Konspekt zajęć logopedycznych
Temat: Utrwalanie wymowy głoski szumiącej /cz/.
dziecko
Wiek: 7 lat
I. Diagnoza
Warunki anatomiczne: wędzidło podjęzykowe i podwargowe prawidłowe,
podniebienie gotyckie;
Uwarunkowania fizjologiczne: dysfunkcja oddychania i połykania (w fazie spoczynkowej język leży na dnie jamy ustnej, usta są rozchylone, niska sprawność języka, obniżona sprawność aparatu artykulacyjnego); (Prowadzono intensywne ćwiczenia pionizacji języka, usprawniania motoryki żwaczy i mięśnia okrężnego warg, mające na celu budowanie prawidłowego toru oddechowego - nosowego. Prowadzono terapię połykania poprzez ćwiczenia motoryczne języka, warg, żuchwy i policzków.)
Artykulacja:
parasygmatyzm – substytucja głosek szeregów syczącego i szumiącego głoskami szeregu ciszącego; (Wywołano i utrwalono głoski szeregu syczącego, przeprowadzono dyferencjację opozycyjną szeregów – syczącego z ciszącym. Wywołano głoskę szumiącą przytartą /cz/, wiodącą w szeregu szumiących. Obecnie terapia jest na etapie utrwalania głoski /cz/ w wyrazach, wyrażeniach dwuwyrazowych i zdaniach.)
pararotacyzm – substytucja głoski /r/ głoską /l/; (Wywołano głoskę /r/, utrwalono i wyróżnicowano z poprzednim substytutem.)
Rozumienie mowy - w normie.
II. Cele zajęć:
1. Cele ogólne:
Usprawnianie motoryki narządów mowy.
Utrwalanie prawidłowego sposobu oddychania.
Ćwiczenia oddechowe mające na celu pogłębienie fazy wdechowej i wydłużenie fazy wydechowej.
2. Cele szczegółowe:
Ćwiczenia usprawniające motorykę warg i języka do realizacji głoski /cz/.
Utrwalanie głoski /cz/ w wyrazach (pozycja: nagłos, wygłos, śródgłos), wyrażeniach dwuwyrazowych i zdaniach.
III. Metody pracy:
Słuchowa
Demonstracyjna;
Ćwiczeń praktycznych;
IV. Pomoce: lustro; świeca, kolorowe piórka, słomka; zestaw obrazków wśród, których znajdują się ilustracje zawierające w swojej nazwie głoskę /cz/: (czajnik, czołg, czapka, kaczka, kurczak, beczka, teczka, czekolada, klucz, haczyk, oczy, miecz, mlecz, tęcza, pieczątka, paczka); zagadki; zestaw wyrazów, wyrażeń dwuwyrazowych i zdań z głoską /cz/ w nagłosie, wygłosie i śródgłosie;
V. Przebieg zajęć:
1. Ćwiczenia oddechowe, mające na celu pogłębienie fazy wdechowej i wydłużenie fazy wydechowej.
• Wdychanie powietrza przez nos i powolne wydychanie przez usta:
Polecenie dla dziecka: Stań w lekkim rozkroku. Weź głęboki wdech nosem i podnoś jednocześnie ręce na boki. Wypuszczaj powoli powietrze buzią i jednocześnie opuszczaj ręce. A teraz popatrz, jak ja to robię i rób razem ze mną. Ola wspólnie z logopedą powtarza ćwiczenie pięć razy.
• Zdmuchiwanie świecy:
Polecenie dla dziecka: Wyobraź sobie, że to świeczka na twoim urodzinowym torcie. Weź głęboki wdech i zdmuchnij świecę. Ćwiczenie powtarzamy trzy razy.
• Dmuchanie na piórka przez słomkę:
Polecenie dla dziecka: Weź słomkę do buzi, zrób głęboki, powolny wdech nosem i dmuchaj przez słomkę na piórka, tak żeby wszystkie spadły ze stołu.
2. Ćwiczenia usprawniające motorykę języka i warg do realizacji głoski /cz/. Ćwiczenia wykonywane są przed lustrem (pod kontrolą wzroku).
Nie rezygnuję z ćwiczeń motorycznych, mimo, że jestem na etapie utrwalania głoski.
Powtarzamy ćwiczenia z poprzednich zajęć.
• Ćwiczenia motoryki języka: „łopata”, „kobra”, kląskanie (z motoryką warg), „mycie sufitu”, „ciche odklejanie”.
Pokazuję dziecku wszystkie ćwiczenia ponownie, chociaż już je zna. (Popatrz jak ja to robię. Rób tak jak ja.) Wspólnie wykonujemy wszystkie ćwiczenia.
• Ćwiczenia motoryki warg (labializacja): „kaczor” – (przypomnienie) Zrób „kaczora”, zaciśnij ząbki, podnieś język do góry i mów /cz/, bo już potrafisz.
„ryjek”, „kurza dupka”, parskanie.
3. Ćwiczenia właściwe:
• Wypowiadanie głoski /cz/ w wyrazach (nagłos, wygłos, środgłos).
Logopeda rozkłada przed dziewczynką różne obrazki i nazywa je głośno. Zadaniem dziecka jest wskazanie i nazwanie tylko tych ilustracji, które mają w nazwie głoskę /cz/ (wysłuchanie i identyfikowanie głoski /cz/).
Obrazki, które Ola powinna wskazać i nazwać: czajnik, czołg, czapka, kaczka, kurczak, beczka, teczka, czekolada, klucz, haczyk, oczy, miecz, mlecz, tęcza, pieczątka, paczka.
Dziecko powtarza za logopedą następujące wyrazy z głoską /cz/ w nagłosie, wygłosie i śródgłosie:
o czajka, czajnik, czapka, Czarek, czarodziej, czaruje, czołg, czosnek, czub, czubek, czupryna, człowiek, czyta, czytanka, czwartek, czworo, czapla, czekać, czesać, czyhać, czuć, czołgać się, czarny, czysty, czubaty, czuły, czujny, czerwony;
o Apacz, badacz, bicz, biegacz, bogacz, drapacz, działacz, gracz, kicz, klacz, klucz, kołacz, królewicz, licz, mecz, miecz, mlecz, obręcz, palacz, płacz, puchacz, smycz, spawacz, spinacz, tułacz, warkocz;
o apteczka, baczki, baczny, baczek, beczka, boczek, buraczek, buziaczek, byczek, cielaczek, ćwiczenie, doniczka, garczek, haczyk, huczy, jajeczko, kaczka, kamyczek, kolczyk, liczny, maczek, maczuga, mleczko, oczko, paczka, patyczek, tabliczka, uczy, uliczka, walczy;
Logopeda zadaje dziecku zagadki:
Co to jest?
o Rosną w nich kwiatki. Dziecko odpowiada - (doniczki)
o Jest na niebie po deszczu. (tęcza)
o Z łatwością drzwi każde otwiera zamyka. To znak rozpoznawczy każdego klucznika. (klucz)
o Zimą nosisz ją na głowie. (czapka)
• Utrwalanie głoski /cz/ w wyrażeniach dwuwyrazowych.
Dziecko powtarza za logopedą następujące wyrażenia dwuwyrazowe z głoską /cz/:
o czerwona czapka, teczka ucznia, kubraczek laleczki, płaczliwy Czarek, uczynny chłopczyk, apetyczna czekolada, cztery kamyczki;
• Utrwalanie głoski /cz/ w zdaniach.
Dziecko powtarza za logopedą następujące zdania z głoską /cz/:
o Mareczek niczego nie umie policzyć. Czarek ma czarną czuprynę. Wychowawczyni liczy uczniów. Babcia piecze apetyczne pączki. Czerwone biedroneczki mają czarne kropeczki. Mam pudełeczko patyczków do liczenia.
VI. Materiał do utrwalania w domu:
Mama Oli, która nie zawsze ma możliwość uczestniczenia w zajęciach bardzo intensywnie i systematycznie ćwiczy z nią w domu według moich zaleceń.
W zeszycie zapisuję wszystko to, co było ćwiczone na zajęciach: zestaw wyrazów, wyrażenia dwuwyrazowe i zdania + zalecenia dla rodzica: Proszę o powtarzanie codziennie z dzieckiem nowych wyrazów, wyrażeń i zdań. Nadal proszę też prowadzić ćwiczenia motoryczne języka, żuchwy, warg i policzków oraz ćwiczenia oddechowe.