Projekt edukacyjny RESPECT! to projekt z założenia interdyscyplinarny, łączący treści i umiejętności społeczne, obywatelskie, psychologiczne, religijne i etyczne oraz elementy teatralne.
Obejmuje 6 lekcji języka angielskiego, a jego celem jest przybliżenie uczniom kwestii społecznej równości i poszanowania praw człowieka.
Klasa: 3b (grupa 1; 16 osób, 12 uczennic i 4 uczniów; poziom zaawansowania: B2+; młodzież z reguły aktywna, chętnie współpracująca; zajęcia na różnych jednostkach lekcyjnych)
Metody i formy pracy:
- metoda komunikacyjna
- burza mózgów
- dyskusja
- odgrywanie ról
- praca z materiałem wizualnym (slajdy, film)
- praca w grupach/parach
Materiały dydaktyczne:
- materiał wizualny (slajdy, filmiki), karty pracy
Lekcja 1: Empathy
Cele główne:
- próba zrozumienia czym jest empatia
- umiejętność wykorzystania empatii do zmiany zachowań i budowania lepszych relacji
Przebieg lekcji:
1. Zadanie 1 – Describing feelings (slajdy 2-8) – 5 min
Uczniowie przyglądają się slajdom z nazwami różnych uczuć i emocji i opisują sytuację, w której doświadczyli danego uczucia bądź też zakładają jak czuliby się doświadczając konkretnych sytuacji. Dyskusja grupowa z informacją zwrotną.
2. Zadanie 2 – Speed chat (slajdy 9-14) – 10 min
Uczniowie ustawiają się w dwóch kołach – wewnętrznym i zewnętrznym – przodem do siebie. Opisują osobie stojącej naprzeciwko sytuację, której doświadczyli i uczucia im towarzyszące przesuwając się zgodnie z ruchem wskazówek zegara o jedną osobę. Nauczyciel prezentując slajdy (12-14) próbuje zdefiniować z uczniami, czym jest empatia.
3. Zadanie 3 – In my shoes (slajdy 16-17) – 15 min
Nauczyciel stawia na środku sali parę butów, której używa jako przenośni do zrozumienia pojęcia empatii. Jeśli potrafilibyśmy sobie wyobrazić, że jesteśmy na miejscu innych ludzi, przechadzając się w ich butach, jak zmieniłoby to nasze zachowanie i relacje? Grupowa dyskusja odnośnie zachowań przedstawionych na slajdzie 17 oraz tego, jak zmieniłyby się ludzkie relacje, gdyby ludzie przejawiali więcej empatii.
4. Zadanie 4 – Anti-bullying -15 min
Grupowa dyskusja odnośnie szkolnej polityki dotyczącej przeciwdziałaniu prześladowaniom. Czy jest skuteczna, czy nie? Co więcej można zrobić? Czy uczniowie czują się w szkole bezpiecznie? Czy wiedzą, jakie są procedury na wypadek doświadczenia prześladowania?
Lekcja 2: Identity
Cele główne:
- próba zrozumienia, iż tożsamość składa się z różnych cech i składowych
- uświadomienie młodym ludziom, że między ludźmi istnieją podobieństwa i różnice i dla wszystkich jest miejsce
- umiejętność nakreślenia, co składa się na moją tożsamość
Przebieg lekcji:
1. Zadanie 1 - Identities and characteristics (slajdy 1-4) – 5 min
Korzystając ze slajdów, uczniowie opisują zdjęcia dzieci, następnie dorosłych. Dyskusja dotycząca tego, że tożsamość składa się z różnych cech i zmienia się z upływem czasu. Wyjaśnienie terminu: Tożsamość to to, kim jesteśmy. Wprowadzenie w temat lekcji.
2. Zadanie 2 - What characteristics make up our identity? – 10 min
Dwuminutowa praca w parach: uczniowie wymieniają tyle cech składających się na tożsamość, ile są w stanie. Grupowa informacja zwrotna: uczniowie wymieniają cechy, o których rozmawiali, np. płeć, religię, poglądy, niepełnosprawność, pochodzenie rasowe, wiek, orientację seksualną, zawód.
3. Zadanie 3 – Different or the same? – 10 min
Uczniowie siadają obok kogoś, kogo nie znają najlepiej. Każda para dostaje 1 minutę na odkrycie rzeczy, które ją różnią. Kilka zmian par. Następnie uczniowie próbują w parach odnaleźć rzeczy, które dzielą. Dyskusja grupowa: nawet, jeśli różnimy się od siebie jakimiś cechami, możemy mieć rzeczy wspólne; nawet jeśli jesteśmy podobni, posiadamy cechy, dzięki którym jesteśmy wyjątkowi.
4. Zadanie 4 – Group identities – 5 min
Grupowa dyskusja na temat tego, do jakich grup przynależą uczniowie, np. płeć, religia, szkoła, czy klub sportowy. Wybór jednej grupy i stworzenie opisu jej cech charakterystycznych.
5. Zadanie 5 - Visualising your identity
Każdy uczeń tworzy szybki zarys obrazujący jego własne postrzeganie swojej tożsamości.
Lekcja 3: Diversity
Cele główne:
- próba zrozumienia, że różne kraje mają zróżnicowane społeczeństwa
- docenienie korzyści płynących z różnorodności społeczeństw i umiejętność cieszenia się różnorodnością
Przebieg lekcji:
1.Zadanie 1 – Variety or not? Diversity in class (slajdy 1-10) – 10 min
Na podstawie 2 pierwszych slajdów uczniowie dochodzą do wniosku, że różnorodność jest o wiele ciekawsza niż jednolitość. Uczniowie zapoznają się z kilkoma kolejnymi slajdami z pytaniami, na które muszą odpowiedzieć. Na tablicy powstaje tabela z odpowiedziami uczniów. W ten sposób wylania się obraz zróżnicowanej pod różnymi względami grupy. Uczniowie dochodzą do wniosku, iż różnorodność równa się bogactwu. Wprowadzenie w temat lekcji.
2.Zadanie 2 – Celebrating diversity (slajdy 11-26) – 10 min
Prezentując kolejne slajdy z mapą świata nauczyciel pokazuje uczniom różne ruchy migracyjne w Wielkiej Brytanii. Za pomocą kolejnych slajdów przedstawia bogactwo kulturowe tego kraju i różnorodność społeczeństwa. Dwuminutowe wyzwanie w parach: uczniowie tworzą listę rzeczy ważnych, które pochodzą z innych krajów. Grupowa informacja zwrotna.
3.Zadanie 3 – Multi-faith society – 10 min
Korzystając z komputerów uczniowie wyszukują informacji na temat grup wyznaniowych w Wielkiej Brytanii. W co wierzą? Gdzie się modlą? Czy dobrze mieć we własnym kraju taką wielorakość wyznań i religii? Grupowa dyskusja.
4.
Zadanie 4 - Family tree – 15 min
Uczniowie szkicują proste drzewa genealogiczne swoich rodzin i porównują je z innymi. Dyskusja.
Lekcja 4: Stereotypes and prejudice
Cele główne:
- próba zrozumienia negatywnych postaw i tego, co rozumiemy przez uprzedzenia i stereotypy
- umiejętność rozpoznania tego typu postaw w swoim własnym zachowaniu
- uświadomienie sobie negatywnych konsekwencji zachowań wynikających z uprzedzeń i postaw stereotypowych
Przebieg lekcji:
1. Zadanie 1 – Choose your apprentice (slajdy 2-12) – 10 min
Uczniowie wybierają stażystę spośród kilku kandydatów drogą eliminacji na podstawie pojawiających się informacji. Dopiero na ostatnim slajdzie pojawiają się kwalifikacje przyszłego pracownika. Nauczyciel dyskutuje z uczniami na temat wyborów, których dokonali. Wspólnie zauważają postawy i zachowania stereotypowe/wynikające z uprzedzeń i wyciągają wnioski (nie można osądzać ludzi na podstawie szczątkowych informacji)
2. Zadanie 2 – Gender stereotypes (slajdy 13-18) – 10 min
Nauczyciel prezentuje postać Billiego Elliota, tancerza baletowego, aby zaprezentować stereotypy związane z płcią. Dyskusja w parach i grupie na temat krzywdzących stereotypów związanych z kwestią dyskryminacji ze względu na płeć
3. Zadanie 3 – Labelling teenagers (slajdy 19-20) – 5 min
Uczniowie pracują w parach, aby stworzyć rys „typowego nastolatka”. Wybrani uczniowie prezentują swoje spostrzeżenia grupie i mówią o swoich uczuciach związanych ze zjawiskiem „szufladkowania”
4. Zadanie 4 - Challenging stereotypes (slajdy 21-22) – 5 min
Uczniowie odgrywają scenki w parach mówiąc o tym, jak się czują będąc stygmatyzowanymi. Wybrani uczniowie prezentują scenki na tle grupy, a grupa odnosi się i wyciąga wnioski.
5. Zadanie 5 - Read all about prejudice (karty pracy) – 10 min
Uczniowie czytają fragmenty artykułów, w których pojawiają się poglądy stereotypowe lub zawierające uprzedzenia odnośnie konkretnych ludzi/grup ludzi. Podkreślają poglądy stereotypowe. Następnie dyskutują na forum na temat negatywnych konsekwencji takich postaw.
6. Zadanie 6 – Gender riddle (slajdy 26-30) 5 min
Nauczyciel prezentuje zagadkę. Uczniowie próbują ją rozwiązać. Dyskusja na temat stereotypowego myślenia odnośnie konkretnych zawodów/płci.
Lekcja 5: Discrimination
Cele główne:
- próba zrozumienia faktu, iż niektóre grupy ludzi są dyskryminowane z jakichś względów
- próba zdefiniowania, czym jest dyskryminacja
- podjęcie próby rozpoznania zachowań niewłaściwych i dyskryminujących
Przebieg lekcji:
1. Zadanie 1 - Unfair starter (slajdy 1-3) – 5 min
Nauczyciel wybiera grupę uczniów nie informując ich o tym, na jakiej podstawie została stworzona (np. uczniowie o niebieskich oczach) i zaczyna traktować ich na preferencyjnych warunkach (np. pozwalając im usiąść podczas gdy reszta klasy stoi) próbując w ten sposób sprowokować reakcję grupy. Uczniowie mówią o swoich uczuciach związanych z nierównym traktowaniem. Czy to sprawiedliwe? Nauczyciel prezentuje slajdy przedstawiające różne formy dyskryminacji ustalając z uczniami czym jest dyskryminacja i w ten sposób wprowadza w tematykę zajęć.
2. Zadanie 2 - Extreme discrimination (slajdy 4-5) – 5 min
Nauczyciel prezentuje kilka przykładów aktów ludobójczych na różnych grupach etnicznych i podaje statystyki dotyczące ofiar. Grupowa dyskusja na temat tego, iż slajdy przedstawiają przykłady skrajnie szkodliwych poglądów, które mogą prowadzić do przerażających aktów dyskryminacji, a w rezultacie mordowania setek tysięcy, a nawet milionów ludzi.
3. Zadanie 3 - Defining discrimination (slajdy 6-13) – 10 min
Praca w grupach 4osobowych. Każda grupa dostaje po dwa rodzaje dyskryminacji do zdefiniowania (rasizm, dyskryminacja ze względu na wiek, seksizm, homofobia, transfobia, dyskryminacja ze względu na niepełnosprawność, dyskryminacja ze względu na wyznanie religijne i przekonania oraz dyskryminacja kobiet ciężarnych). Wymiana informacji zwrotnej między grupami.
4.Zadanie 4 – Reporters (slajdy 14 – 16) – 10 min
Praca w grupach. Nauczyciel rozdaje każdej grupie autentyczne wycinki z gazet opisujące różne zachowania dyskryminujące różne grupy ludzi. Uczniowie zapoznają się z wycinkami i definiują rodzaj dyskryminacji. Dyskusja na temat zachowania i co można byłoby zrobić, żeby takim zachowaniom zapobiec oraz jak karać sprawców takich aktów.
5.Zadanie 5: Video activity – 15 min
Nauczyciel zapoznaje uczniów z filmikiem prezentującym zachowania rasistowskie. Uczniowie dyskutują na temat prześladowania w szkole jako formy dyskryminacji. Rozwinięcie cytatu: ‘He’s not one of us”, który pojawił się w nagraniu oraz grupowa dyskusja na temat rozwiązywania problemu znęcania się w szkołach.
Lekcja 6: How do human rights work?
Cele główne:
- ustalenie, że każdy człowiek ma prawa
- zrozumienie, że wszystkie prawa człowieka są ważne dla ludzi aby mogli normalnie funkcjonować i się rozwijać
Przebieg lekcji:
1. Zadanie 1 - What do human beings need to survive? (slajdy 1-2) 5 min
Jeden uczeń wciela się w postać „obcego”. Reszta grupy próbuje mu wytłumaczyć, czym są podstawowe prawa człowieka. Ustalenie różnicy między potrzebami a pragnieniami. Wniosek: każdy człowiek ma prawo do zaspokojenia swoich podstawowych potrzeb wprowadza w temat lekcji.
2. Zadanie 2 - Marketplace activity (slajdy 3-11) – 25 min
Uczniowie dzielą się na dwie grupy, właścicieli praw człowieka i kupców praw człowieka. Obie grupy dostają 16 karteczek z różnymi prawami człowieka. Każda grupa decyduje, które cztery prawa człowieka są dla niej najważniejsze i w jakiej kolejności. Na straganie próbują ustalić, czy wybrali te same prawa i czy są one tak samo ważne dla obu grup. Grupowa dyskusja na temat wagi różnych praw człowieka oraz wniosek, że na szczęście nie musimy wybierać praw człowieka, bo należą się one każdemu człowiekowi i mamy je zagwarantowane prawnie.
3. Zadanie 3 - How would you feel? – 15 min
Uczniowie wyobrażają sobie, że odebrano im różne prawa człowieka. Zastanawiają się, jak czuliby się będąc pozbawionymi poszczególnych praw człowieka. Dyskusja grupowa.
Opracowała: Magdalena Wysokińska