Studia czy praca? Oto jest pytanie

STUDIA CZY PRACA?
OTO JEST PYTANIE

Opracowała Agnieszka Sawicka doradca zawodowy

WSTĘP

Praca zawodowa stanowi jedną z głównych form aktywności ludzkiej. Realizowana jest w okresie dorosłości, czyli w czasie największych możliwości człowieka. Zanim to jednak nastąpi, potrzebny jest wybór zawodu i odpowiednie do niego przygotowanie. Edukacja i praca zawodowa są ze sobą ściśle powiązane, praca zawodowa bazuje na edukacji, a ta z kolei przygotowuje do pracy zawodowej. Jednym ze sposobów przezwyciężania obaw wobec tego, co nowe i nieznane, jest szeroko rozumiana preorientacja oraz związane z nią poradnictwo zawodowe.
Dynamika zmian na rynku pracy, zdolność i umiejętność dostosowania się do wymogów i oczekiwań pracodawców sprawiają, że planowanie i uświadamianie młodzieży ważności decyzji o wyborze zawodu staje się niezwykle ważne. Obecna sytuacja społeczno - ekonomiczna kraju stawia przed młodym człowiekiem duże wyzwania. Podejmowane decyzje nabierają szczególnego znaczenia. Żeby pracować, należy zdobyć zawód. Decyzja w sprawie wyboru zawodu jest zadaniem trudnym, bo podjęcie jej pociąga
za sobą wiele poważnych konsekwencji. Trafnie wybrany zawód przynosi osobiste zadowolenie i sukcesy. Zawód wybrany nietrafnie prowadzi do zniechęcenia i niezadowolenia, a praca w nim staje się udręką.

1. Założenia badań własnych.

Celem moich badań było uzyskanie wiedzy na temat planów edukacyjno-zawodowych uczniów szkół ponadpodstawowych z powiatu Parczew (Zespół Szkół w Parczewie, I Liceum Ogólnokształcące w Parczewie, Zespól Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Jabłoniu).
Badanie zostało przeprowadzone przy zastosowaniu samodzielnie opracowanego kwestionariusza ankiety „Studia czy praca? Oto jest pytanie” Objęłam nim 151 uczniów (54 uczniów z Liceum Ogólnokształcącego i 97 uczniów z Technikum). Narzędzie badawcze umożliwiło mi przeprowadzenie analizy ilościowej w celu dokładnego zbadania interesującego tematu. Postawiłam następujące pytania badawcze:
• Czy zamierzasz kontynuować naukę na studiach/studium?
• Czy po ukończeniu Liceum/Technikum zamierzasz iść tylko do pracy?
• Czy zamierzasz połączyć naukę z zatrudnieniem?
Dokonałam analizy porównawczej.
Do publikacji dołączyłam kwestionariusz ankiety

2.Wyniki badań własnych dotyczących planów edukacyjno-zawodowych uczniów.
W pierwszej kolejności poszukiwałam odpowiedzi na pytanie, czy uczniowie planują dalszą edukację na studiach bądź studium. Okazało się, że większość Licealistów (83%) i ponad połowa uczniów z Technikum (65%) nadal będzie kontynuować naukę, natomiast 17% ankietowanych z Liceum i 35% z Technikum rezygnuje z dalszej edukacji (wykres 1 i 2). Najczęściej wymieniane kierunki kształcenia to: pedagogika, psychologia, informatyka, ekonomia, medycyna, dziennikarstwo, kosmetologia, zarządzanie i marketing.

Wykres 1. Czy zamierzasz kontynuować naukę na studiach/studium?

Źródło: opracowanie własne
Wykres 2. Czy zamierzasz kontynuować naukę na studiach/studium?

Źródło: opracowanie własne

Kolejne pytanie dotyczyło zamiaru uczniów pójścia do pracy. Wyniki wskazują, iż tylko niewielka grupa uczniów deklaruje podjęcie zatrudnienia (LO-9%, Technikum18%) po ukończeniu szkoły (Wykres 3 i 4). Najczęściej wymieniane zawody to: mechanik samochodowy, kierowca. rolnik, murarz, kucharz, pracownik budowlany, informatyk.

Wykres 3. Czy po ukończeniu Liceum/Technikum zamierzasz iść tylko do pracy? .
Źródło: opracowanie własne

Wykres 4. Czy po ukończeniu Liceum/Technikum zamierzasz iść tylko do pracy?

Źródło: opracowanie własne

Analiza wyników badań dostarczyła również danych stanowiących odpowiedź na ostanie pytanie: Czy zamierzasz połączyć naukę z zatrudnieniem?. Okazało się, że ponad połowa wszystkich ankietowanych połączy edukację z pracą (wykres 5 i 6).

Wykres 5. Czy zamierzasz połączyć naukę z zatrudnieniem?

Źródło: opracowanie własne

Wykres 5. Czy zamierzasz połączyć naukę z zatrudnieniem?

Źródło: opracowanie własne

Zakończenie
Wyniki przeprowadzonych badań dowodzą, że kontynuację nauki podejmie więcej uczniów z Liceum, niż z Technikum. Najprawdopodobniej taka sytuacja wiąże się z zamiarem podjęcia zatrudnienia przez uczniów Technikum a także brakiem wyuczonego zawodu przez Licealistów. Dostrzegam również zależność podjęcia pracy w zawodach, w których kształcili się uczniowie np. mechanik, informatyk rolnik. Wyniki wskakują, że ponad połowa uczniów decyduje się na połączenie szkoły i zatrudnienia a tylko niewielki odsetek ankietowanych podejmie samą pracę.
Reasumując, na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzam, iż większość uczniów szkół ponadpodstawowych jest przygotowana do planowania kariery zawodowej. Tylko niewielka grupa uczniów w Liceum i w Technikum deklaruje brak jakichkolwiek działań edukacyjno-zawodowych. Uczniowie podejmując tak ważne decyzje powinni brać zawsze pod uwagę swoją wiedzę, umiejętności, zainteresowania, mieć na uwadze potencjał intelektualny, społeczny oraz czuć odpowiedzialność za własne decyzje.

ANKIETA
„STUDIA CZY PRACA? OTO JEST PYTANIE”

Oprac.: mgr Agnieszka Sawicka: Powiatowa Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Parczewie

W celu poznania Twojego wyboru kierunku kształcenia na studiach / zawodu/ stanowiska pracy zwracam się z prośbą o wypełnienie poniższej ankiety

1) Płeć :  M K

2) Miejsce zamieszkania:
Miasto Wieś

3) Obecne miejsce nauki:
Liceum Ogólnokształcące Technikum

4) Czy zamierzasz kontynuować naukę na studiach/studium?
 TAK NIE
Jeśli odpowiedziałeś/aś TAK, to jaki kierunek preferujesz?
........................................
5) Czy po ukończeniu Liceum/Technikum zamierzasz iść tylko do pracy?

 TAK NIE

Jeśli odpowiedziałeś/aś TAK, to jaki zawód/stanowisko pracy interesuje Cię najbardziej?
........................................

6) Czy zamierzasz połączyć naukę z zatrudnieniem?
 TAK NIE

Dziękuję