Sposób odżywiania się i wiedza na temat odżywiania młodziezy naszej szkoły

SPOSÓB ODŻYWIANIA SIĘ
I WIEDZA NA TEMAT ŻYWIENIA
MŁODZIEŻY NASZEJ SZKOŁY

Racjonalne odżywianie zapobiega chorobom, sprzyja aktywności oraz umożliwia młodemu człowiekowi dobre i skuteczne funkcjonowanie w szkole. Uczeń spędza w szkole sporo czasu, bywa, że aż do późnych godzin popołudniowych. Uczniowie znajdują się w wieku rozwojowym, dlatego ich zapotrzebowanie na składniki odżywcze jest inne niż u dorosłego. Prawidłowe odżywianie powinno uwzględniać wszystkie niezbędne składniki odżywcze, odpowiednio dobrane i dostosowane do wieku. Dzienna racja pokarmowa musi być podana w kilku porcjach. Młody człowiek powinien zjeść od 4 do 5 posiłków dziennie (jeden posiłek co 3, 4 godziny), w czasie pobytu w szkole uczeń powinien zjadać dwa posiłki: drugie śniadanie i obiad. Zwyczaj jedzenia późnych obfitych kolacji sprzyja m. in. odkładaniu się tłuszczu. Racjonalne, odpowiednie i podane w odpowiednim czasie posiłki są niezbędne dla dobrego samopoczucia i efektywnego pobytu dziecka w szkole.
Uczeń może "przetrzymać" cały dzień na kanapkach i gotowych napojach, ale badania jednoznacznie dowodzą szkodliwości słodkich, gazowanych i zawierających fosfor napojów. Gazowane, słodzone napoje typu cola, pozbawiają młody organizm wapnia. Jeśli nie uzupełni się jego zasobów np. napojami mlecznymi, to powstanie niedobór, którego skutkiem mogą być zmiany chorobowe. Problem w tym, że kolorowe, szeroko reklamowane napoje i chipsy są dla młodych ludzi bardziej atrakcyjne niż mleko i jogurty.
Zwyczaje żywieniowe utrwalone w domu i w szkole, przenoszą się na późniejsze życie. Lepiej tak kształtować te zwyczaje, by były zgodne z zasadami racjonalnego żywienia. Przyniesie to korzyść i na etapie nauki szkolnej - uczeń będzie aktywniejszy i sprawniejszy umysłowo, i w życiu dorosłym - społeczeństwo będzie po prostu zdrowsze.


Poddałam ocenie masę ciała, sposób odżywiania oraz wiedzę żywieniową młodzieży – uczniów naszej szkoły.
Byli to uczniowie z klasy I i II technikum – 74 osoby
Wiek: 16 lat (1 osoba )
17 lat ( 55 osób )
18 lat ( 17 osób )
19 lat ( 1 osoba )
Ilość chłopców: 26
Ilość dziewcząt: 48

W tym celu przeprowadziłam ankietę dotyczącą sposobu odżywienia i wiedzy
na temat żywienia oraz wyznaczyłam dla wszystkich tych osób wskaźnik masy ciała BMI na podstawie podanej masy ciała (kg) i wzrostu (m)

Pytanie 1 ILE POSIŁKÓW DZIENNIE ZJADASZ?
A – 5
B – 4
C – 3
D – 2
Pytanie 2 CZY JESZ ŚNIADANIE?
A – codziennie
B – 2-3 razy w tygodniu
C – 1 raz w tygodniu
D – przeważnie nie jem śniadania
Pytanie 3 CZY JESZ II ŚNIADANIE?
A – codziennie
B – 2-3 razy w tygodniu
C – 1 raz w tygodniu
D – przeważnie nie jem II śniadania
Pytanie 4 O KTÓREJ ZJADASZ OBIAD?
A – w czasie pobytu w szkole
B – zaraz po powrocie ze szkoły
C – wieczorem
D – przeważnie nie jem obiadu
Pytanie 5 CZY JESZ KOLACJĘ?
A – codziennie
B – 2-3 razy w tygodniu
C – 1 raz w tygodniu
D – przeważnie nie jem kolacji
Pytanie 6 CZY JESZ WARZYWA?
A – codziennie
I – do każdego posiłku
J – tylko do obiadu
B – 2-3 razy w tygodniu
C – przeważnie nie jem warzyw
Pytanie 7 CZY JESZ OWOCE?
A – kilka razy dziennie
B – raz dziennie
C – 2-3 razy w tygodniu
D – raz w tygodniu
E – raczej nie jem owoców
Pytanie 8 JAK CZĘSTO PIJESZ MLEKO LUB KEFIR LUB JOGURT?
A – kilka razy dziennie
B – raz dziennie
C – 2-3 razy w tygodniu
D – raz w tygodniu
E – nie piję takich produktów
Pytanie 9 JAK CZĘSTO JESZ SŁODYCZE?
A – codziennie
B – 2-3 razy w tygodniu
C – 1 raz w tygodniu
D – raczej nie jadam słodyczy

Pytanie 10 CZY STOSUJESZ DIETĘ ODCHUDZAJĄCĄ?
A – tak
B – nie
Pytanie 11 STOSOWANE DIETY ZNASZ?
A – z czasopism
B – od koleżanek, kolegów
C – z Internetu
D – od lekarza, dietetyka
Pytanie 12 CO PIJESZ, GDY ODCZUWASZ PRAGNIENIE?
A – wodę
B – soki
C – napoje typu cola, oranżada, tonic
D – herbatę
E – Red Bull
Pytanie 13 CZY UPRAWIASZ SPORT?
A – tylko w szkole na lekcjach wychowania fizycznego
B – uczęszczam do klubu Fitness
C – chodzę na siłownię
D – uprawiam dyscyplinę sportu
E – nie uprawiam sportu
Pytanie 14 JAK CZĘSTO W TYGODNIU UPRAWIASZ SPORT?
A – 1 raz
B – 2
C – 3
D – 4 i więcej
Pytanie 15 CZY TWOJE KIESZONKOWE POZWALA CI NA TO, ŻEBY BYĆ...
A – zawsze najedzonym
B – czasami najedzonym
C – czasami głodnym
D – zawsze głodnym

Pytanie 1’ CO NAJCHĘTNIEJ WYBIERASZ DO ZJEDZENIA?
A – batony
B – jabłko
C – surówkę
D – kanapkę
E – chipsy
F – ciastko
Pytanie 2’ NAJMNIEJSZA PACZKA CHIPSÓW TO TYLE SAMO KALORII, CO...
A – jedno jabłko
B – pół kilograma jabłek
C – jeden ziemniak
D – jedna pomarańcza
Pytanie 3’ ŻEBY SPALIĆ JEDNEGO BATONIKA, TRZEBA PŁYWAĆ KRAULEM...
A – 5 minut
B – 10 minut
C – 20 minut
D – 1 godzinę


Pytanie 4’ BY SPALIĆ JEDNĄ PACZKĘ CHIPSÓW, TRZEBA BYĆ NA LEKCJI
FIZYKI...
A – 10 minut
B – 1 całą lekcję
C – 3 lekcje
Pytanie 5’ NAJMNIEJ KALORYCZNE SĄ...
A – warzywa
B – owoce
C – chleb
D – sery
E – wędlina
Pytanie 6’ NAJBARDZIEJ KALORYCZNE SĄ...
A – chipsy
B – lody
C – jogurty
D – chleb
E – czekolada
Pytanie 7’ WARZYWA POWINNO SIĘ JEŚĆ...
A – do każdego posiłku
B – raz dziennie
C – raz w tygodniu
Pytanie 8’ PIWO JEST TAK KALORYCZNE JAK...
A – woda
B – cola
C – piwo nie jest kaloryczne
Pytanie 9’ MLEKO, JOGURTY,KEFIR, SERY TRZEBA JEŚĆ...
A – codziennie
B – raz w tygodniu
C- nie trzeba ich jeść
Pytanie 10’ NAJBARDZIEJ TYJE SIĘ OD...
A – pizzy
B – ziemniaków
C – chleba
D – słodyczy
Pytanie 11’ KTÓRY PRODUKT ZAWIERA DUŻO TŁUSZCZU?
A – czekolada
B – owoce
C – ciasta i ciasteczka
D – schab
E – chipsy
Pytanie 12’ OTYŁOŚĆ NAJCZĘŚCIEJ WYWOŁUJE...
A – objadanie się i mało ruchu fizycznego
B – choroba
C – geny po rodzicach
D – leki


Wyniki :
I część ankiety – dotyczy sposobu odżywiania się badanej młodzieży

1.Na pytanie: „Ile posiłków dziennie zjadasz?” – najwięcej osób odpowiedziało, że 4, następnie 3, dalej 5 i na końcu 2
2.Na pytanie: „Czy jesz śniadanie?” –większość osób odpowiedziała, że codziennie, niewiele osób, że 2-3 razy w tygodniu lub, że przeważnie nie je śniadania, a tylko 1 osoba odpowiedziała, że raz w tygodniu
3.Na pytanie: „Czy jesz II śniadanie?” – najwięcej osób odpowiedziało, że codziennie, następnie, że 2-3 razy w tygodniu, jeszcze mniej, że przeważnie nie je II śniadania, nikt nie udzielił odpowiedzi, że 1 raz w tygodniu
4.Na pytanie: „O której zjadasz obiad?” – duża większość odpowiedziała, że zaraz po powrocie ze szkoły, kilka osób, że wieczorem, nikt nie odpowiedział, że w czasie pobytu w szkole, czy że przeważnie nie je obiadu.
5.Na pytanie: „Czy jesz kolację?” – duża większość osób odpowiedziała, że codziennie, niewielka grupa odpowiedziała, że 2-3 razy w tygodniu lub przeważnie nie je kolacji, nikt nie odpowiedział, że 1 raz w tygodniu
6.Na pytanie: „Czy jesz warzywa?” – najwięcej osób odpowiedziało, że 2-3 razy w tygodniu, następnie, że codziennie do obiadu, najmniej, że przeważnie nie je warzyw, nikt nie odpowiedział, że je warzywa codziennie do każdego posiłku.
7.Na pytanie: „Czy jesz owoce?” – najwięcej osób odpowiedziało, że 2-3 razy w tygodniu, następnie, że raz dziennie, dalej, że raz w tygodniu, w końcu, że kilka razy dziennie; nikt nie odpowiedział, że raczej nie je owoców.
8.Na pytanie: „Jak często pijesz mleko, kefir lub jogurt?” – podobna liczba osób odpowiedziała, że 2-3 razy w tygodniu, raz w tygodniu i raz dziennie, mniej osób natomiast odpowiedziała zarówno, że nie pije takich produktów, jak i, że kilka razy dziennie.
9.Na pytanie: „Jak często jesz słodycze?” – najwięcej osób odpowiedziała, że 2-3 razy w tygodniu, wiele osób odpowiedziało, że codziennie, po kilka osób odpowiedziało, że 1 raz w tygodniu oraz, że raczej nie jada słodyczy.
10.Na pytanie: „Czy stosujesz dietę odchudzającą?” – aż 89% osób odpowiedziało, że nie, a pozostali, że tak
11.Na pytanie: „Stosowane diety znasz...?” – większość odpowiada, że z czasopism, następnie, że od koleżanek i kolegów, dalej, że z internetu, a tylko nieliczni odpowiedzieli, że od lekarza, czy dietetyka.
12.Na pytanie: „Co pijesz, gdy odczuwasz pragnienie?” – najwięcej osób odpowiedziało, że napoje typu cola, oranżada, tonic, niewiele mniej osób, że soki, podobna ilość wybiera herbatę, również podobna ilość – wodę, nikt nie sięga po Red Bull’a.
13.Na pytanie: „Czy uprawiasz sport?” – większość odpowiedziała, że tylko w szkole na lekcjach wychowania fizycznego, ok. ¼ osób odpowiada, że uprawia jakąś dyscyplinę sportu, kilka % osób nie uprawia sportu, również kilka % chodzi na siłownię; nikt z ankietowanych nie uczęszcza do klubu Fitness.
14.Na pytanie: „Jak często w tygodniu uprawiasz sport?” – ok. połowa osób odpowiada, że 3 razy, mniej, że 2 razy w tygodniu, jeszcze mniej, że 4 i więcej razy oraz 1 raz.
15.Na pytanie: „Czy Twoje kieszonkowe pozwala Ci być...?” – większość osób odpowiedziało, że zawsze najedzonym, następnie, że czasami najedzonym, potem – czasami głodnym; nikt nie odpowiedział, że zawsze jest głodny.

II część ankiety – dotyczy wiedzy młodzieży na temat żywienia

Młodzież najchętniej wybiera do zjedzenia kanapkę (większość), następnie jabłko, potem batony, niewielka grupa chipsy, surówkę czy ciastko.
Ankietowani uważają w większości, że najmniejsza paczka chipsów ma tyle samo kalorii co pół kilograma jabłek, niektórzy uważają, że tyle co jeden ziemniak, następnie, że jedna pomarańcza, kilka osób uważa, że tyle co jedno jabłko.
Żeby spalić jednego batonika, trzeba pływać kraulem 20 minut – tak uważa najwięcej ankietowanych, prawie tyle samo uważa, że 10 minut, po kilka osób mówi, że 5 minut albo 1 godzinę.
Młodzież uważa, że aby spalić jedną dużą paczkę chipsów, trzeba być na lekcji fizyki 1 lekcję lub 3 lekcje, najmniej osób mówi, że 10 minut.
Ankietowani uznali za najmniej kaloryczne warzywa i owoce – prawie na równi, niektórzy uważają, że są to: chleb, a dalej sery i wędlina, ale to stwierdza zaledwie po kilka osób.
Najbardziej kaloryczne są dla badanej młodzieży chipsy i czekolada ( prawie jednakowo ), potem lody, chleb i jogurty uznali za niezbyt kaloryczne.
Młodzi ludzie uważają, że warzywa powinno się jeść raz dziennie – tak uważa najwięcej osób, mniej osób uważa, że do każdego posiłku, 2 osoby uznały, że raz w tygodniu.
Ankietowani uznali, że piwo jest tak kaloryczne, jak cola – większość z nich, następnie, że piwo nie jest kaloryczne, 2 osoby uważają, że jest tak kaloryczne jak woda.
Mleko, jogurty, kefir, sery trzeba jeść codziennie – tak uważa duża większość osób, kilka osób uważa, że raz w tygodniu, jest też jedna osoba, która uważa, że nie trzeba ich jeść.
Badana młodzież uważa, że najbardziej tyje się od słodyczy – tak uważa duża większość spośród ankietowanych, następnie, że od pizzy, po kilka osób uważa, że od ziemniaków oraz chleba.
Dużo tłuszczu zawiera według młodzieży schab ( większość tak właśnie uważa ), dużo mniejsza grupa uważa, że są to chipsy, trochę mniej, że czekolada, kilka, że ciastka; nikt nie uważa, że dużo tłuszczu zawierają owoce.
Według młodzieży, która wypełniła ankietę, otyłość najczęściej wywołuję objadanie się i mało ruchu fizycznego – aż 97% osób tak uważa, pozostałe 3% uznały, że jest to choroba; nikt nie odpowiedział, że otyłość wywołują geny po rodzicach, czy leki.

Podsumowując:

Niepokoi fakt, że aż 46% chłopców i 38% dziewcząt ma niedowagę. Jeśli chodzi o osoby z nadwagą czy otyłe to jest ich nieduży odsetek (głównie dziewczęta).

Duża grupa osób spośród ankietowanych zjada co najmniej 3 posiłki dziennie, w tym śniadanie (większość) i często II śniadanie. Niestety nie mają oni możliwości, aby w czasie trwania zajęć lekcyjnych, które często trwają do późnych godzin popołudniowych, zjeść obiadu, ale większość czyni to zaraz po powrocie do domu.
Niezbyt popularne jest codzienne jedzenie warzyw i owoców – większość ankietowanych zjada je zaledwie kilka razy w tygodniu, chociaż uważa, że są najmniej kaloryczne i zdrowe oraz, że powinno się je jeść codziennie.
Podobnie jeśli chodzi o spożycie mleka i jego przetworów – chociaż większość osób odpowiada, że powinno się je spożywać codziennie, to robi to najczęściej zaledwie 2-3 razy w tygodniu, jest też pewna grupa osób, które w ogóle nie piją mleka, kefirów czy jogurtów.
Wielu spośród młodych ludzi je słodycze i robi to codziennie lub kilka razy w tygodniu; są jednak i takie osoby, które twierdzą, że nie jedzą słodyczy.
Niewielka grupa osób wypija wodę dla zaspokojenia pragnienia, najwięcej młodych ludzi sięga po wysokokaloryczne, słodkie i gazowane napoje typu cola i oranżada.
Jeżeli chodzi o tak ważny element dbania o zdrowie, jakim jest aktywność fizyczna, to zdecydowana większość korzysta z niego tylko na lekcjach wychowania fizycznego. Na szczęście chociaż 25% ankietowanych uprawia jakąś dyscyplinę sportu, niestety są to głównie chłopcy (piłka nożna).
11% ankietowanych stosowało kiedykolwiek diety odchudzające, zna je głównie z czasopism.
Większość osób potrafi właściwie ocenić poziom kaloryczności produktów, trudno im natomiast określić, jaki wysiłek fizyczny należy włożyć, aby te produkty spalić.

Młodzież raczej wie jakie produkty należy wybierać planując posiłki, zna ich kaloryczność, ma też świadomość, że objadanie się wysokokalorycznymi produktami to jedna z najczęstszych przyczyn otyłości. Ta ich wiedza nie znajduje jednak często zastosowania w praktyce – nie zawsze wybierają to co najzdrowsze zarówno do jedzenia, jak i do picia – podobnie jak wielu innych młodych ludzi przyciągają ich kolorowe, szeroko reklamowane napoje i przekąski.
Myślę, że młodzi ludzie powoli zaczynają zmieniać swoje nawyki żywieniowe i coraz więcej osób przekonuje się do tych produktów, które może wyglądają czasem mniej atrakcyjnie, ale pozwalają zachować zdrowie i szczupłą sylwetkę

Literatura :

1.B. Cybulska, T. Łukaszewska - „Dietetyka” WSiP
2.D. Kołożyn-Krajewska, T. Sikora – „Towaroznawstwo żywności” WSiP
3.Praca zbiorowa – „Co pomaga a co szkodzi” Przegląd Reader’s Digest
4.M. Gogolewska – „Co jedzą nasze dzieci?” (Przegląd Oświatowy” Nr 18 z 2004 r. )
5.M. Makarewicz-Wujec, M. Kozłowska-Wojciechowska
artykuł pt. „Zdrowa dieta” w magazynie medycznym „Żyjmy Dłużej” grudzień 2000r.