Multisensoryka w pracy z dziećmi klas I-III. Praktyczne pomysły na urozmaicenie zajęć

W ostatnim czasie wiele się mówi o multisensorycznych zajęciach, lekcjach, Co to właściwie jest i jak wykorzystać w pracy nauczyciela?
Multisensoryczne czyli wielozmysłowe, to taki które oddziaływają na wszystkie zmysły, zmysł wzroku, słychu, węchu i dotyku.
W pracy z małymi dziećmi ważna jest indywidualizacja, najbardziej efektywna nauka jest wtedy, gdy nauczyciel bierze pod uwagę indywidualne predyspozycje dziecka. Niestety, nie ma możliwości na prowadzenie zajęć dla każdego ucznia osobno, dlatego należy wykorzystywać podejście wielozmysłowe, które pozwala na spojrzenie wielowymiarowe. Dzięki takim działaniom pobudzany jest większy obszar kory mózgowej, a co za tym idzie lepiej rozumiemy i utrwalamy nowe informacje.
Najczęściej wykorzystujemy zmysł wzroku oraz słuchu. Chciałam przedstawić kilka propozycji, które angażują pozostałe i pozwalają uatrakcyjnić każde zajęcia dla najmłodszych .

Wstęp do zajęć.
Podczas przywitania, dzieci mogą wymachiwać piórkami, pomponami, chustami a przy okazji dotknąć, poczuć inną fakturę, strukturę tych materiałów. Gdy sprawdzamy frekwencję uczeń może zasygnalizować swoją obecność poprzez klaśnięcie w dłonie, uda, podniesienie ręki, w której trzyma piłeczkę jeżyka lub gąbkę o rożnym stopniu twardości.
Zmysł węchu, podczas wstępu do zajęć można pobudzać poprzez rozpylenie w sali zapachu kojarzącego się z danym tematem. Jest to zadanie dość trudne, gdyż nie do każdej tematyki zajęć uda się nam dopasować zapach, Taki zabieg uda się gdy np. omawiamy tematy związane z jedzeniem, higieną, przyrodą.

Realizacja tematu.
Zazwyczaj, gdy wprowadzamy nowy temat, nowe zagadnienie, posługujemy się materiałem, który uczeń może zobaczyć, karty obrazkowe, prezentacja multimedialna itp. Warto wykorzystać szeroko dostępne słuchowiska, efekty dźwiękowe, aby uczniowie w ten sposób poznawali nowy materiał. Zmysł dotyku możemy stymulować, poprzez gry i zabawy na rozpoznawanie przedmiotów, za pomocą tylko dotyku z zamkniętymi oczami. Wykonywanie różnego rodzaju prac plastycznych, technicznych z wykorzystaniem różnych faktur, materiałów też się doskonale sprawdza. Gdy przekazujemy uczniom kary pracy, wszelkiego rodzaju wklejki do zeszytów warto od czasu do czasu wykorzystać pachnące długopisy, pachnące kartki papieru. Polecam również naklejki zdrapki, pod którymi można ukryć nowe pojęcia definicje.

Utrwalanie wiadomości.
Aby sprawdzić, usystematyzować zdobytą wiedzą często nauczyciel prosi ucznia o podejście do tablicy aby coś wskazał, przedstawił, uczeń może wskazać, dany przedmiot na tablicy za pomocą kulek waty, pomponów. Można wykorzystać folię bąbelkową jako drogi z ławki do tablicy. W pracy z najmłodszymi bardzo dobrze sprawdza się ciastolina, modelina, plastelina i wszelkie masy plastyczne, sensoryczne. Uczniowie mogą ulepić to, co zapamiętali z lekcji, Mogą coś namalować wykorzystując farby z olejkami zapachowymi albo prostszy sposób malowanie pastą do zębów, (w drogeriach mamy ogromny wybór zapachowych, smakowych past do zębów).Możemy wykorzystać pudełka sensoryczne ( czyli wypełnione np. grochem, ryżem) ukryć w nich pytania podsumowujące, Dzieci szukając pytań pobudzają zmysł dotyku. Podczas tematów związanych z jedzeniem, proponuje na zakończenie posmakować danych produktów. Można wykorzystać waciki kosmetyczne, nasączone olejkami zapachowymi, dzieci opowiadają co kojarzy im się z danym zapachem. Zapach można powiązać a jakąś definicją, zagadnieniem i zagrać w „memory zapachowe” .

Warto wykorzystywać powyższe pomysły podczas zajęć ponieważ jest to okazja do wspaniałej zabawy a także przyczyniamy się do wszechstronnego rozwoju dzieci. Gorąco polecam.

Bibliografia

Kotarba-Kańczugowska M. Nauczanie wielozmysłowe podstawą indywidualizacji procesu kształcenia, w „Indywidualne potrzeby edukacyjne i rozwojowe uczniów w klasach I-III” red. M. Pomianowska, K. Szczepkowska-Szczęśniak, Dom Wydawniczy Raabe, Warszawa 2010.

Szplit A. "Efektywnie i atrakcyjnie, czyli o przedszkolnym i wczesnoszkolnym nauczaniu języka angielskiego" Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, Kielce 2016.

Baines L. "A Teacher’s Guide to Multisensory Learning. Improving Literacy by Engaging the Senses" Association for Supervision and Curriculum Development, Virginia 2008.