TIK w promocji czytelnictwa

TIK w promocji czytelnictwa

Według ostatniego raportu Biblioteki Narodowej (2020r.) 42% ankietowanych przeczytało co najmniej 1 książkę. W większości czytają kobiety (51%). 1-2 książek przeczytało w całości lub fragmencie 18% ankietowanych. Grupa wiekowa 15-18 lat wypada bardzo dobrze – tu czyta aż 76% (choć wiązać to trzeba po prostu z kwestią uczęszczania do szkoły i nauki). Najpoczytniejsi są, drugi rok z rzędu, Olga Tokarczuk i Remigiusz Mróz. Jednak 58% Polaków nie czyta! We fragmencie, ani w całości. I tu nie chodzi tylko o beletrystykę, brane pod uwagę są też: komiksy, albumy, podręczniki, reportaże, książki obrazkowe dla dzieci. Dane alarmujące od lat i raczej niemające się ku jakiejś znaczącej poprawie.
Nie czytamy, choć warto
A przecież według badań naukowców już 6 minut czytania dziennie obniża ciśnienie, poziom hormonu stresu, wzmacnia pamięć i koncentrację, wydłuża młodość mózgu. Dzieci dzięki czytaniu lepiej myślą, są inteligentniejsze, bardziej kreatywne, empatyczne i rozwijają wyobraźnię. A przede wszystkim – czytanie to ogromna przyjemność! Same plusy!
W czym upatrywać więc „winy” nieczytającej młodzieży w wieku szkolnym? Książki są mało atrakcyjne dla młodego pokolenia, są przeżytkiem i reliktem dawnej epoki? Książki są nudne? Kojarzą się z przykrym obowiązkiem nauki, czytania lektur? Są za drogie..? Czytanie jest czasochłonne? Nieciekawa oferta wydawnicza? Niemiły bibliotekarz? Niezachęcający sprzedawca w księgarni? A może jest za duża konkurencja w postaci Netflixa, Facebooka, Instagrama, wszelkich gier komputerowych..? Za dużo bodźców pędzącego świata wokół? Umiejętność czytania znana jest ludzkości od około 5 tysięcy lat. Może to już dla nas za długo...
Coś innego, czyli wyjdźmy naprzeciw
Rozwijanie zainteresowań czytelniczych, promowanie bogactwa literatury, wspieranie rozwoju intelektualnego, emocjonalnego i społecznego poprzez książkę – to rola biblioteki szkolnej! Wyjdźmy naprzeciw młodemu czytelnikowi. Obok książki w tradycyjnej postaci, zaproponujmy mu coś z jego świata, spróbujmy rozmawiać z nim jego językiem.
Rośnie popularność e-booków, audiobooków, czytników, portali informacyjnych, serwisów społecznościowych. Wykorzystajmy to! Urządzenia mobilne to teraz podstawa- smartfon, iPhon, tablet, laptop.. Ciekawa grafika, multimedia, animacje na pewno zachęcają.
Uczeń ma kontrolę nad własnym procesem uczenia się. Tworzy, wykorzystując innowacyjne programy i aplikacje. Nowe, cyfrowe technologie mają znaczny wpływ na zaangażowanie uczniów, efektywność procesu uczenia się. Rozwój społeczeństwa informatycznego, nabywanie umiejętności cyfrowych w połączeniu z upowszechnianiem czytelnictwa – to we współczesnych czasach rola nowoczesnej biblioteki.
Jakie narzędzia, aplikacje można wykorzystać w czasie lekcji (nie tylko) bibliotecznych, konkursów, zajęć dodatkowych..?
Na każdym etapie edukacyjnym przydatne są wirtualne encyklopedie. Nie trzeba już opasłych tomów. Jednak encyklopedie to wciąż najpełniejsze źródła wiedzy. Są ogólnie dostępne. I przede wszystkim, można szybko uzyskać pożądane informacje. Kto z nas nie skorzystał chociaż raz z Wikipedii..? Można też zajrzeć do Encyklopedii PWN. Albo bardziej specjalistycznych (np. encyklopedia zwierząt, zarządzania). Warto zajrzeć do Edupedii, gdzie znajdziemy bazę danych i dla ucznia, i dla nauczyciela.
Ciekawym pomysłem jest własna strona internetowa lub blog biblioteki (ja wykorzystałam platformę blogspot- jest darmowa, łatwa w obsłudze, przejrzysta), na którym skupiają się wszystkie bieżące informacje i dużo propozycji czytelniczych. Ogólna dostępność, możliwość skomentowania, współtworzenia. Podejmowane tematy to oczywiście szeroko pojęta literatura , ale też to co ucznia może zachęcić, przyciągnąć, co jest mu bliskie.
Bardzo często korzystam na lekcjach bibliotecznych z darmowej strony, z szeroką ofertą – LearningApps. Mamy tu różne publikacje, materiały pogrupowane według kategorii – przedmioty szkolne. Są tu: testy wyboru, wykreślanki, osi liczbowe, krzyżówki, quizy, gra „Milionerzy”.
Zajęcia edukacyjne warto wzbogacić o zachęcające młodzież ciekawe filmiki, muzykę i tym podobne. Tu nieodzowna będzie znana wszystkim strona – YouTube.
Z czego jeszcze możemy skorzystać?
 Kahoot – platforma służąca do tworzenia i przeprowadzania interaktywnych quizów. Możemy sprawdzić znajomość lektur szkolnych, zagadnień literackich itp.
 StoryJumper – tu mamy możliwość tworzenia i udostępniania e-książeczek.
 Voki – program do tworzenia mówiących awatarów, wygląd awatara można zmieniać, można dodać głos, nagrać wypowiedź. Gotowe awatary umieszczamy na stronie internetowej, blogu czy Twitterze.
 Quiver – łączy świat rzeczywisty z elementami wirtualnymi (nakłada się treści generowane komputerowo na rzeczywiste obiekty).
 Chmury wyrazowe – to interesujące narzędzia do zobrazowania słów, tagów. To zbiór słów związany z jakimś tematem, pojęciem.
 Padlet – wirtualna tablica – uczniowie mogą na niej umieszczać swoje prace, podawać linki itd. Każdy widzi prace każdego – i mamy fajna wymianę doświadczeń. Na tablicy można umieścić na przykład wystawę prac konkursowych, listę książek, które warto przeczytać, recenzje.
Podałam tylko kilka przykładów. Takich pomocnych nauczycielom aplikacji jest mnóstwo. Warto z nich korzystać.
Dlaczego TIK? Bo uatrakcyjnia tok lekcji, motywuje, daje możliwość przekazania szybkiej informacji zwrotnej, pozwala na samodzielność, zwiększa cyfrowe kompetencje uczniów. Ułatwia popularyzowanie czytelnictwa.
Przydatne linki

https://encyklopedia.pwn.pl
http://www.edupedia.pl
https://kahoot.com
https://www.canva.com/pl_pl/
https://learningapps.org
https://www.youtube.com
https://www.storyjumper.com
https://l-www.voki.com
https://quivervision.com
https://pl.padlet.com
http://www.tagxedo.com
https://www.edwordle.net