Film to sztuka magiczna. Dlaczego? Konspekt lekcji języka polskiego

Konspekt lekcji języka polskiego w klasie VIII

Temat lekcji: Film to sztuka magiczna. Dlaczego?

Cele: Rozwijanie umiejętności odbioru różnych tekstów kultury - także audiowizualnych - a przez nie przybliżanie rozumienia człowieka i świata; uczenie istnienia w kulturze.
Edukacja czytelnicza i medialna. Wprowadzenie w zasady procesu twórczego w produkcji medialnej. Rozpoznawanie elementów języka mediów.

Uczeń:
• Świadomie posługuje się terminologią związaną z filmem.
• Rozumie pojęcie „scenopis”, „scenariusz”.
• Odróżnia język filmu od języka tekstów literackich.
• Określa środki języka filmu.
• Dostrzega związek obrazu - planów filmowych z emocjami widza.
• Rozróżnia rodzaje planów filmowych.
• Opisuje różnice między scenariuszem a scenopisem.
• Tworzy scenopis.
• W wypowiedziach pisemnych i ustnych stosuje różne typy wypowiedzeń, a zwłaszcza zdania podrzędne typu argumentacyjnego.

Metody i techniki pracy: dyskusja okrągłego stołu, ćwiczenia przedmiotowe, pokaz.
Formy pracy: indywidualna i grupowa.
Pomoce dydaktyczne: wybrane ujęcia z dowolnego filmu (np. z zasobów Internetu), 4 różne kadry filmowe - zdjęcia, fotografie lub wycinki z czasopism, arkusze papieru, pisaki, klej.
Czas: 2 x 45 min

Przebieg lekcji:

1.Uświadomienie celów lekcji. Zapisanie tematu w zeszytach przedmiotowych.

2.Rozmowa - dlaczego film można nazwać sztuką magiczną. Wyjaśnienie słowa (zapis w zeszycie) „magiczny” „ magia„ niezwykła siła oddziaływania; magiczny - związany z magią, właściwy magii, tajemniczy, cudowny, czarodziejski.
Wypowiedzi uczniów na temat magii filmu, kina.

3.Ćwiczenie redakcyjne w zeszytach przedmiotowych. Uzupełnij zdanie: Film jest sztuką magiczną, ponieważ...

Uczniowie mogą proponować, np. Film jest sztuką magiczną, ponieważ wyzwala u widzów różnorodne emocje. Film jest sztuką magiczną, ponieważ zachwyca świetnymi scenami, pięknem plenerów lub ciekawą muzyką. Film jest sztuką magiczną, ponieważ przenosi widzów w świat baśni i fantazji.

4.Odczytanie przykładowych zdań. Omówienie ich budowy, zwrócenie uwagi na użycie przecinka. Uświadomienie uczniom różnicy między językiem filmu a językiem utworu literackiego. Zapisanie wniosków do zeszytów.

5.Notatka:
Język tekstu literackiego: słowo; akapit znaczeniowy - kilka zdań, jedno zdarzenie; rozdział; całość utworu literackiego. Język filmu: kadr - pojedynczy obraz; ujęcie - od włączenia do zatrzymania kamery; scena - kilka ujęć - jedno miejsce i czas; sekwencja - kilka scen, całość znaczeniowa, różny czas i miejsce; całość filmu.

6.Projekcja wybranej sekwencji filmowej z komentarzem nauczyciela dotyczącym języka filmu.

7.Przypomnienie uczniom o ważnym elemencie sztuki filmowej, jakim jest plan.
Zapis do zeszytów:
Rodzaje planów filmowych: ogólny, pełny, amerykański, półzbliżenie, zbliżenie, detal.
Przekazanie uczniom informacji o roli planu filmowego w budowaniu napięcia (detal), emocji (zbliżenie), nastroju (plan ogólny).

8.Rozmowa o innych niż plan, ważnych środkach języka filmu, np. punkt widzenia kamery i rodzaje montażu (cięcie i klejenie).

9.Projekcja kolejnego fragmentu wybranego filmu - oglądanie pod kątem stosowania planów filmowych i ruchu kamery. Zwrócenie uwagi na sposób widzenia kamery, np. z dołu - deformacja obiektu, wyolbrzymienie, z góry - deformacja, pomniejszenie, na wprost - pełna, obiektywna informacja.

10.Dlaczego widz powinien posiadać wiedzę o środkach języka filmu? Rozmowa. Wniosek: Widz nie tylko ogląda film, ale również ocenia jego artystyczną wartość, więc powinien być wyposażony w podstawową wiedzę o sztuce filmowej. Wiedza ta pozwala na świadomy, pełniejszy, bogatszy i krytyczny odbiór obrazu.

11.Podział uczniów na 4 grupy. Rozdanie papieru, pisaków, kleju i zdjęć kadrów filmowych przygotowanych przez nauczyciela - każda grupa otrzymuje jedno zdjęcie.

12.Rozmowa o podstawowym elemencie filmu, jakim jest scenariusz i scenopis. Wyjaśnienie różnicy między tymi tekstami.
Notatka do zeszytu:
Scenariusz - opis kolejnych wydarzeń w filmie z uwagami inscenizacyjnymi dla reżysera.
Scenopis - projekt filmu, informacje o rodzajach planów, ruchach kamery i kolejności ujęć.

13. Praca w grupach. Polecenia:
1) obejrzyj uważnie fotos filmowy, a następnie ustal: zawartość tematyczną obrazu, wykorzystany środek filmowy - rodzaj planu filmowego, punkt widzenia kamery,
2) wklej kadr filmowy w górną część papieru, 3) zaprojektuj fragment scenopisu według tabeli.

Nr ujęcia
np. ujęcie nr 4

Zawartość tematyczna
np. Kobieta szybko biegnie leśną drogą. Wiatr rozwiewa jej włosy. Mija zwarte pnie drzew liściastych...

środki filmowe
np.półzbliżenie, zawężenie do zbliżenia twarzy - uwydatnienie przerażenia i zmęczenia.
Kamera na wprost, przesunięcie w prawo - objęcie mijanych przez kobietę pni drzew...

14.Prezentacja prac, podsumowanie lekcji, uzasadnienie stwierdzenia, że film to sztuka magiczna, której twórcą jest artysta - scenarzysta, reżyser, aktor i inni pracownicy ekipy filmowej.
Zwrócenie uwagi uczniom na odpowiedni wybór oglądanych filmów. Nie każdy obraz jest sztuką i nie każdy zasługuje na uwagę odbiorcy.