Projekt edukacyjny z języka angielskiego "Books Are My Best Friends"

WSTĘP
Bajki, czy krótkie opowiadania, były i są wykorzystywane w nauce języka ojczystego, a ostatnio coraz częściej także w nauce języka obcego. Poprzez kontakt z pięknym językiem literackim dziecko szybciej nabywa kompetencji językowych, bogaci własny język, czerpie wzory komunikowania się, poznawania i wyrażania siebie i otaczającego świata w całym bogactwie. Wykorzystując literaturę możemy dzieciom stworzyć wiele okazji do rozwijania twórczej postawy wobec języka. Bajki i przypowieści stanowią nadal niedoceniane źródło poszerzania kompetencji językowych dzieci. Udowodniono już, iż bajki oraz przypowieści są odpowiednim materiałem metodycznym nie tylko dla najmłodszych uczniów po uprzednim dostosowaniu materiału do danego poziomu kompetencji językowych. Poszerzając temat roli bajek i przypowieści w nauczaniu języka obcego zostały przedstawione kryteria doboru odpowiedniego materiału metodycznego. Bardzo istotnymi aspektami są między innymi:
poziom naszych uczniów, do którego należy dostosować trudność bajki lub przypowieści,treść bajki, która powinna być skorelowana z zainteresowaniami uczniów jednocześnie wzmacniając ich motywację do nauki, możliwość użycia pomocy metodycznych, np.: obrazków, które ułatwiają dzieciom przyswajanie języka obcego oraz przede wszystkim zawartość językową.
Nauka czytania jest ważna, wszyscy to wiemy. Istnieją dowody sugerujące, że korzyści płynące z czytania książek dzieciom od najmłodszych lat wykraczają poza umiejętności czytania i pisania. Jest to dla dziecka bardzo radosne doświadczenie, sposób na podtrzymywanie relacji, a także pomoc w rozwoju języka. Czytanie dziecku jest jednym z najskuteczniejszych sposobów budowania „językowych” połączeń nerwowych w jego rosnącym mózgu, a także silnej podstawy dla jego rozwoju poznawczego. Korzyści, jakie dzieci czerpią z czytania im bajek, są znacznie większe, gdy rodzice rozmawiają o nich i zadają pytania na ich temat. Młodsze dziecko bardzo wcześnie uczy się o kolorach, kształtach, liczbach i literach, a starsze dziecko odkrywa rozszerzający się łańcuch wiedzy. Dlatego warto wspólnie przeglądać książki z ilustracjami, fotografiami zarówno te w innych
językach np. bajki lub książki edukacyjne po angielsku, jak i po polsku, aby dziecko mogło przy okazji poszerzać swoją wiedzę. Budzenie i kształtowanie zainteresowań czytelniczych u dzieci powinno być wspólną troską nauczycieli i rodziców. Tylko wspólna praca nauczycieli i rodziny przyniesie pożądany efekt w postaci dojrzałego czytelnika. Projekt zakłada spotkania, w których zaproszeni rodzice czytają dzieciom książki w języku angielskim. Ciekawe książki ze ślicznymi
ilustracjami mogą stanowić doskonałą pomoc naukową dla rodziców. Codzienne czytanie książek po angielsku sprawia, że język angielski jest stale obecny w życiu dzieci a bogate ilustracje ułatwiają zrozumienie i przyswojenie tekstu.
Nie można czytać dzieciom po angielsku, samemu się przy tym nie rozwijając. Rodzice, którzy angielski znają słabo, mogą przy okazji nauczyć się wielu słów. Ale nie tylko oni - nawet jeśli dobrze znamy język angielski, czytając dziecięce książeczki, zauważymy, że są słówka, które słyszymy po raz pierwszy. Zwroty i sformułowania, których byśmy nigdy nie użyli, ale jak one niesamowicie brzmią i jakie są przydatne. Czytając książeczki po angielsku, sprawiamy, że dzieci oswoją się z obcym językiem a my wzbogacimy nasze słownictwo i stale ćwiczymy poprawną wymowę. Rodzic który czyta swoim dzieciom, może świetnie wykorzystać ten czas do nauki języka obcego. Książki po angielsku dla dzieci stały się coraz bardziej popularne i częściej dostępne. Są one świetnym narzędziem do nauki. Ucząc dzieci języków, poszerzamy im horyzonty. Uświadamiamy maluchom, że istnieją kraje, języki, społeczeństwa, które różnią się od nas. To bardzo ważne, by już najmłodsi wiedzieli o różnorodności świata i wykazywali zainteresowanie innymi kulturami.
Umysł małych dzieci jest niezwykle chłonny. Przyswajanie języka jest dla nich rzeczą zupełnie naturalną. Używanie przy nich języka angielskiego, chociażby podczas lektury książeczek może przynieść zaskakujące efekty. Zapoznawanie dziecka z dwoma językami jednocześnie powoduje, że żaden z nich nie staje się obcy. Czytanie dzieciom w języku angielskim to doskonały pretekst to rozpoczęcia rozmowy w języku angielskim. Co ważne, dla małego dziecka nie ma znaczenia, czy sięgamy po książkę w języku polskim czy angielskim – ważne, że są przyciągające wzrok ilustracje i melodyjny tekst (im więcej wyrazów dźwiękonaśladowczych, tym lepiej).
Stały kontakt z książką i biblioteką zapewnia dzieciom rozwój zainteresowań czytelniczych, umiejętność korzystania ze źródeł informacji, trwałe przeżycie estetyczne i emocjonalne. Książka wzbogaca wiedzę, rozwija intelekt, jest źródłem rozrywki i zabawy. Mądre książki są też nośnikami ważnych uniwersalnych wartości moralnych. Czytanie uczy odróżniania dobra od zła i zachęca do refleksji nad konsekwencjami własnych słów i czynów. Jest to szczególnie ważne w dzisiejszym świecie, zdominowanym przez agresywne wzorce masowej kultury i pogoń za pieniądzem. Wobec narastającej demoralizacji młodego pokolenia nauczanie od najmłodszych lat wartości moralnych, takich jak uczciwość, szacunek, odpowiedzialność, życzliwość, rozum, odwaga, sprawiedliwość, staje się sprawą być albo nie być społeczeństwa i państwa.
Czytanie przedszkolakom w języku angielskim ma na celu nie tylko promowanie idei głośnego czytania dzieciom, ale również ma zachęcić najmłodszych do nauki języków obcych. Wspólne głośne czytanie i nauka przynoszą nieocenione korzyści. Takie spotkania uczą myślenia, dają wiedzę i pobudzają wyobraźnię. Czytając po angielsku, dzieci szybciej oswajają się z językiem i jego brzmieniem, a dzięki czynnemu udziałowi w zajęciach poznają nowe słowa i utrwalają ich znaczenie. Co więcej, czytanie po angielsku zapewnia dzieciom doskonały start w nauce języków obcych.
Propagując ideę głośnego czytania dzieciom po angielsku wpisujemy się tym samym w ogólnopolską akcję „Cała Polska Czyta Dzieciom”. Ładne i ciekawe książki, przede wszystkim bawią dzieci, śliczne albumy i atlasy dla dzieci, zabawne rymowanki i wzruszające opowiadania, książki obrazkowe, klasyczne bajki i znane powieści. Wykorzystanie bajek daje możliwość zastosowania różnych metod i technik pracy, gwarantujących różnorodność i atrakcyjność przez cały okres pracy z bajką. Teksty bajek mogą być przydatne do ćwiczeń wszystkich sprawności językowych. Ważną funkcję spełnia tu zabawa, która nieodłącznie towarzyszy dzieciom, a wykorzystana w pracy z bajkami pozwala na „bawienie się” językiem i naśladownictwo podczas odgrywania scenek. Aby bajki spełniły swoją metodyczną rolę, do zadań nauczyciela należy bardzo dokładne przygotowanie lekcji, czy cyklu lekcji z bajką, przygotowanie ćwiczeń rozwijających wszystkie sprawności językowe, ćwiczeń atrakcyjnych dla dzieci i jednocześnie umożliwiających wielokrotne powtórzenia i utrwalenie poznanego materiału.
Wybrane sposoby pracy z bajką na zajęciach języka angielskiego:
Poprzez właściwy dobór odpowiednich technik pracy z bajką mogą one oprócz wprowadzania i utrwalania słownictwa oraz prostych konstrukcji gramatycznych rozwijać takie sprawności językowe, jak: słuchanie, mówienie, czytanie czy pisanie. Wpływają także na stosunek dziecka do świata. Uczą pracy w parach i grupie. Użycie odpowiedniej techniki w nauce języka angielskiego może być kluczem do przełamania nudy, a jednocześnie włączeniem uczniów do aktywnego uczestnictwa w zajęciach. Oto niektóre sposoby pracy z bajką na zajęciach języka angielskiego:

1. Odwołanie się do umiejętności językowych dziecka na zajęciach. Dzieci chętnie uczą się nowych słów, zapamiętują je w kontekście poznanej sytuacji problemowej czy zadania do rozwiązania, może nią być np. bajka czytana po polsku. Kojarzą obraz, muzykę, ruch z opracowanym zwrotem czy słowem. Wykonują działania matematyczne, posługując się liczebnikami angielskimi, wymieniają rzeczowniki, stosując nazwy angielskie. Wzajemne przenikanie się elementów poszczególnych edukacji ułatwia zapamiętywanie i praktyczne stosowanie nabytych wiadomości. Przenikanie języka obcego do zajęć z kształcenia zintegrowanego wzbogaca zasób słownictwa o wyrażenia i zwroty wykorzystane później w zaplanowanych i zorganizowanych zajęciach i zabawach językowych. Realizacja treści nauczania pozwala na wprowadzenie elementów języka obcego do aktywności dziennej dziecka. Przykłady:
- gromadzenie słownictwa wokół tematu dnia (family – mother, father, brother, sister), ćwiczenia gramatyczne (dog- dogs, cat- cats);
- użycie liczebników, wykonywanie działań;
- nazywanie dnia i nocy (day- night), dni tygodnia (Monday, Tuesday, Wednesday, Thursday, Friday, Saturday, Sunday), pór roku (summer, autumn, winter, spring), kierunków geograficznych (east, west, south, north)
- śpiewanie piosenek, nazywanie przyborów do malowania, opisywanie obrazków;
- wykonywanie prostych poleceń (Sit down, Stand up, Look).
2. Przeprowadzanie typowych zajęć z wykorzystaniem bajki napisanej w języku angielskim. Zajęcia podzielone powinny być na trzy etapy:
Pre-storytelling:
część wprowadzająca i przygotowująca do zajęć. Jej głównym celem jest wprowadzenie w tematykę za pośrednictwem ćwiczeń rozwijających wyobraźnię i kreatywność uczniów, zapoznanie z podstawowym słownictwem występującym w bajce, umożliwiając w ten sposób rozumienie treści, jak również wytworzenie odpowiedniej atmosfery i wprowadzenie dzieci w odpowiedni nastrój do słuchania, a więc zaciekawienie bajką.
While-storytelling:
główna część polegająca na zapoznaniu z bajką w różnorodnej formie – czytanie, słuchanie, oglądanie. Zmienianie form kontaktu z bajką sprawia, że poziom zainteresowania jest stale wysoki oraz umożliwia utrwalanie tego, co zostało wcześniej wprowadzone. Pierwsza prezentacja jest najważniejsza, od niej zależy, czy treść zostanie zrozumiana, czy się spodoba, czy uczniowie będą z zainteresowaniem kontynuować pracę z bajką.
Post-storytelling:
część, w trakcie której następuje wykorzystanie i użycie poznanych informacji, słownictwa, zwrotów czy wyrażeń w różnorodnych ćwiczeniach. Mogą to być elementy dramy, zajęcia plastyczne czy muzyczne, jak również gry powiązane tematycznie z treścią bajki, co pozwala w atrakcyjny sposób utrwalić materiał.
2. Wykorzystywanie technik teatralnych do nauki języka. We współczesnej dydaktyce języków obcych techniki teatralne cieszą się dużym uznaniem specjalistów. Techniki te zasługują na szczególną uwagę nauczycieli, gdyż podobnie jak gry i zabawy językowe, umożliwiają kompleksową realizację wszystkich najważniejszych zasad nauczania zorientowanego na ucznia. Techniki te posiadają szereg właściwości, które decydują o ich specyfice. Należą do nich: brak elementu współzawodnictwa, typowy interakcyjny charakter, rozwijanie mowy dialogowej. Składają się z trzech faz: przygotowawczej, realizacyjnej i kontrolnej.
W literaturze przedmiotu wyróżnia się trzy podstawowe typy ćwiczeń inscenizacyjnych: ćwiczenia typu ” odgrywanie ról”, ćwiczenia symulacyjne oraz gry sceniczne. Najłatwiejszymi w realizacji są ćwiczenia w odgrywanie ról. Są to rozmaite ćwiczenia dialogowe, odzwierciedlające typowe sytuacje przedstawione w bajce. Ćwiczenia symulacyjne, u podłoża każdego z nich leży zawsze konkretna sytuacja konfliktowa czy problem ukazany w bajce wymagający rozwiązania. Mają one duży walor dydaktyczny, ale wymagają dobrej czynnej znajomości języka. Utwory sceniczne pozwalają na utrwalenie całych fraz językowych, zdań a nawet dłuższych fragmentów odtwarzanych z pamięci, nie rozwijają więc bezpośrednio umiejętności kreatywnego mówienia lecz rozporządzają szeregiem innych walorów: artystycznych, poznawczych, ogólnokształcących i motywacyjnych.
Czytanie lub opowiadanie bajki dzieciom może być niezwykłym, magicznym doświadczeniem, które nie jest utożsamiane z formalną nauką czegokolwiek. Kontekst czynności jest dzieciom znany, ponieważ wielu rodziców czyta lub opowiada bajki swoim dzieciom po polsku. Zagadnienia poruszane w bajkach są im bliskie i dostosowane do dziecięcych emocji i sposobu postrzegania świata. Ponieważ w przedszkolu cała nauka odbywa się przez zabawę, wykorzystanie bajek i towarzyszących im aktywności doskonale wpisuje się w tę regułę. Nauczyciel staje się uczestnikiem zabawy poprzez odpowiednie użycie głosu, mimiki i ruchu. Stara prawda głosi, że zabawa jest jedyną rzeczą, którą dzieci
traktują poważnie, a czytanie lub opowiadanie bajki w języku angielskim jest znakomitym punktem wyjścia do kolejnych zabaw, dzięki czemu angażujemy różne zmysły: dzieci jednocześnie słuchają, patrzą (śledzą ilustracje) i biorą udział np. w zabawach ruchowych opartych na treści bajki.

CELE OGÓLNE PROJEKTU:
- Utrwalenie słów, zwrotów i reakcji na polecenia w języku angielskim.
- Rozwijanie kontaktu dzieci z książką w taki sposób, by był on dla nich przygodą, która rozwija ich wyobraźnię i stanowi radość dzieciństwa.
CELE SZCZEGOŁOWE PROJEKTU:
- Kształtowanie zainteresowań czytelniczych.
- Kształtowanie postawy otwartości na inność w świecie złożonym ze społeczeństw wielokulturowych.
- Budowanie pozytywnej motywacji do nauki języków obcych.
- Ukazanie właściwego kontaktu z książką poprzez wzór osób dorosłych
- Wprowadzenie dzieci w świat literatury.
- Zachęcanie rodziców do systematycznego i głośnego czytania dzieciom bajek i baśni w języku angielskim.
- Zachęcanie dzieci do samodzielnego korzystania z książek ze zwróceniem uwagi na właściwe obchodzenie się z nimi.
- Kształtowania nawyku słuchania i opowiadania.
- Wzbogacanie słownictwa dzieci w języku angielskim.
- Stwarzanie okazji do prezentacji umiejętności samodzielnego czytania (dzieci starsze).
- Nabywanie kompetencji językowych w języku angielskim.
- Poznawanie i wyrażanie siebie i otaczającego świata w całym bogactwie.
- Trwałe przeżycie estetyczne i emocjonalne.
- Wzbogacanie wiedzy, rozwijanie intelektu.
- Kształtowanie uniwersalnych wartości moralnych.
- Doskonalenie odróżniania dobra od zła i zachęcanie do refleksji nad konsekwencjami własnych słów i czynów.
- Uświadamianie maluchom, że istnieją kraje, języki, społeczeństwa, które różnią się od nas.
- Poznanie różnorodności świata i wykazywanie zainteresowania innymi kulturami.
- Utrwalanie słownictwa oraz prostych konstrukcji gramatycznych w języku angielskim.
- Rozwijanie takich sprawności językowych, jak: słuchanie, mówienie, czytanie czy pisanie.
Działania:

- Wspólne głośne czytanie bajek, baśni i wierszy w języku angielskim przez nauczycieli, bibliotekarkę rodziców, zaproszonych gości.
- Zorganizowanie kącika książek w języku angielskim w sali oraz systematyczne wzbogacanie o nowe pozycje.
- Zapoznanie z zasadami korzystania z kącika książek w sali, wdrażanie do dbałości o czysty i estetyczny wygląd.
- Współpraca z biblioteką elbląską.
- Budzenie zainteresowań książką poprzez zabawy literacko- teatralne, plastyczne, wycieczki do teatru.
- Rozumienie przesłania moralnego baśni (uwrażliwienie na krzywdę ludzką).
- Integrowanie grupy przez wspólna prace i zabawę.
- Eliminowanie negatywnych emocji, agresji, wyciszanie dzieci.
- Ukazanie przedszkolakom właściwego kontaktu z książką poprzez wzór osób dorosłych.
- Przygotowanie przedszkolaków do późniejszego samodzielnego wyboru książek.
- Rozwijanie myślenia przyczynowo- skutkowego.
- Doskonalenie wyrażania swoich uczuć słowami i czynami.
- Kształtowanie pożądanych postaw społecznych.
- Wzbogacanie odgrywanych ról pacynkami, zabawy w teatr itp.
- Rozmowy z dziećmi po wspólnej lekturze (np. wykonanie ilustracji itp.)
- Wystawy prac dzieci.
- Organizowanie wycieczek do biblioteki, teatru na przedstawienia.
- Prezentowanie książek w kącikach czytelniczych.
- Pedagogizacja rodziców na zebraniach ogólnych.
- Przeprowadzenie konkursu plastycznego „Moja angielska zakładka do książki” .
- Realizacja projektu „Cała Polska czyta dzieciom”- cały rok.
- Ankieta dla rodziców, nauczycieli – ewaluacja, podsumowanie projektu na zakończenie realizacji

Planowane efekty:
1. Autorefleksja rodziców na temat czytania dzieciom.
2. Podniesienie kultury czytelniczej (książka staje się alternatywna formą spędzenia wolnego czasu).
3. Redukowanie lęku, agresji i zaburzeń emocjonalnych.
4. Wzbogacenie wiedzy i nauczenie nowych słów.
5. Poprawa koncentracji, wydłużenie się przedziału uwagi.
6. Wyciszenie i większa gotowość do nauki.
7. Swobodne wypowiadanie się na temat utworów, bohaterów.
8. Większa skłonność dzieci do refleksji.
9. Wyrabianie poczucia sukcesu, co przekłada się na rosnącą motywację i pozytywny stosunek do języka angielskiego.

W ewaluacji wytyczonych działań na etapie kształcenia przedszkolnego, pomocami będą przede wszystkim rodzice, którzy we współpracy z nauczycielami będą wraz z dziećmi w domu kontynuować rozwój zainteresowania czytelnictwem. W ten sposób tworzone przez nauczyciela pewne modele zachowań przenoszone będą do życia codziennego. Ewaluacja końcowa oparta będzie na uzyskaniu informacji zwrotnej od dzieci, rodziców i nauczycieli.
Proponowane narzędzia badawcze to kwestionariusz ankiety dla rodziców i nauczycieli

Termin realizacji: rok szkolny 2019/2020
Adresaci: dzieci, rodzice, nauczyciele
Literatura:

1. M. Prusińska, Między nami anglistami, czyli nauczanie języka angielskiego poprzez zabawę, Wydawnictwo Poligraf, Warszawa 2017.
2. J. Brzeziński, Nauczanie języków obcych dzieci, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1987.
3. T. Siek-Piskozub, Uczyć się bawiąc : strategia ludyczna na lekcji języka obcego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
4. J. Ilnuk, JAK uczyć małe dzieci języków obcych?, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, "Gnome", Katowice 2002.
Źródła internetowe:
https://www.fedr.pl/INSPIRATOR/Inspirator_nr4.pdf
https://englishkidsclub.pl/2017/11/21/czytanie-ksiazek-po-angielsku-dla-dzieci/