“Zwierzęta, atomy i gwiazdy tworzyły muzykę,
zanim człowiek odkrył, czym ona jest”
(Karlheinz Stockhausen)
Język niemiecki w stanie relaksacji
Innowacja pedagogiczna o charakterze metodycznym
z języka niemieckiego
realizowana
w Zespole Szkolno – Przedszkolnym nr 4 w Radomiu
w roku szkolnym 2021/2022
Autor:
Magdalena Błaszczyk
I INFORMACJE O SZKOLE
Nazwa szkoły: Zespół Szkolno-Przedszkolny Nr 4
Adres: 26 - 600 Radom ul. Jarzyńskiego 3
Telefon: 048 340 02 01
Imię i nazwisko dyrektora: mgr Aleksandra Kaleta
II INFORMACJE DOTYCZĄCE AUTORA INNOWACJI
mgr Magdalena Błaszczyk
wykształcenie
wyższe magisterskie z przygotowaniem pedagogicznym
zajmowane stanowisko
w szkole
nauczyciel języka niemieckiego
stopień awansu zawodowego
nauczyciel mianowany
III RODZAJ INNOWACJI
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z 2002 r. nr 56, poz. 506) dotyczy - innowacji metodycznej.
IV ZAKRES INNOWACJI
1. Innowacja dotyczy zmiany sposobu prowadzenia zajęć (włączenie muzyki relaksacyjnej w proces uczenia się) języka niemieckiego w oparciu
o Program nauczania języka niemieckiego w szkole podstawowej jako drugiego języka obcego nowożytnego (II etap edukacyjny, klasy VII-VIII, poziom II.2./A1) Anny Jaroszewskiej, wydawnictwo Nowa Era
2. Obejmuje uczniów z klas 8a, 8b, 8c
3. Przewidywany czas realizacji: rok szkolny 2021/2022
V GŁÓWNY CEL INNOWACJI
• Popularyzowanie języka niemieckiego wśród uczniów
• Wyposażanie uczniów w umiejętność redukowania stresu oraz stosowania świadomego oddechu relaksacyjnego
• Poprawa funkcjonowania mózgu oraz serca
• Optymalizacja procesów poznawczych (poprawa koncentracji, szybsze
i bardziej efektywne przyswajanie nowych informacji)
• Rozwijanie u uczniów poczucia własnej wartości oraz wiary we własne możliwości
• Pogłębianie ogólnej wiedzy uczniów, wzbogacanie słownictwa
VI CELE SZCZEGÓŁOWE
• Doskonalenie sprawności językowych (mówienie, pisanie, słuchanie
i czytanie ze zrozumieniem)
• Kształtowanie umiejętności posługiwania się językiem niemieckim
w sytuacjach codziennych
• Pobudzenie kreatywności i aktywności uczniów
• Rozbudzanie motywacji do nauki języka niemieckiego
• Wdrażanie do prawidłowego współdziałania w grupie
• Ćwiczenie pilności, cierpliwości i wytrwałości
• Pogłębienie więzi koleżeńskich poprzez współpracę i zdrową rywalizację
• Rozwijanie poczucia własnej wartości poprzez osiąganie sukcesów
• Promowanie innowacyjności w nauce języków obcych
• Doskonalenie umiejętności zapamiętywania
• Doskonalenie poprawnej wymowy
• Stosownie strategii komunikacyjnych i kompensacyjnych
VII OPIS INNOWACJI
Proponowana innowacja jest efektem obserwacji i spostrzeżeń w trakcie pracy na stanowisku nauczyciela języka niemieckiego w szkole podstawowej
w czasie epidemii COVID-19. Inspiracją do powstania niniejszej innowacji była nauka w systemie zdalnym i problemy z nią związane, odizolowanie uczniów od grupy rówieśniczej i społeczności szkolnej, długie zamknięcie w domach, niepewność a czasami brak informacji, co będzie jutro, za miesiąc, za rok, strach, wciąż otaczające nas problemy zdrowotne rodziny, przyjaciół
i znajomych, stres związany z powrotem do nauki stacjonarnej, wystawianie ocen, zakończenie roku szkolnego oraz przygotowanie następnego.
Zarówno uczniowie jak i nauczyciele odczuwają do dzisiaj tę nagłą i długą zmianę trybu nauki, co wpłynęło negatywnie na ich stan fizyczny i psychiczny. Mówi się między innymi o nieprzespanych nocach, braku sportu, bólach w kręgosłupie i nadgarstkach, osłabieniu wzroku, braku koncentracji, spadku motywacji, rozdrażnieniu bądź apatii, czy braku chęci wyjścia z domu.
Zaproponowana innowacja ma na celu pomóc uczniom opanować ich osłabiony stan psychiczny i fizyczny oraz nauczyć kilku sposobów jak odzyskać harmonię, wewnętrzny spokój i dobrostan, co poprawi koncentrację oraz pomoże
w dostrzeganiu swojej wartości oraz w przełamaniu wewnętrznych oporów
w poruszaniu się w świecie drugiego języka obcego.
Najważniejszym elementem każdych zajęć będzie pozbycie się stresu.
Innowacyjność programu polegała będzie na wprowadzeniu do zajęć języka niemieckiego słuchania muzyki relaksacyjnej oraz wykonania ćwiczenia oddechowego, co obniża ciśnienie krwi, dotlenia organizm i oddziałuje pobudzająco na pracę dwóch półkul mózgowych. Ćwiczenia oddechowe
w trakcie muzyki będą wykonywane na początku i na końcu zajęć przez kilka minut.
Muzyka nas porusza, pozwala nam podróżować w czasie, daje siłę, koi nerwy
i przynosi spokój. Znajdziemy ją w każdym zakątku świata – w każdym dźwięku, każdym rytmie, każdym głosie.
Znamienity francuski neurolog, otolaryngolog, foniatra i pionier w dziedzinie nauk kognitywnych, profesor Alfred Tomatis, który za swe liczne naukowe zasługi został mianowany honorowym Rycerzem Zdrowia Publicznego Francji, przez wiele lat pracował nad ustaleniem zależności, jakie zachodzą między słuchem a głosem. Jest on również twórcą treningu uwagi słuchowej (tzw. metody Tomatisa) stymulującego mózg głosem i muzyką, przeznaczonego do terapii dzieci z dysleksją, ADHD/ADD, zaburzeniami mowy, a nawet spektrum autyzmu. Alfred Tomatis twierdził, że muzyka ładuje naszą korę mózgową niczym energia elektryczna, usprawniając jej pracę.
Muzyka aktywuje obie półkule i tworzy nowe połączenia między nimi. Lewa półkula odpowiada za logikę, rozum, liczby i język, podczas gdy prawa zarządza bardziej intuicyjnymi, pomysłowymi i kreatywnymi funkcjami. W prawej półkuli nasza wyobraźnia i emocje fruwają w obłokach, podczas, gdy lewa analizuje i skupia się na takich elementach jak notacja muzyczna, rytm
i znaczenie słów. Tworzące się przez całe życie połączenia, to właśnie efekt uczenia się – zapamiętywania informacji, ćwiczenia koordynacji, rozwiązywania zadań matematycznych, nauki języków, odczuwania nowych emocji itd.
Muzyka aktywuje również emocje a muzykoterapia to doskonały przykład użycia jej w praktyce dla własnych korzyści. To skuteczny sposób również na poznanie nowych strategii radzenia sobie ze stresem, poznanie siebie
i odkrywanie emocji, które znajdują się w głębi umysłu.
Muzyka ma moc sprawczą, poprawia relacje, sposób poruszania się ciała
i umiejętności organizacyjne. Daje inny sposób komunikowania się oraz wyrażania siebie (z użyciem języka lub bez) i odnalezienia wolności, by móc odkrywać nowy świat z zamkniętymi oczami.
Wszystko to oznacza, że muzyka ma moc zintegrowania dwóch stron mózgu
i co najważniejsze, sprawia, że można stać się szczęśliwszym i zdrowszym.
Muzyka potrafi nas ukoić. Podczas słuchania muzyki produkuje się serotonina, rozładowująca nasz stres i uśmierzająca ból. W lewej półkuli poprawia się pamięć, koordynacja i drobne zdolności motoryczne, w prawej natomiast wyobraźnia, harmonia i kreatywność.
Warto zwrócić uwagę na muzykę relaksacyjną, dzięki której zredukujemy poziom stresu i uczucie niepokoju. Muzyka relaksacyjna optymalizuje nasze procesy poznawcze. Pomaga nam się lepiej skoncentrować i przyswoić nowe informacje szybciej i bardziej efektywnie oraz sprawia, że czujemy się lepiej.
Amerykańskie Stowarzyszenie Psychologiczne co trzy miesiące publikuje badania na dany temat w magazynie muzycznym. Wiele z tych eksperymentów
i badań naukowych udowadnia, że muzyka, zwłaszcza relaksacyjna przynosi wspaniałe korzyści poznawcze, emocjonalne i neurobiologiczne.
Mówiąc o pozytywnych skutkach muzyki relaksacyjnej należy wymienić przede wszystkim fakt, że redukuje ona stres obniżając poziom kortyzolu (hormonu stresu) obniża tętno krwi, uspokaja bicie serca, oddech i aktywność mózgu, koi skołatane nerwy. Nasz oddech staje się wolniejszy. Już niecałe 10 minut relaksu pozwoli poczuć się bardziej wypoczętym fizycznie oraz psychicznie.
Oczyszczający wpływ na nasze ciało mają również odgłosy deszczu stukającego o szybę, płynącej rzeki, fal oceanu czy pieśń wieloryba -czyli odgłosy natury. To jak powrót do korzeni. Koncentrują nas i jednocześnie wyzwalają.
Ostatni project Bird Life Focus Natura pokazał, że słuchanie relaksacyjnej muzyki z odgłosami natury i dźwiękami zwierząt, poprawia koncentrację
i wydajność u dzieci z ADHD.
Warto wspomnieć, że w artykule umieszczonym w Psychology Today stwierdzono, iż muzyka relaksacyjna również zmniejsza doznania bólu, poprawia proces rekonwalescencji, wyzwala produkcję endorfin, a nawet wzmacnia nasz układ odpornościowy. Pomaga nam uwolnić troski
i męczące myśli, które nas niepokoją, wpływa na lepsze zasypianie i jakość snu.
Melodyjna harmonia, perfekcyjna częstotliwość i odgłosy natury, uwalniają serotoninę i endorfiny. Dlatego warto znaleźć chwilę każdego dnia, aby dać sobie odrobinę muzycznego szczęścia.
VIII ZAŁOŻENIA INNOWACJI
Innowacja pedagogiczna “Zwierzęta, atomy i gwiazdy tworzyły muzykę,
zanim człowiek odkrył, czym ona jest” Język niemiecki w stanie relaksacji realizowana będzie w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 4. Zajęcia będą prowadzone w ramach zajęć obowiązkowych. Będą w niej uczestniczyli uczniowie klas 8a, 8b, 8c w wymiarze dwóch godzin tygodniowo dla każdej
z klas.
Na zajęciach będą realizowane treści z zakresu nauczania języka niemieckiego w klasie 8 programu Anny Jaroszewskiej z wydawnictwa Nowa Era.
Dodatkowo na każdych zajęciach uczniowie będą słuchać utworów muzyki relaksacyjnej i wykonywać ćwiczenia oddechowe. Słuchanie rozpocznie się na początku zajęć i będzie trwało ok. 3 min. W ten sam sposób będą kończyć się zajęcia innowacyjne z języka niemieckiego.
IX OCENA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Ocenianie – to proces gromadzenia informacji o uczniach, który jest integralną częścią procesu uczenia się i nauczania.
W trakcie zajęć ocena pełni funkcje diagnostyczne, motywuje uczniów do pracy. Jej celem jest monitorowanie rozwoju ucznia. Nauczyciel sprawdza wykonane zadania, chwali za wysiłek, za chęci, za pracę. Nagradza uśmiechem, pochwałą, gestem oraz wskazuje, co uczeń powinien zmienić, nad czym jeszcze popracować. Podkreśla osiągnięcia ucznia. Uczeń sprawdza swoją wiedzę rozwiązując testy, kartkówki, prace domowe, biorąc udział w grach dydaktycznych, w trakcie wspólnego rozwiązywania zadań i rywalizując z innymi uczniami.
X TREŚCI NAUCZANIA
Zakres treści będzie zgodny z Programem nauczania języka niemieckiego w szkole podstawowej jako drugiego języka obcego nowożytnego (II etap edukacyjny, klasy VII-VIII, poziom II.2./A1) Anny Jaroszewskiej, wydawnictwo Nowa Era.
Treści nauczania:
Rozdział 1: nazywanie części ciała, dolegliwości, chorób, lekarstw, udzielanie porad, opowiadanie o szpitalu dla słoni, nazywanie instytucji medycznych oraz personelu medycznego, czasownik wehtun, rodzajniki określone i nieokreślone w celowniku, zaimki dzierżawcze w celowniku, zaimki osobowe w celowniku oraz w bierniku
Rozdział 2: nazywanie pomieszczeń domowych i czynności w nich wykonywanych, nazywanie mebli, opisywanie domu/mieszkania/pokoju, opisywanie położenia rzeczy/kierunku, nazywanie niemieckich wynalazców
i odkrywców oraz ich wynalazków i osiągnięć, określanie roku, dopełniacz rzeczownika, przyimki z celownikiem lub z biernikiem, słówka pytające wo
i wohin
Rozdział 3: nazywanie świąt i uroczystości, podawanie dat, opisywanie przyjęcia urodzinowego, nazywanie obowiązków domowych, redagowanie zaproszenia urodzinowego, opisywanie dnia, składanie życzeń, nazwy prezentów, opowiadanie o zwyczajach bożonarodzeniowych w Niemczech
i karnawale w Kolonii, czas przeszły Perfekt
Rozdział 4: nazywanie budynków, instytucji w mieście, środków transportu, opisywanie zdjęcia, pytanie o drogę i opisywanie drogi, opowiadanie o życiu na wsi i w mieście, kupowanie biletu na pociąg i samolot, atrakcje Frankfurtu nad Menem, przyimki z celownikiem i z biernikiem, pytania do wyrażeń przyimkowych, forma grzecznościowa Sie
Rozdział 5: nazywanie części garderoby, mówienie o tym, co się chętnie nosi, wyrażanie opinii na temat garderoby, rozmowa w sklepie z odzieżą, opowiadanie o problemach nastolatków, tradycje wielkanocne w Niemczech, zakupy w Berlinie, nazywanie osobistości z niemieckiego świata mody, odmiana przymiotników po rodzajniku określonym, nieokreślonym, po zaimkach dzierżawczych, po przeczeniu kein, zaimki wskazujące i pytające, spójniki z szykiem końcowym, rekcja wybranych czasowników
Rozdział 6: opisywanie zdjęcia, opowiadanie o zainteresowaniach
z dzieciństwa, nazywanie niemieckich stacji telewizyjnych, ulubione programy tv, nazywanie miejsc pracy i czynności tam wykonywanych, wypowiadanie się na temat kieszonkowego, wymarzony zawód, system szkolnictwa w Niemczech i w Polsce, opowiadanie o gwiazdach Hollywood, czas przeszły Imperfekt, zdania warunkowe rzeczywiste, strona bierna określająca stan, czas przyszły Futur I
Metody pracy:
1. podająca
2. praktyczna
3. programowa
4. poszukująca
Formy pracy:
1. praca w grupach
2. praca w parach
3. praca indywidualna
4. konsultacje
5. praca samodzielna pod nadzorem nauczyciela
XI SPODZIEWANE EFEKTY
Dla szkoły:
• Wzbogacenie oferty edukacyjnej szkoły
• Uatrakcyjnienie zajęć
• Budowanie pozytywnego wizerunku szkoły wśród dzieci i rodziców, jako placówki dbającej o twórczy i harmonijny rozwój swoich wychowanków
• Podniesienie jakości pracy szkoły
Dla ucznia:
• Potrafi pracować indywidualnie i w zespole
• Rozwija umiejętność świadomego oddechu celem relaksacji, pozbycia się stresu i złych emocji
• Potrafi szybciej przejść do zajęć w pełnej koncentracji, która trwa dłużej
• Potrafi szybciej zapamiętywać nowe pojęcia
• Aktywniej i kreatywnie pracuje na zajęciach
• Pracuje pilnie i cierpliwie
• Ma wyższą samoocenę
• Wykorzystuje w praktyce zdobytą wiedzę i umiejętności
XII EWALUACJA INNOWACJI
1. Obiekt: innowacja metodyczna - „Zwierzęta, atomy i gwiazdy tworzyły
muzykę, zanim człowiek odkrył, czym ona jest” - język niemiecki w stanie
relaksacji
2. Uzasadnienie ewaluacji
Ewaluacja ma służyć uczniom, dyrekcji szkoły i nauczycielom realizującym program. Wszystkie strony będą informowane o jej wynikach i będą uczestniczyły w wyciąganiu oraz formułowaniu i realizowaniu zaleceń na przyszłość.
3. Rodzaje ewaluacji:
- Monitoring
- Ewaluacja cząstkowa – po I semestrze roku szkolnego 2021/2022
- Ewaluacja całościowa – po zakończeniu realizacji programu
4. Techniki badawcze: obserwacja, rozmowy z uczniami, analiza wyników nauczania oraz zachowania
5. Wykorzystanie ewaluacji.
Ewaluacja ma służyć doskonaleniu pracy zarówno nauczyciela jak i ucznia.