Historia zabawek

Od zawsze człowiekowi w życiu towarzyszą zabawki, są one ważnym atrybutem dzieciństwa. Zabawki są to przedmioty specjalnie wytworzone z myślą o zabawie, zabawką może być także każdy inny przedmiot służący do zabawy, a nie będący nią z definicji czy planowanego użycia (np. kasztany). Zabawki mają różne funkcje, służą one dziecku do zabawy, rozwijają jego zdolności manualne i umysłowe, kształtują charakter i przygotowują do przyszłych ról społecznych, ale także mogą mieć funkcje terapeutyczne i rehabilitacyjne. Natomiast przy klasyfikacji zabawek możemy wyróżnić następujące: zabawki właściwe (te zaprojektowane do zabawy), przedmioty zabawy (te, które docelowo nie były projektowane do zabawy np. garnki) i zabawki morficzne (są one pochodzenia roślinnego i zwierzęcego np. kasztany, liście). Zabawki powinny być dostosowane do wieku, powinny być także bezpieczne i nieskomplikowane. W XIX i XX wieku pedagodzy wypowiadali się na temat zabawek, krytykowali te drogie i doceniali ważność zabawek w życiu dziecka, zalecali kontrolę przez dorosłych zabaw dzieci. Wypowiadano się także o psuciu zabawek, niektórzy uważali to za korzystne zjawisko uczące dzieci. Nie zalecano również nadmiaru zabawek. Warsztaty rzemieślnicze już od średniowiecza służyły także wyrabianiu zabawek, wtedy robiono je z drewna później z gliny a z czasem zaczęto używać metali czy kości. Dopiero pod koniec XIX wieku zabawki zaczęły być wytwarzane przez duże zakłady, wcześniej zajmowały się tym głównie ludowe wytwórstwa. Słynną dużą fabryką zabawek była Fabryka Lalek Adama Szrajera w Kaliszu. Sklepy zabawkowe pojawiły się dopiero pod koniec XIX wieku, wcześniej sprzedawano je na różnych targach czy też przy pomocy wędrownych handlarzy.
Choć mamy teraz na rynku bardzo wiele rodzajów zabawek, firm i możliwości to można zauważyć, że dzieci często wciąż interesują się bardziej tymi zwykłymi i prostymi zabawkami i lalkami. Zaskakujące jest dla mnie, że stosunkowo wcześnie pedagodzy wypowiadali się na temat istoty zabawek w życiu małego człowieka, że już wtedy zdawano sobie z tego sprawę mimo braku np. wiedzy o innych prawidłowościach rozwojowych dzieci.