Program "Matematyka bez tajemnic"

PROGRAM „MATEMATYKA BEZ TAJEMNIC”

opracowała: Kinga Motyl - Blada

Spis treści:
I. Wstęp – koncepcja programu
II. Cele ogólne
III. Cele szczegółowe
IV. Procedury osiągania celów
a) metody i formy
b) środki dydaktyczne
c) propozycje oceniania osiągnięć uczniów
V. Przewidywane efekty
VI. Treści programowe
VII. Ewaluacja

I. Wstęp - koncepcja programu

Program „Matematyka bez tajemnic” jest przeznaczony do realizacji w pracy z uczniami z klasy VI szkoły podstawowej. Zakłada on przede wszystkim rozwijanie zainteresowań matematycznych oraz kształtowanie wyobraźni i intuicji. Program uwzględnia treści obowiązujące w podstawie programowej w zakresie podstawowym Program będzie realizowany w wymiarze dwóch godzin tygodniowo na zajęciach rewalidacyjnych. Tematy poszczególnych zajęć zostały zawarte w tabelarycznym układzie.

II. Cele ogólne
1. Rozbudzanie i kształtowanie zainteresowań matematycznych.
2. Kształtowanie postaw społecznych w zakresie:

a) planowania swoich działań tak, aby osiągnąć sukces,
b) organizacji pracy własnej i pracy w grupie,
c) komunikowania się i zdobywania informacji,
d) szacunku dla nauki i dorobku naukowego twórców matematyki

3. Kształtowanie wyobraźni, logicznego myślenia i intuicji matematycznej.
4. Kształtowanie umiejętności wykorzystania matematyki w życiu codziennym.
5. Stosowanie nowoczesnych technologii - kalkulator, laptop.

III. Cele szczegółowe

1. Rozwijanie i rozszerzanie wiadomości zdobytych na lekcjach, rozwijanie zdolności poznawczych i kształcących.
2. Kształtowanie sprawności manualnej oraz wyobraźni geometrycznej
3. Posługiwanie się poznanymi własnościami figur płaskich i przestrzennych
4. Posługiwanie się poznanymi własnościami liczb i działań
5. Analizowanie problemów i twórcze rozwiązywanie nietypowych zadań tekstowych.
6. Precyzyjne formułowanie wypowiedzi oraz uzasadnianie wykonywanych operacji matematycznych.
7. Matematyzowanie sytuacji przedstawionych słownie oraz obserwowanych w otoczeniu.
8. Wyrabianie umiejętności korzystania z poznanych pojęć (np. procenty, średnia arytmetyczna, skala) przy rozwiązywaniu zadań praktycznych

IV. Procedury osiągania celów

a) metody i formy pracy

Proponowane formy i metody pracy z uczniami są urozmaicone i zależą od charakteru omawianego materiału i możliwości psycho – fizycznych dzieci. Aby osiągnąć zamierzone cele w pracy z uczniami chciałabym stosować możliwie różnorodne formy, które wymagają aktywnej postawy ucznia, np.: praca w grupach, działania praktyczne i manualne (wycinanki, modele), dyskusje miedzy nauczycielem a uczniami oraz miedzy uczniami w grupie, konsultacje, pokazy i prezentacje, gry i zabawy dydaktyczne (domino, rozsypanka, prawda-fałsz, krzyżówki, rebusy) oraz łamigłówki i zagadki logiczne. Stosować również metody takie jak "burza mózgów", dobierać interesujące przykłady zadań i problemów matematycznych, które rozbudzą naturalną ciekawość ucznia. Zadbam o odpowiednie wykorzystanie różnorodnych pomocy dydaktycznych. W pracy z uczniami będę stosować inne nośniki wiedzy, np. encyklopedie, publikacje popularnonaukowe, Internet, itp. Wzmacniać poczucie satysfakcji i własnej wartości uczniów, motywować ich do dalszej pracy i systematycznego udziału w zajęciach.

b) środki dydaktyczne
1. Przygotowane przez nauczyciela pomoce do zajęć
2. Encyklopedia matematyki
3. Kalkulator, suwaki matematyczne
4. Książki z prywatnej biblioteki nauczyciela
5. Plansze, krzyżówki, rebusy, tabele z danymi do odczytu, cenniki
6. Gry dydaktyczne (domino, tangram, monopol), rebusy
7. Modele brył przestrzennych

c) propozycje oceniania osiągnieć uczniów
Ocena dzieci odbywa się będzie w formie słownej, pełniącej funkcję zachęcającą i motywującą do dalszych działań, wskazując ewentualne braki do uzupełnienia.
Program będzie realizowany podczas zajęć rewalidacyjnych dwa razy w tygodniu.
V. Przewidywane efekty
Pracując z uczniami na zajęciach matematycznych przyczynię się do rozwoju ich zdolności i zainteresowań, rozwinę ich umiejętności samokształcenia, pobudzę do samodzielnego działania i własnej inwencji twórczej. Skutkiem mojej pracy będzie popularyzacja matematyki. Uczniowie będą przygotowani do radzenia sobie trudnościami, z jakimi mogą się spotkać podczas prac domowych, konkursów i w życiu codziennym. Osiągną pozytywną motywację do podejmowania coraz to większych wyzwań. Nauczyciel będzie pełnił rolę inspirującą i motywującą do pracy. Umożliwi to dzieciom różnorodne spojrzenie na problem, wyrażanie własnych sądów, pomysłów i sposobów rozwiązywania zadań złożonych. Uczniowie nauczą się doceniać pracę innych, jak również bronić własnego zdania. Praca z niewielką ilością osób posiada wiele zalet. Sprzyja otwartości i jest dla uczniów bodźcem do ciągłego rozwoju własnej osobowości.
Uczniowie potrafią:
• logicznie myśleć, uogólniać, wyciągać wnioski,
• obliczać obwody i pola figur geometrycznych,
• obliczać ułamki danej liczby,
• wykonywać działania na ułamkach zwykłych i dziesiętnych,
• poprawnie wykonuje cztery działania arytmetyczne sposobem pisemnym,
• stosować właściwe działania rozwiązując poprawnie zadania tekstowe,
• zastosować zdobytą wiedzę teoretyczną w praktyce.

VI. Treści programowe

TEMATYKA

CELE
METODY I FORMY
MATERIAŁY
Rozgrzewka matematyczna  samodzielnie rozwiązuje zadania tekstowe o różnym stopniu trudności jako sprawdzian możliwości
 wykonuje obliczenia w zakresie 50 lub 100 jako sprawdzian tempa obliczeń  indywidualna jednolita Zestaw zadań
Ważenie i mierzenie – sprawiedliwy podział, dzielenie z resztą  stosuje jednostki miary i wagi
 zamienia je z jednostek większych na mniejsze i odwrotnie
 wykorzystuje własność równowagi do rozwiązywania problemów
 rozumie i oblicza dzielenie z resztą
 indywidualna jednolita
 prezentacja
 doświadczenie
 dyskusja Zestawy zadań, miara centymetrowa, waga z odważnikami
Własności liczb naturalnych i działań na nich

 sprawnie posługuje się terminologią matematyczną w zakresie nazewnictwa działań i liczb w tych działaniach
 wyszukuje zależności i powiązania podstawowe między działaniami ( odwrotność, przemienność, rozdzielność itp. ) i wykorzystuje je w rozwiązywaniu działań
 podejmuje próby wyszukiwania różnych zależności między działaniami czy zestawami działań
 zespołowa jednolita i zróżnicowana
 indywidualna jednolita
 dyskusja
 „Burza mózgów”
 łamigłówki, zagadki matematyczne, magiczne kwadrat
 gry i szyfrowane teksty matematyczne Zestawy zadań, karty, kości, plansze do gier, zestawy zagadek i łamigłówek

Geometria – figury na płaszczyźnie

 rozróżnia figury geometryczne podstawowe oraz wybrane wielokąty
 rozwiązuje zadania praktyczne związane z obwodami wielokątów i powierzchni prostokątów,
 wykorzystuje i przekształca wzory na w / w obliczenia
 rozwiązuje zadania i łamigłówki konstrukcyjne na płaszczyźnie
 indywidualna jednolita i zróżnicowana
 zespołowa jednolita i zróżnicowana
 weryfikacja hipotez przez doświadczenie
 zagadki geometryczne Zestawy zadań i zagadek, patyczki, plansze, figury

Geometria – bryły

 rozwiązuje łamigłówki konstrukcyjne w przestrzeni
 rozpoznaje wybrane bryły geometryczne ( prostopadłościan, sześcian, stożek ) i ich siatki, wykonuje ich modele
 podejmuje próby obliczeń pojemności prostopadłościanów
 indywidualna jednolita i zróżnicowana
 zespołowa jednolita i zróżnicowana
 weryfikacja hipotez przez doświadczenie
 zagadki geometryczne Zestawy zadań, siatki figur, bryły
Liczby arabskie i rzymskie

 zna zapis liczbowy w systemie dziesiętnym za pomocą cyfr arabskich
 zna zapis liczb w systemie rzymskim
 wykonuje obliczenia na liczbach w zapisie rzymskim
 stosuje cyfry rzymskie w praktyce ( zapis dat, pięter, katalogowanie itp.)
 indywidualna jednolita
 zespołowa jednolita Zestawy zadań i łamigłówek, krzyżówki, szyfry matematyczne

Obliczenia kalendarzowe, zegarowe, pieniężne

 zamienia jednostki wartości z mniejszych na większe i odwrotnie
 wykonuje obliczenia kalendarzowe, zegarowe i pieniężne na wartościach całkowitych i dwumianowanych  indywidualna jednolita i zróżnicowana
 zespołowa jednolita Zestawy zadań i zagadek, modele monet i banknotów, kalendarze, zegary

Obliczenia miary i wagi – nowe jednostki wagi

 zna i stosuje w obliczeniach nowe jednostki i rzadko używane ( kwintal, tona, mililitr, miligram )  indywidualna jednolita
 doświadczenie
Zestaw zadań, plansze i przedmioty do prezentacji

Ułamki zwykłe i dziesiętne

 zna pojęcie ułamka zwykłego i dziesiętnego
 wykonuje proste obliczenia na w / w ułamkach
 zaznacza lub oblicza ułamek danej wartości
 indywidualna jednolita
 zespołowa jednolita i zróżnicowana
Zestawy zadań i łamigłówek, plansze i modele do prezentacji ułamków

Działania pisemne

 zna algorytmy czterech działań pisemnych
 wykorzystuje je w rozwiązywanych zadaniach
 indywidualna jednolita i zróżnicowana
 pogadanka
 prezentacja
 krzyżówki, łamigłówki Zestawy zadań, krzyżówek i łamigłówek

Zadania nietypowe, niepełne i z mylną informacją

 analizuje treść zadania pod kątem poprawności matematycznej
 wyszukuje dane zbędne, uzupełnia brakujące informacje w treści zadań
 podejmuje próby układania zagadek, łamigłówek, krzyżówek, czy gier matematycznych
 zespołowa jednolita i zróżnicowana
 zagadki i gry matematyczne
Zestawy zadań i zagadek

VII. Ewaluacja
Istotną sprawą w ewaluacji programu będzie pozyskanie informacji zwrotnych od uczestników programu oceniających przydatność, potrzebę prowadzonego koła jak i atrakcyjność zajęć w formie obserwacji, ankiety (załącznik 1).

KWESTIONARIUSZ ANKIETY DLA UCZNIÓW
DROGI UCZNIU!
Chcę się dowiedzieć, jak oceniasz zajęcia oraz stosowane na zajęciach metody pracy. Zależy mi na Twoich rzetelnych i szczerych odpowiedziach, dzięki czemu postaram się tak uatrakcyjnić zajęcia, aby zaspokoić Twoje oczekiwania oraz innych uczniów. Ankieta jest anonimowa. Zakreśl wybraną odpowiedź. W innym przypadku uzupełnij ją.

1. Czy chętnie uczęszczasz na zajęcia kółka matematycznego?
a) Tak b) Raczej tak c) Raczej nie d) Nie
2. Czy odpowiada Ci forma w jakiej prowadzone są zajęcia?
a) Tak b) Raczej tak c) Raczej nie d) Nie
3. Czy zadania na zajęciach zainteresowały Cię?
a) Tak b) Raczej tak c) Raczej nie d) Nie
4. W jakim stopniu pomogłam Ci zrozumieć problemy matematyczne? (Zaznacz na skali.)
1 2 3 4 5 6
5. W jakim stopniu takie zajęcia poszerzają zakres Twoich wiadomości matematycznych?
1 2 3 4 5 6
6. Jak oceniasz zajęcia?
a) Były ciekawe b) Nie zawsze były ciekawe c) Były nudne
7. Jak oceniasz swoją współpracę z nauczycielem prowadzącym?
a) Dobra b) Raczej dobra c) Raczej słaba d) Słaba
8. Jakie tematy chciałbyś realizować na zajęciach matematycznych? ........................................ ........................................ ........................................
9. Jak oceniasz swoją pracę na zajęciach? ........................................ ........................................
10. Jaki typ zajęć uważasz za najciekawsze? ........................................ ........................................