Program innowacyjny z edukacji muzyczno-ruchowej "Muzyka w ciele i w duchu gra w każdym małym i dużym zuchu"

Krzyżanowice 2020/2021
Spis treści
I Wprowadzenie........................................3
II Założenia projektu....................................5
III Cele główne ........................................6
IV Cele szczegółowe....................................7
V Metody i formy pracy................................ 8
VI Tematyka zajęć.......................................11
VII Ewaluacja........................................15
VIII Bibliografia........................................

I Wprowadzenie
„Każde dziecko nosi w sobie muzykę spontaniczną
Jeżeli pomożemy dziecku rozwinąć muzykę, która jest w nim,
uczynimy je istotą nie tylko lepszą i szlachetniejszą,
lecz również bardziej szczęśliwą.” E. Souriau

Rozwój osobowości człowieka rozpoczyna się przede wszystkim w okresie przedszkolnym. Dziecko w tym czasie jest spontaniczne, doświadcza, przeżywa, poznaje otoczenie. Program ten, ma na celu rozbudzenie u dzieci wrażliwości na to co nas otacza. Muzyka w znacznym stopniu wpływa na rozwój dziecka, mianowicie bawi, uczy oraz rozwija. Wpływa ona na sferę emocjonalną, wzbogaca przeżycia, sprzyja kształtowaniu pożądanych postaw społecznych, a także przeciwdziała zachowaniom agresywnym. Program ten będzie doskonałym kluczem do realizacji wizji naszego przedszkola promującego aktywną i twórczą postawę dziecka. Z muzyką w przedszkolu mamy kontakt każdego dnia, poprzez utrwalanie piosenek, ale również podczas zabaw, występów artystycznych, spotkań z ciekawymi ludźmi, uroczystości. Wpływ aktywnego słuchania muzyki klasycznej, daje dzieciom możliwość „odebrania” muzyki za pomocą gestów, mimiki, dramy, grania na instrumentach, rytmizowania. Natomiast muzyka, która dociera do nas z otoczenia daje nam radość i wzbogaca naszą wyobraźnię. Chciałabym również, aby dzieci poznały różne gatunki muzyki i wybrali tą, która im w duszy gra.
Chciałabym również zachęcić dzieci do takiej aktywności fizycznej jaką jest taniec. Poprzez niego właśnie możemy wyrażać siebie i to każdy na swój własny sposób. Taniec podkreśla naszą indywidualność. Muzyka jest jedną z podstawowych form wyzwalania emocji przez dzieci od najmłodszych lat. Taniec, śpiew, rytmiczny ruch przy muzyce oraz gra na prostych instrumentach pozwalają dzieciom prawidłowo się rozwijać, a najważniejsze przy tym, że mogą uczyć się prze zabawę.
Ruch z muzyką wprowadza element odprężenia, wyzwolenia z napięć, jest takim środkiem ekspresji, który daje możliwość wyrażania siebie, swojej osobowości, nastroju i emocji. Dzieci w wieku przedszkolnym chętnie uczestniczą we wszelkim rodzaju zabawach. Zabawę można określić jako specjalną, naturalną i wrodzoną metodę uczenia się człowieka. Dzięki wszechstronnej aktywności ruchowej i ekspresji tanecznej można uzyskać stymulację całej osoby i jej potencjałów.
W pracy z dziećmi stosuje się wiele twórczych form i metod stymulujących ich rozwój, odkrywających talent i kreatywność myślenia. Wykorzystując taniec i zabawy ze śpiewem w pracy dydaktyczno-wychowawczej, można między innymi w sposób naturalny kształcić poczucie rytmu, prawidłową postawę i elastyczność ruchu dzieci.
Tworząc ten program wzięłam pod uwagę możliwości i zdolności dzieci. Grupa, z która aktualnie pracuje jest bardzo energiczna i wesoła. Bardzo lubią wszelkie aktywności taneczne, muzyczne oraz gry na instrumencie. W naszym przedszkolu prowadzę też czasami zabawy z zumbą, która daje mnóstwo energii i radości. Taniec jest świetnym lekarstwem na zły humor. Dlatego chciałabym więcej takich zajęć prowadzić z dziećmi. Sama od jakiegoś czasu uczę się również gry na gitarze, aby właśnie wnieść ją do naszego przedszkola. Chciałabym zapoznać dzieci z tym instrumentem i sprawić, aby czas spędzony w przedszkolu był dla nich miły, twórczy i wzbogacający ich wrażliwość. Gitara jest pięknym instrumentem, na którym można zagrać każdy utwór z wybranego gatunku muzyki. Bardzo ważne dla mnie było, aby nasza przedszkolna baza muzyczna była bogatsza, systematycznie dokupywałam instrumenty dla grupy takie jak bumbumrurki, pałeczki rytmiczne, cymbałki oraz dzwonki. Wiele starliśmy się sami robić, były to marakasy czy bębenki. Dzieci również bardzo uwielbiają wszelkiego rodzaju dyskoteki, bale karnawałowe czy walentynkowe, na których mogą się pobawić, potańczyć w rytm ulubionej muzyki.
II Założenia programu
Program ten przeznaczony jest dla dzieci w wieku 6 lat i realizowany będzie w Przedszkolu w Krzyżanowicach.
Muzyka, jako jedna z dziedzin sztuki odgrywa ogromną rolę w życiu każdego człowieka. Powinna ona stanowić dla współczesnego człowieka, pewien rodzaj odprężenia psychicznego, wzbogacać jego doświadczenia wpływać na wszechstronny rozwój osobowości, rozwijać uczucia i wyobraźnię, dostarczać dużo radości i piękna. Muzyka jest bardzo ważnym elementem w pracy z dziećmi i pełni wiele funkcji:
• uczy-pozwala zrozumieć otaczający świat,
• bawi-dostarcza dzieciom wiele radości i uciechy podczas tańca oraz w czasie innego jej wykorzystania,
• rozwija-dziecko w trakcie zabaw muzycznych zaczyna rozumieć, że coś jest rytmiczne, że muzyka może być głośna lub cicha i można ją przedstawić ruchem,
• wychowuje- pozwala dziecku zrozumieć świat wartości społeczno- moralnych,
• wspomaga rozwój emocjonalny- dziecko dzięki muzyce może wyrazić swoje pragnienia, uczucia i wyobrażenia,
• wpływa na ogólny stan zdrowia dziecka – w czasie zabaw ruchowych następuje rozwój mięśni, poprawa postawy i pracy serca, wzmocnienie układu nerwowego, nauka płynnego i elastycznego ruchu,
• relaksuje –muzyka relaksacyjna ma na celu wyciszenie i uspokojenia dziecka, nawet w przypadku gdy jest ono z zasady nerwowe i pobudzone.
Wszystkie funkcje są bardzo ważne, dlatego od najmłodszych lat dziecko powinno być wprowadzone w świat muzyki. Wychodząc zatem, naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom wychowanków opracowałam program edukacji muzycznej.
Sposób, w jaki dziecko zostanie zachęcone w przedszkolu do słuchania muzyki, śpiewania, a nawet tworzenia łatwych melodii oraz w jakim stopniu będą rozbudzane zainteresowania muzyczne, w znacznym zakresie decydować będzie o dalszym jego rozwoju w dziedzinie muzyki.
Program ten ma zachęcić dzieci do wyrażania siebie poprzez taniec, śpiew oraz grę na instrumencie. Taniec wyrabia u nich poczucie rytmu, słuchu, swobodę wyrażania siebie. Śpiew pozwala odkrywać talenty wokalne, pobudza pamięć do zapamiętywania tekstu. A gra na instrumencie wpływa na wrażliwość dziecka, jego estetykę, wyrabia pracowitość, daje poczucie wartości oraz ćwiczy systematyczność. Wszystkie te trzy elementy, które ujęłam w swoim programie mają przede wszystkim sprawiać radość dzieciom, czynić ich wartościowym człowiekiem, wpływać na ich emocjonalność oraz rozwijać w swoim wybranym kierunku.
III Cele główne
Autorski program edukacji muzycznej pt. „Muzyka w ciele i w duchu gra w każdym małym i dużym zuchu”, na którym opierać się będą zajęcia umuzykalniające jest odpowiedzią na zapotrzebowanie, na pogłębienie treści muzycznych w edukacji przedszkolnej. Określono w nim cele, zgodne z obowiązującą podstawą programową.
CELE GŁÓWNE:
• Rozwijanie zainteresowań muzycznych dzieci,
• Rozwijanie umiejętności wokalnych,
• Rozwijanie umiejętności gry na instrumentach muzycznych.
• Promowanie aktywności fizycznej
• Promowanie naszej placówki w środowisku lokalnym
IV Cele szczegółowe

CELE SZCZEGÓŁOWE:
• Kształtowanie podstawowych zdolności muzycznych (śpiew, taniec, słuchanie muzyki...),
• Kształtowanie poczucia rytmu,
• Wyrabianie umiejętności układania prostych melodii do podanego tekstu,
• Wyrabianie pamięci i wyobraźni muzycznej,
• Rozwijanie umiejętności rozróżniania głosu męskiego i żeńskiego,
• Kształtowanie wrażliwości na zmianę tempa, dynamiki i wysokości dźwięku,
• Kształtowanie umiejętności słuchania muzyki,
• Zapoznanie z wyglądem i brzmieniem wybranych instrumentów muzycznych,
• Kształtowanie umiejętności rozpoznawania dźwięków wybranych instrumentów muzycznych,
• Rozwijanie umiejętności gry na instrumentach perkusyjnych i strunowych,
• Rozwijanie koordynacji wzrokowo-słuchowo-ruchowej,
• Kształtowanie umiejętności wyodrębniania części słuchanego utworu,
• Rozwijanie umiejętności rozróżniania rożnych typów muzyki( np. muzyka poważna, disco, techno, ludowa...),
• Kształtowanie umiejętności odzwierciedlania muzyki w formie plastycznej i ruchowej.
• Rozbudzanie potrzeb kulturalnych dzieci
• Tworzenie trwałych nawyków obcowania z muzyką i tańcem
• Uczenie odpowiedzialności za siebie i za zespół
• Przygotowanie do publicznych występów
• Praca na rzecz dobrego wizerunku przedszkola
• Obycie z publicznością-rozwijanie poczucia własnej wartości i świadomości własnych talentów
•

V Metody i formy pracy
Dobór metod zależy od indywidualnych możliwości dzieci oraz od tego, jakie umiejętności zaplanowaliśmy kształcić w danej chwili. Zatem najlepszymi metodami są te, które aktywizują i motywują dziecko oraz umożliwiają praktyczne zastosowanie zdobytej wiedzy. Należą do nich:
• Metoda twórczych zajęć ruchowych: gimnastyka Rudolfa Labana– cechą charakterystyczną metody jest odchodzenie od ruchu odwzorowanego, na rzecz ruchu podejmowanego zgodnie z własną inwencją twórczą, fantazją, doświadczeniem.
• Metoda wg Carla Orffa -jego zdaniem muzyka wywodzi się z mowy, ruchu i gestu. Oznacza to w praktyce, że wykorzystane i przetworzone na język muzyczny powinno być to, co dziecku najbliższe: słowo, gest, ruch, otoczenie. Zaspokojenie potrzeby ruchu formie dobranej przez samo dziecko, daje okazję do rozładowania napięć emocjonalnych do ich odreagowania. Metoda Orffa wykorzystuje takie formy wychowania muzycznego jak: gra na instrumentach, ruch przy muzyce, tworzenie muzyki.
• Metoda aktywnego słuchania muzyki wg Batii Strauss –opiera się na: wykorzystaniu elementów ruchu, tańca, gestów, śpiewu, gry na prostych instrumentach perkusyjnych, stwarzaniu dzieciom możliwości zabawy z muzyką, przez co staje się lubiana i chętnie słuchana, aktywnym słuchaniu łatwo przyswajalnej muzyki poważnej, obcowaniu z nią i czerpaniu z niej tego co najlepsze: piękno, wrażliwość, pomysłowość, muzykalność, uruchamianiu wyobraźni oraz przełamywaniu oporów związanych z publicznym występem,
• Metoda KLANZY – pedagogika zabawy– proponuje ona działania dające członkom grupy możliwość rozwoju w atmosferze zaufania , wzajemnej akceptacji , bez względu na wiek i umiejętności , wyzwala aktywność twórczą i ciekawość , ułatwia kontakty z innymi, ze sobą i otaczającą rzeczywistością . Metody te likwidują lęk , obawę i strach , napięcie mięśni oraz napięcia psychiczne , angażują w działanie całą osobę wszystkie jej zmysły , wyzwalają twórczą aktywność , uczą współpracy z innymi .

• Technika relaksacyjna- muzyka relaksacyjna- jest ona najprostszą a zarazem bardzo skuteczną forma kształtowania pozytywnych emocji wśród dzieci, polegająca na słuchaniu krótkich utworów lub fragmentów odpowiednio dobranej muzyki artystycznej, poważnej. Muzyka relaksacyjna ma bardzo duży wpływ na zdrowie i dobre samopoczucie. Pozwala ona redukować stres, lęki, depresje. Bardzo ważna w doborze muzyki do ćwiczeń jest tonacja, tempo oraz czynniki psychologiczne, fizjologiczne i estetyczne, po to, by spowodować różnorodne reakcje słuchowe, fizyczne i emocjonalne.
Metody pracy z dzieckiem według A. Kim-Klimaszewskiej
• Metody czynne oparte na działaniu:
-metoda samodzielnych doświadczeń
-metoda kierowaną własną działalnością dziecka
-metoda zadań stawianych dziecku
-metoda ćwiczeń
• Metody oglądowe:
-obserwacja
-pokaz
-przykład osobisty nauczyciela
-udostępnianie sztuki
• Metody słowne:
-rozmowy
-opowiadania
-zagadki
-objaśnienia
-instrukcje
-sposoby społecznego porozumienia
-metody żywego słowa

Formy pracy :
-Wzbogacanie kącika muzycznego poprzez wykonywanie własnych instrumentów
-Udział w zabawach rytmicznych
-Nauka piosenek
-Wyrażanie siebie poprzez taniec, śpiew i grę na instrumencie
-Prezentacja różnych układów tanecznych, umiejętności wokalnych i muzycznych podczas różnych uroczystości
-Zapoznanie dzieci z różnymi gatunkami muzyki
-Zapoznanie w trakcie zajęć z różnymi instrumentami muzycznymi
-Prowadzenie zajęć otwartych dla rodziców z wychowania muzycznego
-Prowadzenie zajęć aktywizujących wyrażanie muzyki w różnej formie
-Udział w konkursach piosenki i pokazu talentów
-Udział w innych formach muzycznych organizowanych przez środowisko lokalne
VI Tematyka zajęć
Tematyka zajęć została opracowana na podstawie treści zawartych w Podstawie Programowej
Poznawczy obszar rozwoju dziecka:
-eksperymentuje rytmem, głosem, dźwiękami i ruchem, rozwijając swoją wyobraźnię muzyczną;
- słucha, odtwarza i tworzy muzykę,
- śpiewa piosenki, porusza się przy muzyce i do muzyki, dostrzega zmiany charakteru muzyki, np. dynamiki, tempa i wysokości dźwięku oraz wyraża ją ruchem, reaguje na sygnały, muzykuje z użyciem instrumentów oraz innych źródeł dźwięku;
- śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki ludowe; chętnie uczestniczy w zbiorowym muzykowaniu;
-wyraża emocje i zjawiska pozamuzyczne różnymi środkami aktywności muzycznej;
- aktywnie słucha muzyki; wykonuje lub rozpoznaje melodie, piosenki i pieśni, np. ważne dla wszystkich dzieci w przedszkolu, np. hymn przedszkola, charakterystyczne dla uroczystości narodowych (hymn narodowy), potrzebne do organizacji uroczystości np. Dnia Babci i Dziadka, święta przedszkolaka (piosenki okazjonalne) i inne; w skupieniu słucha muzyki;
Wrzesień
1.Zapoznanie z zasadami uczestniczenia w zajęciach muzyczno-tanecznych
2.Ćwiczenia doskonalące poczucie rytmu, wystukiwanie rytmu, taniec do utworu.
3. Ćwiczenia rozwijające spostrzegawczość słuchową.
4. Nauka prostego układu choreograficznego .
5.Gra na wybranym instrumencie perkusyjnym do wybranego przez nauczyciela utworu.

Październik

1.Rozpoznawanie dźwięków wysokich i niskich, zabawy ruchowe.
2.Słuchanie różnych gatunków muzycznych tj rock, pop, klasyczna, ludowa.
3.Nauka układu tanecznego-zumba.
4.Granie na instrumentach piosenki o tematyce jesiennej.
5.Taniec z szarfami.

Listopad
1.Rozpoznawanie zmian charakteru muzyki; melodia smutna i wesoła
2.Proste układy choreograficzne, taniec w parach.
3.Zapoznanie z różnymi instrumentami-prezentacja multimedialna.
4. Rola dyrygenta w orkiestrze.

Grudzień
1.Wspólne śpiewanie kolęd przy akompaniamencie gitary.
2.Stworzenie świątecznej orkiestry-gra na instrumentach.
3.Układanie melodii do wybranego tekstu.

Styczeń
1.Improwizacja ruchowa do wybranych przez dzieci utworów.
2.Nauka gry na gitarze.
3.Muzykoterpia- ćwiczenia relaksacyjne przy muzyce, masażyk
4.Malowanie paluszkami do utworów muzyki poważnej.

Luty
1.Nauka tańca towarzyskiego.
2.Zabawe muzyczne połączone z aktywnością ruchową.
3.Nauka piosenki o zimie z instrumentacją .

Marzec
1.Muzykowanie bez instrumentów, używanie swoich dłoni, stóp, ust do wydobywania dźwięków.
2.Zabawy taneczne przy zumbie.
3. Nauka prostego układu tanecznego do bajki Smerfy.
4. Wyklaskiwanie wartości rytmiczne nut.
5.Improwizacja ruchowa do wiosennej piosenki-taniec z kwiatami.

Kwiecień
1.Rozwijanie poczucie własnej wartości poprzez przygotowanie dzieci do konkursu Młode Talenty.
2.Śpiewanie piosenek przy akompaniamencie gitary.
3.Gra na instrumentach perkusyjnych.
4.Przygotowanie układu tanecznego na Dzień Mamy.

Maj
1.Przyjmowanie prawidłowej postawy podczas śpiewania hymnu narodowego.
2.Poznanie różnych tańców tj krakowiak, polonez, polka.
3.Improwizacja ruchowo-taneczna do wybranej piosenki pop.
4.Ćwiczenia i zagadki słuchowe, rozpoznawanie znanych piosenek.

Czerwiec
1.Wspólne zabawy na świeżym powietrzu z muzyką i tańcem-zumba.
2. Przygotowanie instrumentacji na zakończenie roku szkolnego.
3.Zabawy rytmiczne z chustami i pałeczkami.
4.Podsumowanie zajęć z edukacji muzycznej.

VII Ewaluacja
Ewaluacja w dydaktyce powinna być nastawiona na systematyczne zbieranie informacji o warunkach, przebiegu i wynikach dydaktycznych w celu ulepszenia tych działań lub podjęcia decyzji o ich prowadzeniu.(B. Niemiecko)
W moim programie ewaluacje planuje wykonać poprzez następujące narzędzia:
-zapis tematów w dzienniku
-rozmowy indywidualne z dziećmi i rodzicami
-obserwacja dzieci, ich zaangażowanie na zajęciach
-zamieszczanie zdjęć na stronie internetowej przedszkola
-obserwacja reakcji dzieci na muzykę
-spostrzeżenia nauczycieli, dyrektora placówki
-ankieta dla Rodziców

Załącznik

Ankieta dla Rodziców
Drodzy Rodzice, Jesteśmy po rocznym realizowaniu mojego własnego programu z edukacji muzyczno-ruchowej pt . „Muzyka w ciele i duchu gra w każdym małym i dużym zuchu”. W celu przeprowadzenia ewaluacji zwracam się z uprzejmą prośbą do Was o szczere spostrzeżenia na jego temat. Dziękuję.

1.Czy Państwa dziecko chętnie uczestniczy w zajęciach muzyczno-ruchowych?
• Tak
• Nie
2.Czy Państwa dziecko lubi tańczyć w domu spontanicznie do usłyszanej muzyki?
• Tak
• Nie
3.Czy Państwa zdaniem zajęcia muzyczno-ruchowe rozwijają dzieci?
• Tak
• Nie
4.Czy Państwa zdaniem warto rozwijać u dzieci poczucie rytmu?
• Tak
• Nie
5.Czy Państwa dziecko zgłaszało chęć do nauki gry na wybranym instrumencie?
• Tak
• Nie
Jeżeli tak to na jakim?
........................................
6.Jakie korzyści według Państwa przynoszą dziecku zajęcia muzyczno-ruchowe?
(Proszę ponumerować od od 1 do 12, które według Państwa spełniają najważniejsze funkcje)
o Rozwijają poczucie rytmu
o Wnoszą radość i dobre samopoczucie
o Rozwijają talenty dziecka
o Rozwijają koordynacje ruchową, szybkość, zwinność
o Rozwijają wrażliwość
o Rozładowują wewnętrzne napięcie
o Wyrabiają szybką orientację w przestrzeni
o Uczą zespołowego współdziałania
o Wytwarzają nawyk prawidłowej postawy ciała
o Dziecko ma lepszą pamięć i koncentracje
o Nabywa odporność na stres i poczucie własnej wartości
o Nauka systematyczności i dyscypliny
7.Czy według Państwa muzyka odgrywa istotną rolę w terapii dzieci?
• Tak
• Nie
8.Czy Państwa dziecku podobały się zajęcia muzyczno-taneczne prowadzone w roku szkolnym2020/2021?
• Tak
• Nie
Dziękuje za poświęcony czas.
Anna Mróz

VIII Bibliografia
1.Dziamska D. „Edukacja przez ruch, Kropki, kreski...” WSiP 2005)
2.Malko D., „Metodyka wychowania muzycznego w przedszkolu”,
3.Smoczyńska – Nachtman U., „Muzyka dla dzieci”,
4.Smoczyńska – Nachtman U., „Kalendarz muzyczny w przedszkolu”.
5. Podolska B. „Z muzyka w przedszkolu” WSiP, Warszawa 1987, 6.„Wychowanie w przedszkolu” październik 8/2016