Co wiemy o powietrzu? - zabawy badawcze

Scenariusz zajęcia z zakresu edukacji przyrodniczej w grupie dzieci sześcioletnich „Co wiemy o powietrzu? – zabawy badawcze”
Cele ogólne:
•Wspieranie rozwoju myślenia naukowego u dzieci i angażowanie ich w proces myślenia;
•Rozbudzanie zainteresowania dzieci otaczającym nas światem przyrody;
•Poznawanie niektórych właściwości powietrza podczas eksperymentowania;
•Zapoznanie ze sposobami wykorzystania powietrza przez człowieka.
Cele operacyjne:
Dziecko:
•Słucha z uwagą wiersza czytanego przez nauczyciela,
•Działa zgodnie z instrukcjami nauczyciela,
•Aktywnie uczestniczy w zajęciach, wykonuje i obserwuje doświadczenia,
•Wypowiada się pełnym i zdaniami na temat wiersza, wykonywanych doświadczeń, powietrza oraz związanych z nim zjawisk,
•Stawia hipotezy, formułuje pytania i wyciąga wnioski oparte na dowodach,
•Przestrzega ustalonych reguł i zasad podczas zabawy.
Cele szczegółowe:

w obszarze fizycznym dziecko:
•uczestniczy w zabawach ruchowych, naśladowczych,

w obszarze emocjonalnym dziecko:
•cieszy się, uśmiecha,
•szanuje emocje swoje i innych,
•szuka wsparcia w sytuacjach trudnych dla niego emocjonalnie,
•podejmuje próby radzenia sobie z emocjami w sytuacjach dla niego trudnych,

w obszarze społecznym dziecko:
•współpracuje w grupie,
•oczekuje na swoją kolej w zabawie,
•obdarza uwagą dzieci i dorosłych,
•używa zwrotów grzecznościowych,
•wyraża swoje oczekiwania społeczne wobec dzieci, grupy,
•respektuje prawa i obowiązki zawarte w kodeksie grupy,

w obszarze poznawczym dziecko:
•nazywa symbole i znaki graficzne,
•wyraża werbalnie swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy,
•odróżnia elementy świata fikcji od rzeczywistości,
•czyta obrazy, symbole i znaki znajdujące się w otoczeniu,
•eksperymentuje, szacuje, przewiduje,
•posługuje się pojęciami dotyczącymi zjawisk przyrodniczych.

Metody pracy: słowne, czynne, oglądowe.
Formy organizacyjne pracy na zajęciu: indywidualna, zespołowa, z całą grupą
Pomoce: nadmuchany balon, pusty balon, butelki plastikowe, świeczka, szklanka, słomki, plastikowa reklamówka, plastikowy kubek, książka, napisy: WODA, OGIEŃ, POWIETRZE, ZIEMIA, obrazki przedstawiające cztery żywioły;
Organizacja zajęć na podstawie powyższego konspektu prowadzi do realizacji następujących zadań podstawy programowej:

1.Fizyczny obszar rozwoju dziecka pkt.5,
2.Emocjonalny obszar rozwoju dziecka pkt.2, pkt.7, pkt.8
3.Społeczny obszar rozwoju dziecka pkt.4, pkt.7, pkt.8, pkt.9
4.Poznawczy obszar rozwoju dziecka pkt.2, pkt.3, pkt.9, pkt.13, pkt.18.
Przebieg zajęcia:
1.Powitanie w kręgu poprzez podawanie sobie nadmuchanego balona i wypowiadanie swojego imienia z podziałem na sylaby.
2.Przedstawienie dzieciom tematu zajęć – Dowiemy się co wiemy o powietrzu? oraz przeprowadzimy różne doświadczenia z powietrzem. Nauczycielka przypomina o poznawaniu w tym tygodniu czterech żywiołów. Zaprasza chętne dzieci, które umieszczają na tablicy napisy: woda, ogień, ziemia, powietrze. Ciekawostka: Nauczycielka zwraca się do dzieci: w Słowniku internetowym Wikipedia – Wolna encyklopedia ? „Powietrze” – to mieszanina gazów tworząca atmosferę ziemską. Najważniejsze pierwiastki wchodzące w skład powietrza to: azot, tlen i argon.
3.Słuchanie wiersza L. J. Kerna „Piotruś i powietrze”.
4.Po odczytaniu wiersza nauczyciel wyjaśnia słowa i wyrażenia: aeroplan, tańczy jak fryga i zadaje dzieciom pytania: Kim chciał zostać Piotruś? Dlaczego chciał zostać powietrzem? W jaki sposób spełniło się marzenie Piotrusia? Co mu się przyśniło? Co robił Piotruś, gdy był powietrzem, gdzie był?
5.Stworzenie sytuacji problemowej ,, Czy potrzebne jest nam powietrze?” wykonywanie i pokaz doświadczeń, udzielenie odpowiedzi na przedstawiony problem. Dzieci siedzą w kole, nabierają dużo powietrza, zamykają buzię i zaciskają palcami nos - sprawdzają jak długo można tak wytrzymać. Po chwili wszystkie otwierają buzie, odsłaniają nos. Nauczycielka pyta: czy mogą tak długo wytrzymać; wspólne ustalenie przez dzieci wniosku, że powietrze potrzebne jest do oddychania i niezbędne do życia. Biorą głęboki wdech i sprawdzają czy powietrze ma zapach. Wnioski: Powietrze jest niewidzialne, bezbarwne i bez zapachu.
6.Nauczycielka pyta dzieci: „Komu potrzebne jest powietrze?”, „Co by było, gdyby powietrze się skończyło, zabrakło by go nam?” Burza mózgów.
7.Zabawy badawcze.
•„Czemu gaśnie?” Nauczycielka stawia na stoliku dwie świeczki, obydwie zapala. Kiedy płoną jasnym płomieniem, jedną z nich nakrywa szklanką. Płomień nakrytej świeczki staje się coraz mniejszy, wreszcie gaśnie – dlaczego? Obserwacja, wyciągnięcie wniosków.
Wnioski: bez dostępu powietrza płomień gaśnie
• "Czy powietrze ma siłę?” Nauczycielka zachęca dzieci do stawiania hipotez a następnie kładzie plastikową reklamówkę na stole (bez dziur). Na tej torbie umieszcza średniej wielkości książkę i zaczyna dmuchać do torby. Kiedy torba zacznie się napełniać powietrzem, książka zacznie unosić się do góry. Wniosek: ciśnienie powietrza podniosło książkę do góry. Czasem, gdy jest wystarczająco duże, ciśnienie powietrza może unieść nawet ciężarówkę.
•„Czy powietrze można ścisnąć? Dzieci dostają plastikowe butelki. N-l prosi by zakręcone butelki spróbowały zgnieść. Po chwili prosi aby odkręciły nakrętki i próbowały zgnieść. Wnioski: butelka zakręcona była napełniona powietrzem i nie pozwoliło ono na zgniecenie zakręconej butelki. Po odkręceniu korka powietrze uleciało i można było ja zgnieść.
•„Siła powietrza”- Dziecko wkłada pusty balon do plastikowego kubeczka. Następnie nadmuchuje balon tak, aby wypełnił kubek. Trzymając za końcówkę balonu dziecko podnosi kubek.
Wniosek: Przedmioty napełnione powietrzem stają się lekkie, mogą się unosić.

8.Zakończenie i podsumowanie zajęć. Zabawa: „ PRAWDA – FAŁSZ”.

Człowiek bez powietrza może żyć. (fałsz)
Powietrze jest potrzebne tylko człowiekowi. (fałsz)
Powietrza nie można zobaczyć. (prawda)
Ogień bez powietrza nie może istnieć. (prawda)
Rośliny nie potrzebują powietrza (fałsz)
Powietrze ma siłę. (prawda)
Powietrze nas otacza, jest wszędzie. (prawda)
Drzewa nie oczyszczają powietrza. (fałsz)
Powietrze ma niebieski kolor. (fałsz)
Przedmioty napełnione powietrzem unoszą się.(prawda)
Ruch powietrza powoduje wiatr. (prawda)
O czyste powietrze trzeba dbać. (prawda)
Powietrze ma zapach cytryny. (fałsz)

9.Relaks: ćwiczenia oddechowe: dzieci stoją w rozsypce, wznoszą ręce do góry z wykonaniem wdechu, następnie wydech i opuszczenie rąk.