Co nazywa czasownik? Scenariusz lekcji w kl. 4

Co nazywa czasownik?

Scenariusz lekcji języka polskiego w klasie IVB (45 min.)

■ Cele lekcji:
Uczeń:wie, co nazywa czasownik,
wie, na jakie pytania odpowiada czasownik,
rozpoznaje w tekście czasowniki,
rozróżnia czasowniki oznaczające czynności i stany,
rozpoznaje formę osobową i bezosobową czasownika.

■ Metody pracy:
- rozmowa kierowana,
- praca z tekstem,
- metoda ćwiczeń praktycznych,
- gra dydaktyczna (krzyżówka).

■ Formy pracy:
- indywidualna, w parach, w grupach, zbiorowa.

■ Środki dydaktyczne:
tekst wiersza Jana Brzechwy pt. „Leń”,
krzyżówka,
tabela,
wycięte papierowe paski z czasownikami,
kartki z pytaniami i poleceniami,
schemat z informacjami o czasowniku.

■ Przebieg lekcji:

Faza wprowadzająca:
Sprawdzenie obecności, zapoznanie z tematem lekcyjnym.
Krótkie wprowadzenie nauczyciela dotyczące tematu lekcyjnego, podanie celów lekcji.
Faza realizacyjna:
Rozdanie uczniom kartek zawierających tekst wiersza pt. „Leń” Jana Brzechwy z prośbą, by cicho przeczytali treść, po czym nauczyciel odczytuje ją głośno. Zadaje pytanie skierowane do wszystkich, kto jest bohaterem wiersza.
Następnie dobiera uczniów w pary i prosi o podkreślenie wyrazów, które mówią o czynnościach przez niego wykonywanych. Zgłaszający się uczniowie podają wyrazy, które podkreślili. Nauczyciel zapisuje je na tablicy i prosi, by podali pytanie, na które dany wyraz odpowiada, również je zapisując.
Prowadzący umieszcza na tablicy za pomocą magnesów sporządzoną wcześniej krzyżówkę z hasłem „CZĘŚĆ MOWY” i kolejno odczytuje do niej pytania. Gdy dany uczeń zna odpowiedź, podnosi rękę do góry i po wskazaniu przez nauczyciela wypowiada ją głośno. Jeśli jest prawidłowa, podchodzi do tablicy, zapisując w odpowiednim miejscu. Do pracy przy tablicy zaangażowani są również uczniowie niepełnosprawni, wybrani przez nauczyciela. Po wpisaniu wszystkich odpowiedzi wybrana osoba odczytuje hasło.
Kolejne zadanie to praca w grupach. Nauczyciel dzieli uczniów na 3 grupy (po 7 osób), każąc każdemu uczniowi odliczyć od 1-3, po czym wszystkie jednakowe liczby łączą się ze sobą. Każda posiada tzw. lidera, który będzie prezentował wspólną pracę. Rozdaje każdej grupie karteczki rozsypanki wyrazowej i tabelę, do której mają je dopasować. Tabela ma 2 rubryki zatytułowane: Co robi? Co się z nim dzieje?
Każdy uczeń otrzymuje karteczkę z zdaniem, które musi wykonać samodzielnie. Spośród wielu różnych wyrazów musi podkreślić tylko czasowniki. Po podniesieniu ręki i wybraniu przez nauczyciela prezentuje je.

Faza podsumowująca:
Po wykonaniu wszystkich przygotowanych przez prowadzącego zadań, wszyscy wspólnie uzupełniają schemat na plakacie przymocowanym magnesami do tablicy z informacjami: czym jest czasownik?, co nazywa?, na jakie pytania odpowiada?
Zadanie domowe: wydrukowane ćwiczenie wraz z z ilustracją, na podstawie której uczniowie mają napisać kilku zdaniową wypowiedź zawierającą 8 czasowników i podkreślić linią prostą czasowniki oznaczające czynności, a falistą oznaczające stany.