1. Założenia i cele programu
2. Formy i metody pracy
3. Ewaluacja
4. Konspekty zajęć
1. Założenia i cele programu:
Program „Spotkania z teatrem” przeznaczony jest dla dzieci uczęszczających do świetlicy z klas I-III. Program będzie realizowany w roku szkolnym 2008/2009, zgodnie z załączonym harmonogramem. Program składa się z 4 głównych części, których celem jest zapoznanie uczestników z różnorodnymi formami teatralnymi – pantomima, teatr cieni, teatr kukiełkowy, teatr aktorski. Efektem tych spotkań będą
3 przedstawienia dla uczniów uczęszczających do świetlicy, pierwszaków oraz przedszkolaków.
Celem głównym programu jest wszechstronny rozwój dziecka,
a w szczególności rozwijanie jego wyobraźni, kreatywności oraz przygotowanie go do aktywnego uczestnictwa w życiu kulturalnym. Z tym wiążą się cele szczegółowe:
• Rozszerzanie wiedzy i umiejętności z zakresu sztuki teatralnej
• Rozwijanie samodzielnych działań twórczych
• Rozwijanie zdolności aktorskich, recytatorskich, muzycznych
i plastycznych
• Doskonalenie umiejętności wyrażania uczuć i emocji
• Usprawnianie wymowy
• Doskonalenie umiejętności pracy w grupie
Należy pamiętać, że zabawy i ćwiczenia teatralne wykorzystywane podczas spotkań powinny aktywizować wyobraźnię i emocje oraz powinny być połączone z umiejętnością koncentracji i wyciszenia grupy. Trzeba pamiętać o skompletowaniu przeróżnych, interesujących nagrań, dzięki, którym muzyka sprowokuje emocje dzieci, oswobodzi wyobraźnię, wyzwalając ekspresję słowną i ruchową. Wiele ćwiczeń należy przeprowadzić w zupełnej ciszy, by uzyskać maksymalną koncentrację.
2. Formy i metody pracy:
FORMY
• ćwiczenia teatralne;
• przygotowywanie inscenizacji i prezentacja przed publicznością szkolną
i lokalną,
• udział w konkursach recytatorskich
METODY
• Podające (przyswajanie podanego tekstu, pogadanka, praca z tekstem,).
• Aktywizujące (przeżywanie treści i wartości wspomagające odczuwanie zmysłowe i koncentrację, burza mózgów).
• Ekspresyjne ( wyrażanie uczuć, emocji, postaw, poglądów, techniki wyobrażeniowe, zabawy i gry Klanzy)
• Praktyczne (zmienianie rzeczywistości i samego siebie w dramie, sztuce teatralnej, inscenizacji).
3. Ewaluacja programu:
Zarówno podczas realizacji programu, jak i po jego zakończeniu, możemy zbadać osiągnięcia uczniów i efekty pracy własnej
Będzie ono polegało na:
1. Poszerzeniu i utrwaleniu wiadomości o teatrze.
2. Doskonaleniu języka w zakresie dykcji, prawidłowej wymowy, zasobu słownictwa, swobodnego wypowiadania się.
3. wykonywaniu różnorodnych prac plastycznych.
4. Prezentowaniu piosenek, tańców, a przede wszystkim inscenizacji przed publicznością.
5. Rozwoju wyobraźni.
6. Przyswajaniu prawidłowych postaw i zachowań:
• Kultura osobista,
• Tolerancja,
• Akceptacja siebie,
• Ograniczenie własnych zahamowań,
• Pokonanie tremy i nieśmiałości.
Po zakończeniu każdych zajęć dzieci będą miały możliwość dokonania oceny tych zajęć.(bużki emocjonalne)
Jak było dzisiaj na zajęciach?
MOJA AKTYWNOŚĆ
MOJE UMIEJĘTNOŚCI
MOJA OCENA ZAJĘĆ
4. Konspekty zajęć:
Konspekt do zajęć realizowanych w ramach programu „Spotkania z teatrem”
Temat: Teatr ruchu – pantomima.
Czas realizacji: 2 x 45 minut
Cele: (uczeń)
• Wie, co to pantomima
• Potrafi panować nad własnym ciałem
• Wyraża uczucia i emocje za pomocą gestów, mimiki twarzy
• Współpracuje w grupie
Metody: słowna, podająca, praktyczna, ekspresyjna, aktywizująca
Formy pracy: zbiorowa, grupowa
Środki dydaktyczne: kostka, koce, kartki, pisaki, nagrania muzyczne, nagrania z tańcami integracyjnymi
WSTĘP:
1. Przywitanie z dziećmi, zapoznanie ich z tematem zajęć
2. Wyjaśnienie pojęcia pantomima (Pantomima to rodzaj przedstawienia,
w którym aktor (mim) nie używa głosu, tylko odgrywa przedstawienie używając ruchu, mowy ciała i gestów. Często, ale nie zawsze, ma pomalowaną twarz na biało)
CZĘŚĆ ZASADNICZA:
1. Zabawa „Idziemy – stop” – Cała grupa stoi w rozsypce. Na hasło „idziemy” wszyscy zaczynają chodzić. Na hasło „stop” wszyscy zatrzymują się. Każdy
z uczestników może powiedzieć „idziemy” lub „stop”. Każdy może sam zdecydować, w którym momencie zabawy to powie.
Kolejny etap zabawy: osoba mówiąca „stop” przyjmuje jakąś pozę i cała grupa ją naśladuje, do czasu aż ktoś nie powie „idziemy”.
2. „Kostka” – Uczestnicy poruszają się dowolnie w rytm muzyki. Kiedy muzyka nagle zostaje wyłączona prowadzący podnosi do góry kostkę pokazując wyraźnie jedną ściankę. Uczestnicy mają za zadanie szybko połączyć się
w grupy liczące tyle osób, ile oczek było pokazane na ściance kostki. Po utworzeniu grupek podają polecenia, które uczestnicy wykonują. Potem następuje powrót do swobodnego tańca. ( Polecenia mogą być następujące:
1 – każdy jest kelnerem w zatłoczonej restauracji; 2 – jedna osoba wykonuje dowolne ruchy, a druga jest jej cieniem; 3 – jedna osoba jest zepsutym samochodem, dwie ją pchają; 4 – wszyscy stoją pod jednym parasolem
i tańczą; 5 – jedna osoba ma urodziny, pozostałe tańczą wokół niej; 6 – jedna osoba to lokomotywa, pozostałe są wagonikami)
3. Przedstawienie ruchem wylosowanych haseł (np. jazda na rowerze, ubieranie choinki, mycie okien itp.)
4. Przedstawienie za pomocą mimiki i gestów - uczuć i emocji (np. złość, gniew, radość, zakłopotanie)
5. Poruszanie się zgodnie ze wskazówkami („chodzimy... jak ludzie zmęczeni, ludzie szczęśliwi, gdy wieje wiatr)
6. Arka Noego - Ze stołów, krzeseł, koców i innych materiałów uczestnicy budują arkę, następnie ustalają między sobą, jakie zwierzęta mają wsiąść do arki. Nazwę tych zwierząt zapisują na dwóch karteczkach. Każdy losuje jedną karteczkę i próbuje przedstawić w formie pantomimy zanotowane tam zwierze. Każde zwierze występuje 2x, zaczyna się wiec poszukiwanie partnerów. Kiedy dwa zwierzęta się już odnajdą, wtedy udają się do arki. Noe sprawdza ich kartki, jeśli wszystko się zgadza wpuszcza je do środka.
7. „Indiańskie pozdrowienia” – celem tej zabawy jest koncentracja uwagi, ćwiczenie spostrzegawczości, pomysłowości. Uczestnicy stoją w kręgu, proponują dla siebie „indiańskie imiona” i odpowiednie do tego gesty np. „Szemrzący Strumień” lub „Rączy Jeleń”. Po przedstawieniu wszystkich w kręgu następują indiańskie pozdrowienia bez słów. Osoba pozdrawiająca pokazuje na siebie wskazującym palcem ( w domyśle „ja”), po czym wyraża gestem swoje indiańskie imię, następnie kładzie prawą rękę na sercu ( w domyśle „pozdrawiam”) i tu zostaje zaprezentowany gest symbolizujący indiańskie imię osoby pozdrawianej. Osoba pozdrawiana staje się osobą pozdrawiającą.
8. Rzeźba – w grupach 4-5 osobowych tworzymy rzeźby na zadane tematy
9. Zabawy z muzyką:
• Poruszanie się do określonej muzyki (wolna, szybka, smutna, wesoła)
• Wprowadzenie elementów tańca współczesnego –poruszanie się krokami: duży, mały, wolny, szybki w różnych kombinacjach.
ZAKOŃCZENIE:
1. Pisanie ciałem swoich imion – zadaniem dzieci jest poprzez odpowiednie ułożenie swojego ciała napisanie każdej literki ze swojego imienia.
CZĘŚĆ II – „PODRÓŻ DO HOLLYWOOD”
1. Taniec integracyjny – „Samolot” – wykonywanie gestów naśladujących włączanie silników, zapinanie pasów itp.
2. „Studio filmów kryminalnych” – Każdy z uczestników jest agentem wysłanym za miasto w celu wyśledzenia niebezpiecznego szpiega. Chodząc swobodnie po sali w rytm muzyki, wybiera on sobie osobę, którą podejrzewa o to, że jest szpiegiem i śledzi ją dyskretnie, poruszając się za nią po całej Sali. W pewnym momencie muzyka milknie i każdy łapie śledzonego przez siebie szpiega. Ponieważ przestępczość i częstotliwość akcji szpiegowskich wzrosły, agenci przystępują do pracy parami – para śledzi parę i jak poprzednio w momencie wyłączenia muzyki – łapie ją.
3. „Studio techniczne A” – Uczestnicy stają w parach – jedna osoba jest „robotem”, druga jest „mechanikiem”. Robota uruchamia się przyciskiem kładąc dłoń na głowie. Robot rusza do przodu. Dotknięcie prawego ramienia robota powoduje jego skręt w prawo, dotknięcie lewego – skręt w lewo. Krok robota można przyśpieszyć „przekręcając gałkę” na plecach. Zatrzymać robota można kładąc ponownie dłoń na głowie. Mechanik idąc z tyłu za robotem, kieruje go tak, aby uchronić go przed zniszczeniem czy popsuciem, gdyż robot dochodząc do przeszkody zatrzymuje się, ale nie wchodzi na nią. Po pewnym czasie następuje zmiana ról.
4. Taniec integracyjny – „Ciasto”.
5. „Nieme kino” – Uczestniczy dobierają się w pary. Jedna osoba za pomocą pantomimy, ma „poprosić” drugą o pożyczenie znacznej sumy pieniędzy. Scenkę odgrywają wszyscy jednocześnie przy muzyce ze „starego kina”. Następnie zamiana ról – ta osoba z pary, która pożyczała pieniądze, ma za zadanie je odzyskać. Odegranie tej scenki odbywa się w taki sam sposób jak poprzednio.
6. „Studio filmów animowanych” – Dobranocka „Kangurek Hip – Hop” – zabawa, w której uczestnicy zamieniają się w bohatera bajek rysunkowych dla dzieci. Uczestnicy przedstawiają ruchem „sposób poruszania” się kangurka.
Etap pierwszy – Kangurek samotnie spacerujący:
1. Ręce wysoko ugięte w łokciach, dłonie płasko przed sobą, wierzchem do góry („profesjonaliści” zginają palce)
2. Kolana ugięte
3. Pupa do tyłu, głowa do góry (kangur skacze na płaskich stopach)
Etap drugi – Kangurek na spacerze z kolegą – (uczestnicy stoją w parach):
1. Ręce wysoko ugięte w łokciach, dłonie płasko przed sobą wierzchem do góry („profesjonaliści” zginają palce)
• Nałożenie na siebie sąsiadujących ze sobą dłoni partnerów, w ten sposób, że jedna dłoń jest na wierzchu, a druga ją podtrzymuje
2. Kolana ugięte
3. Pupa do tyłu, głowa do góry (kangury skaczą razem)
Etap trzeci – Mama z kangurkiem w torbie – „Mama” (1 osoba) staje za plecami „dziecka” obejmując swoimi ramionami jego brzuch. Dziecko wykonuje następujące czynności:
1. Ręce wysoko ugięte w łokciach, dłonie płasko przed sobą wierzchem do góry („profesjonaliści” zginają palce)
2. Kolana ugięte
3. Pupa do tyłu, głowa do góry (kangury skaczą równocześnie na płaskich stopach)
7. Wielka scena – Każdy z uczestników ma możliwość poczucia się gwiazdą filmową. Wchodząc na podwyższenie przedstawia się swoim imieniem
w sposób przez siebie wymyślony (np. z wykorzystaniem gestu, śpiewając fragment piosenki itp.)
8. Taniec integracyjny – „Samolot” – wykonywanie gestów naśladujących włączanie silników, zapinanie pasów itp.
ZAKOŃCZENIE:
1. Podsumowanie zajęć, przypomnienie pojęcia pantomima, podziękowanie za udział w zajęciach.
Konspekt do zajęć realizowanych w ramach programu
„Spotkania z teatrem”
Konspekt do zajęć realizowanych w ramach programu
„Spotkania z teatrem”
Temat: Teatr cieni
Czas realizacji: 2 x 45 minut
Cele: (uczeń)
• Wie, co to teatr cieni, sylweta
• Potrafi współpracować w grupie
• Potrafi przekazać hasło za pomocą cienia
• Interpretuje wiersz za pomocą sylwet
• Wykonuje sylwety do przedstawienia
Metody: podająca, praktyczna
Formy pracy: indywidualna, grupowa, zbiorowa
Środki dydaktyczne: blok rysunkowy, ołówki, tusz, prześcieradło, lampa
WSTĘP:
1. Przywitanie z dziećmi, zapoznanie ich z tematem dzisiejszego spotkania.
2. Teatr cieni - rodzaj teatru lalkowego, w którym widz obserwuje na ekranie cienie rzucane przez dekoracje, rekwizyty, lalki i aktorów. Powstał w Chinach w III w. p.n.e., Największą zdobył popularność w krajach Dalekiego Wschodu.
CZĘŚĆ ZASADNICZA (CZĘŚĆ I -1x45 minut)
1. Profil – na ścianie przyklejamy kartkę papieru, dziecko siada obok, kolega odrysowuje rzucany na kartkę papieru cień twarzy. Zamalowujemy czarny tuszem powstały profil. Prace zostają wywieszone w widocznym miejscu.
2. Dwie osoby trzymają podświetlone prześcieradło. Zadaniem dzieci jest odgadnięcie, jaki przedmiot jest pokazywany.
3. Kolejną zabawą przy podświetlonym prześcieradle jest odgadnięcie, jaką literkę lub cyfrę pokazuje swoim ciałem wybrane dziecko.
4. Dzieci poprzez odpowiednie ułożenie dłoni przedstawiają zwierzęta. Pozostałe dzieci z widocznego na ścianie cienie próbują odgadnąć, co to za zwierzę.
ZAKOŃCZENIE:
1. Uporządkowanie sali, podziękowanie za udział w zajęciach
CZĘŚĆ II
1. Interpretacja wiersza – „Na straganie...” – wycięcie sylwet, przygotowanie sceny, występ dla grupy świetlicowej
Konspekt do zajęć realizowanych w ramach programu
„Spotkania z teatrem”
Temat: Teatr kukiełkowy
Czas realizacji: 1 x 45 minut (część I), czas potrzebny do przygotowania przedstawienia (część II)
Cele: (uczeń)
• Wie, co to jest teatr kukiełkowy
• Potrafi interpretować tekst literacki za pomocą kukiełek
• Potrafi przygotować kukiełkę
• Współpracuje w grupie
• Jest twórczy
Metody: podająca, praktyczna, ekspresyjna
Formy pracy: grupowa, zbiorowa
Środki dydaktyczne: skarpetki, rękawiczki, balony pudełka po zapałkach, resztki wełen, papierów, markery, patyczki laryngologiczne, po lodach
WSTĘP:
1. Przywitanie z dziećmi i zapoznanie ich z tematem zajęć.
2. Teatr kukiełkowy – rodzaj teatru lalkowego, rodzaj teatru, w którym zamiast aktorów w spektaklach grają lalki. Głównym środkiem wyrazu jest lalka teatralna animowana przez aktora-lalkarza, najczęściej ukrytego za parawanem, czasem występującego razem z lalką na scenie. Lalki mogą też być poruszane przez mechanizm (mechaniczny teatr lalek). Podstawowe typy lalek teatralnych: pacynka, kukiełka, jawajka, marionetka, lalka cieniowa.
CZĘŚĆ ZASADNICZA: (CZĘŚĆ I – 2x45min)
1. Dzielimy dzieci na dwie grupy. Dzieci w jednej grupie otrzymują rękawiczki,
w drugiej – skarpetkę.
• Animowanie skarpetki - Palec wskazujący i środkowy podtrzymują czuprynę
i czoło, kciuk i palec serdeczny to usta.
• Animowanie rękawiczki – Palec wskazujący i środkowy to oczy, kciuk, serdeczny i mały to usta.
2. Teatr balonów – Dla każdego uczestnika potrzebujemy po jednym balonie. Na napompowanym balonie dzieci rysują twarz Przy pomocy taśmy klejącej można przykleić kilka kawałków wełny albo pasków papieru jako włosy. Można założyć takiej kukle sweter lub koszulę. Tak przygotowanymi kukłami bawimy się w teatr.
3. Teatr pudełek po zapałkach – Każdy otrzymuje puste pudełko po zapałkach Jego wewnętrzna część wysuwa się do połowy – będzie to głowa lalki Na jej dnie dzieci malują twarz włosy. Lalki te zakładane są na palec wskazujący.
4. Teatrzyk z patyczków po lodach – dzieci przygotowują krótkie przedstawienie według własnego pomysłu lub opartego na znanej bajce - kukiełki robią z patyczków laryngologicznych lub po lodach – można dorysować twarze, ubrać je, dokleić włosy.
ZAKOŃCZENIE
1. Uporządkowanie sali, podsumowanie zajęć, podziękowanie dzieciom za udział w zajęciach.
CZĘŚĆ II
1. Interpretacja bajki „Smok Wawelski” – przygotowanie kukiełek, sceny. Wystąpienie dla grupy świetlicowej, dla klas I
Konspekt do zajęć realizowanych w ramach programu
„Spotkania z teatrem”
Temat: Teatr aktorski
Czas realizacji: 1 x 60 minut (część I), czas potrzebny do przygotowania przedstawienia (część II)
Cele: (uczeń)
• Zna rodzaje teatrów, typy aktorów (aktor dramatyczny, komediowy, mim)
• Potrafi kulturalnie zachowywać się podczas przedstawienia
• Potrafi zaprojektować i estetycznie wykonać afisze teatralne, bilet
i zaproszenie do teatru
• Współpracuje w grupie
Metody: podająca, praktyczna, aktywizująca
Formy pracy: grupowa, zbiorowa
Środki dydaktyczne: piórko, miotła, materiały papiernicze, mazaki
WSTĘP:
1. Przybliżenie dzieciom świata teatru, poszerzenie zakresu słownictwa o terminy teatralne (aktor, scena, reżyser, rekwizyt, kukiełka, maska, scenograf, próba generalna, premiera, kurtyna, sufler)
CZĘŚĆ ZASADNICZA: (CZĘŚĆ I)
1. Zabawy usprawniające narząd mowy:
• Podawanie sobie piórka z ręki do ręki poprzez dmuchanie w nie
• Wypowiadanie na jednym wdechu coraz dłuższych tekstów
• Wypowiadanie tekstów cicho, głośno, wolno, szybko
• Wypowiadanie zdań pytających, rozkazujących, oznajmujących
• Głośne i wyraźne wypowiadanie trudnych pod względem artykularnym tekstów
2. Wkrótce przedstawienie – podział dzieci na grupy. Zadaniem każdej z grupy jest zaprojektowanie i wykonanie afiszu lub biletu teatralnego lub zaproszenia na spektakl.
3. Taniec z miotłą – Dzieci stoją w kole, chętny uczestnik tańczy
z miotłą w środku koła, potem następuje zmiana partnera. Warianty: taniec ze swetrem, sukienką itp.
4. Odgrywanie scenek z życia szkolnego, codziennego.
5. Mówienie tego samego zdania w różnych nastrojach.
ZAKOŃCZENIE:
1. Podziękowanie dzieciom za udział w zajęciach, uporządkowanie sali.
CZĘŚĆ II
1. Przygotowanie przedstawienie dla zaprzyjaźnionego przedszkola