Program adaptacyjny "Pierwsze dni w przedszkolu"

PROGRAM ADAPTACYJNY

„Pierwsze dni w przedszkolu ”

Program opracowany przez nauczycielkę
Martę Pałęga i zrealizowany z dziećmi 3 – letnimi
w Miejskim Przedszkolu nr 2

Wstęp
Przedszkole to pierwsze ważne ogniwo w procesie edukacji. Dziecko przekraczając po raz pierwszy próg placówki przedszkolnej rozpoczyna nowy etap w swoim rozwoju. Moment ten należy do najbardziej trudnych i znaczących w jego życiu.
Dla wielu dzieci oznacza on pierwsze kontakty z dużą grupą rówieśników, rozstanie się z najbliższymi osobami, zaistnienie i funkcjonowanie w nowym środowisku. Nowe środowisko, przysparza mu wiele trosk i trudności. Może powodować poczucie zagubienia, wywołać negatywne Emocje i stres przed tym co go może spotkać. Dlatego ważne jest, by dziecko poznawało nowe otoczenie w poczuciu bezpieczeństwa. Program adaptacji do przedszkola to działania pedagogiczne, które sprzyjają rozładowaniu negatywnych doznań dziecka, zapewniają mu poczucie bezpieczeństwa i prawidłowy rozwój we wszystkich sferach. Przedszkole nie zastąpi rodziców, nie zdejmie z nich odpowiedzialności za rozwój i wychowanie, ale może i powinno wspomagać ich w razie potrzeby, doradzać, kompensować braki.
Sytuację stresową przeżywają także rodzice dzieci. Mają, bowiem oddać swoje dziecko, swój największy skarb, pod opiekę instytucji i osób obcych. Nie znają założeń i wymagań przedszkola, warunków, w jakich będzie przebywać dziecko, osób, które będą się nim zajmować. Rodzi to wiele niepokojów i wątpliwości, które podświadomie często przenoszą na dziecko. Brak podstawowej wiedzy na temat specyfiki pracy przedszkola uniemożliwia rodzicom odpowiednie przygotowanie dziecka w zakresie samodzielności oraz kształtowanie pozytywnego stosunku emocjonalnego do przedszkola.
Nauczyciele przyjmując pod opiekę nowe dzieci nie znają indywidualnych potrzeb swoich wychowanków, ich zainteresowań, sytuacji rodzinnej jak również oczekiwań rodziców w stosunku do przedszkolaka. Przedszkole jako profesjonalna placówka wychowawcza może udzielić rodzicom wsparcia przygotowując ich do udzielenia pomocy dziecku w jego adaptacji do nowego środowiska społecznego.
Żeby proces adaptacji przebiegł sprawnie i trwał jak najkrócej, musi istnieć ścisła współpraca między rodzicami a pracownikami przedszkola. Współpraca ta powinna byś przemyślana, zorganizowana, oparta na ustalonych zasadach i mająca na celu osiągnięcie określonych efektów. Na tej podstawie opracowano program adaptacyjny przedszkola włączając w swoje środowisko dziecko przy współpracy jego rodziców. Został on przygotowany jako system działań organizacyjnych i pedagogicznych, oparty na wiedzy o rozwoju dzieci oraz oczekiwaniach i wzajemnych oddziaływaniach przedszkola, rodziców i nauczycieli w celu stworzenia dzieciom lepszego startu przedszkolnego.
Aby ułatwić dzieciom i ich rodzicom przystosowanie się do nowej sytuacji stworzyliśmy najmniej bolesny, program adaptacyjny który obejmuje kilka spotkań dla nowych przedszkolaków i ich rodziców. W tym czasie dzieci mają okazje poznać wszelkie aspekty życia przedszkolnego, swoje panie oraz całe otoczenie przedszkolne.
1. Założenia ogólne programu;
Programem objęte są wszystkie dzieci, które pierwszy raz przekroczyły próg przedszkola, w szczególności dzieci 3-letnie.
2. Cel główny programu
- Tworzenie dzieciom warunków do łatwej adaptacji w przedszkolu.

3. Cele ogólne programu
- Zaspokojenie poczucia bezpieczeństwa dzieci podczas adaptacji do przedszkola.
- Eliminowanie stresu adaptacyjnego.
4. Cele szczegółowe programu
- Zmniejszenie u dzieci trudnych napięć emocjonalnych w pierwszych kontaktach z przedszkolem.
- Motywowanie dzieci do podejmowania działań i zachowań sprzyjających integrowaniu się z przedszkolem.
- Nawiązanie bliskiego, serdecznego kontaktu w relacjach: nauczyciel – dziecko, nauczyciel – rodzic.
- Motywowanie rodziców oraz pracowników przedszkola do zapewnienia optymalnych warunków do łatwej adaptacji.
- Integracja rodziców z przedszkolem w celu ułatwienia lepszej współpracy.
- Pedagogizacja rodziców w zakresie zaspokajania potrzeb dziecka jako warunku prawidłowego rozwoju.
- Poznanie oczekiwań rodziców wobec przedszkola (ich upodobania, potrzeby dzieci).
- Zapoznanie rodziców z bazą i z pracownikami przedszkola, jego organizacją pracy.

5.Realizatorzy programu adaptacyjnego
- Dyrektor placówki;
- Nauczyciele grupy dzieci 3 letnich rozpoczynających edukację przedszkolną;
6.Termin realizacji programu
Sierpień /październik
7.Korzyści dla dzieci, rodziców i nauczycieli wynikające z wprowadzenia zmian
- Dzieci i rodzice mają możliwość zapoznania się z nowym otoczeniem, jakim jest przedszkole.
- Dzieci i rodzice oraz nauczyciele grup młodszych mają możliwość wzajemnego poznania się, nawiązania serdecznego kontaktu.
- Dzieci i rodzice mają możliwość zapoznania się z organizacją pracy przedszkola, formami i metodami pracy.
- Rodzice uzyskują fachową pomoc w przezwyciężaniu trudnego okresu, jakim jest adaptacja ich dziecka do przedszkola.
- Dyrektor i nauczycielki mają możliwość rozpoznania potrzeb i oczekiwań przyszłych rodziców poprzez obserwację dziecka w pierwszych dniach pobytu jak również rozmowy z rodzicami.
8. Formy realizacji programu - sierpień/październik 2017r w gr 1 – 3 latki (zał.1)

9. Oczekiwane efekty:
Dziecko potrafi:
• spokojnie rozstać się z rodzicem,
• przezwyciężyć lęk i obawy przed zmianą środowiska,
• uczestniczyć w życiu grupy,
• kojarzyć pobyt w przedszkolu z radosnym i ciekawym działaniem,
• z zaufaniem zwracać się o pomoc do nauczycieli i pracowników przedszkola,
• przestrzegać podstawowych reguł współżycia w grupie,
• zrozumieć, że pobyt w przedszkolu jest czasowy i zawsze kończy się powrotem do domu z rodzicami,
• zapoznać się z pomieszczeniami, w których będzie przebywać w przedszkolu,
• przestrzegać zasadę zakazu samodzielnego oddalania się od grupy.
Rodzic:
• ma poczucie bezpieczeństwa o swoje dziecko,
• zna nauczycielki oraz personel przedszkola,
• zna pomieszczenia, w których będzie przebywać jego dziecko
• współpracuje z przedszkolem – zna cele i zadania oraz koncepcję przedszkola,
• wie, w co wyposażyć dziecko do przedszkola,
• rozumie znaczenie samoobsługi i samodzielności dziecka jako warunków lepszej adaptacji w środowisku przedszkolnym,
• obserwuje swoje dziecko na tle rówieśników, • wie, w jaki sposób pomóc dziecku pokonać „próg przedszkola”
• nawiązuje aktywną współpracę z przedszkolem.
Nauczyciel:
• poznaje dzieci, którymi będzie się opiekował,
• zna środowisko domowe dzieci,
• planuje pracę w oparciu o wyniki obserwacji zachowań dzieci,
• zna oczekiwania rodziców wobec przedszkola.
10.Treści programowe:
• poznanie nowego środowiska,
• poznanie zasad warunkujących bezpieczeństwo na terenie przedszkola
- poznanie rozkładu pomieszczeń przedszkolnych, ogrodu przedszkolnego
- omówienie zasad poruszania się po nich, uważne chodzenie po schodach, korzystanie z poręczy,
- rozeznanie gdzie można bawić się bezpiecznie w przedszkolu i na podwórku
- nie oddalanie się od określonych pomieszczeń i miejsc zabaw,,
• przestrzeganie zasady „mówimy umiarkowanym głosem”, unikanie wydawania dźwięków ostrych,
• wdrażanie do opanowywania własnych gwałtownych reakcji emocjonalnych np.: głośny, histeryczny płacz,
• przezwyciężanie lęku, obaw i oporu,
• dochodzenie do samodzielności w ubieraniu, rozbieraniu się, spożywaniu posiłków i korzystaniu z łazienki,
• uczenie się używania zwrotów grzecznościowych w określonych sytuacjach: dzień dobry, do widzenia, proszę, przepraszam, dziękuję,
• wspólne porządkowanie zabawek w sali po skończonej zabawie,
• wyrabianie nawyku uprzejmego witania się z kolegami spotkanymi w szatni, na podwórku,
• słuchanie nauczycielki, podchodzenie na jej przywołanie,
• poznanie i przystosowanie do określonego rytmu dnia,
• zapoznanie z zasadami, regułami i normami obowiązującymi w grupie przedszkolnej,
• integracja w grupie

11.Metody pracy:
- zabawy kołowe i integracyjne - elementy metody Pedagogiki Zabawy, ułatwiające integrację grupy, klanza
- zabawy i ćwiczenia ruchowe, przy muzyce
- wybrane metody aktywne: zabawy w kręgu, drama, improwizacja,
- zabawy naśladowcze,
- opowiadania, historyjki obrazkowe

Opracowanie ulotki dla rodziców:
PAMIĘTAJ:
ŻEGNAJ I WITAJ SWOJE DZIECKO ZAWSZE
Z UŚMIECHEM

Wskazówki
dla rodziców

Oto kilka rad dla rodziców, które pomogą zminimalizować negatywne skutki adaptacji Waszego dziecka do przedszkola.

"1. Nie przeciągaj pożegnania w szatni, pomóż dziecku rozebrać się, pocałuj je i wyjdź, przekazując maluszka nauczycielowi.

2. Nie zabieraj dziecka do domu, kiedy płacze przy rozstaniu, jeśli zrobisz to choć raz, będzie wiedziało, że łzami można wszystko wymusić.

3. Nie obiecuj: jeśli pójdziesz do przedszkola, to coś dostaniesz; kiedy będziesz odbierać dziecko, możesz dać mu maleńki prezent, ale nie może to być forma przekupywania, lecz raczej nagrody. Z czasem ten bodziec stanie się zbędny.

4. Kontroluj, co mówisz. Zamiast „ już możemy wracać do domu” powiedz „teraz możemy iść do domu”. To niby niewielka różnica, a jednak pierwsze zdanie ma negatywny wydźwięk.

5. Nie wymuszaj na dziecku, żeby zaraz po przyjściu do domu opowiadało, co wydarzyło się w przedszkolu – to powoduje niepotrzebny stres.

6. Jeśli dziecko przy pożegnaniu płacze, postaraj się, żeby przez kilka dni odprowadzał je do przedszkola tata lub inna osoba, która dziecko zna.

7. Staraj się określać, kiedy przyjdziesz po dziecko, w miarę dokładnie: nie mów „ przyjdę, kiedy skończę pracę”, ponieważ dziecko nie wie, o której godzinie rodzice kończą pracę. Lepiej powiedzieć: „ odbiorę cie z przedszkola po podwieczorku / po obiedzie”. Jest to dla dziecka dobra miara czasu, gdyż wie, kiedy są posiłki. Najważniejsze jest to, by dotrzymywać słowa!

8. Nie okazuj negatywnych emocji: nie płacz, nie wracaj pod drzwi, gdy słyszysz, że dziecko płacze. Takie zachowania są u dziecka rozpoczynającego funkcjonowanie poza środowiskiem rodzinnym zupełnie normalne! Jednak kiedy zobaczy, że rodzic czuje się niepewnie w sytuacji pozostawiania go w przedszkolu, będzie miało wrażenie, że dzieje się cos złego, a to spotęguje stres.

9. Każde dziecko uspokaja się w zasadzie od razu po zamknięciu drzwi do sali, ponieważ absorbują je nowi koledzy, wielość zabawek, a życzliwa i uśmiechnięta pani zawsze dziecko przytuli, weźmie na kolana i uspokoi, zajmując uwagę dziecka czymś miłym i pozytywnym.

10. Tłumacz dziecku, że reguły obowiązujące w przedszkolu są dobre. Dzieci lubią, gdy ich świat jest uporządkowany i ma swoją harmonie. Brak zasad i wymogów ze strony nauczyciela sprawia, że dziecko odczuwa chaos, a to powoduje brak poczucia stabilności i bezpieczeństwa w nowym miejscu.

11. Wszystkie wątpliwości lub pytania kieruj do nauczyciela. To osoba, która spędza z dzieckiem większość dnia, więc doskonale je zna i jest kompetentna w swoim zawodzie. Na pewno uzyskasz pomoc i osiągniesz porozumienie. Dziecko widząc, że rodzice rozmawiają z nauczycielem, czuje się bezpieczne."