Alternatywne i wspomagające metody komunikacji

Alternatywne i wspomagające metody komunikacji

Komunikacja to przekazywanie i odbieranie informacji w bezpośrednim kontakcie z drugą osobą ( def. wg Słownika j. polskiego). Komunikacja może być werbalna ( mowa) i pozawerbalna (np. gesty, mimika).
Większość ludzi komunikuje się werbalnie, są jednak osoby, które z różnych względów mają z tym spore trudności lub nie mają takiej możliwości wcale. Na pomoc im przychodzą alternatywne i wspomagające metody komunikacji
AAC (Augmentive and Alternative Comunication) .

Komunikacja wspomagająca- ma za zadanie wspomaganie i uzupełnianie komunikacji werbalnej. Pomaga porozumiewać się osobom które mówią, ale ich mowa jest np. niewyraźna, zniekształcona i niezrozumiała dla innych.

Komunikacja alternatywna- to metoda komunikacji zastepczej dla osób, które nie komunikują się za pomocą słów. Osoby te nie nabyły umiejętności mowy lub ją utraciły.
Obydwa rodzaje metod komunikacji pomagają osobom, które czasowo lub trwale utraciły możliwość sprawnego komunikowania się za pomocą słów.
We wspomaganiu lub zastępowaniu mowy stosowane są znaki oraz symbole graficzne lub manualne. Do znaków manualnych zaliczamy: gesty Systemu Komunikacji Makaton, język migowy, czy gesty naturalne.
Do znaków graficznych możemy zaliczyć: fotografie, , symbole Makaton, Blissa, PCS, Piktogramy.

System Komunikacji Makaton umożliwia porozumiewanie się za pomocą gestów i symboli. Są bardzo proste i zbliżone do gestów naturalnych, dlatego często wykorzystywane są do komunikacji dla osób z niepełnosprawnością intelektualną. Podczas stosowania Makaton jednoczesnie wykorzystuje się mowę i gesty lub symbole. Może też pełnić rolę metody alternatywnej.

Piktogramy - to system znaków obrazkowych. Są to białe obrazki na czarnym tle. To również bardzo prosty system komunikacji, także często stosowany u osób z różnym stopniem niepełnosprawności intelektualnej i zaburzeniami mowy.

PCS- to zbiór prostych , kolorowych rysunków, które oznaczają podstawowe słowa do codziennego porozumiewania się. To rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki, zaimki, powinny być podpisane. System PCS dostępny jest w kilku wersjach językowych.

Symbole Blissa- to system porozumiewania się, gdzie słowa wyrażone są rysunkiem . Podstawowy słownik Blissa zawiera około 3000 znaków. Ze względu na trudność znaków, coraz częściej zastępowany jest przez inne symbole ( PCS, Piktogramy, Makaton).
Bez względu na to, czy używamy gestów czy symboli w porozumiewaniu się osób ze specjalnymi potrzebami komunikacyjnymi, ważne jest aby dobrać metodę komunikacji do indywidualnych potrzeb danej osoby.
Wszyscy potrzebujemy się porozumiewać, a alternatywne i wspomagające metody pozwalają na komunikację każdego człowieka.

Agnieszka Orłowska - logopeda