Ja też potrafię... - projekt edukacyjny wspierający rozwój sensoryczno - motoryczny dziecka wieku przedszkolnego

Wstęp
Naturalna potrzeba dynamicznego rozwoju dziecka dokonuje się poprzez zabawę, która realizowana jest poprzez szereg aktywności sensoryczno – motorycznych. Zabawy, które w szczególny sposób angażują wszystkie zmysły korzystne są dla wszystkich dzieci, nie tylko dla tych, które potrzebują szczególnego wsparcia. Nasze zmysły współpracują ze sobą i żaden z nich nie działa samodzielnie. Adekwatne współdziałanie zmysłów jest efektem długotrwałego nabywania doświadczeń, którym dziecko jest poddawane na co dzień.
Impulsem do stworzenia projektu była obserwacja dzieci przedszkolnych, które u progu dojrzałości szkolnej zmagały się z trudnościami w skupieniu uwagi (zwłaszcza słuchowej), miały niewłaściwe napięcie mięśniowe utrudniające wykonywanie czynności stolikowych (rysowanie, malowanie, pisanie, długotrwłale siedzenie)
i obniżoną koordynację ruchową (zwłaszcza wzrokowo - słuchowo – ruchową).
Projekt „Ja też potrafię..” ukierunkowany jest na stymulację rozwoju sensoryczno – motorycznego dziecka. Zgodnie z założeniem, że integracja czynności zmysłowo – ruchowych najsprawniej przebiega w okresie od urodzenia do końca wieku przedszkolnego, więc początek edukacji przedszkolnej czyli 3 rok życia dziecka to najkorzystniejszy moment na realizację tego projektu.

Realizacja projektu:
grupa dzieci 3 letnich
Podstawa programowa:
Wspieranie aktywności dziecka podnoszącej poziom integracji sensorycznej
i umiejętności korzystania z rozwijających się procesów poznawczych.

Cele projektu:
- stymulowanie rozwoju procesów integracji sensorycznej (przedsionkowej, proprioceptywnej i dotykowej);
- doskonalenie schematu własnego ciała (somatognozji);
- poprawa szybkości reakcji adaptacyjnych;
- kształtowanie przystosowania posturalnego, równowagi statycznej i dynamicznej;
- stymulowanie procesów integracji bilateralnej (międzypółkulowej);
- rozwijanie lateralizacji, percepcji słuchowej;
- wzbogacanie doświadczeń percepcyjno – motorycznych o nowe bodźce;
- poprawa poczucia własnej wartości;
- rozwijanie odporności emocjonalnej.
Termin, metody, sposób realizacji projektu:
- październik – czerwiec;
- zajęcia prowadzone przez terapeutę SI w formie zajęć grupowych prowadzonych metodą integracji sensorycznej, przeplatane piosenkami z zabawami rozwijającymi integrację sensoryczną;
- wybór ćwiczeń na poszczególne zajęcia dokonywany jest w oparciu o ocenę rozwoju psychoruchowego dzieci i ich zapotrzebowanie na stymulację;
- ćwiczenia wykonywane przez dzieci każdorazowo obejmują stymulację :
•przedsionkową:
- bieg lub szybki marsz z natychmiastowym zatrzymaniem się na chwilę i ponownym ruchem;
- zabawa w kangura : podskoki obunóż w miejscu do przodu, do tyłu, na boki;
- leżenie przodem a następnie tyłem;
- ślizganie się w kółko na brzuchu lub na plecach, leżenie tyłem w poprzek materaca, toczenie się po materacu w różnych kierunkach;
- zabawa „ kołyska”- leżenie tyłem z nogami ugiętymi, oplecionymi rękami i przyciągniętymi do klatki piersiowej, kołysanie się do przodu i do tyłu i na boki,
- pokonywanie toru przeszkód,
- balansowanie na dużej piłce w leżeniu przodem, tyłem lub w siadzie
(wyrabianie odruchu podparcia na rękach);
- zjeżdżanie w różnych pozycjach z ławeczki gimnastycznej opartej o drabinki.
•proprioceptywną:
- noszenie, przenoszenie, przepychanie, ciągnięcie ciężkich przedmiotów, dużych zabawek,
- chodzenie na piętach, palcach, kolanach, na czworakach;
- chodzenie tyłem;
- bębnienie w dużą piłkę;
- napieranie rękoma, stopami na ścianę;
- zawijanie dziecka w koc, dociskanie;
- podskoki obunóż do przodu do tyłu na boki;
- przeciąganie się w parze, przeciąganie liny, rozciąganie gumy, taśmy gumowej;
- nazywanie i dotykanie poszczególnych części ciała;
- odbijanie różnymi częściami ciała balonu lub piłki plażowej;
- wykonywanie przez dziecko poleceń, takich jak : „ Połóż się na brzuchu, na plecach”, „ Podaj lewą rękę”, „ Tupnij prawą nogą”...;
- zabawa „ Lustro”- powtarzanie ruchów drugiej osoby
•dotykową:
- zabawy wykorzystujące sytuacje życia codziennego: mycie twarzy, zębów, jedzenie;
- zabawa „ Co to za przedmiot”- wyczuwanie rzeczy bez udziału wzroku;
- dotykanie dłoni i przedramion materiałami o różnej fakturze;
- chodzenie po ścieżce fakturowej na czworakach w linii prostej, kolistej, zygzakowatej;
- rozróżnianie i grupowanie przedmiotów codziennego użytku o tej samej fakturze;
- dobieranie w pary- bez udziału wzroku – figur o tej samej fakturze;
- wyklejanie z plasteliny, zabawy z pucholiną, ciastoliną, piaskiem kinetycznym;
- dotykanie dziecka palcem i lokalizowanie przez nie dotkniętego miejsca;
- rozpoznawanie przez dziecko narysowanych na jego plecach kształtów;
- wskazywanie lub nazywanie przez dziecko palca jego ręki, naciśniętego przez terapeutę w czasie gdy dziecko ma zamknięte oczy.
•słuchową:
- rozpoznawanie dźwięków: wydawanych przez różne przedmioty, materiały, pojazdy, dochodzące z otoczenia;
-różnicowanie i naśladowanie głosów zwierząt;
- rozpoznawanie osób po głosie;
- układanie, tworzenie szeregów rytmicznych;
- odtwarzanie rytmu ilustrowanego układem przestrzennym.

Środki dydaktyczne:
- sprzęt sportowy;
- piosenki z zabawami rozwijającymi integrację sensoryczną Małgorzaty Barańskiej „Sensorycznie wszystko gra”

Ewaluacja projektu:
- obserwacja zaangażowania dzieci podczas zajęć;
- ocena czynności zmysłowo – ruchowych.