Przetwory - co możemy zrobić z warzyw i owoców? Scenariusz zajęć

GRUPA integracyjna dzieci w wieku 6, 7, 8 lat.
CZAS TRWANIA ok. 1,5 godziny (zajęcia można podzielić na 2 bloki po 45 minut lub zastosować, jako zajęcia otwarte dla rodziców)

CELE OGÓLNE:
- zapoznanie z różnymi sposobami gromadzenia przez ludzi zapasów na zimę oraz ich przetwarzania,
- kształcenie umiejętności tworzenia zbiorów,
- prawidłowe posługiwanie się pojęciami cięższy/lżejszy,
- kształcenie słuchu fonemowego,
- doskonalenie motoryki małej,
- nauka nowych wyrazów: przetwory, przetwórnia, fermentacja, etykieta.

CELE OPERACYJNE:
- wie, jakie zapasy ludzie robią na zimę,
- dziecko potrafi uważnie słuchać tekstu mówionego oraz wiersza,
- dziecko potrafi wypowiadać się na podany temat,
- porusza się w takt muzyki,
- umie posegregować owoce, warzywa, grzyby,
- potrafi policzyć ilość elementów w zbiorach,
- potrafi podzielić wyrazy na sylaby,
- czyta globalnie,
- dostrzega, że coś jest cięższe lub lżejsze,
- umie powtórzyć czynności związane z procesem kiszenia ogórków.

OBSZARY EDUKACJI: językowa, ruchowa, matematyczna, muzyczna, społeczna.
METODY PRACY: (czynne, oglądowe, słowne) - pogadanka, opis, pokaz, burza mózgów, ćwiczenia praktyczne.
FORMY PRACY: zbiorowa, grupowa, indywidualna.
POMOCE DYDAKTYCZNE: laptop, Internet, plansze demonstracyjne, obrazki przedstawiające owoce, warzywa, grzyby, napisy do czytania globalnego, tekst wiersza M. Kownackiej „W spiżarni”, gotowe przetwory (ogórki kiszone, konserwowe), dżem, soki, waga zabawkowa, świeże owoce i warzywa do ważenia, naczynie gliniane do kiszenia, produkty do kiszenia ogórków (ogórki, koper, czosnek, chrzan, liść laurowy, ziele angielskie), karty pracy (zadanie z określaniem co jest lżejsze, co cięższe).
PODSTAWA PROGRAMOWA: I: 7; II: 2, 8; III: 2, 5, 7; IV: 2, 12, 13, 15, 18, 19.

PRZEBIEG ZAJĘĆ:
1. Powitanie „Iskierka przyjaźni”.
2. Masażyk „Robimy zakupy” (wprowadzamy pojęcie wagi i ważenia, kilogramy).
3. Wyjaśnienie tematu zajęć: co to są przetwory?

Historia przetworów owocowych i warzywnych jest bardzo stara. Już w starożytności powstały pierwsze receptury na przedłużanie trwałości darów natury. Owoce gotowano w miodzie, a warzywa konserwowano solą. Z czasem odkrywano coraz to nowsze metody przechowywania i konserwowania żywności, w tym także warzyw i owoców.

Metod na przedłużenie trwałości bogatych w witaminy warzyw i owoców, których nie powinno zabraknąć w naszej diecie również w zimowe dni, jest dużo.

Na zapewnienie trwałości ulubionym warzywom czy owocom należy wymieć gotowanie, kiszenie, mrożenie czy marynowanie. Smakiem świeżych owoców można się cieszyć od późnej wiosny do jesieni. Zimą potrzebujemy witamin i mikroelementów, które znajdują się w owocach, możemy je odnaleźć w dżemach, konfiturach, marmoladach, kompotach i sokach szczelnie zamkniętych w słoikach czy beczkach.

Czy ktoś z Was widział kiedyś, jak rodzice lub dziadkowie przygotowują przetwory?

Poinformowanie dzieci, że istnieją zakłady, które zajmują się wyrobem przetworów i nazywamy je przetwórniami.

Dzisiaj na zajęciach dowiecie się, jak w prosty sposób kisimy ogórki, będziecie potem wspaniałymi pomocnikami w kuchni w swoich domach.
Pamiętajcie jednak, że przygotowując przetwory należy zachować wszelkie zasady higieny (myjemy rączki, owoce i warzywa, czyścimy wszystkie używane naczynia).

4. Wysłuchanie czytanego przez nauczyciela wiersza Marii Kownackiej pt. „W spiżarni”

W spiżarni na półkach zapasów bez liku,
Są dżemy, kompoty, złoty miód w słoiku.
I cebula w wiankach, grzybki suszone,
Są główki kapusty, ogórki kwaszone.
A gdy będzie w zimie tęgi mróz na dworze,
Zapachnie nam lato, gdy słoik otworzę.

4a . Wyjaśnienie pojęć: spiżarnia, zapasów bez liku, cebula w wiankach, tęgi mróz.

5. Rozmowa nt wiersza: o jakich przetworach mówił autor w wierszu?
Z czego robimy przetwory? Dlaczego ludzie robią zapasy na zimę? Gdzie przechowuje się zapasy?

Prezentacja przyniesionych przetworów, poinformowanie dzieci, że na końcu zajęć będą mogły spróbować przetworów. Zwrócenie uwagi na etykiety, co oznaczają i o czym nas informują. Nowe słowo etykieta dzielimy na sylaby.

6. Zabawa ruchowa: „Zbieramy warzywa i owoce” zabawa przy muzyce, dzieci zdejmują obuwie (chodzenie na palcach i piętach, podskakiwanie, stopa za stopą, powtórka). „Zbieramy owoce” Monika Soleniec https://www.youtube.com/watch?v=Cpd94yIakyM
Dzieci zakładają obuwie, zwracamy uwagę na lewą i prawą stronę/nogę.

7. Zabawa na spostrzegawczość i orientację: „Posegreguj pomieszane obrazki do odpowiednich kategorii”. Dokonujemy segregacji/podziału obrazków z napisami i bez napisów na 3 kategorie: warzywa, owoce, grzyby (globalne czytanie 3 wyrazów oraz podział na sylaby z podaniem ich ilości). Policzmy razem ilość elementów w zbiorach.

8. Podczas masażyków, kiedy grupa Sówek robiła zakupy Pani ważyła owoce i warzywa. Teraz dowiemy się, jak działa waga i w jaki sposób wnioskujemy z wagi, że coś jest cięższe lub lżejsze/ waży więcej lub mniej.

Budowa wagi: 2 szalki, wskaźnik równowagi.
Pokazanie i omówienie z dziećmi karty demonstracyjnej, co lżejsze, co cięższe? Dokonanie ważenia za pomocą dzieci. Samodzielne próby ważenia po zajęciach w ramach zabawy.

9. Zabawa badawcza pokazująca proces kiszenia ogórków „Jak zrobić ogórki małosolne lub kiszone?”
Co nam jest potrzebne do kiszenia?
- ogórki, (wyjmujemy z siatki, myjemy)
- koper z łodygą, (myjemy)
- korzeń chrzanu, (czyścimy nożykiem)
- liście chrzanu, (czyścimy)
- czosnek, (oddzielamy od główki)
- sól,
- woda,
- ziele angielskie,
- liść laurowy,
- naczynie (słoik lub gliniane naczynie)

Dzieci kolejno proszone wkładają do naczynia produkty - dokonują kiszenia.
Nauczyciel wyjaśnia proces fermentacji, dzięki któremu ogórki się kiszą - ogórki podczas kiszenia zmieniają swój kolor i smak spowodowane jest to fermentacją, w której wydzielają się bakterie mlekowe potrzebne człowiekowi do trawienia (powtarzamy słowo fermentacja, dzielimy na sylaby).

Wyjaśnienie, że to jest czas na degustację przetworów, a później dla chętnych dzieci można rozdać karty pracy.

10. Degustacja przetworów (pamiętamy o dietach dzieci).

11. Podziękowanie dzieciom za udział w zajęciach.

12. OCENIANIE: słowne w trakcie zajęć oraz pochwalenie dzieci za zajęcia na końcu spotkania, nagrodzenie naklejkami.

13. EWALUACJA ZAJĘĆ: proszę, aby podniosły rączkę do góry te dzieci, którym dzisiejsze zajęcia się podobały; a teraz rączkę podniosą do góry te dzieci, którym zajęcia się nie podobały. Co się podobało na zajęciach, co się nie podobało? Krótka dyskusja.