na jakość jedzenia oraz kształtowanie nawyków zdrowego odżywiania się. Uświadomi dzieciom, że same mogą decydować czy chcą jeść zdrowo oraz przekonają się, iż przygotowywanie jest łatwe i sprawia przyjemność. Program umożliwia również nauczenie dzieci pracy w grupie, podziału obowiązków i właściwego czasu przygotowania produktów owocowych.
Skierowany jest bezpośrednio do dzieci, a pośrednio do rodziców, nauczycieli, pracowników obsługi. Program ma charakter otwarty i jego treści mogą być rozszerzane w zależności od zainteresowań dzieci. Zaproponowane treści w programie innowacyjnym są dostosowane do możliwości intelektualnych uczniów.
Innowacją zostaną objęte dzieci w wieku 6 lat. Będzie realizowana w czasie pobytu dzieci w przedszkolu poprzez: zajęcia edukacyjne, prelekcje, zabawy, spacery, wycieczki, działania praktyczne, obserwacje i doświadczenia. Zaproponowane treści zostały odpowiednio dobrane do określonej grupy wiekowej i możliwości intelektualnych dzieci.

CELE INNOWACJI

Cele ogólne

• Zapoznanie z piramidą zdrowia;
• Przekazywanie wiedzy na temat produktów służących zdrowiu i produktów dla zdrowia szkodliwych;
• Uświadomienie dzieciom związku pomiędzy żywieniem, a występowaniem wielu chorób i dolegliwości;
• Kształtowanie nawyków żywieniowych dotyczących spożywania zdrowych produktów pozbawionych nadmiaru soli i cukru;
• Rozwijanie umiejętności podejmowania decyzji o wyborze żywności;
• Uświadomienie i przekonanie rodziców, że warto zadbać o zdrowe odżywianie i regularną aktywność fizyczną;
• Zmiana swoich przyzwyczajeń związanych ze słodyczami;
• Promowanie zdrowych nawyków żywieniowych poprzez gazetki szkolne, zabawy, apele, przedstawienia, wystawy, gazetki ścienne;
• Umiejętność wyboru właściwych produktów poprzez czytanie etykiet;
• Opracowanie własnej gry zespołowej aktywnej tupu „Dwa ognie”;
• Wspieranie dzieci podczas realizacji przewidzianych działań;
• Przekazywanie zdobytej wiedzy rodzicom oraz całej społeczności szkolnej/przedszkolnej;
• Poznanie procesu uprawy, wzrostu i pielęgnacji warzyw;
• Wzbogacanie wiedzy o owocach i warzywach za pomocą zmysłów;
• Kształtowanie właściwych zachowań, nawyków i umiejętności: higienicznych
i kulinarnych oraz estetyki nakrywania do stołu;
• Wspieranie dziecięcej ciekawości, aktywności i samodzielności
• Stwarzanie warunków do przeprowadzania obserwacji;
• Kształtowanie pozytywnych nawyków racjonalnego odżywiania się;

Cele szczegółowe:

• Rozpoznaje i nazywa warzywa i owoce;
• Rozumie pojęcie zdrowego odżywiania się.
• Zna piramidę żywienia i wie jakie produkty wchodzą w jej skład.
• Potrafi wymienić produkty spożywcze służące zdrowiu i dla zdrowia szkodliwe;
• Wie jakie znaczenie mają witaminy dla zdrowia człowieka.
• Świadomie wybiera zdrową żywność, pozbawioną nadmiaru soli i cukru;
• Wie, że trzeba dbać o zdrowie i regularną aktywność fizyczną;
• Wie, że należy czytać etykiety na produktach spożywczych;
• Dostrzega związek pomiędzy pożywieniem a występowaniem wielu chorób i dolegliwości;
• Potrafi przygotować miejsce uprawy;
• Wie, co potrzebne jest roślinom do życia;
• Pielęgnuje założone grządki: podlewa, sadzi warzywa, porządkuje ogród;
• Pamięta o zachowaniu zasad higieny, tj. mycie warzyw i owoców przed spożyciem
• Włącza do diety dużą ilość warzyw i owoców
• Przyzwyczaja się do spożywania pokarmów twardych, wymagających wzmożonej pracy szczęki;
• Odczuwa radość z możliwości działania;
• Potrafi samodzielnie lub z pomocą wykonać zdrowe potrawy.
• Ma wpływ na ustalanie przedszkolnego jadłospisu.
• Zna zasady nakrywania, podawania do stołu i kulturalnego jedzenia.
• Przezwycięża niechęć do próbowania nowych potraw
• Poznaje pochodzenie produktów żywnościowych;
• Wybiera wodę do picia.

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW

Osiąganie zamierzonych celów jest uwarunkowane odpowiednim doborem treści oraz dostosowaniem ich do wymagań i możliwości rozwojowych dzieci. Ważna jest również właściwa organizacja i przebieg procesu edukacyjnego, właściwy dobór treści, form, metod i środków dydaktycznych. Praca nad właściwym odżywianiem zapewni wtedy rezultaty, kiedy nauczyciel i rodzice będą dostarczać pozytywnych wzorów.

STOSOWANE FORMY I METODY

Metody oparte na słowie:

- pogadanka,
- dyskusja,
- wiersze, bajki i opowiadania,
- opis,
- objaśnienie,
- rozmowa połączona z pokazem sposobu przygotowywania posiłków dla dzieci,
- instrukcje
- zabawa edukacyjna,
- burza mózgów.
- drzewko decyzyjne,

Metody czynne:

- zajęć praktycznych: wspólne wykonywanie wiosennych kanapek,
- samodzielnych doświadczeń,
- kierowana własną działalnością,
- zadań stawianych dziecku,
- gra dydaktyczna „Dwa ognie”
- zabawy z chustą animacyjną – Klanza,

Metody percepcyjne:

- obserwacja,
- pokaz,
- film,
- demonstracja
- prezentacja multimedialna

Formy:

- indywidualna,
- praca z całą grupą,
- zbiorowa,
- zespołowa

HARMONOGRAM REALIZACJI ZADAŃ PROGRAMOWYCH

Termin realizacji.
Tematyka.
Treści.

Termin realizacji: Styczeń
Tematyka:
1. Czysta woda zdrowia doda
Treści:
* Znaczenie wody dla życia człowieka. * Wyposażenie sali w pojemniki z wodą do picia do samodzielnego korzystania przez dzieci. * Degustacja wód smakowych.
Termin realizacji: Styczeń
Tematyka:
2. Co należy jeść aby być zdrowym? „Piramida żywności”
Treści:
* Pogadanka na temat zdrowego żywienia dzieci
* Tablica informacyjna dla rodziców na temat piramidy żywieniowej
* Prezentacja: Wybieram zdrowie i zdrowe odżywianie.
* Prezentacja: Prawidłowe żywienie uczniów

Termin realizacji: Luty
Tematyka:
3. W białej krainie – ostrożnie z cukrem i solą.
Treści:
* Burza mózgów; * Pogadanka o soli i cukrze. * Gdzie ukrywają się cukier i sól? * Drzewko decyzyjne. * Prezentacja: Różne oblicza cukru. * Prezentacja: Mniej soli proszę * Forum: „Jak zmienić złe nawyki żywieniowe?”

Termin realizacji: Luty
Tematyka:
4. Forum zdrowia dla rodziców: „Jak skutecznie zmienić złe nawyki żywieniowe?”
Treści:
* Krótka prelekcja dla rodziców. * Piramida Zdrowia dla dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. * Prezentacja

Termin realizacji: Marzec
Tematyka:
5. Zielony parapet.
Treści:
* Założenie hodowli kiełków (owies, rzeżucha, rzodkiewka);
* Uprawa szczypiorku, pietruszki i koperku)

Termin realizacji: Marzec
Tematyka:
6. Zbieramy informacje na temat tego, co jemy.
Treści:
* Zaproszenie dietetyka – pogadanka na temat
zdrowego żywienia dzieci;
* Prezentacja: „Mądre zakupy”.

Termin realizacji: Kwiecień
Tematyka:
7. Zakładamy własny ogródek warzywny.
Treści:
* Wiosenne prace w ogródku;
* Prace pielęgnacyjne, sadzenie sadzonek, sianie warzyw, podlewanie, obserwacja wzrostu roślin oraz ich pielęgnacja;

Termin realizacji: Kwiecień
Tematyka:
8. Konkurs: Gazetka ścienna:” Jak czytać etykiety?”.
Treści:
* Konkurs gazetka „Jak czytać etykiety?”
* Zorganizowanie konkursu w klasie przedszkolnej. Aktywnie spędzamy czas

Termin realizacji: Maj
Tematyka:
9. Aktywnie spędzamy czas.
Treści:
* Stwarzanie okazji do wspólnych zabaw dzieci; * Zapoznanie ze sposobami spędzania wolnego czasu z rodziną; * Kształtowanie postawy prozdrowotnej; * Propagowanie zasad zdrowego stylu życia * Stwarzanie dzieciom sytuacji budzących ich emocje, radość, zadowolenie;
Termin realizacji: Maj
Tematyka:
10. Konkurs: Strefa aktywności – stwórzcie własną grę zespołową.
Treści:
* Zorganizowanie wśród dzieci i rodziców konkursu na najciekawszą własną grę zespołową; *Stworzenie własnej gry zespołowej *Wywieszenie gry na tablicy informacyjnej; *Popularyzacja gry wśród dzieci z klas starszych
Termin realizacji: Czerwiec
Tematyka:
11. Forum zdrowia dla rodziców – „Wychowanie fizyczne – ważna lekcja.”
Treści:
* Krótka prelekcja dla rodziców ;
* Pokazanie swoich osiągnięć pozostałym uczniom, nauczycielom i rodzicom;
* Promowanie zdrowego odżywiania się i aktywności fizycznej wśród społeczności szkolnej;
* Apel szkolny promujący zdrowy styl życia i aktywność ruchową pod hasłem „ W zdrowym ciele zdrowy duch, ten kto ćwiczy, ten jest zdrów”

Termin realizacji: Czerwiec
Tematyka:
12. Dzielimy się wiedzą - zajęcia otwarte z rodzicami.
Treści:
* Krótka prelekcja dla rodziców ;
* Prezentacja;
* Organizacja zajęć otwartych dla rodziców - pt. „ Wiosenne zabawy z rodzicami – Gimnastyka Supersmyka” – warsztaty;
* Przygotowanie i degustacja kanapek z przygotowanych samodzielnie oraz pod okiem rodziców i nauczyciela warzyw wyhodowanych w przedszkolnym ogródku.
EWALUACJA INNOWACJI

Chcąc sprawdzić efekty wprowadzonej innowacji, nauczyciel na bieżąco będzie monitorował zaplanowane działania. Będzie systematycznie prowadzona obserwacja dzieci w zakresie przyswajania przez nich treści zawartych w programie. Dokładnej analizy funkcjonowania programu w codziennej praktyce nauczyciel dokona poprzez przygotowany kwestionariusz ankiety dla nauczyciela prowadzącego, dotyczącego sprawdzonych przez dzieci wiadomości i umiejętności związanych ze zdrowym odżywianiem oraz korzyści jakie wynikły z jego wprowadzania. Ponadto w zakresie ewaluacji zaplanowano dokumentowanie przeprowadzonych działań innowacyjnych w postaci zdjęć na stronie internetowej szkoły, przeprowadzenia ankiety dla losowo wybranych rodziców (załącznik nr 1 i załącznik nr 3) oraz ankiety dla nauczycieli (załącznik nr 2).

PRZEWIDYWANE EFEKTY PO ZAKOŃCZENIU DZIAŁAŃ

Po zakończeniu innowacji „Zdrowo jem, więcej wiem” dzieci:

- będą rozumiały potrzebę spożywania produktów niezbędnych dla zdrowia (warzyw i owoców),
- poznają Piramidę Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej,
- dostrzegą sobie związek pomiędzy żywieniem a występowaniem wielu chorób i dolegliwości,
- wykształcą nowe nawyki żywieniowe dotyczące spożywania zdrowych produktów pozbawionych soli i cukru,
- będą wybierały zdrową żywność,
- będą pamiętały, że nie należy jeść dużo słodyczy,
- dostrzegą potrzebę aktywności fizycznej,
- pogłębią swoją wiedzę o produktach bogatych w witaminy
- będą wiedziały, że nie należy spożywać produktów dla zdrowia szkodliwych,
- będą określały smak i zapach owoców i warzyw,
- będą wiedziały, że należy myć owoce i warzywa przed zjedzeniem,
- będą pamiętały o myciu rąk przed przygotowaniem posiłków,
- nabędą nawyków higienicznych
- mają wiedzę teoretyczną i praktyczną na temat zdrowego odżywiania,
- poznają nowe rośliny: warzywa, owoce, kwiaty,
- poznają proces uprawy wzrostu i pielęgnacji warzyw;
- będą wybierały wodę do picia.

Efektem działań podjętych podczas realizacji projektu innowacji będzie również korzystny wizerunek przedszkola w środowisku, jako placówki promującej zdrowy styl życia i odżywiania się. Działania podjęte w związku z wdrożoną innowacją będą na bieżąco publikowane na stronie internetowej szkoły.

ZAŁĄCZNIKI

- przykładowe scenariusze zajęć
- kwestionariusz ankiety dla nauczyciela
- kwestionariusze ankiety dla rodziców

BIBLIOGRAFIA: