Praca z uczniem zdolnym. Analiza i opis przypadku dydaktycznego

OPIS I ANALIZA PRZYPADKU DYDAKTYCZNEGO

1.Praca z uczniem zdolnym.
Każde dziecko ,które jest zdrowe ma określone zdolności, rodzi się wszechstronnie uzdolnione, z pełna możliwością rozwoju we wszystkich kierunkach. W małym człowieku kryją się zdolności ,siła wyobraźni, kreatywność, trzeba je tylko ożywić , rozwijać i wspierać. Obowiązkiem szkoły i nauczycieli jest rozpoznawanie intelektualnych i fizycznych możliwości uczniów oraz stosowanie takich sposobów dydaktycznych , które pozwolą na prawidłowy rozwój ucznia zdolnego.
Jednym z takich zdolnych dzieci jest Matylda. Poznałam ją w klasie IV. Dziewczynka wyróżniała się z pośród innych uczennic urodą i filigranową budową ciała. Pochodzi z wielodzietnej rodziny. Jest bardzo miła i skromna , zawsze chętna do wykonywania dodatkowych zadań. Z Matyldą i jej klasą prowadziłam lekcje wychowania fizycznego , oraz spotykałam się z nią na zajęciach świetlicowych.
Od samego początku Matylda wyróżniała się na tle klasy. Charakteryzowała ją wysoka sprawność fizyczna i duża efektowność uczenia się a w szczególności kreatywność w wykonywaniu powierzonych zadań. Trudne ćwiczenia gimnastyczne wykonywała bez trudu. Samodzielnie opanowała szerszy zakres ćwiczeń fizycznych wykraczający poza ramy programowe. Bliższe poznanie uczennicy utwierdziło mnie w przekonaniu , że jej zdolności należy optymalnie rozwijać. Inni nauczyciele również ją bardzo chwalili. W dziedzinie zdobywania wiedzy była jedną z najlepszych uczennic w szkole.

2.Geneza i dynamika zjawiska
Prowadząc lekcje wychowania fizycznego z klasą Matyldy musiałam dostosowywać ćwiczenia do innych uczniów ,którzy mieli trudności. Musiałam indywidualizować zadania dla Matyldy. Cechy , które wyróżniały ja z zespołu klasowego to doskonała koordynacja ruchowa , szybkość , zwinność, gibkość, moc. Reszta uczniów w klasie zazdrościła jej wyników , czasami nawet stosowali wobec niej złośliwości i różne docinki. Matylda bardzo chciała być doceniana i akceptowana przez zespół klasowy. Moje spostrzeżenia dotyczące uczennicy potwierdzili też inni nauczyciele, którzy z nią pracowali. Uczennica zdolna ,pracująca w szybszym tempie , bardziej dociekliwa, czasem sprawiała wrażenie jakby wstydziła się swoich możliwości intelektualnych. Matylda chciała być akceptowana przez grupę .

3.Znaczenie problemu.
Potrzeby dziecka zdolnego należy w maksymalnym stopniu zaspokajać, by mogło się ono prawidłowo rozwijać. Dlatego należało zrobić wszystko aby dziewczynka na poziomie szkoły podstawowej mogła rozwijać swoje zdolności , odnosić sukcesy , a tym samym umacniać wiarę we własne siły , mieć satysfakcję z podejmowanych działań i akceptację otoczenia. W dzisiejszych czasach praca z uczniem zdolnym nabiera coraz większego znaczenia w działalności nauczyciela i szkoły. Należy poszukiwać nowych efektownych form nauczania , które mogą przyczyniać się do pełnego rozwoju zainteresowań i zdolności uczniów. Dokonać tego jest trudno, tylko w czasie zajęć lekcyjnych. Dlatego ogromną rolę spełniają tu koła zainteresowań, konkursy przedmiotowe , zawody , oraz indywidualna praca z uczniem.
Praca z Matyldą była dla mnie dużym wyzwaniem , przyniosła mi także wiele satysfakcji. Nie mogłam dopuścić , do sytuacji , aby Matylda obniżyła poziom chcąc przypodobać się klasie , ani też by pojawiła się niechęć wobec niej. Zależało mi też , aby uczennica dokonała świadomie wyboru dziedzin, w których będzie się specjalizować startując w konkursach.

4.Prognoza
Negatywna-(spodziewany stan w przypadku zaniechania oddziaływań)
-Brak odpowiednich bodźców może spowolnić proces rozwoju uzdolnień,
-osiąganie wyników poniżej intelektualnych możliwości,
-zniechęcenie dziecka do aktywnej pracy oraz przejawiania inicjatywy,
-obniżenie własnej samooceny,
-niezadowolenie uczennicy oraz jej rodziców,
Pozytywna- (spodziewany stan po wdrożeniu oddziaływań)
- wszechstronny rozwój zdolności intelektualnych i fizycznych,
-osiąganie wysokich wyników,
-wzrost poczucia własnej wartości i samooceny,
-pomoc dzieciom słabszym , mniej uzdolnionym,
-satysfakcję dziecka , jego rodziców , nauczycieli.

5.Propozycje rozwiązania problemu
Pracując z Matyldą kierowałam się zasadą, która organizuje prace ucznia zdolnego. Starałam się utrzymać wysoki poziom wymagań , oraz zapewnić sprzyjające warunki do pracy.
Cele pracy:
-kształtowanie myślenia twórczego
-stworzenie grupy tanecznej , składającej się z dziewcząt o wysokim poziomie sprawności fizycznej,
-poszerzenie wiedzy i umiejętności z zagadnień wykraczających poza program,
-rozwijanie zainteresowań sportowo-tanecznych na zajęciach pozalekcyjnych
Zadania:
-pobudzanie do działalności intelektualno-ruchowej poprzez indywidualny dobór zadań i metod pracy,
-włączanie uczennicy do pomocy dzieciom słabszym,
-zebranie grupy dziewcząt na zajęcia pozalekcyjne prowadzone na świetlicy szkolnej,
-nawiązanie współpracy z innymi nauczycielami ,którzy z nią pracują,
-udział w różnych przedstawieniach szkolnych i pozaszkolnych indywidualnie i z grupą taneczną
-samodzielne tworzenie układów taneczno –gimnastycznych indywidualnych i grupowych
Plan działania:
-Nawiązanie ścisłej współpracy z domem rodzinnym dziewczynki
-nawiązanie współpracy z wychowawcą i innymi nauczycielami ,którzy z nią pracują,
-Publiczne występy

6.Wdrażanie oddziaływań
Zaplanowane działania zmierzające w kierunku szeroko rozumianej pomocy wdrażałam poprzez : budowanie poczucia bezpieczeństwa i swobody pracy , tworzenie klimatu inspirującego do pracy twórczej , inspirowanie do pracy twórczej poprzez wyzwalanie ciekawości i aktywności, zachęcanie do samodzielnego myślenia, decydowania i rozwiązywania problemów, motywowanie do samodzielnego generowania oryginalnych pomysłów , zapewnienie pozytywnych przeżyć, docenienie wkładu pracy , organizowanie miejsca pracy zawierającego różne pomoce dydaktyczne , ciekawe przybory gimnastyczne ,muzykę ,filmy , propozycje układów tanecznych i gimnastycznych. Praca na dodatkowych zajęciach stanowiła dla uczennicy duże wyzwanie. Zaprzyjaźniła się z dziewczynkami z innych klas , z którymi mogła wykonywać trudne ćwiczenia i układy gimnastyczno –taneczne.

7.Efekty oddziaływań
Podejmowane przeze mnie działania przyniosły widoczne efekty, potwierdziła się pozytywna diagnoza. Moje działania wychowawcy, oraz innych nauczycieli przyczyniły się do rozwoju intelektualnego i fizycznego uczennicy. Chętnie brała udział w różnych występach , przedstawieniach , zawodach sportowych. Uczniowie zaczęli być dumni , że maja Matyldę w swoim gronie. Bardzo duże zaangażowanie wykazali też rodzice uczennicy. Matylda zaczęła chodzić na zajęcia z baletu. Jej występy baletowe można oglądać w Sali kongresowej w Lublinie .
Praca z uczniem zdolnym to trudne zadanie. Wymaga ona dużo doświadczenia i zaangażowania. Pochłania wiele czasu. Podjęte działania przynoszą jednak wiele satysfakcji , motywują do ciągłego Samokształcenia i wytężonej pracy.

Fot. Występ Matyldy z grupą taneczną na festynie rodzinnym.

Bibliografia:
1.Model pracy z uczniem zdolnym w szkole podstawowej Jak praktycznie i systemowo zorganizować edukację uczniów zdolnych na poziomie szkoły podstawowej? Iwona Fechner- Sędzicka Warszawa, 2013 M
2.Jak wspierać ucznia zdolnego, Małgorzata Taraszkiewicz, Agnieszka Karpa, WSiP 2009r.
3.Działalność szkoły we wspomaganiu rozwoju ucznia zdolnego, Agnieszka Hłobił, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls” , 2010
4.Dzieci zdolne, Mirosława Partyka, Warszawa: Centrum Medycznej Pomocy Psychologiczna-Pedagogicznej ministerstwa Edukacji Narodowej, 2000
5.Diagnoza praca z uczniem zdolnym, Magdalena Barabas, Kraków Oficyna Wydawnicza” Impuls” 2010