Aby w ogóle rozpocząć rozważania nt. tego, jakie formy zajęć możemy prowadzić podczas zajęć rewalidacyjno-wychowawczych w ramach muzykoterapii z osobami z głębokim upośledzeniem umysłowym przedstawię najpierw definicję muzykoterapii:
muzykoterapia to dziedzina posługująca się muzyką lub jej elementami w celu przywracania zdrowia lub poprawy funkcjonowania osób z różnymi problemami natury emocjonalnej, fizycznej lub umysłowej.
Ja w swojej pracy w ramach zajęć z muzykoterapii z uczestnikami zajęć z głębokim upośledzeniem umysłowym stosuję następujące elementy zajęć:
a/ słuchanie z płyt CD różnego typu muzyki- najczęściej relaksacyjnej, klasycznej czy piosenek dla dzieci
b/ słuchanie dźwięków instrumentów i odgłosów z natury z płyt CD
c/ wspólną grę na instrumentach nauczyciela i uczestników zajęć, niekiedy z pomocą w zależności od dodatkowych deficytów fizycznych
d/ wspólne tańce nauczyciela i uczestników zajęć przy dźwiękach różnego typu muzyki rozrywkowej, radiowej czy piosenek dla dzieci.
Z mojego doświadczenia wynika, że osoby z głębokim upośledzeniem umysłowym lubią np. Taniec z parasolkami:
Moja parasolka bardzo lubi deszczyk.
Ciągle chce z nim tańczyć i prosi o jeszcze. /TUTAJ UCZESTNICY CHODZĄ Z PARASOLKAMI PO SALI/
Kapu kapu kap
Kręci się wesoło
Kapu kapu kap
Wokoło wokoło /TUTAJ UCZESTNICY CHODZĄ WOKÓŁ POŁOŻONYCH NA PODŁODZE PARASOLI/
Moja parasolka wraz z koleżankami
na wiosennym deszczu dzieli się plotkami /TUTAJ UCZESTNICY CHODZĄ Z PARASOLKAMI PO SALI/
Kapu, kapu kap
Kręci się wesoło
Kapu, kapu kap
Wokoło, wokoło/ TUTAJ UCZESTNICY MOGĄ KLEPAĆ, KLASKAĆ LUB KRĘCIĆ MŁYNEK/.
Kolejnym przykładem tańca dla uczestników z głębokim upośledzeniem umysłowym może być piosenka Jestem chmurka:
Jestem chmurka, mała chmurka
Wędruję po niebie,
Gdy cię spotkam na swej drodze
Pomoczę i ciebie
Kap, kap, kap,kap, kap, kap
Jak potrafisz, to mnie złap
Kap, kap, kap, kap, kap, kap
Jak potrafisz, to mnie złap
/TUTAJ JEDNO Z DZIECI CHODZI ZA KOŁEM POZOSTAŁYCH DZIECI I ZMOCZONYMI W WODZIE PALCAMI KAPIE NA JEDNO Z NICH I UCIEKA, GDY ZOSTAJE ZŁAPANE PRZEZ ZMOCZONE DZIECKO NASTĘPUJE ZMIANA/.
Interesującym dla uczestników zajęć może być taniec z bębenkami do piosenki Marsz na bębenku gram z jednoczesnym rytmicznym uderzaniem w bębenek podczas marszu po sali:
Marsz na bębenku gram
Ram tam tam, ram tam tam
Marsz na bębenku gram
Głośno gram, cicho gram
Teraz tobie zagrać dam.
Piosenkę tę można wykorzystywać także do uświadamiania dzieciom z głębokim upośledzeniem umysłowym, kiedy jakiś dźwięk jest cichy, a kiedy głośny.
Według mnie stosowanie muzykoterapii w ramach wycinka zajęć rewalidacyjno-wychowawczych sprawdza się, gdyż podczas takiej formy zajęć dzieci łatwo się rozluźniają, relaksują i częściej się uśmiechają w myśl zasady, że muzyka łagodzi obyczaje. Uważam także, ze z pomocą muzykoterapii można przekierowywać zachowania niewłaściwe, np. autoagresję na zajęcia i zachowania akceptowane społecznie. Zachęcam do modyfikowania zajęć z muzykoterapii według własnych pomysłów i do tego, by przekształcać piosenki w taki sposób, by wykorzystywać je do elementów prostych tańców, zabaw czy gestów pokazywanych w rytm muzyki.