Jak dbać o zdrowie - abc alkoholizmu i nikotynizmu

Scenariusz zajęć świetlicowych

Jak dbać o zdrowie – ABC alkoholizmu i nikotynizmu

Czas - 1godz.
Grupa I dziewcząt

Cele:
-promocja zdrowego stylu życia wolnego od alkoholu, tytoniu i innych środków uzależniających.
-uświadomienie zagrożeń, jakie niesie nałóg palenia papierosów, spożywanie alkoholu
-podkreślenie korzyści wynikających z rzucenia palenia papierosów,
-wskazanie najczęstszych powodów dla których młodzi ludzie sięgają po środki psychoaktywne
-ukazanie społecznych i zdrowotnych skutków palenia papierosów oraz spożywania alkoholu przez młodzież
- kształtowanie postaw asertywnych, ćwiczenie umiejętności bycia asertywnym
-uświadomienie zasad zdrowego stylu życia (sport, odżywianie, zainteresowania itp.)

Metody i formy pracy:
burza mózgów, drama, metoda sytuacyjna, pogadanka, praca zbiorowa i grupowa,

Środki dydaktyczne:
Broszury na temat uzależnienia i jego faz, kartki papieru, koperty z poleceniami dla poszczególnych uczniów, kartki samoprzylepne, mazaki, duży arkusz brystolu z pytaniem: „ Jakie są przyczyny palenia papierosów i picia alkoholu przez dzieci i młodzież?”, karty z wypisanymi skutkami nałogów

Przebieg zajęć

1. Pogadanka wprowadzająca
Nauczyciel zadaje wychowankom pytanie czy wiedzą, co to jest nałóg, (nawyk, uzależnienie, wewnętrzny przymus robienia czegoś, co w efekcie jest szkodliwe dla danej osoby). Wyjaśnia uczniom pojęcie środków psychoaktywnych, czyli takich substancji, które powodują uzależnienie, wymienia je (np.: alkohol, papierosy i narkotyki).
Gra edukacyjna pt. „Decyzja należy do Ciebie” mająca na celu wprowadzenie dzieci w trudny temat profilaktyki alkoholowej i przeciwdziałania uzależnieniom.
Pytania do uczniów:
-Czy alkohol w winie jest mniej groźny niż alkohol w piwie ?
-Alkohol w winie i piwie jest mniej groźny niż alkohol w wódce?
-Czy prawo zezwala na sprzedaż piwa od 16 roku życia ?
-Picie piwa może prowadzić do uzależnienia ?
-Czy piwo można bez ograniczeń reklamować w telewizji ?

• dyskusja i wyjaśnianie dzieciom stereotypów związanych z alkoholem i jego
spożyciem (analiza powyższych pytań)

2. Poznanie następstw zdrowotnych nałogów
Nauczyciel dzieli uczniów na grupy informuje, że ich zadaniem będzie zastanowienie się nad skutkami uzależnień. Każda grupa wypisuje na kartce 5 przykładów szkodliwych następstw spożywania alkoholu i palenia papierosów . Wychowanki otrzymują karty, na których wypisane są skutki nałogów, analizują je, porównują z wypisanymi wcześniej przykładami. Nauczyciel podsumowując ćwiczenie podkreśla, że nałogi zawsze:
pogarszają jakość życia, ograniczają wolność człowieka, ponieważ doprowadzają do chorób i często są przyczyną przedwczesnej śmierci.

3. Określenie przyczyn uzależnień
Nauczyciel wiesza na tablicy arkusz papieru z pytaniem:, „Jakie są przyczyny palenia papierosów i picia alkoholu przez dzieci i młodzież”? Wychowanki , po chwili zastanowienia, przylepiają na papierze karteczki samoprzylepne z własnymi odpowiedziami.
(Wśród odpowiedzi powinny się znaleźć m. in.: ciekawość, chęć bycia dorosłym, uleganie namowom, chęć zaimponowania rówieśnikom, bunt wobec zakazów i chęć zrobienia na przekór starszym, niemożność poradzenia sobie z problemami życiowymi, fałszywe przekonanie, że bez alkoholu nie można się dobrze bawić, itp.).Wychowanki , wspólnie z nauczycielem, analizują przyczyny.

4. Analiza hipotetycznej sytuacji związanej z nałogami
Nauczyciel czyta wychowankom opowiadanie.
Przemek jest uczniem kl. VI szkoły podstawowej. Bardzo dobrze się uczy, jest przewodniczącym klasy. W domu rodzice nie mają z nim żadnych problemów, jest pracowity i systematyczny. W klasie jest raczej lubiany, choć niektórzy mówią o nim, że jest „kujonem”. Pewnego dnia, na imprezie urodzinowej u kolegi, zostaje poczęstowany papierosem. Odmawia i zostaje wyśmiany przez kolegów. Przy kolejnej próbie namowy ulega, papieros wcale mu nie smakuje, ale Przemek wypalił go do końca, udając zadowolonego.
Nauczyciel zadaje dzieciom pytanie, jaka była ich zdaniem przyczyna zapalenia przez Przemka papierosa (strach przed odrzuceniem przez kolegów).
Prosi o zastanowienie się, jaki mógłby być ciąg dalszy przeczytanej historii. Uczniowie grupach zastanawiają się nad dalszym ciągiem opowiadania. (Wpadnięcie w nałóg lub zaprzestanie palenia nawet ryzykując kpiny ze strony kolegów).
Nauczyciel podkreśla, ze jedynym właściwym zakończeniem powinna być zdecydowana odmowa Przemka. W ten sposób chroni swoje zdrowie, wolność i niezależność.

5. Wyjaśnienie uczniom pojęcia asertywności.
Nauczyciel podkreśla, że mówienie „NIE” wymaga odwagi, ale jest konieczne w sytuacjach, gdy robiąc coś możemy zaszkodzić swojemu zdrowiu. Każdy musi nauczyć się dokonywać właściwych wyborów. Dzieci poznają pojęcie asertywności. (Jest to umiejętność otwartego i bezpośredniego wyrażana swoich myśli, przekonań lub pragnień, ale w sposób respektujący uczucia, poglądy i opinie drugiego człowieka bez agresji i złości. Jest ważna w sytuacjach konfliktowych szczególnie, gdy trzeba komuś odmówić).

6. Ćwiczenia asertywności – praca w grupach
Każda z grup otrzymuje od nauczyciela kopertę z poleceniem przygotowania się do odegrania dramy.
I grupa – jesteś na imprezie ktoś namawia cię do wypicia piwa.
II grupa – koleżanka namawia cię do zapalenia papierosa.
UWAGA!!! Informujemy dzieci, że gdyby naprawdę zdarzyła się taka sytuacja, że ktoś rozpowszechnia w szkole lub przed szkołą narkotyki należy koniecznie powiadomić o tym osobę dorosłą.
Dzieci przedstawiają przygotowane scenki, wszyscy wspólnie z nauczycielem, analizują je i dzielą się wrażeniami.

7. „Gadająca ściana zdrowego stylu życia”
Nauczyciel stwierdza, że „każdy człowiek jest kowalem swego losu”. Swoim zachowaniem, właściwymi wyborami może wpływać na podniesienie jakości życia. Po czym zadaje dzieciom pytanie, co możemy zrobić żeby mieć życie długie, zdrowe i ciekawe? Każdy z uczniów daje na kartce 1 propozycję i przykleja ją do tablicy.

8. Opracowanie „grupowego dekalogu zdrowego stylu życia.”
Nauczyciel ustosunkowuje się do propozycji napisanych uprzednio na kartkach, a następnie cała grupa wspólnie opracowuje „dekalog zdrowego stylu życia”.
(Muszą się w nim zawrzeć aspekty związane z aktywnością ruchową, właściwym odżywianiem i unikaniem nałogów.)