Metody zajęć korekcyjno-kompensacyjnych

„Wymień i opisz metody zajęć korekcyjno-wyrównawczych dla dzieci
z trudnościami w nauce matematyki, czytania i pisania oraz rozwoju emocjonalnego”

Wiele osób myśli, że zajęcia korekcyjno-kompensacyjne są tym samym, czym zajęcia wyrównawcze. Rozróżnienie tych dwóch rodzajów zajęć jest kluczowe, ponieważ od rodzaju otrzymanej pomocy przez dziecko zależy, czy odpowiada ona jego potrzebom. Zajęcia wyrównawcze są odpowiednie wtedy, gdy dziecko ma zaległości z konkretnego przedmiotu lub zakresu materiału zrealizowanego na zajęciach. Powodem tego może być np. dłuższa nieobecność w szkole lub słabsze możliwości przyswajania wiedzy z danej dziedziny. Z kolei, gdy dziecko ma problemy z prawidłowym uczeniem się, wtedy mają zastosowanie zajęcia korekcyjno-kompensacyjne.
Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne są jedną z form pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej dziecku na terenie szkoły lub przedszkola. Są to zajęcia nazywane także terapią pedagogiczną. Mogą być organizowane dla uczniów z trzech grup:
1. Z zaburzeniami rozwojowymi (np. niesłyszące, niewidzące, niepełnosprawne ruchowo, niepełnosprawne intelektualnie, z autyzmem, zespołem Aspergera itp.)
2. Z odchyleniami rozwojowymi (np. inteligencją niższą niż przeciętna)
3. Ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się (np. z dysleksją, dysgrafią, dysortografią, dyskalkulią)
Celem tych zajęć jest: usprawnianie funkcji zaburzonych analizatorów, kompensacja braków, ćwiczenie pamięci, koncentracji, doskonalenie umiejętności czytania, pisania, ortografii, oddziaływania psychoterapeutycznego, ćwiczenia zaburzonych funkcji kinestetyczno-ruchowych oraz wzbudzania motywacji u uczniów oraz stwarzanie okazji do odnoszenia przez nich sukcesów.
Głównymi metodami pracy na zajęciach korekcyjno-kompensacyjnych są:
Metoda Dobrego Startu Maty Bogdanowicz- jest to metoda rehabilitacji psychomotorycznej i jednocześnie metoda stymulowania rozwoju psychoruchowego. Podstawową rolę w tej metodzie odgrywają trzy elementy: wzrokowy (wzory graficzne), słuchowy (piosenka), i motoryczne (wykonywanie ruchów zorganizowanych w czasie i przestrzeni, odtwarzanie wzorów graficznych, zharmonizowanych z rytmem piosnki).
Etapy pracy metodą dobrego startu obejmują trzy grupy: ćwiczeń ruchowych, ruchowo-słuchowych, ruchowo-słuchowo-wzrokowych. Często wykorzystuje się piosenki, jako ośrodek tematyczny, wokół których buduje się program pracy na zajęciach. Piosenki bowiem kojarzą się z zabawa, a nie nauką.
Metoda Weroniki Sherborne- inaczej zwana Metodą Ruchu Rozwijającego. Najwyższym celem oddziaływania przez ruch było dla niej budowanie osobowości poprzez budowanie więzi oraz stymulowanie prawidłowego rozwoju i korygowanie zaburzeń. Metoda jest naturalna i prosta ze względu na to, że wywodzi się z dziecięcego baraszkowania, które jest naturalną zabawą dziecka z dorosłym we wczesnym dzieciństwie – nazywane są tak wszystkie zabawy w bliskim kontakcie tj. gilgotanie, podrzucanie, siłowanie się.
Ćwiczenia Ruchu Rozwijającego wpływają pozytywnie na: świadomość własnego ciała, świadomość przestrzeni i działania w niej, dzielenie przestrzeni z innymi ludźmi i nawiązywanie z nimi kontaktu. Sherborne za bardzo istotne uznała świadomość własnego ciała, a zwłaszcza środka ciała. Wiele dzieci z zaburzeniami rozwoju ma zaburzoną świadomość ciała, co uniemożliwia im prawidłowe kontrolowanie własnych ruchów.
Dziecko dzięki Metodzie Sherborne dziecko poznaje swoje ciało, uczy się orientacji w przestrzeni, koordynacji ruchów. Ćwicząc z drugim człowiekiem uczy się współpracy, nawiązywania kontaktu, dzielenia radości z innymi (umiejętności społeczne). Dodatkowo dziecko nabiera zaufania do siebie i do opiekuna, buduje poczucie sprawstwa (umiem to zrobić) i poczucie własnej wartości (jestem ważny/ważna). Poczucie bezpieczeństwa w kontakcie z partnerem zabawy wyzwala twórczą energię.
Metoda Paula Dennisona- zwana inaczej kinezjologią edukacyjną to uczenie się poprzez ruch. Zgodnie z założeniami twórcy gimnastyki mózgu trudności w uczeniu się można zniwelować poprzez wykonywanie określonych ćwiczeń ruchowych w celu wytworzenia nowych połączeń nerwowych w obrębie mózgu oraz usprawnienie komunikacji nerwowej w systemie sensomotorycznym. Twórca metody twierdzi, że uczenie się jest naturalną sferą działalności człowieka kontynuowaną przez całe życie, a u niektórych dzieci oraz osób dorosłych występują ukryte blokady, które utrudniają uczenie się i uniemożliwiają radzenie sobie ze stresem.
Zdaniem Dennisona blokady te można zlikwidować poprzez ukierunkowany ruch. W tym celu opracowali 26 ćwiczeń kinezjologii edukacyjnej. Ich wykonywanie ma oddziaływać między innymi na zwiększenie koncentracji, poprawę pamięci, umiejętności czytania, pisania, słuchania ze zrozumieniem, usprawnienie koordynacji ruchowej, redukcję stresu oraz możliwość szybkiego rozluźnienia się. Warto poświęcić uwagę ćwiczeniom na przekraczanie linii środkowej, takie jak leniwe ósemki, słoń czy ruchy naprzemienne.

Metoda Gruszczyk-Kolczyńskiej- celem tej metody jest wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci. Wiek przedszkolny jest najlepszym okresem do wspomagania dzieci w rozwoju umysłowym. Efektywność wspomagania rozwoju, a także wyniki edukacji matematycznej zależą od dopasowania treści kształcenia do możliwości intelektualnych dzieci.
Opracowała ona program „Dziecięca Matematyka”. Jest to program dla przedszkoli, klas zerowych i placówek integracyjnych. W tym programie treści kształcenia podzielone są na 14 bloków tematycznych. Są to:

1. Orientacja przestrzenna.
2. Rytmy i rytmiczna organizacja czasu.
3. Przyczyna i skutek. Przewidywanie następstw.
4. Kształtowanie umiejętności liczenia obiektów.
5. Dodawanie i odejmowanie, rozdawanie i rozdzielanie po kilka.
6. Klasyfikacja.
7. Pomaganie dzieciom uświadomieniu sobie stałej liczby elementów
w zbiorze, chociaż obserwują one zmiany sugerujące, że
przedmiotów jest więcej lub mniej. Równoliczność. Przybliżanie
dzieciom aspektu kardynalnego liczby.
8. Ustawianie po kolei, numerowanie. Przybliżanie dzieciom aspektu
porządkowego liczby.
9. Długość: kształtowanie umiejętności mierzenia i pomaganie
dzieciom w uświadomieniu sobie stałości długości.
10. Intuicje geometryczne.
11. Kształtowanie odporności emocjonalnej dzieci i zdolności do
wysiłku intelektualnego.
12. Pomaganie dzieciom w uświadomieniu sobie stałej ilości płynów,
chociaż po przelaniu wydaje się, że jest więcej lub mniej.
Mierzenie ilości płynów
13. Waga i ważenie.
14. Układanie i rozwiązywanie zadań z treścią. Zapisywanie
czynności matematycznych w sposób dostępny dla sześciolatków.

Ponadto popularnymi metodami pracy z dziećmi z trudnościami w nauce oraz rozwoju emocjonalno-społecznym jest psychoterapia-prowadzona przez psychoterapeutę, traktowana jako podstawowa metoda oddziaływania na większość zaburzeń wieku rozwojowego. Może to być terapia rodzinna(systemowa), grupowa bądź indywidualna. Podczas zajęć rozwijających kompetencje emocjonalno-społeczne do najważniejszych i najczęściej stosowanych metod pracy należą:
- muzykoterapia- do celów leczniczych wykorzystuje się wpływ muzyki. Może być ona receptywna (bierna), gdy jej słuchamy oraz aktywna, gdy ja wykonujemy
-drama- polega na improwizowaniu, odgrywaniu pewnych ról i udramatyzowanych zdarzeń. Ma na celu odkrycie postaw, motywów i przekonań dziecka
- elementy pantomimy- rodzaj przedstawienia, w którym aktor nie używa głosu, tylko odgrywa rolę używając ruchu, mowy i gestów
- obrazkowe historyjki społeczne
- gry i zabawy grupowe
- rozmowa kierowana, tematyczne rozmowy grupowe
- prace plastyczne

Opracowała: Katarzyna Rdest