Złość piękności szkodzi?

Cele
- uwrażliwienie na odczuwane emocje,
- umiejętność nazywania uczuć,
- umiejętność rozpoznawania uczuć,
- umiejętność wyrażania złości w akceptowany sposób.
Przebieg zajęć
1. Wstęp – krótka rozmowa z dziećmi na temat złości. Co je złości? Dlaczego się złoszczą? Czy złość jest potrzebna? Co robią, gdy się złoszczą? Czy to pomaga? Jak można się złościć, żeby nie zrobić krzywdy innym? Jest to wstępna rozmowa, podczas której nauczyciel diagno- zuje niejako wiedzę dzieci na temat złości i radzenia sobie z nią.

2. Termometr złości. Dzieci dostają kartki formatu A4 z narysowanymi termometrami złości (zał. 1). Termometr z najmniejszą ilością rtęci oznacza sytuację, kiedy człowiek się lekko złości, ten pośrodku oznacza średnią złość, a ten ostatni – to już wybuch gniewu. Zadaniem dzieci jest narysować obok każdego termometru po trzy sytuacje, które je złoszczą w takim właśnie stopniu, np.: nie lubię, jak ktoś zabiera moje zabawki; bardzo nie lubię, jak mnie ktoś popycha; bardzo, bardzo złoszczę się, gdy ktoś się ze mnie śmieje. Omówienie z dziećmi każdej sytuacji, podkreślenie, że każdy jest inny i inne rzeczy w różnym stopniu każdego złoszczą i w różnym stopniu. Dla niektórych np. zabieranie zabawek jest tylko trochę denerwujące, a dla innych jest to już powód do wybuchu.
3. Narysuj swoją złość. Dzieci stoją przed dużymi arkuszami papieru i mają za zadanie narysować swoją złość (symbolicznie, a nie konkretną sytuację). Może temu służyć muzyka pobudzająca do działania (np. „Etiuda rewolucyjna” Chopina).

4. Zabawa ruchowa z balonikiem. Każde dziecko najpierw nadmuchuje balon, a następnie przywiązuje go sobie do nogi. Zadaniem wszystkich jest ochronić swój balon przed zniszcze- niem i jednocześnie starać się zniszczyć balon innym, bez popychania i dotykania się rękami. Dzieci bawią się około 5 minut, następnie prowadzący przerywa zabawę i rozmawia wspólnie o tym, co dzieci czuły podczas zabawy. Czy ważniejsze było dla nich ochronienie swojego balona, czy też zniszczenie balona komuś innemu? Co czuły, gdy nie udało im się zniszczyć balona? Co czuły, gdy ich balon został zniszczony? Zwrócenie uwagi na fakt, że często agresja z drugiej strony wzmaga złość i nawet jeśli wcześniej nie chciały nic nikomu zrobić, to atak na własną rzecz wyzwala złość i chęć zemsty. Co wtedy często robią? Jak się zachowują, gdy się złoszczą? Dzieci omawiają najważniejsze zmiany zachodzące w ciele – zaciskanie pięści i zębów, marszczenie czoła, tupanie, krzyczenie, całe ciało jest napięte. Jakie wtedy są myśli? Bardzo często chcą komuś coś zniszczyć, kogoś uderzyć lub przezywać. Czy takie zachowanie pomaga w rozwiązaniu kłopotu? A dlaczego nie? Warto podkreślić, że nawet jeśli tymczasowo można uzyskać to, na czym zależało, to i tak na dłuższą metę wcale to nie pomaga (np. ktoś, kto zabrał nam zabawkę, dalej nie wie, że to nas złości).

5. Karta pracy „Jak sobie radzić ze złością?” (zał. 2). Dzieci dostają kartkę formatu A4, na której środku znajduje się symboliczna złość. Zadaniem dzieci jest narysować różne sposoby poradzenia sobie z nią. Wspólne omówienie prac, wykreślenie tych sposobów, które są agresywne, wzbudzające złość w innych, nierozwiązujące kłopotów. Omówienie z dziećmi tych metod, które są akceptowane społecznie, które rzeczywiście pomagają nam radzić sobie ze złością.

6. Masaż relaksacyjny. Jednym ze sposobów poradzenia sobie ze złością jest wyciszenie się, w czym może pomóc masaż relaksacyjny. Dzieci dobierają się w pary – jedno z nich leży na brzuchu (potem następuje zmiana). Masowanie wymaga ciszy i spokoju, można zaciemnić salę oraz włączyć muzykę relaksacyjną.

Złość jest bardzo, bardzo zła (delikatne uderzanie dłonią w plecy/barki)
Często w naszym ciele mieszka (rysowanie kół na plecach)
Lecz my sobie z nią radzimy (wygładzenie pleców całą dłonią)
Grzecznie do siebie się odnosimy (wężyki po rękach)
Nawet jak się na kogoś złościmy (rysujemy znak błyskawicy na plecach)
To mu zaraz o tym mówimy (delikatne uderzanie opuszkami palców w plecy)
Co nas złości, a co nie (rysowanie kratki na plecach – dwie linie pionowe, a potem dwie poziome)
I już potem dobrze jest! (przytulenie się do kolegi)

Opracowała
Magdalena Nogieć-Stach