Jaja nie tylko wielkanocne. Scenariusz zajęć świetlicowych

SCENARIUSZ ZAJĘĆ ŚWIETLICOWYCH
REALIZOWANYCH W RAMACH NADZORU PEDAGOGICZNEGO
Temat zajęć: Jaja- nie tylko wielkanocne
Prowadzący: Magdalena Dudzińska, nauczyciel- wychowawca w świetlicy szkolnej, nauczyciel mianowany
Ilość uczestników: około 20 osób
Długość jednostki lekcyjnej: 60 minut
Cele
Ogólny:
Poznanie szerokich zastosowań i ciekawych właściwości jajek
Szczegółowe:
Uczeń:
• Opowiada o tradycjach związanych z Wielkanocą
• Zna metody zdobienia jajek
• Wyjaśnia symbolikę koszyczka wielkanocnego
• Potrafi wyjaśnić znaczenie przysłów o jajkach
• Potrafi wytłumaczyć dlaczego jajko unosi się w osolonej wodzie
• Rozumie, dlaczego należy myć zęby pastą z fluorem
Formy pracy:
Zbiorowa jednolita, grupowa zróżnicowana
Metody pracy:
Podawcza, obserwacja, eksperyment, praca własna, praca w grupie
Środki dydaktyczne:
Teksty z informacjami o Wielkanocy, jajka surowe i ugotowane na twardo, jajko zalane 2 dni wcześniej octem, jajko nasmarowane w połowie pastą do zębów i włożone do octu tuż przed zajęciami, sól, słoiki, dzbanek z wodą, łyżka stołowa, tablica sucho ścieralna z mazakami, 3 wielkanocne pocztówki pocięte na tyle elementów ile jest dzieci w grupie

PRZEBIEG ZAJĘĆ

CZĘŚĆ WSTĘPNA
Nauczyciel wita dzieci. Przedstawia im temat dzisiejszych zajęć „Jaja- nie tylko wielkanocne”.
Burza mózgów: nauczyciel pyta dzieci, z czym kojarzą im się jajka? Odpowiedzi notowane są na tablicy lub arkuszu brystolu. Dzieci podają odpowiedzi, np. z jedzeniem, z żartami, z przysłowiami, ze świętami Wielkiej Nocy, z nowym życiem, z kurczaczkami itp.
Nauczyciel przedstawia kilka znanych przysłów na temat jajek, dzieci próbują wyjaśnić ich znaczenie, w razie potrzeby nauczyciel weryfikuje i pogłębia odpowiedzi
Np. „Czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci”
„Jajko mądrzejsze od kury”
„Jajko Kolumba”
„Bo zniesiesz jajko”
„Serce w bogactwach jest szybciej twarde niż jajko w gotującej wodzie”

ROZWINIĘCIE ZAJĘĆ
Tradycje wielkanocne
Nauczyciel przypomina, że zbliżają się święta Wielkanocne, w których jajka również stanowią ważny element.
Proponuje podział uczniów na trzy grupy. W tym celu każde dziecko losuje z koperty fragment układanki. Są to elementy 3 pociętych na odpowiednią ilość części pocztówek wielkanocnych (tyle części ile dzieci). Dzieci szukają pozostałych elementów pocztówki pasującej to ich wycinków. Dobrze, jeśli pocztówki różnią się od siebie bardzo np. kolorystycznie, wówczas zadanie to nie przedłuża się.
Nauczyciel rozdaje każdej z grup kartkę z informacjami. Jedna grupa ma wiadomości na temat tradycji wielkanocnych, druga na temat rodzajów technik dekorowania jajek na Wielkanoc, a trzecia na temat znaczenia symboli w wielkanocnego koszyczka. Informacje są ogólne, napisane dużą czcionką. Dzieci mają za zadanie w grupach zapoznać się z tekstem, podkreślić najważniejsze informacje. Po około 5 minutach, przedstawiciel każdej z grup relacjonuje pozostałym osobom to, czego się dowiedział.
Eksperymenty
Nauczyciel informuje dzieci, że pokaże im teraz ciekawe właściwości jajek. Zaprasza wszystkich do zajęcia miejsca wokół złączonych ze sobą stołów.
Eksperyment 1
Nauczyciel stawia na środku stolika dwa słoiki i dzbanek z wodą. Prosi wybrane dziecko o nalanie wody do słoików. Następnie kolejne dziecko nasypuje do jednego ze słoików sól (około 2-3 łyżki stołowe). Sól musi zostać wymieszana. Kolejne dziecko przy pomocy dużej łyżki delikatnie wkłada do obydwu słoików po 1 surowym jajku. Obserwujemy.
Efekt: Jajko w osolonej wodzie pływa po powierzchni, natomiast drugie, w wodzie bez soli opadło na dno. Sól zwiększyła gęstość wody i dlatego wypycha jajko na wierzch.
Eksperyment 2
Kręcenie jajkiem. Nauczyciel kładzie na stole 2 jajka- jedno jest surowe drugie ugotowane na twardo. Każdy z chętnych uczniów może spróbować zakręcić jajkiem.
Efekt: Jajko ugotowane dobrze i długo się kręci, podczas gdy surowe nie chce się kręcić, przewraca się i staje. Przeszkadza mu w tym płynny środek. Jajko ugotowane ma stały środek, jest jednym ciałem i wprawione w ruch dobrze się kręci. Można wspomnieć tu o sile odśrodkowej.
Eksperyment 3
Jajko bez koszulki. Nauczyciel stawia na stole słoik wypełniony octem, w którym od dwóch dni zanurzone jest surowe jajko. Najpierw uczniowie obserwują jajko przez ściany słoika. Następnie nauczyciel za pomocą łyżki wyjmuje delikatnie jajko i opłukuje je pod wodą. Dzieci przekazują sobie z rąk do rąk to jajko i je oglądają.
Efekt: Ocet jest kwasem. Przez 2 dni kwas działał na skorupkę jajka, która jest z wapnia. Kwas rozpuścił skorupkę i jajko przybrało formę delikatnego galaretowatego ciała, które jest lekko przeźroczyste i sprężyste. Jest to dla dzieci bardzo atrakcyjne. Oczywiście przy próbach podrzucania i odbijania, jajko się rozleje.
Eksperyment 4
Nauczyciel wyjmuje ze słoika z octem jajko, które dzień wcześniej było porządnie nasmarowane pastą do zębów, lecz tylko na jednej połowie. Może markerem zaznaczyć kreskę w połowie jajka i oznaczyć na której połowie była pasta.
Efekt: W miejscu, gdzie natarliśmy jajko pastą skorupka jest bez zmian, natomiast tam, gdzie pasty nie było, skorupka już zaczyna wchodzić w reakcję z octem i się powoli rozpuszcza. Świadczy to o tym, że fluor zawarty w paście do zębów chroni skorupkę jajka. Podobnie dzieje się w jamie ustnej, gdzie myjąc zęby pastą, chronimy je przed kwasami zawartymi w ślinie. Oczywiście jajko na dłużej pozostawione w occie straci swoją skorupkę nawet tą zabezpieczoną pastą. Dlatego też mycie zębów należy powtarzać co najmniej 2 razy dziennie, bo pasta nie chroni ich na bardzo długo.
PODSUMOWANIE ZAJĘĆ
Nauczyciel podsumowuje zajęcia, mówiąc że jajka mają dla nas dużą wartość i są bardzo ciekawe. Są bardzo zdrowe i bogate w substancje odżywcze. Mają też wyjątkowy kształt, który zaprojektowała sama natura. Dzięki niemu jajko jest bardzo wytrzymałe, bo gdyby było delikatne, to ptaki wysiadując je mogłyby je zgniatać. Ten owalny kształt wykorzystywany jest np. w architekturze i służy do budowy solidnych, wytrzymałych konstrukcji, jak sklepienia kościołów czy łuki mostów. Nauczyciel proponuje, że zaprezentuje jeszcze jedną sztuczkę, która nazywa się „ znikające jajko”. Prosi uczniów o zamknięcie oczu. W tym czasie wyjmuje z biurka czekoladowe jajeczka i kładzie przed każdym dzieckiem. Poleca otworzyć oczy i pyta: „Kto z was potrafi sprawić, że jajko zniknie?”. Dzieci zjadają czekoladki.