Co spakować do skrzyni krakowskiej? - scenariusz zajęć z wykorzystaniem programu "Twórczo odkrywam świat"

Metody pracy:
•Twórczego myślenia i rozwiązywania problemów;
•Tworzenia i definiowania pojęć;
•Pracy we współpracy;
•Integracyjne;
•Ewaluacyjne;
oraz:
•Pedagogika zabawy wg Klanzy;
•Gimnastyka Mózgu P.E. Dennisona;
•Pedagogika C. Freineta;
Formy pracy: indywidualna, zbiorowa, grupowa;
Środki dydaktyczne:
Wiersz J. Bełza „Katechizm polskiego dziecka”; J. Adamczewski „Legendy starego Krakowa”; B. Barszcz „Kraków wierszem opisany”; R. Dąbrowska „Kraków poznawany umysłem i sercem”; Z. Burowska „So-mi-la”; schematy rytmiczne; ilustracje i nazwy krakowskich zabytków; mapki Krakowa; ilustracje przedmiotów; karty pracy; fiszka prowadząca; kartoniki z napisami „miasto”, „Kraków”, „Linia miejsca”; „leniwe i alfabetyczne ósemki”; kartoniki – wianki i czapeczki krakowskie; kontury drzewa;” CD – F. Szopen „Preludium”; CD – Na krakowską nutę; CD -Tańce w kręgu; CD – Muzyka i ruch dla każdego – Klanza; CD – Inspirowane folklorem – Zabawy muzyczno – ruchowe oparte na polskiej muzyce ludowej - Klanza; CD – Moje pierwsze piosenki – Centrum Edukacji Dziecięcej; CD – Zatańcz ze mną –MACedukacja; instrumenty perkusyjne; strój krakowski dziewczęcy i chłopięcy; obwarzanki;
Cele ogólne:
•Budzenie poczucia dumy i patriotyzmu lokalnego;
•Wyrabianie szacunku do tradycji, symboli i historii swojego regionu;
•Stwarzanie warunków do rozwoju ucznia i tworzenia w różnych dziedzinach artystycznych;
•Doskonalenie planowania, poszukiwania, rozwiązywania problemów;
Cele szczegółowe:
•Zna i opowiada legendy krakowskie;
•Rozumie pojęcie tradycji;
•Potrafi nazwać i wskazać kilka krakowskich zabytków;
•Rozpoznaje herb Krakowa, strój krakowski, hejnał;
•Zna dawne dziecięce zabawy podwórkowe;
•Układa i zapisuje pytanie do tekstu;
•Śpiewa piosenki krakowskie, tańczy w rytmie krakowiaka;
•Wzbogaca czynny słownik;
•Wykorzystuje skojarzenia, symbole w poznawaniu i rozumieniu otoczenia;
•Gromadzi, analizuje, porządkuje informacje;
•Potrafi improwizować;
•Uważnie słucha i odpowiada na pytania;
•Potrafi współpracować w grupie;
•Umie dokonać obiektywnej samooceny;
•Potrafi cieszyć się z osiągnięć;
•Rozwija wyobraźnię i fantazję;
Etap I - INSPIRACJA

Przebieg zajęć:

1.Muzyczny poranek:
- piosenka powitalna „Wszyscy są...”
- ruchowa ilustracja nastroju utworu muzycznego – F. Szopen „Preludium”;
2. Powitanki: „Jestem – mam –lubię”, „Alternatywne nazwiska”;
3.Kinezjologiczne rymowanki na „dzień dobry”:
„Kiedy rano wyskakujesz z łóżka:
prawa ręka, lewa nóżka.
Lewa dłoń i pięta prawa!
Taki ruch – to zabawa!”
”Witam łapki - /klask/
Witam prawą - / ręka lewa o rękę prawą/
Witam lewą - /ręka prawa o rękę lewą/
Brawo, brawo!” - /klask/
4.Zabawy w kręgu;
Zabawy słowem:
•Uśmiechnięte zdania: „Uśmiecham się, bo ...”;
•Łańcuch sylab / ostatnia sylaba jednego wyrazu jest początkową sylabą następnego wyraz, np. zegar – garnek – nektar – tarka – kawa – wata – tama –maki – kino... /;
•Ukryte wyrazy w wyrazach, np. korale, Kraków, krówka, butelka ...;
Zabawy obrazem:
•Barwne wyrazy / n-el pokazuje kartoniki z obrazkami, np. tęcza, słońce, płomień, jabłko ..., a dz. dobierają określenia: tęczowy, słoneczny, ognisty, rumiany.../;
•Twórcze opowiadanie –/dzieci siedzą w kręgu i każde trzyma ilustrację jakiegoś przedmiotu, np. buty, plecak, parasol ...itd. Następnie w kolejności układają zdanie do swojego obrazka w nawiązaniu do poprzedniego/;
6.Skojarzenia do danego pojęcia – „miasto” – ulice, domy, rynek, kościoły, sklepy, teatry, kino, zabytki, wieżowce, pomniki, metro, tramwaje, autobusy, muzea...; - przypięcie na tablicy kartoników;
7.Liczbowa zmazywanka – na tablicy znajduje się ciąg ponumerowanych liter. Ucz. mają na ławce kartonik z działaniem matematycznym i obliczają. Wywołana liczba /wynik działania/ zostaje wymazana wraz z przyporządkowaną literą. Pozostające litery tworzą napis KRAKÓW;
8.Wpisanie wyrazu KRAKÓW w alfabetyczną ósemkę;
9.Co mam przywieźć? – n-el rzuca piłeczkę do dz. i mówi:
„O godzinie np. 13.00 jadę do Krakowa. Co mam stamtąd przywieźć?” Dz. ustawiają wskazówki zegara na daną godzinę i podają nazwę rzeczy na taką literę, na jaką zaczyna się nazwa miasta: korale, konik, kapelusz, kwiatki, kokarda, klejnoty, korona, koszula ...;

Etap II - OTWIERANIE UMYSŁU... dostrzeganie i nazywanie problemów
1.Moje miejsce na ziemi;
N-el recytuje wiersz: J. Bełza „Katechizm polskiego dziecka”; Dz. odpowiadają chórem na stawiane w wierszu pytania;
•Linia miejsca – „Od bliskiego do dalszego” /dz. przyporządkowują odpowiednie wyrazy: rodzina, szkoła, Kraków, Polska /;
DOM - ŚRODOWISKO - MIASTO - KRAJ / OJCZYZNA
A - Krakowski alfabet;
N-el czyta rymowany tekst, a dz. w grupach 2- osobowych układają i zapisują pytanie do danego fragmentu. Odszukują odpowiedź wśród innych propozycji i kolorują wybrany wyraz. N-el przypina kartoniki na mapie Krakowa /hejnał, Lajkonik, Sukiennice, Wawel, Smok, Kościół Mariacki, kwiaciarki, korale, gorset, /;
B - Kraków w naszej sali;
Stylizowany napis;
Dz. kojarzą poszczególne litery wyrazu KRAKÓW z miejscem, np. K – Kościół Mariacki, R – Rynek, A – Akademia, K – krakowiak, W – Wawel i dopinają ilustracje pod literami;
•Dz. wyobrażają sobie, że sprzęty oraz meble w sali to charakterystyczne zabytki i budowle Krakowa, np. regał to Sukiennice itp. Następnie w wyznaczonych miejscach przypinają karteczki z nazwami;
•Budowle... – zabawa ruchowa;
Dz. tworzą z siebie /wspólnie/ kształty krakowskich budowli, np. Wieże Mariackie, Barbakan, Sukiennice .../;
•Miejskie analogie;
Wylosowane karteczki z dowolnymi rzeczownikami dz. porównują z Krakowem na zasadzie szukania analogii, np. Kraków jest jak trąbka – bo gra hejnał, itd...;
•Piosenka z ruchem „Maki i powoje”;
C - Legendowe historie:
•Rytmizacja śpiewanek: „Smok”, „Duszki”, „Hejnał”, „Krakowianka”;
•Sposoby na smoka – Jak pozbyć się smoka z Krakowa nie uśmiercając go?- kiermasz ofert;
•Przepis na smoka – dz. wymieniają co każdy przyzwoity smok powinien mieć /np. długi ogon, czerwone oczy, siedem głów, itd.../, a następnie rysują smoka: 1 grupa – wpisuje obrazek w „leniwą ósemkę”, 2 grupa – dmucha plamy z farby i tworzy z niej obrazek na konturach mapy Krakowa – dopełnianie form;
•Gdybym był królem... próby rymowania swoich pomysłów w wierszyki:
Gdybym był królem Krakowa...; Gdybym na Rynku królową była...; Gdybym królem był Nowej Huty...; itd.
D - Na podwórku;
Zaglądamy na dawne krakowskie podwórko. Dz. w kręgu opowiadają o współczesnych zabawach dziecięcych. N-el wprowadza dzieci w klimat dawnego podwórka, przybliżając postać andrusa oraz dawne zabawy podwórkowe rówieśników – zośka, cymbergaj, szmacianka, karty,Pan Sit, Ptaszek ;
Wspólne zabawy w grupach - wybrana przez grupę dawna gra dziecięca;

Etap III - ROZWIĄZANIA / KREACJA
Co należy spakować do krakowskiej skrzyni?
1.Tworzenie skojarzenia do pojęcia „skrzynia” /walizka, paczka, pojemnik, kufer ,bagaż.../;
2.Śpiewanka „Stań ze mną w koło”;
3.Podział na grupy – praca z fiszką prowadzącą:
Grupy: HEJNALIŚCI, LAJKONIKI, WAWELANIE, SUKIENNICY, KRAKOWIACY
Zadania:
•Ułóż z puzzli nazwę grupy, naklej na kartce;
•Wybierz odpowiednią legendę /tablica z legendami/ i opowiedz ją;
•Zaprezentuj piosenkę / śpiew, ruch, akompaniament/;
•Zdecyduj, co spakujesz do krakowskiej skrzyni? – pokoloruj i wpisz w wolne miejsca; / legenda, hejnał, Smok, Lajkonik, taniec, piosenka, gołębie, strój, korale, pawie pióro, trąbka, obwarzanki, ilustracje: herb, Wawel, Sukiennice, Kościół Mariacki, Ratusz/;
Każda grupa wybiera rzeczy związane z jej nazwą;
4.Prezentacja grup – Zaproszenie do miejsca, które prezentują;
5.Wspólne „pakowanie” skrzyni /ilustracje, rekwizyty/;
6.Praca plastyczna – przygotowanie ozdobnych elementów na skrzynię /I grupa/ oraz biletu na wycieczkę po Krakowie /II grupa/;
7.Ewaluacja;
•Określenie swojego miejsca i stanu emocjonalnego po zajęciach – przypięcie na „drzewku” kolorowych kartoników /wianuszki, czapeczki/; Ustne uzasadnienie lokalizacji;
•Wspólny taniec „Krakowiak” oraz piosenka „Pochwała Krakowa”;
Kompetencje:
Analityczne:
- rozumie pojęcie tradycji i tożsamości regionalnej;
- wzbogaca wiedzę o swoim regionie;
- zna dawne dziecięce zabawy podwórkowe;
– rozwija słownictwo;
- zna sposoby formułowania pytań i udziela odpowiedzi;
- rozwija wyobraźnię, fantazję;
Praktyczne:
- zaznacza na zegarze podaną godzinę;
- tworzy w różnych dziedzinach artystycznych;
- doskonali umiejętności muzyczne;
- czyta ze zrozumieniem i formułuje pytania;
- aktywnie słucha i skutecznie się wypowiada;
- wykazuje spontaniczność i ekspresyjność w działaniu:
Kreatywne:
- wymyśla oryginalne rozwiązania - odpowiedzi;
- umiejętnie wczuwa się w powierzoną rolę;
- wykorzystuje skojarzenia, symbole w poznawaniu i rozumieniu;
- problematyzuje własną wiedzę;
- wyciąga wnioski i wykorzystuje w praktyce;
Bliskie i dalekie skojarzenia:
•Tworzenie skojarzeń do danego pojęcia
•Kojarzenie wyrazów
•Krakowski alfabet
Zabawy i ćwiczenia słowne:
•Uśmiechnięte zdania
•Barwne wyrazy
•Łańcuch sylab
•Wspólne opowiadanie
•Alternatywne nazwiska
•Ukryte wyrazy w wyrazach
•Miejskie analogie
•„Co mam przywieźć z ...”
•Alternatywne sposoby na smoka – kiermasz ofert
•Gdybym był królem ...
•Zagadki
Zabawy obrazem:
•Dopełnianie form – Przepis na smoka
•Stylizowany napis
•Puzzle
•Makieta Krakowa
•Segregowanie obrazków i przedmiotów zgodnie z tematem
Zabawy muzyczne i ruchowe:
Improwizacje muzyczno - rytmiczne;
Taniec krakowiak; Budowle z nas; Dawne zabawy podwórkowe;
oraz: Ćwiczenia Dennisona; Techniki ewaluacyjne; Sprawności;