Jestem dzieckiem i wiem, że mam swoje prawa. Scenariusz zajęć

Scenariusz zajęć w edukacji wczesnoszkolnej
Temat: Jestem dzieckiem i wiem, że mam swoje prawa.
Cele: Dziecko:
• dostrzega podobieństwa i różnice między dziećmi z różnych stron świata,
• wie jakie ma prawa oraz gdzie są zawarte,
• słucha ze zrozumieniem wiersza,
• czuje się obywatelem ( małą cząstką) tego świata,
• żywi uczucia przyjaźni z dziećmi z innych krajów, bez względu na kolor skóry, pochodzenie.
Metody:
• słowne: rozmowa kierowana, czytanie i rozmowa dotycząca wiersza
• poglądowe: pokaz, prezentacja multimedialna
• praktycznego działania: rysunek
• aktywizujące: burza mózgów.
Środki dydaktyczne: zdjęcia z kalendarza przedstawiające dzieci z rożnych stron świata, prezentacja multimedialna pt. Dzieci świata, mapa świata, globus, tekst wiersza Janusza Korczaka „ Prawa dziecka” , wydrukowana Konwencja o prawach dziecka, kartoniki z liczbami i literami, nagranie piosenki „ Kolorowe dzieci” Majki Jeżowskiej.
Scenariusz przewidziany jest na dwie jednostki lekcyjne.
Przebieg zajęć:
1. Zabawy integrujące.
Dzieci chodzą swobodnie po sali, podają sobie prawą rękę i mówią do siebie coś miłego np. ładnie się uśmiechasz, jesteś dzisiaj ładnie uczesana ...
Dzieci siedzą w kręgu, wśród nich nauczyciel. Podaje piłkę dziecku siedzącemu obok po prawej stronie i mówi: Jestem do Ciebie podobna bo np. mam taki sam kolor włosów jak Ty. To dziecko podaje piłkę do swojego sąsiada mówiąc w czym jest do niego podobny. Następnie nauczyciel podaje drugą piłkę do dziecka siedzącego po lewej stronie i mówi: Różnię się od Ciebie bo np. mam inny kolor spodni niż Ty. Dzieci kolejno podają sobie piłki i mówią w czym są do siebie podobne, a czym się różnią.
2. Oglądanie prezentacji multimedialnej lub zdjęć np. z kalendarza o dzieciach pochodzących z różnych stron świata. Odszukiwanie tych miejsc na mapie świata i globusie.

3. Pogadanka na temat cech wyglądu dzieci. Uczniowie wymieniają różnice: kolor skóry, oczu, ubranie (strój), kultura. Następnie rozmawiają o podobieństwach tj. budowa ciała, wszyscy muszą gdzieś mieszkać, uczą się, chodzą do szkoły, bawią się z rówieśnikami, wszyscy potrzebują do życia jedzenia i picia.
4. Dzieci otrzymują kartoniki z liczbami od 1 do 12 i układają je rosnąco od najmniejszej do największej liczby. Na odwrocie kartoników są drukowane litery, dzieci odczytują hasło: Prawa dziecka.
5. Nauczyciel wyjaśnia co to są prawa dziecka. Są to specjalne przepisy, które mają być przestrzegane na całym świecie. Mówią o tym co dorośli muszą zapewnić dzieciom, gdyż każde dziecko potrzebuje specjalnej opieki i troski. Prawa te spisane są w specjalnej księdze, która nazywa się „ Konwencja o prawach dziecka” Jest to dokument międzynarodowy, w który spisane są wszystkie prawa dziecka.
6. Nauczyciel zadaje pytanie: Jak myślicie czy jest coś, co lubią wszystkie dzieci, niezależnie od tego gdzie mieszkają, jaki mają kolor skóry? Dzieci rysują swoje pomysły na małych karteczkach. ( np. lubią owoce, lubią biegać, bawić się itd.) Następnie przyklejają na arkuszu szarego papieru, na którym narysowane są kontury kontynentów.
7. Nauczyciel tłumaczy dzieciom, że każde dziecko niezależnie gdzie mieszka, z jakiego kraju pochodzi ma prawo do nauki. Następnie stawia problem: Czy potraficie powiedzieć do czego macie jeszcze prawo, tzn. co dorośli muszą Wam zapewnić? Dzieci podejmują próby zgłaszania swoich propozycji. Korzystają też z karteczek przyklejonych na „mapie” Nauczyciel naprowadza myślenie dzieci.
8. Przeczytanie wiersza „ Prawa dziecka” Janusza Korczaka. Po przeczytaniu nauczyciel sprawdza zrozumienie praw dziecka zawartych w wierszu.
9. Wykonanie rysunku kredkami na temat: „ Mój przyjaciel z innego kraju” Wspólne obejrzenie prac i zrobienie wystawki.
10. Swobodna improwizacja ruchowa do piosenki Majki Jeżowskiej „ Kolorowe dzieci”
11. Zakończenie zajęć: „ Iskierka przyjaźni w kręgu” Iskierkę przyjaźni puszczam w krąg niechaj powróci do moich rąk. Nauczyciel ściska dłoń dziecka stojącego w kręgu obok. To dziecko przekazuje uścisk dłoni kolejnemu. Iskierka przyjaźni wraca do osoby prowadzącej.

Wiersz pt. „ Prawa dziecka" - Janusz Korczak
Niech się wreszcie każdy dowie i rozpowie w świecie całym,
że dziecko to także człowiek, tyle, że jeszcze mały.
Dlatego ludzie uczeni, którym za to należą się brawa,
Chcąc wielu dzieci los odmienić, spisali dla was mądre prawa.
Więc je na co dzień i od święta spróbujcie dobrze zapamiętać:
Nikt mnie siłą nie ma prawa zmuszać do niczego,
a szczególnie do zrobienia czegoś niedobrego.
Mogę uczyć się wszystkiego, co mnie zaciekawi
i mam prawo sam wybierać, z kim się będę bawić.
Nikt nie może mnie poniżać, krzywdzić, bić, wyzywać,
i każdego mogę zawsze na ratunek wzywać.
Jeśli mama albo tata już nie mieszka z nami,
nikt nie może mi zabronić spotkać ich czasami.
Nikt nie może moich listów czytać bez pytania,
mam też prawo do tajemnic i własnego zdania.
Mogę żądać, żeby każdy uznał moje prawa.
A gdy różnię się od innych, to jest moja sprawa.
Tak się tu wiersze poukładały, Prawa dla dzieci na całym świecie,
Byście w potrzebie z nich korzystały najlepiej, jak umiecie.

Słowa kluczowe: prawa dziecka, przyjaźń
Bibliografia:
• Konwencja o prawach dziecka ( uchwalona w 1989r przez Zgromadzenie Ogólne ONZ i ratyfikowana przez Polske w 1991 r.)
• Wiersz „ Prawa dziecka” – Janusz Korczak
• Piosenka „ Kolorowe dzieci” autor tekstu – Jerzy Bielunas, kompozytor – Maria Jeżowska, wykonanie oryginalne – Majka Jeżowska.

• Autorka scenariusza: Beata Jagła – nauczycielka edukacji wczesnoszkolnej Szkoły Podstawowej w Maciejowicach.