DEKALOG 10 najistotniejszych elementów(punktów) w metodyce WSZESNEGO WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECKA
Objęcie dzieci jak najwcześniej specjalistyczną pomocą terapeutyczną dostosowaną do ich potrzeb i możliwości pozwoli im na rozwinięcie potencjału rozwojowego i poprawi ich funkcjonowanie
w społeczeństwie.
Kiedyś wśród ciekawych myśli Janusza Korczaka natknęłam się na słowa, które wydaje mi się, że w pewnym sensie oddają to, do czego dążymy w pracy terapeutycznej: „Jeżeli umiecie diagnozować radość dziecka i jej natężenie, musicie dostrzec, że najwyższa jest radość pokonanej trudności, osiągniętego celu, odkrytej tajemnicy. Radość triumfu i szczęście samodzielności, opanowania”.
1.CZAS. Wspomaganie rozwoju dzieci powinno być podjęte jak najwcześniej. Jego istotą jest dostarczanie fachowej, wszechstronnej i systematycznej pomocy psychologicznej
i pedagogicznej, aby wesprzeć rozwój dziecka we wszystkich sferach funkcjonowania. Pomoc udzielana we wczesnym dzieciństwie pozwala nie tylko skutecznie kompensować występujące u dziecka dysfunkcje
i deficyty, ale także zapobiega pojawianiu się zaburzeń rozwoju o charakterze wtórnym.
2.POZNANIE DZIECKA (DIAGNOZA). Zgromadzenie przez zespół specjalistów dokumentów oraz informacji o dziecku, rozpoznanie jego specjalnych potrzeby edukacyjnych, a następnie określenie rodzaju i zakres koniecznego dostosowania środowiska przedszkolnego/szkolnego
i edukacji do indywidualnych potrzeb i możliwości tego dziecka.
3.RODZINA. Wczesna pomoc musi mieć charakter kompleksowy, a mianowicie należy pamiętać, że
niepełnosprawność dziecka dotyczy CAŁEJ RODZINY, dlatego też bardzo ważne jest udzielenie wsparcia
rodzicom poprzez ich psychoedukację, udzielanie wskazówek do pracy z dzieckiem w domu. Wczesna
pomoc dąży do optymalizacji funkcjonowania całego układu rodzinnego, a podstawa efektywnego
wspomagania rozwoju stanowi dobra i rzetelna współpraca specjalistów i rodziców.
4.WYZWANIE INNOŚCI – INDYWIDUALIZACJA I PODMIOTOWE TRAKTOWANIE DZIECKA. Należy pamiętać, że każde dziecko jest inne, niepowtarzalne i jedyne w swoim rodzaju, dlatego tak ważne jest dostosowanie pracy terapeutycznej do potrzeb i możliwości dziecka
z jednoczesnym uwzględnieniem jego potencjału rozwojowego.
5.PROGRAM TERAPEUTYCZNY. Opracowanie programu dla danego dziecka w odniesieniu
do jego realnych możliwości (zgodnie z diagnozą). Nie dopasowujemy dziecka do gotowych programów. To, co dla jednego dziecka jest dobre, przynosi efekt, niekonieczne jest wskazane dla drugiego.
6.NIKT NIE STOI W MIEJSCU.. Dzieci z niepełnosprawnością przechodzą przez te same stadia rozwoju, co dzieci zdrowe, lecz osiągają je we własnym tempie i dochodzą do etapu, jaki umożliwiają im predyspozycje ich organizmu.
7.METODY?- NIE MA JEDNEJ, NIEZAWODNEJ METODY wspierania rozwoju niepełnosprawnych dzieci. Ważny jest dobór odpowiednich, różnorodnych, atrakcyjnych metod, adekwatnych do poziomu niepełnosprawności danego dziecka, które rozbudzą w nim motywacją do działania i podejmowania niejednokrotnie trudnych i żmudnych ćwiczeń.
8.PREDYSPOZYCJE TERAPUTY. Z pewnością dobry nauczyciel-terapeuta powinien odznaczać się wieloma pozytywnymi cechami osobowości, między innymi być osobą:
- godną zaufania,
- cierpliwą, ciepłą,
- wrażliwą na drugiego człowieka,
- zdeterminowaną,
- otwartą,
- niebojąca się wyzwań,
- dającym nadzieję i pozytywną energię (i pewnie jeszcze wiele innych...????)
9.SAMOROZWÓJ I DOSKONALENIE NAUCZYCIELA-TERAPEUTY. Nauczyciel - terapeuta jako współtowarzysz w drodze ku poprawy jakości funkcjonowania dziecka w różnych sferach powinien ciągle doskonalić swój warsztat pracy, być osobą stale „poszukującą” i rozwijającą się w wielu aspektach życia.
10.NIEZALEŻNOŚĆ DZIECKA. To głównym cel, do którego należy dążyć podczas wspierania i wspomagania rozwoju dziecka. Niezależność dziecka od innych, zdolność do samorealizacji, umiejętność bycia odpowiedzialnym, dawania sobie rady w życiu. ŻYCIE TO NIE WYŚCIG. Rozwój osoby z niepełnosprawnością to „droga z nią przez życie“. Rodzic, nauczyciel – drogę tę pokonują razem.
Bibliografia:
Opracowano na podstawie: „Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka
w teorii i praktyce”, autorzy: Anna Elszkowska, Alicja Golon, Katarzyna Raabe, Felicyta Krawczyk, Dorota Majcher, Elżbieta Niklewska- Piotrowska, Radosław Piotrowicz, Jolanta Rafał-Łuniewska. Ośrodek Rozwoju Edukacji.