Imię i nazwisko ucznia:
Formy realizacji: zajęcia indywidualne, 2 godziny w tygodniu
Miejsce realizacji:
Czas realizacji: rok szkolny 2020/2021, 2021/2022, 2022/2023
I. Program został opracowany na podstawie:
- zaleceń Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej określonych
w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego ze względu na autyzm,
- karty wielospecjalistycznej oceny funkcjonowania ucznia po zakończeniu nauki w klasie V,
- ogólnych założeń dotyczących specyfiki pracy z dzieckiem.
II. Informacje o uczniu:
Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna wydała orzeczenie
o potrzebie kształcenia specjalnego P. ze względu na autyzm. Jego ogólna sprawność intelektualna kształtuje się na poziomie inteligencji znacząco poniżej przeciętnej. Na poziomie niższym niż przeciętny opanował umiejętność rozwiązywania zadań logicznych. Prezentowany przez ucznia poziom wiedzy ogólnej świadczy
o trudnościach w tym obszarze rozwoju. Zdolność rozumowania ilościowego rozumianego jako umiejętność rozwiązywania problemów bądź zadań matematycznych rozwija się na niskim poziomie. Wynik taki świadczy o poważnych trudnościach w zakresie rozumienia pojęcia liczby, szacowania i rozwiązywania zadań i dokonywania pomiarów. P. gorzej niż rówieśnicy radzi sobie z zadaniami wzrokowo – przestrzennymi. Może mieć kłopot z dostrzeganiem wzorów
i zależności w materiale wizualnym. Uzyskany wynik wskazuje również na możliwe trudności z orientacją przestrzenną i rozumieniem pojęć związanych z tym obszarem. Na poziomie niższym niż przeciętny kształtuje się zakres pamięci roboczej. Słownictwo nie jest adekwatne do wieku chłopca. Dostrzega relacje przyczynowo – skutkowe przedstawione na obrazkach. Historyjki obrazkowe układa
w odpowiedniej kolejności. Ilustracje opisuje pełnymi zdaniami. Wypowiedzi są zazwyczaj poprawne gramatyczne, choć zdarzają się agramatyzmy.
Zalecenia poradni:
Zajęcia rewalidacyjne ukierunkowane na:
- rozumienie sytuacji społecznych,
- wdrażanie do respektowania reguł zachowania w grupie,
- ćwiczenie koncentracji uwagi i uważnego słuchania innych osób,
- omawianie znaczenia niektórych zwrotów, przenośni i żartów,
- analizowanie kontekstów sytuacji społecznych,
- ćwiczenie odczytywania intencji i emocji innych osób,
- omawianie właściwych zachowań,
- wzmacnianie zachowań polegających na nawiązywaniu prawidłowych relacji z dziećmi,
- zwiększenie umiejętności społecznych.
W ramach zajęć z zakresu rozwijania kompetencji emocjonalno – społecznych ukierunkowanie m.in. na:
- komunikowanie własnych emocji i potrzeb w sposób jasny
i społecznie akceptowany,
- adekwatne reagowanie na krytykę i umiejętne wdrażanie jej,
- inicjowanie i podtrzymywanie satysfakcjonujących więzi
z rówieśnikami i dorosłymi,
- aktywne słuchanie,
- okazywanie empatii,
- uczenie współdziałania w zespole,
- umiejętne rozwiązywanie konfliktów interpersonalnych.
III. Cel nadrzędny programu:
Umożliwienie niepełnosprawnemu dziecku z autyzmem zdobycia wiedzy
i umiejętności na miarę jego możliwości, kształtowania postaw otwartości i samoakceptacji oraz na wdrożenie go do uczestniczenia w różnych formach życia społecznego na równi z innymi członkami danej zbiorowości.
IV. Cele szczegółowe:
- maksymalne rozwijanie mocnych stron ucznia,
- kształtowanie pozytywnej samooceny,
- kształtowanie odporności emocjonalnej na niepowodzenia,
- kształtowanie umiejętności społecznych:
doskonalenie zaradności społecznej w naturalnych sytuacjach życiowych,
uczenie norm i zasad społecznych,
rozwijanie umiejętności współdziałania,
- wspomaganie procesu kształcenia poprzez usprawnianie zaburzonych funkcji:
percepcja wzrokowa,
sprawność grafomotoryczna,
orientacja przestrzenna,
koordynacja wzrokowo – ruchowa,
koncentracja uwagi,
rozwijanie komunikacji werbalnej:
poszerzanie zasobu słownictwa,
zwiększenie możliwości poprawnego i twórczego porozumiewania się
w różnych sytuacjach życiowych,
- doskonalenie podstawowych technik szkolnych:
czytania,
pisania,
liczenia.
V. Metody wykorzystywane podczas realizacji powyższego programu:
- elementy metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne,
- elementy metody kinezjologii edukacyjnej Paula Dennisona,
- elementy metody stymulacji polisensorycznych,
- elementy Metody Dobrego Startu wg M. Bogdanowicz,
- elementy metody Pedagogika zabawy – Klanza,
- metody aktywizujące,
- gry dydaktyczne,
- metody oparte na praktycznym działaniu.
VI. Formy realizacji:
- stworzenie warunków poczucia bezpieczeństwa, życzliwej pomocy,
- kształtowanie pozytywnej atmosfery,
- dostosowanie rodzaju prowadzonych zabaw i ćwiczeń do indywidualnego tempa rozwoju i możliwości dziecka,
- powolne, systematyczne przechodzenie od zadań łatwiejszych do trudniejszych,
- mobilizowanie dziecka do samodzielności i aktywności,
- pobudzanie motywacji i chęci do wysiłku poprzez stosowanie różnorodnych i ciekawych ćwiczeń,
- dostosowanie czasu trwania poszczególnych ćwiczeń do możliwości
psychofizycznych dziecka,
- stworzenie odpowiednich warunków oraz maksymalne wykorzystanie naturalnego potencjału dziecka do usprawniania zaburzonych funkcji.
VII. Przewidywane osiągnięcia:
Uczeń:
• nabędzie umiejętność nawiązywania poprawnych relacji
z rówieśnikami,
• będzie potrafił rozładować negatywne emocje i wyciszyć się w trudnej sytuacji,
• będzie respektował reguły zachowania w grupie,
• usprawni koncentrację uwagi,
• rozwinie umiejętność konstruowania wypowiedzi ustnych
i pisemnych z większą poprawnością,
• będzie uważnie słuchał i udzielał odpowiedzi na pytania,
• wzbogaci słownictwo czynne i bierne,
• usprawni grafomotorykę,
• poprawi koordynację wzrokowo – ruchową,
• usprawni analizator i pamięć wzrokową,
• rozwinie umiejętność rozwiązywania prostych zadań tekstowych,
• nabędzie umiejętności rachunkowe (dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie),
• rozwinie sprawności manualne.
VIII. Rodzaje ćwiczeń stosowanych w ramach zajęć:
Ćwiczenia usprawniające funkcje językowe i komunikacyjne:
• opowiadanie treści obrazków, historyjek obrazkowych, relacjonowanie własnych przeżyć,
• wzbogacanie czynnego słownika ucznia przez zwiększanie zasobu i precyzji pojęć, mówienie o swoich uczuciach,
• formułowanie wypowiedzi i zamykanie ich w obrębie zdania,
• określanie cech przedmiotów,
• opisywanie przedmiotów,
• rozmowy na określone tematy, wyjaśnianie znaczenia wyrazów,
• dobieranie wyrazów o znaczeniu przeciwnym i podobnym,
• nauka krótkich wierszyków,
• zabawy i ćwiczenia gramatyczne.
Ćwiczenia usprawniające spostrzegawczość, pamięć wzrokową
i koordynację wzrokowo – ruchową:
• układanie puzzli, obrazków,
• zabawy doskonalące pamięć wzrokową „czego brakuje?”, „co tu się zmieniło?”,
• ćwiczenia na materiale obrazkowym, graficznym, słuchowym,
• rysowanie z pamięci uprzednio widzianych figur,
• wyszukiwanie figur ukrytych w rysunku,
• uzupełnianie figur brakującymi elementami,
• dyktanda graficzne, labirynty,
• porządkowanie sekwencji czasowych i przestrzennych,
• obrysowywanie szablonów o prostych kształtach,
• uzupełnianie brakujących liter,
• układanie pociętych liter i obrazków.
Ćwiczenia sprawności manualnej i grafomotorycznej:
• ćwiczenia manualne usprawniające małe ruchy ręki (modelowanie, wydzieranie, stemplowanie, ugniatanie, wycinanie),
• czynności manipulacyjne (chwytanie, przekładanie, przewlekanie, wkładanie, wyjmowanie drobnych elementów),
• ćwiczenia grafomotoryczne (kalkowanie, obwodzenie, wypełnianie konturów, rysowanie po śladzie),
• rysowanie po zakropkowanych wzorach,
• kończenie zaczętego wzoru.
Ćwiczenia usprawniające umiejętności matematyczne:
• rozwiązywanie zadań tekstowych o treści związanej
z sytuacjami z życia codziennego,
• ćwiczenia związane z obliczeniami praktycznymi: obliczenia zegarowe, pieniężne,
• ćwiczenia w pamięciowym dodawaniu, odejmowaniu, mnożeniu
i dzieleniu,
• obliczenia i kolorowanie według instrukcji,
• ćwiczenia doskonalące umiejętności geometryczne,
• odtwarzanie układu figur geometrycznych z klocków oraz komponowanie własnych wzorów,
• gry planszowe i dydaktyczne.
Ćwiczenia rozwijające umiejętności społeczne:
• omawianie pozytywnych aspektów życia w grupie rówieśniczej oraz zasad, jakie obowiązują,
• ćwiczenia w komunikowaniu się z otoczeniem, w rozpoznawaniu i wyrażaniu uczuć,
• modelowanie zachowania w różnych sytuacjach społecznych, trening umiejętności związanych z bardziej samodzielnym funkcjonowaniem, np. w szkole, u lekarza, na poczcie,
• słuchanie i analizowanie bajek terapeutycznych,
• wdrażanie do przestrzegania określonych zasad podczas zabaw i gier,
• ćwiczenia w używaniu zwrotów grzecznościowych w określonych sytuacjach.
Ćwiczenia rozwijające umiejętność logicznego myślenia:
• rozwiązywanie zagadek, rebusów, krzyżówek,
• układanie w kolejności elementów historyjki obrazkowej, opowiadanie ułożonej historyjki,
• kończenie opowiadania według własnego pomysłu,
• budowanie wypowiedzi typu: „Co się stało?”, „Co by było, gdyby...” z wykorzystaniem zdjęć, obrazków,
• dokonywanie analizy aktualnych sytuacji z życia codziennego, dostrzeganie w nich związków przyczynowo – skutkowych,
• układanie ciągów logicznych,
• łączenie obrazków w pary,
• gry rozwijające logiczne myślenie.
Oddziaływania wychowawczo – profilaktyczne:
• wdrażanie do samokontroli wykonywanej pracy,
• wzmacnianie wiary we własne siły poprzez stosowanie wzmocnień pozytywnych,
• stosowanie nagród,
• rozwijanie motywacji do pracy i pozytywnej samooceny,
• kształtowanie odporności emocjonalnej poprzez rozmowy na temat sytuacji życiowych i treści tekstów, wyjaśnianie zachowań ludzi w różnych sytuacjach.
IX. Forma ewaluacji:
• analiza dokumentacji pracy ucznia,
• stałe monitorowanie realizacji programu.