Techniki relaksacyjne dla dzieci i młodzieży

Techniki relaksacyjne dla dzieci i młodzieży

Są to specjalne ćwiczenia, które umożliwiają odprężenie organizmu, radzenie sobie ze złością, strachem, bólem, poczuciem straty, a przy okazji uspakajają oddech, obniżają ciśnienie, zmniejszają napięcie mięśni i - jak twierdzą psychologowie – pomagają one w harmonijnym rozwoju każdego dziecka. Można połączyć relaksację i krótkie wizualizacje – na koncentrację uwagi, uspokojenie, rozluźnienie czy np. wizualizacje złości, która pomoże dziecku uporać się z tymi emocjami.
Techniki relaksacyjne to ćwiczenia, które pomogą dzieciom odprężyć organizm, poradzić sobie ze strachem, złością, bólem, zmniejszą napięcie mięśni. Organizowanie zbaw z ich zastosowaniem sprzyjają rozładowaniu emocji i zachowaniu równowagi. Trening relaksacyjny wzmacnia koncentrację uwagi, rozwija wyobraźnię, redukuje lęki i agresję, poprawia relacje w grupie. Można je wykonywać bez względu na miejsce i porę dnia. Bierzemy pod uwagę potrzeby, predyspozycje i możliwości uczestników. Trzeba pamiętać o stworzeniu odpowiednich warunków: zapewnieniu ciszy, wygodnym miejscu do leżenia lub siedzenia i przewietrzeniu pomieszczenia. Bardzo pomocna będzie spokojna i odpowiednio dobrana muzyka.
TECHNIKA RELAKSACJI WEDŁUG EDMUNDA JACOBSONA
Technika relaksacji w wersji dla dzieci polega na wykonywaniu przez nie celowych ruchów wymagających przeplatania dwóch stanów: napinania i rozluźniania mięśni w czasie zabawy i nazwano zabawą słabego i silnego. Schemat ćwiczeń obejmuje kolejno: ręce, nogi, mięśnie tułowia, szyi oraz twarzy. Można wprowadzić przy tym postacie z bajek, opowiadań itp.

Przykłady zabaw:
- Chodzenie „na sztywnych nogach”, chodzenie „na gumowych nogach”.
- „Zrywanie jabłek” (rozluźnianie i rozciąganie całego ciała)
Stajemy prosto, nogi w lekkim rozkroku; ręce zwisają i lekko się huśtają.
Wyciągnij jedną rękę, jakbyśmy chcieli zerwać jabłko z drzewa. Jabłko wisi bardzo wysoko, musimy się bardziej wyciągnąć, tak mocno, że odrywamy jedną stopę od ziemi(kilka sekund).
Stajemy prosto. Czujemy jak odprężyło się całe ciało.
Zrywamy drugie jabłko - zmiana rąk. Sięgamy drugą ręką po jabłko. Wyciągamy się coraz bardziej i bardziej, tak mocno, że musimy podnieść nogę od podłoża.
- „Pisanie Noskiem”
Stajemy wygodnie, tak, aby wszyscy mieli dużo miejsca. Wyobrażamy sobie, że nos to ołówek, którym można pisać. Zwracamy głowę w jedną stronę i rysujemy wielkie koło. Rysujemy wielką spiralę. Teraz taką samą spiralę rysujemy w drugą stronę. Próbujemy jeszcze raz, tym razem kręcąc głową w drugą stronę.

- Zabawy w parach:
a)„Statek na morzu”
Dzieci dobierają się parami. Jedno kładzie się na plecach (leżąca pozycja relaksacyjna) i zamyka oczy. Drugie wykonanym przez siebie lub nauczycielkę papierowym statkiem opływa ciało leżącego. Papierowy statek powinien być zawsze z kontaktem z ciałem. Leżące dziecko ma w myślach dokładnie śledzić podróż statkiem. Gdy opłynie on całe ciało, role się zmieniają. Potem w grupie dokonuje się wymiany doświadczeń.
b) Zabawa „Poznawanie pleców” – masaż pleców z partnerem.
- Ćwiczenia oddechowe kończące zajęcia (dzieci wykonują polecenia nauczyciela)
Kładziemy się wygodnie i nieruchomo na plecach
Oddychamy spokojnie i równo.
Kładziemy obie rączki na brzuszku i zaczynamy oddychać lekko i spokojnie; nasze rączki lekko unoszą się na brzuszku.
Kiedy powietrze wchodzi do naszego brzuszka, rączki lekko unoszą się, a kiedy powietrze wychodzi z nas - rączki opadają.
Oddychamy łagodnie i powoli, lekko i spokojnie ( wyk. muzyki relaksacyjnej)
GRAFFITI
Metoda, która kształci twórcze myślenie w atmosferze dobrej zabawy. Umożliwia twórcze rozwiązywanie problemów. Można ją wykorzystać na wiele różnych sposobów. Stwarza uczniowi możliwość dzielenia się własnymi pomysłami.
• Nauczyciel dzieli dzieci na grupy.
• Każda grupa otrzymuje plakat z rozpoczętym opowiadaniem (obrazkiem).
• Dzieci malują lub rysują ciąg dalszy wydarzeń.
• Po upływie wyznaczonego czasu przekazują plakat następnej grupie.
• Plakaty krążą od grupy do grupy zgodnie ze wskazówkami zegara.
• Zadanie kończy się w momencie, kiedy plakat wróci do grupy macierzystej.
• Dzieci wieszają plakaty i odczytują opowiadanie z ilustracji.
DRZEWO DECYZYJNE
Jest to graficzny zapis analizy problemu. Służy dokonaniu właściwego wyboru i podjęciu decyzji z pełną świadomością jej skutków.

- Sformułowanie problemu, który dzieci umieszczają w pniu drzewa
- Określenie celów i wartości najbardziej istotnych dla podejmującego decyzję; dzieci umieszczają je w koronie drzewa.
- Zaproponowanie jak największej liczby rozwiązań, które należy wpisać w gałęzie drzewa.
- Określenie pozytywnych i negatywnych skutków każdego rozwiązania z punktu widzenia stawianych celów i przyjętych wartości.
- Podjęcie najwłaściwszej decyzji.

Schemat drzewa decyzyjnego można wypełniać indywidualnie lub w grupach.
Schemat drzewa decyzyjnego(od góry):
- cele i wartości,
- skutki pozytywne,
- skutki negatywne,
- możliwe rozwiązania,
- sytuacja wymagająca decyzji(pień).
SZEŚĆ MYŚLĄCYCH KAPELUSZY EDWARDA DE BONO
Jest to metoda polegająca na twórczym rozwiązywaniu problemów. Kształci umiejętności porozumiewania się w różnych sytuacjach, prezentacji własnego stanowiska, uwzględniania poglądów innych ludzi. Gdy uczestnik zakłada któryś kapelusz (dosłownie lub tylko w wyobraźni) ma zacząć myśleć w sposób odpowiadający danej barwie. Metoda doskonale sprawdza się przy pracy w grupach. Każda grupa może reprezentować jeden kapelusz, w każdej grupie mogą być przedstawiciele sześciu (lub pięciu – poza niebieskim) kolorów kapeluszy, wszyscy w grupie mogą kolejno zakładać równocześnie dany kapelusz.
Sześciu kapeluszom przypisano sześć różnych sposobów myślenia:
• kapelusz niebieski – pełni rolę szefa grupy, kieruje dyskusją, przyznaje głos mówcom, kontroluje czy jakiś kolor nie jest preferowany w dyskusji, podsumowuje dyskusję,
• kapelusz czerwony – kieruje się emocjami i intuicją,
• kapelusz żółty – jest optymistą, wskazuje zalety i korzyści danego rozwiązania,
• kapelusz czarny – jest pesymistą, krytykuje, widzi ujemne strony proponowanych rozwiązań,
• kapelusz biały – wydaje opinie wyłącznie na podstawie faktów i liczb, jest obiektywny, używa rzeczowych argumentów, nie poddaje się emocjom,
• kapelusz zielony – to osoba myśląca twórczo i bardzo pomysłowa, autor oryginalnych rozwiązań.