Czas zabawy rodzica z dzieckiem

Czas zabawy jest dla rodzica okazją do przyjemnego spędzenia czasu z dzieckiem, dla dziecka jest możliwością zdobycia pozytywnej uwagi dorosłego. Podczas wspólnej zabawy rodzic może najsilniej pielęgnować lub nawet przywrócić pozytywne relacje z dzieckiem. Zabawa z rodzicem to komunikat dla dziecka że jest ważne i kochane. Należy pamiętać że czas zabawy nie jest tym samym co radosne zgromadzenie całej rodziny i wspólne spędzenie popołudnia czy wieczoru. Chodzi tu o czas w którym rodzic poświęca czas jednemu dziecku. Metoda ta jest bardzo ważna z punktu widzenia rozwoju dziecka, ponieważ spełnia funkcje terapeutyczne. Wdrażając technikę czasu zabawy rodzice ustalają krótkie odcinki czasu w ciągu dnia, w których poświęcają go jednemu dziecku. Najczęściej rodzice są w stanie poświęcić dziecku 15-20 minut, raz lub dwa razy w ciągu dnia. Najważniejsza jest systematyczność i zaplanowanie wspólnej zabawy atrakcyjnej dla dziecka oraz zniwelowanie podczas zabawy wszelkich rozpraszaczy (włączony telewizor, telefon, doglądanie gotującego się obiadu).
Podczas zabawy powinniśmy być otwarci na pomysły dziecka, pozwalamy by dziecko przejęło kontrolę nad zabawą. Zadaniem dorosłego jest przede wszystkim towarzyszenie mu i poświęcanie uwagi, na przykład poprzez zauważenie pozytywów oraz pochwalenie dziecka. Pamiętajmy aby nie pouczać, nie poprawiać, nie wydawać poleceń jak zrobić coś lepiej. Powstrzymajmy się od popełniania błędów w postaci krytykowania, zawstydzania, ośmieszania. Wspólne „bycie” buduje autorytet rodzica w oczach dziecka. Dzieci odkrywają, że uwagę dorosłego mogą zdobyć nie tylko zachowując się „niegrzecznie” i stają się bardziej skore do współpracy.
Jeżeli w czasie zabawy pojawi się niepożądane zachowanie niezbyt trudne jak np. nagły płacz dziecka, jęczenie, niegrzeczne odpowiadanie należy je ignorować. Rodzic wówczas zachowuje tzw. „pokerową twarz” dopóki dziecko nie zacznie zachowywać się właściwie.
W momencie gdy u dziecka pojawi się właściwe zachowanie, należy przerwać ignorowanie i natychmiast pochwalić dziecko. Jeśli zachowanie ulega natężeniu, staje się bardzo trudne i niebezpieczne, można krótko i spokojnie przypomnieć dziecku o zasadzie (np. ”Nie możemy się bawić dopóki rzucasz klockami” lub „Nie możemy się dalej bawić, bo depczesz zabawki i je niszczysz”) i przerwać zabawę jeżeli dziecko nie skoryguje natychmiast swojego zachowania (wyciągnięcie konsekwencji). Nie należy zmieniać zdania i wracać do zabawy w momencie gdy dziecko zapewnia że to już się nie powtórzy („Czas zabawy na dziś już się skończył. Jutro też się pobawimy”).
Pamiętajmy że „Czas zabawy to technika, która powinna być stosowana przez dłuższy okres, codziennie a najlepiej żeby stała się stałym elementem w życiu dziecka i rodzica. Zmiany będą widoczne po 6-8 tygodniach. Gdy nie mamy pomysłu na wspólną zabawę warto zapytać o to dziecko. A oto kilka propozycji na wspólne spędzenie miło czasu:

• gra w piłkę,
• układanie puzzli,
• czytanie bajek,
• gra w chińczyka,
• układanie klocków,
• zabawa w dom,
• rysowanie,
• wspólne oglądanie albumu ze zdjęciami,
• wspólne układanie kolekcji (figurek, kart,muszelek samochodzików które dziecko zgromadziło),
• wspólne pieczenie ciasteczek,
• przejażdżka rowerowa,
• sadzenie roślin,
• wspólne muzykowanie,
• rozmowa na wybrany temat,
• uczenie rodzica jak grać w ulubioną grę,
• majsterkowanie

Artykuł powstał na podstawie książki Sposób na trudne dziecko. Przyjazna terapia behawioralna.
Artura Kołakowskiego i Agnieszki Pisuli

Justyna Michańska