Program zajęć wyrównawczych z języka polskiego dla klasy IV

Program zajęć wyrównawczych z języka polskiego dla klasy IV

Program przeznaczony jest dla uczniów klasy IV szkoły podstawowej, którzy z różnych powodów mają trudności w opanowaniu podstawowych wiadomości i umiejętności z zakresu nauczania języka polskiego.
Celem zajęć wyrównawczych jest przede wszystkim wyrównanie braków z języka polskiego u uczniów, a tym samym zdobycie przez nich praktycznej umiejętności swobodnego i efektywnego posługiwania się językiem, zarówno w mowie, jak i w piśmie. Głównie należy zadbać o płynne czytanie, w tym czytanie ze zrozumieniem, sprawne pisanie, poprawne budowanie zdań, przemyślane i poprawne pod względem językowym, i ortograficzno-interpunkcyjnym komponowanie tekstu o różnej tematyce, umiejętność logicznego formułowania myśli w zależności od sytuacji komunikacyjnej, a także o trening pamięci. Program zakłada dużą swobodę w doborze metod, technik pracy oraz materiałów dydaktycznych, ale ważna jest też aktywizacja ucznia w procesie kształcenia i doskonalenia umiejętności polonistycznych. Wspiera wszechstronny rozwój ucznia, rozbudza motywację do czytania i doskonalenia się oraz umożliwia śledzenie własnych postępów.
Program nastawiony jest głównie na kształcenie techniki bezbłędnego pisania. Nie sposób jednak pominąć jego wychowawczego aspektu, w którym najważniejszym celem jest umożliwienie każdemu dziecku osiągnięcie sukcesu na miarę jego możliwości. Prawidłową realizację programu warunkuje zaangażowanie i współpraca w to działanie zarówno nauczyciela, jak i rodzica. Praca w domu z dzieckiem również musi się odbywać i ma ona na celu utrwalanie poznanych z nauczycielem treści. Poniżej przedstawię zadania należące do nauczyciela, ucznia i rodzica.

Nauczyciel:
• zapoznaje się z diagnozą poradni psychologiczno-pedagogicznej (o ile uczeń taką posiada)
• ustala zakres wiadomości do opanowania przez ucznia,
• określa poziom opanowania wiadomości,
• dobiera właściwe metody i formy pracy,
• pozostaje w kontakcie z rodzicami dziecka,
• udziela rad, wskazówek rodzicom dziecka,
• podczas pracy bierze pod uwagę informację zwrotną od rodziców,
• ocenia postępy ucznia w dziedzinie literatury, nauki o języku, ortografii
i interpunkcji,
• wspiera swoich uczniów,
• przeprowadza sprawdziany ze znajomości opanowanego materiału,
• zleca dodatkowe ćwiczenia uczniom, jeśli uważa to za stosowne.

Uczeń:
• systematycznie uczęszcza na zajęcia,
• pracuje nad poprawą stanu swoich wiadomości i umiejętności,
• dąży do nadrobnienia zaległości,
• chętnie współpracuje z nauczycielem,
• korzysta z pomocy i wsparcia prowadzącego,
• dba o poprawność językową, ortograficzną i interpunkcyjną nie tylko na zajęciach wyrównawczych, lekcjach języka polskiego, ale i w każdej sytuacji, w której ma kontakt ze słowem pisanym,
• przygotowuje się do sprawdzianów i prac klasowych,
• w razie wątpliwości, zgłasza problem do prowadzącego.

Rodzic:
• wspiera swoje dziecko w procesie nauki i nadrabiania zaległości,
• systematycznie pracuje z dzieckiem w domu, pomaga w opanowaniu materiału,
• kontroluje postępy dziecka,
• pozostaje w kontakcie z nauczycielem prowadzącym zajęcia, dzieli się z nim swoimi spostrzeżeniami.

Celem ogólnym programu jest pomoc dziecku w nadrobieniu zaległości w zakresie czytania, pisania i mówienia, a także właściwa motywacja do pracy, rozbudzanie zainteresowań
i wyrabianie nawyku właściwej motywacji do nauki.

Cele szczegółowe to:

• kształtowanie umiejętności poprawnego redagowania różnych form wypowiedzi,
• wzbogacanie słownictwa i gromadzenie słów potrzebnych podczas tworzenia różnych typów wypowiedzi pisemnej,
• zapobieganie powstawaniu błędów językowych, ortograficznych i interpunkcyjnych,
• wyrabianie umiejętności i nawyku właściwego korzystania ze słownika ortograficznego,
• doskonalenie umiejętności dokonywania autokorekty błędów,
• motywowanie do pracy samokształceniowej nad poprawą biegłości w czytaniu i rozumieniu czytanej treści.

Metody i techniki pracy:

- indywidualna praca z tekstem,
- zbiorowa praca z tekstem,
- metoda ćwiczeń praktycznych,
- opowiadanie,
- opis,
- zróżnicowane metody aktywizujące,
- gry dydaktyczne (krzyżówka, rebus, łamigłówka)

Pomoce dydaktyczne:
- internet,
- słowniki,
- przygotowane karty pracy,
- teksty kultury z opracowanymi zestawami zadań otwartych i zamkniętych

Treści nauczania:

1. Słuchanie i mówienie:
- słuchanie z uwagą różnych form wypowiedzi,
- udzielanie odpowiedzi na zadane pytanie w formie krótkiej i dłuższej wypowiedzi,
- argumentowanie swoich wypowiedzi,
- konstruowanie poprawnych składniowo pytań
2. Pisanie:
- poprawne językowo, ortograficznie i interpunkcyjnie oraz zgodnie z tematyką redagowanie różnych form wypowiedzi, między innymi: dialogu, opisu, kartki z pamiętnika, opowiadania, listu prywatnego,
- stosowanie w praktyce poznanych reguł ortograficznych
3. Czytanie:
- ciche czytanie ze zrozumieniem,
- głośne, płynne i wyraźne czytanie ze zrozumieniem z zastosowaniem znaków interpunkcyjnych,
- selekcjonowanie informacji z podręczników, słowników i innych źródeł informacji
4. Nauka o języku:
- bogacenie słownictwa, dobieranie wyrazów bliskoznacznych i przeciwstawnych,
- poznawanie przysłów, sentencji i frazeologizmów,
- rozpoznawanie i rozróżnianie części mowy i części zdania,
- określanie form gramatycznych części mowy: czasownika, rzeczownika, przymiotnika, liczebnika, zaimka,
- wyszukiwanie w tekście i rozróżnianie przysłówka, przyimka, wyrażenia przyimkowego,
- budowa zdania

5. Korzystanie z informacji:
- umiejętne szukanie potrzebnych informacji w tekście,
- wskazywanie źródeł informacji,
- korzystanie z różnych źródeł informacji: internetu, słowników, encyklopedii

6. Rozumowanie:
- posługiwanie się kategoriami przyczynowo-skutkowymi,
- porządkowanie wydarzeń w kolejności alfabetycznej,
- opisywanie sytuacji za pomocą planu,
- segregacja treści

W kształceniu umiejętności przewidzianych w moim programie wykorzystuję różnorodne techniki nauczania: indywidualną, grupową, zbiorową. Dobór metod pracy zależy w dużej mierze od możliwości uczniów. Staram się jednak je urozmaicać i wykorzystywać różne środki dydaktyczne. Do ćwiczeń w czytaniu najczęściej wykorzystuję: rozsypanki sylabowe i zdaniowe, zestawy ćwiczeń obejmujące czytanie całościowe sylab i wyrazów, różnorodne karty pracy, podczas wykonywania których zadaniem ucznia jest np. uzupełnianie luk wyrazowych lub zdaniowych według wzoru w celu wzrokowego utrwalenia postaci wyrazu. Ćwiczenia zaś w pisaniu są prowadzone w oparciu o rozsypanki wyrazowe, zestawy ćwiczeń mające na celu podkreślanie bądź wypisywanie z tekstu wyrazów z problemem ortograficznym, uzupełnienie tekstu literami zawierającymi zasadę ortograficzną, uzupełnienie wyrazu innymi brakującymi literami, porównywanie pisowni i wymowy wyrazów, wyjaśnienie pisowni według zasad, łączenie wyrazów w związki wyrazowe, układanie zdań z występującymi wyrazami, a także uczenie się krótkich tekstów na pamięć i odtwarzanie ich z pamięci. Do naszej pracy często wykorzystujemy słownik ortograficzny w celu utrwalania poprawnej pisowni, a tym samym szukania wyrazów według kolejności alfabetycznej.