Scenariusze lekcji muzealnej dla uczniów klas I -III szkoły podstawowej
Temat: Kto garnki palił?
Czas: 2 × 45 min.
Prowadzący: Pracownik muzeum – edukator muzealny
Cel ogólny:
Zapoznanie uczniów z zawodami, które nie są obecnie wykonywane lub zanikają.
Cele szczegółowe:
Uczestnik lekcji muzealnej:
- wie, na czym polega praca osób wykonujących zanikające zawody,
- umie dopasować narzędzia pracy do danego zawodu
-potrafi wymienia przedmioty wykonane przez człowieka w wyniku pracy,
- potrafi przedstawić argumenty za lub przeciw w dyskusji.
Formy pracy:
-Grupowa
-Indywidualna
-Zbiorowa
Metody pracy:
-Ćwiczenia praktyczne
-Pogadanka
-Burza mózgów
Środki dydaktyczne:
- zbiory muzealne dotyczące omawianego zawodu, zestaw zadań, kartki papieru A 4, długopisy.
Przebieg lekcji muzealnej:
1. Powitanie pracownika muzeum z uczestnikami lekcji muzealnej.
2.Co to jest zawód? Zawód jest potrzebny czy nie?
Dyskusja prowadzona przez edukatora muzealnego z uczniami.
3.Omówienie wybranych ginących zawodów oraz prezentacja artefaktów dotyczących danej profesji.
Rymarz – zawód zapewne znany wszystkim, którzy są miłośnikami jazdy konnej. Rymarz zajmuje się tworzeniem uprzęży, siodeł, akcesoriów jeździeckich itd. Niestety to ginąca profesja.
Snycerz – dziś zawód wykonywany przez nielicznych. Snycerz zajmował się rzeźbieniem w drewnie, które dawniej było głównym materiałem w sztuce. Jest to prawdopodobnie jeden z najstarszych zawodów.
Kołodziej – osoba zajmująca się wyrobem drewnianych wozów i kół do nich. Wiecie, że to właśnie od tego zawodu pochodzą nazwiska: Kołodziej, Kołodziejczyk itp.? Jeżeli to właśnie Wasze nazwisko, może warto sprawdzić, czy nikt w rodzinie nie tworzył wozów?
Garncarz - jeśli potrzebujemy garnków czy innych naczyń, wybieramy się po nie do sklepu. Nie szukamy garncarzy, którzy własnoręcznie wykonują ceramiczne przedmioty. W związku z tym także garncarstwo to profesja, które zanika.
Introligator - jest to pracownik drukarni zajmujący się ręcznym oprawianiem książek i ozdabianiem okładek, szczególnie w zabytkowych wydawnictwach. Jego pracę coraz częściej przejmują maszyny. Wydaje się wręcz niewykonalnym, aby współcześnie introligator ręcznie oprawił cały nakład książki.
Ludwisarz - to kolejny zawód, którego wykonywania najczęściej współcześnie podejmują się maszyny, a nie ludzie. Ludwisarz bowiem zajmował się odlewaniem z brązu, miedzi czy mosiądzu dzwonów, posągów, dział czy luf.
Zdun - współcześnie wiele osób mieszka w miejscach, do których dociera ogrzewanie miejskie. W związku z tym niemal nikt nie potrzebuje już naprawy czy zbudowania pieca. Właśnie tym zajmuje się zdun. Choć coraz mniej osób decyduje się dzisiaj na jego usługi, zawód dostosowuje się coraz bardziej do współczesności, zdun zajmuje się więc na przykład stawianiem w domach kominków. Rzemieślników jest coraz mniej, jednak zapotrzebowanie nadal istnieje.
Zecer - taka osoba zajmowała się ręcznym lub maszynowym składem czcionek na potrzeby druku. Dzisiaj jego praca jest niemal w pełni przejęta przez maszyny. Profesja jest już prawie całkowicie wymarła.
Czapnik - jak sama nazwa wskazuje, czapnicy wykonują czapki różnego rodzaju. Robią to ręcznie z niesamowitą starannością. Wykonywane mogą być nie tylko czapki, lecz także berety, nakrycia głowy dla osób jeżdżących konno itp.
Modysta - osoba, która wytwarza oraz sprzedaje damskie kapelusze, woalki, wianuszki.
4.Rozmowa na temat wykonywanych zawodów przez dziadków lub pradziadków uczniów biorących udział w lekcji muzealnej.
Przykładowe pytania:
- Czy Wasi dziadkowie lub pradziadkowie wykonywali zawód omówiony wcześniej? Jeśli inny niż omówiony edukator muzealna dodatkowo omawia daną profesję.
-Czy chcielibyście nabyć w przyszłości umiejętności potrzebne do wykonywania któregoś z zawodu? Każdy uczestnik uzasadnia swoją wypowiedź.
5. Rozwiązywanie zadań przez uczniów.
Źródła:
https://polszczyzna.pl/nazwy-dawnych-zawodow/
https://poradnikpracownika.pl/-ginace-zawody-ktore-profesje-niedlugo-calkiem-znikna
Zadania dla uczniów uczestniczących w lekcji muzealnej
Zosia otrzymała od mamy 20 monet, aby zapłacić za wykonane przedmioty danemu rzemieślnikowi. Zapłaciła garncarzowi 10 monet, czapnikowi 5 monet i 3 monety modyście. Ile monet wydała Zosia, a ile jej pozostało?
Jedna duża figurka z brązu kosztuje u ludwisarza Macieja 40 monet, natomiast małe figurki kosztują po 25 monet każda. Stanisław w swojej skarbonce uzbierał 20 monet, otrzymał od rodziców 16 monet, a od babci 21 monet. Ile monet posiada Stanisław? W jakich cenach może kupić figurki za posiadane monety?