Niwelowanie trudności występujących u dzieci w zakresie sprawności manualnych i grafomotorycznych

Sprawność manualna powiązana jest z ogólnym rozwojem fizycznym, dlatego w przypadku dzieci, które przejawiają trudności manualne i grafomotoryczne, istotne jest jak najczęstsze angażowanie ich w różnorodne formy aktywności fizycznej oraz zachęcanie do wykonywania czynności związanych z samoobsługą.
Do rozwijania sprawności dłoni i palców odpowiednie będą również zabawy manipulacyjne, zabawy konstrukcyjne z wykorzystaniem klocków, lepienie z mas plastycznych oraz wycinanie, wydzieranie, malowanie i rysowanie.
W przypadku występowania u dzieci niechęci do czynności, jaką jest rysowanie przy stoliku, warto inicjować zabawy nawiązujące do rysowania. Mogą to być na przykład: rysowanie patykiem na piasku lub w powietrzu, zamalowywanie dużych powierzchni farbami przy pomocy dłoni lub gąbki, obrysowywanie niewielkich przedmiotów z otoczenia.
Wdrażając oddziaływania niwelujące trudności grafomotoryczne u dzieci, nie należy zapominać o nauce prawidłowego chwytu pisarskiego oraz monitorowaniu jego poprawności podczas wykonywania ćwiczeń graficznych. Ponadto warto zadbać o to, aby dzieci z trudnościami grafomotorycznymi utrzymywały podczas pisania prawidłową postawę ciała, która pozwoli uniknąć męczliwości i wzmożonego napięcia mięśni ręki oraz powstawania wad postawy.
Dla dzieci przejawiających trudności grafomotoryczne ułatwieniem podczas pisania będzie również prawidłowe umiejscowienie zeszytu na stoliku. Dzieci praworęczne należy nauczyć układania go tak, aby znajdował się w linii środkowej względem ich ciała z lekkim pochyleniem jego lewego dolnego rogu, a w przypadku dzieci leworęcznych - prawego dolnego rogu.

Propozycje ćwiczeń dla dzieci z trudnościami w obszarze sprawności manualnych i grafomotorycznych:
- luźne wymachy rąk, krążenie ramionami, klaskanie
- zabawy z piłką, przyborami gimnastycznymi
- chwytanie przedmiotów całą dłonią (zróżnicowanych pod względem
kształtu i wielkości)
- chwytanie małych przedmiotów palcami
- manipulowanie przedmiotami trzymanymi w palcach
- uderzanie czubkami palców o blat stołu, np. w zmiennym tempie, z
różną siłą
- przeplatanie palców
- zwijanie włóczki, sznurka
- otwieranie i zamykanie różnorodnych pudełek i pojemników
- nawlekanie na sznurek koralików, makaronu
- cięcie nożyczkami rożnych materiałów po linii prostej, falistej
- zgniatanie kulek z papieru
- wykonywanie rzutów do celu, np. papierowymi kulami
- zamalowywanie dużych powierzchni ograniczonych konturem (farbami,
kredkami)
- wyklejanie plasteliną całych obrazków lub wybranych elementów
- wypełnianie konturów obrazka kulkami z bibuły, kawałkami papieru
- rysowanie szlaczków po śladzie
- przerysowywanie szlaczków
- lepienie z plasteliny, gliny, mas plastycznych
- wciskanie małych przedmiotów np. w masy plastyczne
- wycinanie nożyczkami zróżnicowanych kształtów
- obrysowywanie szablonów
- kalkowanie obrazków
- zamalowywanie obrazków
- kreskowanie w ograniczonym polu
- łączenie kropek linią ciągłą
- rysowanie kół (oburącz lub na zmianę prawą i lewą ręką)
- pisanie wzorów literopodobnych oraz liter
- pisanie prostych wyrazów według wzoru