Nowe spojrzenie na terapię w autyzmie - program Son-Rise

Autyzm to stan neurologiczny, ale nie tylko. Osoby z tym zaburzeniem borykają się z problemami natury immunologicznej, problemami trawiennymi, nadwrażliwością sensoryczną, trudnościami behawioralnymi, poznawczymi oraz społecznymi. Reakcje zachodzące w ciele dziecka zakłócają pracę mózgu. Badania wykazują, że osoby te często mają niedobór enzymów potrzebnych do procesów biochemicznych zachodzących w naszym organizmie. Osoby te często mają przerost grzyba Candida w jelitach. Objawiać się to może bólem brzucha, głowy, wzdęciami, biegunkami i niepohamowaną chęcią spożywania produktów bogatych w cukier. Niestrawione lub częściowo strawione cząsteczki glutenu i kazeiny wnikają do krwioobiegu przez ubytki w jelicie cienkim.
Amerykańskie Centrum Terapii Autyzmu zwraca uwagę na kilka produktów, które są niewskazane dla osób ze spektrum: kazeina (białko mleka); gluten (białko pszenicy); kofeina; cukier.
Diety polecane przy autyzmie:
- dieta bez glutenu i kazeiny (GFCF- The Gluten and Casein- Free Diet);
- dieta specyficznych węglowodanów (SCD- The Specyfic Carbohydrate Diet) wymyślona przez Sidneya V. Haasa, spopularyzowana przez Elaine Gottschall;
- dieta równowagi ekologicznej ciała (BED- Body Ecology Diet) stworzona przez Donnę Gates.
Polecane są również enzymy trawienne, probiotyki, witaminy i minerały, NNKT (wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega- 3).
Pięć zasad karmienia Son- Rise: kontrola, kreatywność, budowanie relacji, postawa, wytrwałość.
Istotne jest wyeliminowanie niezdrowego jedzenia.
Podstawy programu Son-Rise to m.in. dołączanie, motywacja dziecka, kreatywność terapeuty/rodzica, uspołecznienie dziecka, przekazywanie kontroli dziecku, nasze nastawienie i przekonania.
Dołączanie
Oznacza, że dołączamy do dziecka kiedy wykonuje swoje powtarzające się czynności. Gdy dziecko izmuje (czynność powtarzalna i zaostrzona) izmujesz razem z nim. Neurony lustrzane aktywują się w naszym mózgu gdy widzimy lub słyszymy, że ktoś podejmuje jakąś czynność lub przeżywa konkretne doświadczenie. Zjawisko empatii jest fenomenem neuronów lustrzanych . Udowodniono, że osoby ze spektrum autyzmu mają problem z aktywowaniem tych neuronów. Twoje nastawienie podczas dołączania jest kluczowe. Czynności, których nie należy robić podczas dołączania: nie wpatruj się w dziecko, nie bądź zbyt blisko, nie zabieraj zabawek, nie próbuj zmieniać zachowania swojego dziecka.
Motywacja- motor rozwoju dziecka.
Gdy dziecko podlega swoim własnym instynktom wrodzonym i czynnikom motywującym, nauka przychodzi mu szybko. Gdy mówimy o zasadzie wykorzystania motywacji, mamy na myśli, aby dostosować wszystko w czym pomagasz dziecku do obszarów jego zainteresowań. Każdy nowy cel wprowadzaj poprzez zabawę lub czynność, którą dziecko uznaje za interesujące. Zasada motywacji nie jest równa regule nagrody.
Kreatywność
Pozostań kreatywnym w trakcie wymyślania zabaw i aktywności. Wystarczy, że dodasz jeden element do zabawy z dzieckiem i będzie ciekawiej. Technika „wszystko może być wszystkim”.
Uspołecznienie
Pierwszeństwo osiągnięć społecznych nad osiągnięciami w nauce. Cztery główna obszary rozwoju społecznego:
1.kontakt wzrokowy i komunikacja niewerbalna
2.komunikacja werbalna
3. długość czasu poświęconego na nawiązywanie interakcji
4. elastyczność.
Przekazywanie kontroli dziecku jest bardzo istotne w trakcie terapii.
Zasada wytrwałego próbowania- celebrowanie prób. Koncepcja trzech „E”- energia, ekscytacja i entuzjazm.
Program ułatwiający podejmowanie codziennych decyzji przez terapeutów z dziećmi:
A-ocena, czy dziecko daje ci czerwone, czy zielone światło;
B- więź- budowanie wzajemnych relacji;
C- wyzwanie- zachęcanie do rozwoju, promowanie interakcji.
Optymalizowanie otoczenia dziecka pod względem bodźców. Radzenie sobie z napadami złości.
Nastawienie oraz przekonania terapeuty/ rodzica mają ogromne znaczenie w terapii dziecka autystycznego.

Bibliografia:
Raun.K. Kaufman, Autyzm, przełom w podejściu. Program Son- Rise, który pomógł rodzinom na całym świecie, Vivante, Białystok 2016
Ewa Pisula, Autyzm u dzieci. Diagnoza. Klasyfikacja. Etiologia, Wyd. PWN, Warszawa 1999, s.11
KannerL., Autistic disturbances of affective contact, „Nervous Child”2, s. 217-250
Wing L. (1997) Syndroms of Autism and Atypical Development. W: Handbook of Autism and Pervasive Developmental Disorders, D. J. Cohen, F.R. Volkmar (red.), New York, John Wiley & Sons, s. 148-170
Uta Frith, Autyzm. Wyjaśnienie tajemnicy, GWP, Gdańsk 2004