Najazd Mongolski - scenariusz lekcji historii w klasie I

1. Założenia metodyczne
Cele:
przedstawienie uczniom rozwoju państwa mongolskiego
omówienie przebiegu inwazji mongolskiej na Polskę
Nowe pojęcia:
Tatarzy – Mongołowie, Chorezm
Ważne daty, nazwiska i wydarzenia:
Czyngis-chan (Temudżyn), 1223 – klęska książąt ruskich nad Kałką, Batu-chan i Pajdar, Henryk Pobożny i bitwa pod Legnicą (1241)
Metody:
praca z podręcznikiem i mapą
praca z tekstem źródłowym
pogadanka, opis

Środki dydaktyczne:
podręcznik
zeszyt ćwiczeń
mapka z podręcznika (s. 117)

2. Tok lekcji

1. Wstęp:
Sprawdzenie listy obecności i zapisanie tematu lekcji
Sprawdzenie pracy domowej
Przypomnienie wiadomości z poprzedniej lekcji

2. Rozwinięcie:
Początki państwa mongolskiego: zjednoczenie plemion pasterskich przez Temudżyna
Jakie nowinki zapożyczyli Mongołowie z Chin?
Na podstawie tekstu źródłowego (relacja Marco Polo) uczniowie przedstawiają sposób postępowania Mongołów z podbitymi ludami
Uczniowie omawiają kolejne podboje mongolskie analizując mapki i korzystając z tekstu w podręczniku (Chiny, Chorezm, Afganistan, podbój Rusi)
Nauczyciel uzupełnia odpowiedzi uczniów
Wykonanie ćwiczenia 1/61 w zeszycie ćwiczeń
Uczniowie czytają tekst źródłowy (kronika Tomasza ze Splitu) następnie próbują odpowiedzieć na pytanie dlaczego Tatarzy wzbudzali takie przerażenie w Europie
Czy wiecie coś na temat najazdu tatarskiego na Polskę?
Nauczyciel omawia przebieg najazdu z na Polskę i bitwy pod Legnicą, akcentując informacje o zjednoczeniu wojsk rozbitej na dzielnice Polski w obawie przed wspólnym wrogiem
Co pozwoliło Tatarom tak łatwo pokonać rycerstwo polskie pod Legnicą?
Omówienie sposobów walki stosowanych przez Tatarów

3. Zakończenie
Notatka podsumowująca lekcję

1. Państwo Czyngis-chana
W końcu XII wieku Temudżyn zjednoczył liczne plemiona mongolskie tworząc silne państwo w Azji Środkowej. Jako Czyngis-chan rozpoczął podboje sąsiednich państw

2. Podboje mongolskie.
Bardzo szybko Mongołowie opanowali dużą część Azji (Chiny, Chorezm, Afganistan) narzucając podbitym plemionom zwierzchnictwo. W 1223 r. pokonali nad rzeką Kałką wojska książąt ruskich i opanowali całą Ruś.

3. Inwazja na Polskę w 1241 roku
Po podboju Rusi Tatarzy uderzyli na Węgry i Polskę. Do decydującej bitwy doszło pod Legnicą. Rycerstwo polskie wspierane przez rycerzy z innych państw poniosło całkowitą klęskę, a głównodowodzący – Henryk Pobożny poległ w czasie walki. Tatarzy wygrywali ponieważ zastosowali proch i gazy bojowe oraz zupełnie nieznaną w Europie taktykę walki
Praca domowa: ćw. 2/118 (podręcznik)
Wybrana osoba przygotuje referat o królu Przemyśle II