Radość, smutek i wesele. W baśni jest emocji wiele

Metoda story – line, zwana też szkocką lub opowieści wychowawczej. Należy do metod aktywizujących.
Zajęcia dzielone są na tzw. epizody i pytania kluczowe, które przygotowuje nauczyciel.
1. N-l wybiera temat i wymyśla do niego historię lub wybiera gotową bajkę/opowiadanie. Historia może być prawdziwa albo fantastyczna, ale zawsze występują w niej zagadnienia dotyczące różnych problemów, z którymi dzieci spotykają się na co dzień.
2. Całą historię dzieli się na epizody (rozdziały), które stanowią scenariusz całego projektu.
EPIZOD I wprowadza w tematykę. Ma inspirować, zaciekawić i zachęcić dzieci do działania.
EPIZODY środkowe angażują dzieci w wir rozwijających się wydarzeń. Zachęcają do różnorodnej aktywności : poznawczej, społecznej, technicznej, emocjonalnej, artystycznej. Przewidziany może być również jakiś incydent, nagły zwrot akcji, który może zaburzyć spokojny przebieg akcji opowiadania i pobudzić ciekawość dzieci.
EPIZOD końcowy zaskakuje i satysfakcjonuje rozwiązaniem problemu lub wyciszeniem grupy, puentą.
3. Po ustaleniu epizodów, n-l formułuje pytania kluczowe, na które odpowiadają dzieci. N-l musi pamiętać , że dzieci odpowiadają zgodnie z wiedzą i swoim doświadczeniem i zakończenie historii może być inne niż sobie zaplanował.

Epizod I
Zajrzyj do lustra. ( Nauczyciel ukierunkowuje uwagę dzieci przynosząc lustro i list. Na lustrze naklejona jest kartka „Zajrzyj do lustra”)
Następnie nauczyciel czyta list.

Drodzy Sportowcy!
Mam na imię Gerda. I mam wielki kłopot. Mój przyjaciel Kay nagle zaginął. Najpierw zrobił się dla meni bardzo nie miły, niszczył nasze wspólne rośliny, dokuczał babci i mnie. A kiedy nadeszła zima... wziął swoje sanki, poszedł na lodowisko gdzie ślizgali się starsi chłopcy i ... nie wrócił. Nie wiem co się stało. Bardzo za nim tęsknię. Piszę do was, bo chcę Was prosić o pomoc w odnalezieniu mojego przyjaciela.
Wasza Gerda

Pytania kluczowe:
1.Co można zobaczyć w lustrze?
2.Czy możemy pomóc Gerdzie?
3. Jak czuje się Gerda?

Aktywności:
Lustro – dzieci zaglądają po kolei do lustra. Następnie wykonują różne miny w lusterkach, naśladują jaką minę może mieć ktoś , kto jest zły.
Zabawa ruchowa „Odmieniony przez lustro” - jedno z dzieci jest okruchem rozbitego lustra, pozostałe przed nim uciekają. Wygrywa to, które nie zostanie złapane lub zostanie złapane jako ostatnie.
Odmieniony Kay – zabawa ruchowa. Dzieci tańczą parami do muzyki. Na dźwięk tamburyna rozdzielają się i tupią ze złości nogami.
Lód- wzrokowe i dotykowe poznawanie cech charakterystycznych lodu. Następnie dzieci sprawdzają jak szybko topi się lód : na kaloryferze, w wodzie, pozostawiony w sali.
Okruchy lustra – dzieci rysują na kawałkach papieru w kształcie prostokątów i trójkątów, a następnie łączą w jedno duże lustro. Nauczyciel może porozmawiać z dziećmi na temat zmian odwracalnych i nieodwracalnych. Czy kartka pocięta na kawałki i sklejona taśmą nadal wygląda tak samo jak przed pocięciem?

Epizod II

Drodzy Sportowcy!
Serdecznie Wam dziękuję. Nareszcie wiem, co było powodem tak nie miłego zachowania Kaya. Postanowiłam go poszukać i kiedy tak wędrowałam, dotarłam do domu pewnej, bardzo sympatycznej staruszki. Ma ona ogród, w którym rosną różne kwiaty. Ale ja mam wrażenie, że ... jakiegoś kwiatu brakuje w ogrodzie. I czuję, że ten kwiat ma związek z Kayem. Bardzo proszę Was o pomoc.
Pozdrawiam
Gerda

Pytania kluczowe:
1. Jakie kwiaty mogą rosnąć w ogrodzie?
2. Dlaczego Gerda nie mogła odnaleźć kwiatu, który kojarzy się jej z Kayem

Aktywności :

Droga Gerdy – N-l układa ścieżkę z poduszek sensorycznych, po której przechodzą dzieci. Sześciolatki mogą przechodzić po kamieniach odczytując sylaby z liter, które już znają, np.; ma – ma, ta- ta, ba- ba.
Zapach kwiatu – dzieci podają sobie buteleczkę z olejkiem różanym ( do kupienia w aptece), wąchają. Gdy ostatnie dziecko powącha olejek, dzieci mówią jaki kwiat wydziela taki zapach.
Kwiaty w ogrodzie staruszki- dzieci rozwiązują proste zadania z treścią, posługują się liczmanami w kształcie kwiatów, w dwóch kolorach. np.; Jednego dnia w ogrodzie staruszki wyrosły 4 różowe tulipany i 3 pomarańczowe. Ile tulipanów wyrosło tego dnia w ogrodzie.
( Dzieci powinny układać liczmany na dywanikach, można wykorzystać gładkie podkładki na stół. Sześciolatki mogą zapisywać działanie za pomocą znaków matematycznych +,-, =)
Jak Gawron szukał kromki – n-l mówi dzieciom,że Gerda po odejściu od staruszki spotkała gawrona, który za to,że go nakarmiła, postanowił jej pomóc. N-l układa drogę z szarf, na jednym końcu kładzie klocek – kromkę. Na drugim końcu wybrane dziecko – gawron idzie do kromki według wskazówek kolegów. Np. prosto, skręć w prawo, w lewo, itd. gawronów może być kilka, a n-l może zmieniać ustawienie drogi.
Po zabawie nauczyciel pokazuje dzieciom zdjęcie szwedzkiej rodziny królewskiej w nawiązaniu do spotkania Gerdy z księciem i księżniczką.
Można również porozmawiać z dziećmi na temat dokarmiania ptaków zimą.
Bukiet z ogrodu staruszki – dzieci samodzielnie rysują wazon i wycinają go. Następnie układają kompozycję z kwiatów. (Mogą wycinać kwiaty samodzielnie lub wykorzystać kwiaty wycięte z materiału, będzie to dodatkowa stymulacja dotykowa).
Rozmowa na temat sytuacji zimowej ptaków. Przysmak dla sikorek – dzieci zawieszają” słoninkę „ (białe prostokąty) na gałązkach według wskazówek nauczyciela, np.: nisko na gałązce, wysoko, po prawej stronie. **

Epizod III

Witajcie Sportowcy!

Wczoraj miałam już nadzieję że uda się odnaleźć Kaya. Oczywiście z Waszą pomocą. Jednak książę okazał się nie być moim drogim Kayem. Na szczęście król i królowa podarowali mi wygodną karetę I kiedy jechałam przez las – zatrzymali mnie rozbójnicy. Mała rozbójniczka bardzo chciała żebym się z nią bawiła. A mnie tak śpieszno, aby znaleźć Kaya.
Bardzo Was proszę zajmijcie ją czymś, odwróćcie jej uwagę, a ja szybko się oddalę.
Ściskam Was mocno
Gerda

Pytania kluczowe:
1. W co można się bawić zimą?
2. Jakie znacie sporty zimowe?
3. Jak należy się bawić by było bezpiecznie?

Aktywności:

Zabawa z utworem Sanna Mozarta. Dzieci dobierają się w pary ; pierwsze jest konikiem, drugie pasażerem w saniach/karecie. Zaprzęgi poruszają się po sali. Po chwili następuje zamiana ról.
Jazda na łyżwach – ruchowa interpretacja utworu Walc łyżwiarzy.
Zabawa wyścigi sanek – dzieci w parach siadają jedno za drugim i przesuwając się na „pupie” przemieszczają się jak bobsleje.
Bałwanki – dzieci słuchają wiersza Wandy Chotomskiej 10 bałwanków. Można zrobić zadania matematyczne z odejmowaniem na podstawie wiersza.** (Sześciolatki mogą zapisywać działanie za pomocą znaków matematycznych ,-, =)

DZIESIĘĆ BAŁWANKÓW Wanda Chotomska

Dziesięć bałwanków było w jednym lesie,
ni mniej, ni więcej, tylko właśnie 10.

Jeden się drapał do dziupli na drzewie
i tak się zdrapał, że zostało 9.

Dziewięć bałwanków stało na polanie,
dokładnie dziewięć, bałwan przy bałwanie.

Lecz jeden poczuł, że go kręci w nosie.
Jak zaczął kichać, to zostało 8.

Osiem bałwanów stało w dalszym ciągu,
lecz jeden bał się mrozu i przeciągów.

Więc włożył kożuch i okrył się pledem.
Jak go odkryli, to już było 7.

Z siedmiu bałwanków jeden zaraz orzekł,
że się poślizgać warto na jeziorze.

Lecz ledwie zdążył na jezioro wleźć,
wpadł w taki poślizg, że zostało 6.

Tych sześć bałwanków stałoby do teraz,
lecz jeden bałwan zaczął się rozbierać.

Chciał się ochłodzić, miał na kąpiel chęć-
jak się rozebrał, to zostało 5.

Z pięciu bałwanów jeden zaraz ubył,
bo go ciekawość przywiodła do zguby.

Nie wiedział, po co są kaloryfery-
jak się dowiedział, to zostały 4.

Cztery bałwany stały w dwuszeregu,
lecz jeden zaczął tupać na kolegów.

Tupał i tupał, bo był strasznie zły,
i tak się stupał, że zostały 3.

Te trzy bałwanki długo nie postały,
bo jeden bałwan znał świetne kawały.

Z własnych dowcipów śmiał się:
- Cha! Cha! Cha!
i pękł ze śmiechu, i zostały 2.

A jak została tych bałwanów dwójka,
to się zaczęła między nimi bójka...

Dziesięć bałwanków stało na polanie.
Ile zostało? Oto jest pytanie!

Bałwanki i kapelusze – dzieci otrzymują sylwety bałwanków i kapelusze . Ich zadaniem jest dopasowanie kapeluszy do bałwanków na podstawie ilości guzików. (Ilość guzików , odpowiada ilości kropek na kapeluszu, np.: np.; 3 guziki = 3 kropki na kapeluszu).
Zimowy las – praca plastyczna. Dzieci komponują zimowy krajobraz, wycinając elementy z firanek.

Epizod IV

Drodzy Sportowcy!

Wczoraj bardzo mi pomogliście. Dzięki temu, że zajęliście małą rozbójniczkę zabawą, ja mogłam pójść dalej. Spotkałam Laponkę i Finkę , które mi pomogły. I dzięki temu trafiłam do miejsca, w którym przebywa Kay. Jest tu strasznie zimno. A muszę się dostać jeszcze do pałacu Królowej Śniegu. Aby tam wejść muszę pokonać jeszcze kawał drogi poprzez śnieg. Mam nadzieję,że nadal mogę na Was liczyć.
Pozdrawiam Was ciepło
Gerda

Pytania kluczowe:
1. Jak myślicie dokąd zawędrowała Gerda?
2. Czy żyją tam jakieś zwierzęta?

Aktywności:

Co jest potrzebne na zimową wyprawę – zabawa z obrazkami. Dzieci w parach wybierają obrazki przedstawiające potrzebne zimą/na zimową wyprawę rzeczy. (namiot, puszki z jedzeniem, nóż latarkę, letnią sukienkę, narty, psi zaprzęg, sweter, sandałki, kanapa, parasol,okulary przeciwsłoneczne, gogle narciarskie itp.). Następnie przedstawiają pozostałym swój wybór.
Mapa wędrówek - Odszukanie na mapie miejsc związanych z treścią baśni (Laponia,Biegun Północny, Arktyka) Oglądanie zdjęć charakterystycznych krajobrazów fauny i flory.
„Niezwykłe dźwięki” dzieci ilustrują czytaną przez nauczyciela historię przedzierania się przez śniegi do pałacu Królowej Śniegu. Mogą wykorzystać folię, gazetę.
Tajemnicze ślady – dzieci rozpoznają ślady zwierząt na śniegu ( gdy będzie lub na mące, białym materiale). N-l rozkłada w sali (lub w ogródku , gdy jest śnieg) tropy zwierząt, a dzieci podążając po nich odnajdują zwierzę , które je zostawiło. ( Odnajdują zdjęcie lub figurkę). **
Pingwiny idą po krze – n-l rozkłada na podłodze kartki papieru (krę)z sylabami ; Na pustych kartkach ułożone są figurki zwierząt: foka, mors, pingwin, wieloryb. Aby dojść
do wybranego zwierzęcia dzieci muszą przejść po określonej sylabie, np.: mors – ma, ma, ma.
Niedźwiedzie łowią ryby – N-l rozdaje dzieciom sylwety niedźwiedzi polarnych z naklejonymi sylabami ( sylaby powstały z liter, które dzieci już znają). Na podłodze rozkłada ryby z naklejonymi sylabami , odpowiadający sylabom naklejonym na sylwetach niedźwiedzi. Dzieci – niedźwiedzie łowią ryby - łączą obie sylwety,
ny – ny.
Płatki śniegu – dzieci doświadczają dotykiem płatków śniegu wykonanych z materiałów o różnej fakturze. **
Model płatka śniegu – dzieci wykonują samodzielnie model płatka śniegowego z drucików kreatywnych i koralików.
Można również wykorzystać chrupki kukurydziane o kształcie kulek i wykałaczki.** Ważne jest by pokazać dzieciom różne zdjęcia śnieżynek, a nawet pokazać filmik jak powstają. (Filmiki można znaleźć w internecie).

Epizod V

Kochani Sportowcy!
Serdecznie dziękuję za pomoc. Udało mi się odnaleźć Kaya. Jednak on mnie nie poznaje. Zrobiło mi się bardzo przykro. Poradźcie co mogę zrobić aby stopić ten lód w jego sercu.
Pozdrawiam Was
Wasza smutna Gerda

Pytania kluczowe:
1. Jak możemy pomóc Gerdzie?
2. Dlaczego czasami ludzie nie rozpoznają swoich bliskich, tych których kochają?
3. Co czuje Gerda, gdy Kay jej nie rozpoznaje?

Aktywności:

Co to znaczy mieć serce z lodu? - dzieci próbują odpowiedzieć co może oznaczać ten zwrot.
Doświadczenia z lodem- dzieci próbują roztopić lód oddechem. Nawiązanie do serca Kaya. Następnie umieszczają lód w słoiku i obserwują co się z nim dzieje.
Lód i sól – n-l kruszy lód , razem z dziećmi sprawdza jego temperaturę za pomocą termometru, a następnie dosypuje sól (proporcja 1;3). Dzieci obserwują co się dzieje.
Zorza polarna – dzieci oglądają zdjęcia zorzy.
Widok z okna pałacu Królowej Śniegu – dzieci malują pastą do zębów i wykałaczkami. Chętne dzieci mogą namalować też zorzę . W tym celu rozprowadzają palcami krem do golenia (Lider ma kolor zielony). Jest to stymulacja dotykowa i zapachowa.
Można wykonać z dziećmi portret Królowej Śniegu (indywidualnie lub z całą grupą)- w tym celu należy przygotować głowę/głowy Królowej Śniegu odpowiedniej wielkości. Sukienka powstaje poprzez ułożenie białych kół złożonych na pół, a na nie można nakleić wycięte dziurkaczem ozdobnym śnieżynki, lub poprzez naklejanie wyciętych przez dzieci śnieżynek.**
Dzieci mogą również układać zamek Królowej Śniegu z białych figur geometrycznych.**
Ostatni list Gerdy – po wykonaniu zadań przez dzieci, n-l czyta im ostatni już list od Gerdy, który podsumowuje zajęcia. A po nim ostatni fragment baśni. ( Od miejsca gdy Gerda weszła do pałacu Królowej Śniegu)

Kochani Sportowcy !
Bardzo dziękuję za pomoc. Mieliście rację,że uda mi się stopić lód w sercu Kaya poprzez miłość, przytulenie. Jestem taka wzruszona, że mój drogi Kay wraca ze mną do domu. Życzę Wam wszystkiego najlepszego.
Przesyłam Wam ciasteczka.
Z wdzięcznością
Wasza Gerda

Dodatkowe uwagi do scenariusza:

Zajęcia te zostały poprzedzone czytaniem baśni, podczas odpoczynku poobiedniego. Można czytać baśń fragmentami z dnia na dzień. Zajęcia dotyczą wtedy fragmentu z dnia poprzedniego. Można też przeczytać baśń dużo wcześniej i na zajęciach odwoływać się do pamięci dzieci.

Ostatni list dobrze jest dostosować do wypowiedzi dzieci dotyczących pytań kluczowych. Ciasteczka można zamienić na kolorowankę z postaciami bohaterów baśni.

Ważne jest by nie sugerować dzieciom odpowiedzi na pytania kluczowe.

** Oznaczają, że działania nie były wykorzystane podczas działań z dziećmi,ale mogą być alternatywą dla podanych działań. Zabawy te były wykorzystywane w poprzednich grupach.

Podczas wizyty w ogrodzie staruszki można dzieciom pokazać żywe róże w kilku kolorach. A salę przyozdobić kwiatami z papieru lub ilustracjami/zdjęciami kwiatów.