Na elekcyjnym polu. Konspekt lekcji historii

Czas trwania zajęć:
- 45 minut
Cel ogólny: uczeń (wie, zna, rozumie)
- pojęcia: wolna elekcja, artykuły henrykowskie, piechota wybraniecka
- datę pierwszej wolnej elekcji (1573 rok)
- postaci: Stefana Batorego, Henryka Walezego
- zasady wolnej elekcji
- pierwszych władców elekcyjnych
- najważniejsze zasługi Stefana Batorego dla państwa polskiego
- znaczenie poznanych pojęć
- przyczyny wolnych elekcji
- skutki wolnych elekcji
- że elekcja oraz brak dziedziczności tronu mogły stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa, stabilności wewnętrznej państwa
- przyczyny wojen z Rosją o Inflanty za panowania Stefana Batorego
Cele operacyjne: uczeń (potrafi, umie)
- posługiwać się poznanymi pojęciami
- wskazać na mapie Inflanty
-zaznaczyć na taśmie chronologicznej datę 1573
- wymienić zasługi Stefana Batorego dla państwa polskiego
- opowiedzieć o wojnach Polski z Rosją o Inflanty za panowania Stefana Batorego
- wymienić obowiązki królów elekcyjnych
- wymienić dwóch pierwszych królów elekcyjnych w Polsce
- wskazać na mapie państwa, z których oni pochodzili
- wyjaśnić, na czym polegała reforma wojskowa Stefana Batorego

Metody nauczania:
- wykład konwersatoryjny
- zabawa dydaktyczna
- pokaz

Środki dydaktyczne:
- mapa Rzeczpospolitej w 2. połowie XVI wieku
- kartki papieru zawierające obietnicę władcy elekcyjnego
- kartki papieru do głosowania
- malowidła przedstawiające osobę Stefana Batorego
- podręcznik oraz zeszyt ćwiczeń do historii i społeczeństwa dla klasy VI Szkoły Podstawowej

Forma pracy:
- zbiorowa
- indywidualna

Przebieg lekcji:

Wprowadzenie
1. Sprawdzenie listy obecności oraz poruszenie spraw organizacyjnych.
2. Podanie tematu lekcji.

Rozwinięcie
Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem i celami lekcji. Uczniowie głośno i uważnie odczytują treść tematu w podręczniku. Nauczyciel raz jeszcze wyjaśnia, co oznacza termin wolna elekcja, co było powodem nastania wolnych elekcji i jak owa elekcja przebiegała. Przedstawia osobę pierwszego władcy elekcyjnego - Henryka Walezego - a w związku z nim wprowadza kolejne zagadnienie - artykułów henrykowskich. Następnie zarysowuje sylwetkę Stefana Batorego - prezentując malowidła z jego wizerunkiem - oraz omawia przeprowadzone przezeń reformy. Aby utrwalić trudny temat z jednoczesnym skontrolowaniem uwagi uczniów podczas lekcji, nauczyciel wybiera piątkę chętnych uczniów, mających wcielić się w rolę kandydatów na władców elekcyjnych. Trudność zadania polega na tym, że cała piątka otrzymuje obietnice składane przez Stefana Batorego, ale tylko jedna jest w 100 % prawdziwa, reszta tylko w nieznacznym stopniu się różni. Po prezentacji każdy z uczniów, nie wyłączając osób, które odczytywały propozycje, zapisuje na swojej kartce do głosowania kandydata, którego reformy uważają za - zgodne z prawdą historyczną - Stefana Batorego.

Zakończenie
Nauczyciel zbiera kartki, obnaża błędy czterech z pięciu kandydatów, pozostawiając na koniec tego poprawnego – tym samym podsumowuje treść lekcji. Ocenia uczniów, którzy dobrze rozszyfrowali zadanie. Podopieczni wykonują zadania z zeszytu do ćwiczeń.