Program "Choć mam jeszcze mało lat, chcę poznawać świat"

Program zajęć realizowanych w roku szkolnym 2021/2022

„Choć mam jeszcze mało lat, chce poznawać piękny świat – wspólna podróż po Europie”

Projekt edukacyjny wspierający poczucie własnej tożsamości narodowej w kontekście kulturowym, społecznym i edukacyjnym.

„Ojczyznę kocha się nie dlatego, że jest wielka, ale dlatego, że własna”
Seneka Młodszy
Jednym z elementów życia każdego człowieka są Jego uczucia patriotyczne i związany z nimi nurt wydarzeń, w którym uczestniczy. Nie można więc pominąć tak istotnej sprawy, jak wpływ środowiska na kształtowanie osobowości dziecka, kształtowanie Jego uczuć patriotycznych. Zadaniem nauczyciela jest przybliżać dzieciom świat, ich najbliższe otoczenie, lokalne tradycje, narodowe wydarzenia, obrzędowość, tradycje lokalne i narodowe – w końcu uświadomienie poczucia przynależności narodowej.
„Sięganie do tradycji związane jest współcześnie ze świadomą refleksją jednostki nad sobą, nad tym, kim jestem, jakie są moje korzenie. Na co dzień tradycję wypiera głośna nowoczesność. A przecież każda społeczność winna zabiegać o to, by uchronić od zapomnienia wszystko, co składa się na jej kulturową odrębność”.
Maria Kielar - Turska
Dla dzieci najmłodszych poczucie patriotyzmu sprowadza się najczęściej do jego najbliższej okolicy rodzinnego domu, ogrodu, ulicy. Ludzi, którzy z nim mieszkają. To Jego mała Ojczyzna, która pozwala poczuć pierwszą prawdziwą przynależność. Poczucie bycia częścią większej całości. Przechodząc od tego elementarnego założenia, powinno się powoli
i w ciekawy sposób rozszerzać to uczucie, wzbogacać o nowe, szersze wrażenia. Przejście od poczucia tożsamości narodowej, przez wiadomości o małej i dużej ojczyźnie, aby na końcu wzbudzić postawę Polaka – Europejczyka to trudne wyzwanie dla wychowawców, nauczycieli. Jest niezwykle istotne, aby działo się to przez zabawę. Nowe doświadczenia, które będą procentowały w późniejszym, dorosłym życiu zależą w dużej mierze od tego, w jakie bogactwo duchowe wyposażą swoich uczniów pedagodzy i jak ukształtują w nich poczucie przynależności do ojczyzny, w której wzrastają Na tej podstawie będzie można skutecznie ukazywać miejsce i rolę Polski w zjednoczonej Europie. Na gruncie miłości do małej ojczyzny budować miłość do wielkiej ojczyzny – Europy, a tym samym rozwijać tożsamość europejską.
Założenia projektu w kontekście celów wychowania przedszkolnego:
1. Celem edukacji przedszkolnej jest wspomaganie i ukierunkowanie rozwoju dziecka zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i możliwościami rozwojowymi w relacjach ze środowiskiem społeczno – kulturowym i przyrodniczym. Wyodrębnianie w edukacji wartości narodowych i podstawowych, ogólnoludzkich pozwala na łatwe zintegrowanie jej założeń z ideą wspierania wszechstronnego rozwoju dziecka.
2. Pełny i harmonijny rozwój człowieka następuje poprzez integrację nauczania
|i wychowania na zasadzie wzajemnego przenikania i uzupełniania w warunkach partnerstwa i dialogu między nauczycielem a dzieckiem. Kształtując postawy należy dostarczać wiadomości o środowisku naturalnym i społecznym, stwarzać okazje do przeżywania tych wartości. Akcent przesunięty jest na aktywność dzieci. Stymulowanie i rozwijanie tej aktywności staje się siłą napędową rozwoju.
3. Kształtowanie tożsamości narodowej oraz dostrzegania wartości ogólnoludzkich należy rozpocząć już w przedszkolu. U dzieci zachodzą zmiany fizyczne i psychiczne, które prowadzą do doskonalenia ich działania w otaczającym świecie. Decydujące znaczenie mają też wzory zachowań i normy wpajane dzieciom przez osoby z najbliższego otoczenia, które dziecko lubi i uznaje za autorytet.
4. Kontakty z otoczeniem, doświadczenia społeczne powodują powstawanie emocji. Czynne poznawanie sprzyja wyrobieniu w wychowankach związków uczuciowych
z miejscami, zjawiskami i innymi sytuacjami jest przejawem organizującego wpływu emocji.
Cele projektu:
1. Kształtowanie poczucia tożsamości regionalnej i narodowej – rozwijanie poczucia przynależności do grupy rodzinnej, społeczności lokalnej, narodu, społeczności europejskiej i światowej.
2. Budzenie szacunku dla dobra wspólnego i postaw prospołecznych, a także symboli narodowych.
3. Inspirowanie twórczego działania, pobudzanie wyobraźni, rozwijanie ekspresji językowej, ruchowej, plastycznej, muzycznej, technicznej w celu wyrażania własnych przeżyć.
4. Wprowadzenie dzieci w świat pełen przeżyć, emocji, piękna, doświadczeń i odkryć.
5. Otwarcie się na inne kultury i społeczności – poznanie zwrotów językowych, tradycji, ubioru, wyglądu poszczególnych miejsc na świecie i ich mieszkańców.
6. Wzbudzanie tolerancji i solidarności w stosunku do innych narodów, a także propagowanie wśród dzieci, nauczycieli i rodziców idei, iż jesteśmy obywatelami Europy.
Cele szczegółowe projektu:
Dziecko:
• utrwala więź z najbliższym otoczeniem
• rozwija poczucie przynależności jako Polaka i Europejczyka
• rozwija zdolności twórcze i odtwórcze podczas orgaznizowanych zajęć
• rozpoznaje polskie symbole narodowe, flagi poszczególnych krajów (poznanych)
• zdobywa wiedzę na temat wybitnych Polaków i ich wkład w rozwój światowej nauki, kultury i sztuki, włącznie z elementami literatury poznanych krajów
• wykorzystuje różne zmysły: smak, węch, wzrok, słuch i dotyk, podczas wykonywanych prezentacji i zadań
• poznaje kulturę innych narodów poprzez zabawę, muzykę, taniec
• pokonuje własne słabości, bariery i nieśmiałość
• rozwija narządy artykulacyjne, zyskuje podstawy do nauki języków obcych
• wzmacnia poczucie własnej wartości jako obywatela świata
Założenia pracy:
• Zajęcia w formie dodatkowych zajęć edukacyjnych z daną częstotliwością
• Zajęcia dla innych nauczycieli
• Uroczystości wewnątrz przedszkolne.
• Zajęcia i zabawy poznawczo - integracyjne
• Spotkania z zaproszonymi gośćmi
• Ćwiczenia praktyczne (język, muzyka)
• Wystawy prac
Program będzie realizowany równolegle z programem MEN. Zajęcia będą odbywały się raz w miesiącu, z ujęciem w miesięcznych planach pracy. Zaplanowane treści realizowane będą wg określonej kolejności ustalonej w programie. Dziecko najpierw pozna to co bliskie, aby zrozumieć to co dalekie. W programie MEN zawarte są treści patriotyczne, które będą realizowane przez nauczyciela podczas zajęć dydaktyczno – wychowawczych również poza projektem. Dlatego treści dotyczące najbliższego otoczenia oraz Polski będą ograniczone do dwóch pierwszych spotkań w schemacie: Ja i moja rodzina, Mała Ojczyzna, Polska.
Na kolejnych spotkaniach będą poruszane zagadnienia związane z innymi narodowościami, będącymi członkami UE. Treści związane z językiem, kulturą, muzyką, ubiorem, wyglądem ludzi oraz przyrodą i architekturą innych krajów będą realizowane w formie zabaw i zadań plastycznych, pokazów multimedialnych. Przejście treści nastąpi od poznania innych narodów europejskich do wartości ogólnoludzkich.
Przykładowe metody i formy (będą dostosowywane do panujących warunków związanych ze stanem epidemicznym):
• zabawy dydaktyczne
• praca z książką – zorganizowanie kącika książek
• formy artystyczne – muzyczne, teatralne, filmy oraz pokazy slajdów
• spotkania z twórcami artystycznymi, historykami, osobami pracującymi poza granicami Polski
• legendy, podania, baśnie, przysłowia, opowiadania, wiersze
• zabawy ruchowe
• zajęcia warsztatowe z rodzicami
• organizowanie warsztatów o charakterze pokazów mody, tworzenia gazetek, widokówek, pamiątek
• nauka języków obcych np. angielski, niemiecki, francuski (elementy)
• inne sytuacje edukacyjne
TREŚCI PROGRAMOWE PROJEKTU
Kręgi tematyczne Elementy Szczegółowe treści

Rodzina/najbliższe otoczenie
Moje imię i nazwisko
Adres zamieszkania
Rodzina
Dom rodzinny
Umiejętność przedstawiania się

Podawanie własnego adresu

Określanie pokrewieństwa osób w rodzinie – podawanie imion najbliższych osób

Opisywanie domu rodzinnego, zwyczajów rodzinnych oraz domowej atmosfery

Mała Ojczyzna – Izdebnik
Nazwa miejscowości
Położenie geograficzne
Miejsca szczególne
Określanie nazwy
miejscowości oraz legend z nią związanych

Określanie położenia miejscowości na mapie

Podawanie miejsc szczególnych, form terenu

Rozpoznawanie
charakterystycznych obiektów

Opisywanie zwyczajów,
uroczystości, tradycji związanych z miejscem zamieszania

Ojczyzna - Polska
Mapa Polski
Stolica Polski
Symbole narodowe
Język polski
Stroje
Tańce narodowe
Tradycje i święta narodowe
Poznanie mapy Polski, kształtu, form terenu, ważniejszych miejsc

Rozpoznawanie i wyróżnianie symboli
narodowych: hymn, godło, flaga, język

Poznanie stolicy

Dostrzeganie dorobku polskiej nauki i sztuki (muzyka, nauka, malarstwo)

Dostrzeganie piękna polskiej przyrody i konieczności jej ochrony

Europa –
Ojczyzna Europejczyków

BELGIA
BUŁGARIA
CYPR
IRLANDIA
PORTUGALIA
SŁOWACJA
SZWECJA
WĘGRY

Kultura europejska, języki innych krajów, wybrane
obyczaje, symbole narodowe
Położenie geograficzne
Różnice w wyglądzie ludzi różnych krajów, ubioru, miejsca zamieszkania
Architektura
Muzyka i sztuka
Regionalne smaki

Poznanie wybranych krajów – ich nazw, wyglądu flag, położenia na mapie, hymnu narodowego

Rozpoznawanie charakterystycznych
budowli lub obiektów z wybranych krajów, form naturalnych przyrody

Poznawanie sztuki w formach plastycznych, muzycznych oraz językowych

Rozpoznanie typowych potraw, degustacja

Zabawy dzieci innych narodów

Słuchanie bajek, baśni i legend innych
narodów – kojarzenie danych bohaterów literackich danego kraju

Zwracanie uwagi na wartość przyjaźni, tolerancji względem innych ludzi, ich zwyczajów, wyglądu

Ocena zachowania własnego i innych

Dostrzeganie piękna w przyrodzie,
sztuce, sporcie

Ewaluacja programu:
Wychowanie przedszkolne stawia przed nauczycielem zasadniczy cel - wspomaganie i ukierunkowanie rozwoju dziecka zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i możliwościami. W życiu każdego człowieka refleksja nad własnym działaniem spełnia ważną rolę, gdyż przyczynia się do rozwijania i doskonalenia różnych umiejętności, a także do zmiany zachowań i postaw.
Obserwacje dzieci będą prowadzone na bieżąco, zostanie dokonana analiza dzieł
i wytworów dzieci. Kwestia zainteresowania i ciekawości kulturą innych narodów, języków będzie wyrażała się w sposobie wykonywania określonych zadań. W ewaluacji programu można wykorzystać stworzone na cel realizacji programu narzędzia:
- zagadki dotyczące Państw europejskich
- karty pracy
- pomoce dydaktyczne: domino, karty memory, plakaty
- zagadki słowne i obrazkowe
- zabawy teatralne i pantomima
- quiz znajomości zwrotów w obcych językach

Na zakończenie roku szkolnego, w czerwcu 2022, zostanie przeprowadzony konkurs wiedzy o podstawowych symbolach charakteryzujących dany kraj europejski. Wyniki otrzymane przez dzieci będą podstawą do wysunięcia wniosków dotyczących poziomu wiadomości i umiejętności nabytych przez dzieci podczas zajęć w ramach projektu.