Profilaktyka agresji poprzez działania teatralne

Żeby można było zajmować się przeciwdziałaniu agresji poprzez działania teatralne należy najpierw zająć się samą definicją, czym jest agresja.
Agresja to takie zachowanie, które jest umyślnym działaniem na szkodę jednostki lub jej własności i tego działania nie da się społecznie usprawiedliwić. Dla zaspokojenia własnych potrzeb lub z powodów trudno wytłumaczalnej wrogości agresywny człowiek oddziałuje agresywnym zachowaniem lub przemocą na osoby lub przedmioty ze swojego otoczenia.
Rodzaje agresji to:
1. agresja werbalna- występuje, gdy w stosunku do innych używane są przez napastnika przezwiska, wyzwiska, przekleństwa, groźby, oskarżanie, plotki, przedrzeźnianie, robienie min i wreszcie krzyk
2. agresja fizyczna- to przede wszystkim u małych dzieci tupanie, padanie na podłogę, bicie pięściami, bicie kolegi lub koleżanki, a u starszych agresorów napaści, wymuszenia, razy zadawane pięściami, pałkami, zranienia nożem, przypalanie papierosem oraz kradzieże
3.agresja instrumentalna- ma miejsce wtedy, gdy agresor długim , przeraźliwym krzykiem, poszturchiwaniem, biciem, nękaniem, groźbą zamierza zdobyć od słabszych od siebie pieniądze, pożywienie, cenne przedmioty, rzeczy, którymi może przed innymi szpanować
4. agresja wroga występuje u osobników bardzo zdegenerowanych, dla których agresja słowna i fizyczna to sposób bycia, zwracania na siebie uwagi, zdobywania pozycji w środowisku.
Powyższym zachowaniom agresywnym można przeciwdziałać tworząc koła czy grupy teatralne, które będą pozwalały uczniom rozładowywać napięcie czy stres oraz przekierowywać zachowania niewłaściwe na zachowania właściwe, które, jak z moich doświadczeń wynika można stosować także w przypadku uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym. Przykładowe ćwiczenia warsztatowe, które można stosować to:
obrona przed głupimi zaczepkami-dzieci wspólnie znajdują słowne agresje. Zapisują je na tablicy i układają do nich riposty. Ich działanie wypróbowują w improwizowanych scenkach. Uczą się w ten sposób, aby nie odpowiadać agresją na agresję, ale próbować się obronić inaczej,
rzeźba- polecamy uczniowi, aby z osób w klasie ułożył dowolną rzeźbę. Kształt, pozycja, ustawienie kolegów dalej lub bliżej, pozwolą nam zorientować się, w jakich relacjach znajdują się osoby w klasie.
kiedy jestem wściekły- uczestnicy siedzą w kole. Po kolei wypowiadają swoje imię i pokazują, co robią, kiedy są wściekli, np. jestem Marta, jestem wściekła, robię tak: obydwie dłonie zaciskam w pięści i unoszę do góry.
wściekłe początki zdań- dzieci mają za zadanie dokończyć rozpoczęte przez prowadzącego zdania, np.
Kiedy jestem wściekły, wtedy...
Mój kolega złości mnie, gdy...
Najbardziej złości mnie, gdy...
Kiedy inne dzieci mnie złoszczą, to...
Ciągle muszę...
Dokończenia zdań są porównywane i omawiane przez grupę. Początki powinny odnosić się do aktualnej sytuacji w grupie. Jeśli występują konflikty, ćwiczenie to jest dobrą okazją do zastanowienia się nad nimi, pomaga też znaleźć sposób na ich rozwiązanie.
jak wyglądasz, gdy się złościsz- ...się złościsz i gdy jest ci dobrze, gdy jesteś w dobrym nastroju. Zabawa z lusterkiem.
Przedstawiłam powyżej tylko wybrane ćwiczenia, które stosuję, żeby przeciwdziałać agresji i rozładowywać atmosferę pełną różnego typu napięć. To pozwala uczniom także z niepełnosprawnością intelektualną zobaczyć siebie w innym świetle i uświadomić sobie, że agresywne zachowanie nie jest pozytywną formą komunikowania się z otoczeniem i warto je przekierowywać na zachowania pozytywne. Uświadamia też uczniom z upośledzeniem umysłowym, że agresja jest niewłaściwym zachowaniem nie tylko w relacji nauczyciel-uczeń czy uczeń-uczeń i nie prowadzi do rozwiązywania pojawiających się czy narastających w danym środowisku konfliktów.