„Magiczny świat origami”
Program koła origami płaskie z koła
Autor: mgr Katarzyna Stepaniuk
Białystok 2019
SPIS TREŚCI
1. Wstęp ........................................3
2. Założenia programu ........................................4
3. Cele ........................................ ..6
4. Metody i formy, środki dydaktyczne........................................7
5. Tematyka spotkań ........................................8
6. Przewidywane efekty i ewaluacja ........................................9
7. Bibliografia........................................10
WSTĘP
Origami to tradycyjna sztuka składania papieru przekazywana z pokolenia na pokolenie. Kolebką papierowych składanek były Chiny, jednakże samo słowo origami jest typowym słowem japońskim gdzie ori – znaczy – zginać, a kami – znaczy - papier. Tradycyjne formy origami są i były składane z tak zwanej płaszczyzny, która ma kształt kwadratu. Obecnie płaszczyzną origami mogą być również trójkąty równoboczne, prostokąty, a także koła. Origami płaskie z koła jest bardzo dobrą formą wspomagającą rozwój dziecka. Polega ona na złożeniu i skomponowaniu wieloelementowych modeli papierowych, z trafnie dobranej liczby kół. Podczas składania papieru dziecko podejmuje niezwykły wysiłek charakteryzujący się dużą koncentracją. Niemiecki pedagog Fredrich Frobel już w XVIII wieku starał się upowszechnić sztukę składania papieru twierdząc, że może stać się ona prostym i ciekawym elementem w pracy z dziećmi. Sztuka składania papieru wpływa na rozwijanie zdolności manualnych, na doskonalenie analizy i syntezy wzrokowo – ruchowej, stymuluje rozwój wyobraźni przestrzennej. Samo składanie nie polega tylko na mechanicznym zaginaniu papieru. Towarzyszy mu działalność matematyczna przy przeliczaniu wykonanych elementów, ilości wykorzystanych kolorowych kartek, a także wiadomości z zakresu geometrii. Technika origami jest doskonałym sposobem miłego i pożytecznego spędzania czasu. Dzięki origami uczymy krytycznego doboru wielkości, kształtu i koloru w celu wykonania pracy. Zabawy z papierem dają dzieciom wiele radości i satysfakcji, szybko dają poczucie sukcesu. Nawet niezbyt sprawne ręce dadzą sobie radę z wieloma składankami, a po wykonaniu kilku ćwiczeń poodopieczni chętnie tworzą własne wzory. Dzieci stają się zaangażowane, starają się dokładnie wykonywać czynności, budzi się wówczas w nich chęć tworzenia czegoś nowego i podejmowania coraz to trudniejszych zadań. Sztuka origami wyrabia cierpliwość, pobudza układ nerwowy, integrując w czasie składania papieru pracę obu półkul mózgowych.
Dorota Dziamska założycielka Polskiego Centrum Origami od wielu lat wykorzystuje i propaguje metodę origami w nauczaniu dzieci, widząc w niej ogromny wpływ na wszechstronny rozwój. Jest ona autorką i wielu książek i nowatorskiego programu nauczania.
ZAŁOŻENIA PROGRAMU
Głównym założeniem programu koła „Magiczny świat origami” jest rozwijanie zdolności manualnych i poznawczych prowadzących do rozbudzenia zainteresowania sztuką origami oraz zapoznanie dzieci z różnorodnością form pracy zbiorowej i wzbudzenie chęci zdobywania i odkrywania doświadczeń i umiejętności razem z kolegami.
Program koła origami płaskie z koła przeznaczony jest do pracy z dziećmi w wieku 4 - 6 lat. Został tak opracowany, aby można było go modyfikować według potrzeb i możliwości dzieci. Uczestnicy koła będą spotykać się co drugi tydzień przez 30 minut w okresie od października do czerwca.
Program jest zgodny z nową podstawą programową wychowania przedszkolnego (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r., poz.356). Jego realizacja jest zbieżna z celami edukacyjnymi zawartymi w podstawie programowej wychowania przedszkolnego, w następujących obszarach:
1. W zakresie fizycznego obszaru rozwoju dziecka:
- wykonuje czynności, takie jak: sprzątanie, pakowanie, trzymanie przedmiotów jedną ręką i oburącz, małych przedmiotów z wykorzystaniem odpowiednio ukształtowanych chwytów dłoni, używa chwytu pisarskiego podczas rysowania, kreślenia i pierwszych prób pisania, p. 7-I.
2. W zakresie emocjonalnego obszaru rozwoju dziecka:
- przeżywa emocje w sposób umożliwiający mu adaptację w nowym otoczeniu, np. w nowej grupie dzieci, nowej grupie starszych dzieci, a także w nowej grupie dzieci i dorosłych, p.3-II.
3. W zakresie społecznego obszaru rozwoju dziecka:
- odczuwa i wyjaśnia swoją przynależność do rodziny, narodu, grupy przedszkolnej, grupy chłopców, grupy dziewczynek oraz innych grup, np. grupy teatralnej, grupy sportowej, p. 2-III;
- respektuje prawa i obowiązki swoje oraz innych osób, zwracając uwagę na ich indywidualne potrzeby, p.7-III;
- obdarza uwagą inne dzieci i osoby dorosłe, p. 8-III.
4. W zakresie poznawczego obszaru rozwoju dziecka:
- wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą komunikatów pozawerbalnych: tańca, intencjonalnego ruchu, gestów, impresji plastycznych, technicznych, teatralnych, mimicznych, konstrukcji i modeli z tworzyw i materiału naturalnego, p. 1-IV;
- wyraża ekspresję twórczą podczas czynności konstrukcyjnych i zabawy, zagospodarowuje przestrzeń, nadając znaczenie umieszczonym w niej przedmiotom, określa ich położenie, liczbę, kształt, wielkość (...), p. 11-IV;
- klasyfikuje przedmioty według: wilekości, kształtu, koloru, przeznaczenia, układa przedmioty wgrupy, szergi, rytmy, odtwarza układy przedmiotów i tworzy własne, nadając im znaczenie, rozróżnia podstawowe figury geometryczne (koło, kwadrat, trójkąt, prostokąt), p. 12-IV;
- określa kierunki i ustala położenie przedmiotów w stosunku do własnej osoby, a także w stosunku do innych przedmiotów, rozróżnia stronę lewą i prawą, p. 14-IV;
- przelicza elementy zbiorów w czasie zabawy, prac porządkowych, ćwiczeń i wykonywania innych czynności, posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi (...) liczy obiekty, odróżnia liczenie błędne od poprawnego, p. 15-IV;
- podejmuje samodzielną aktywność poznawczą np. oglądanie książek, zagospodarowywanie przestrzeni własnymi pomysłami konstrukcyjnymi (...) itd., p 19-IV.
CELE
Celem głównym programu jest rozwijanie zdolności poznawczych i manualnych prowadzących do rozbudzenia zainteresowań sztuką origami, a także budzenie wrażliwości estetycznej.
Cele szczegółowe:
• Poznanie techniki origami płaskiego z koła,
• Rozwijanie pomysłowości twórczej,
• Ćwiczenie logicznego myślenia i usprawnianie pamięci wzrokowej,
• Ćwiczenie koordynacji wzrokowo – ruchowej,
• Rozpoznawanie i nazywanie figur geometrycznych oraz kolorów
• Rozwijanie umiejętności rozumienia rysunków i przetwarzania ich na czynności manualne,
• Rozwijanie poczucia estetyki, odkrywanie radości z tworzenia,
• Wdrażanie do staranności i dokładności w wykonywaniu podjętej pracy oraz w doprowadzaniu pracy do efektu końcowego,
• Rozwijanie umiejętności pracy indywidualnej,
• Rozwijanie poczucia przynależności do grupy,
• Kształcenie umiejętności współdziałania w zespole, współpracy i pomocy innym,
• Stwarzanie możliwości wyrażani własnych spostrzeżeń, przeżyć i uczuć związanych z uczestnictwem w grupie
METODY I FORMY PRACY
Metody:
• Słowne: instrukcje,
• Czynne: metoda zadań stawianych dzieciom,
• Oglądowe: pokaz nauczyciela, demonstracja, oglądanie gotowych prac origami.
Formy:
• Indywidualna,
• Zbiorowa,
• Zespołowa.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Do prawidłowej realizacji przedstawionego programu potrzebne będą środki dydaktyczne takie jak:
• Kolorowe koła różnej wielkości,
• Bloki techniczne z białymi i kolorowymi kartkami,
• Kleje,
• Kredki, flamastry,
• Podkładki.
TEMATYKA SPOTKAŃ
Opracowując tematykę zajęć staram się dostosować ją do możliwości, zainteresowań dzieci, a także do panującej pory roku i świąt okolicznościowych. W zaplanowanej tematyce istnieje możliwość wprowadzenia zmian.
JESIEŃ :
• Przedstawienie historii origami, omówienie potrzebnych materiałów, zapoznanie ze sposobami zaginania kół, zapoznanie z czynnościami organizacyjnymi, porządkowaniem stanowiska pracy, ustalenie zasad chowania podczas zajęć – zawarcie kontraktu.
• Parasol
• Wiewiórka
• Miś
• Jesienne drzewo
• Domek dla leśnych skrzatów
ZIMA:
• Choinka, Portret Św. Mikołaja
• Pingwin
• Rybka
• Krab
• Pajacyk
• Wesołe bałwanki
WIOSNA:
• Wiosenna łąka (motyl, biedronka, ślimak)
• Tulipany
• Kurczaczek, koszyk wielkanocny
• Zajączek
• Żyrafa
• Smok
• Portret mamy i taty
PRZEWIDYWANE EFEKTY
Po realizacji programu pt. „Magiczny świat origami” dziecko powinno:
• Znać podstawowe zasady, techniki i sposoby zaginania kół,
• Potrafić odczytać proste diagramy origami,
• Wykonać różnorodne prace stosując poznana technikę plastyczną,
• Samodzielnie skomponować i wykonać pracę na zadany temat,
• Potrafić zaplanować swoją pracę i działać według planu,
• Utrzymać ład i porządek przy swoim stanowisku pracy,
• Akceptować wszelkie zasady i reguły pracy w zespole.
EWALUACJA
Ewaluacja jest procesem gromadzenia informacji dotyczących jakości
i efektywności podejmowanych działań. Pozwala na formułowanie wniosków, daje podstawę do planowania dalszej pracy i określenia kierunku rozwoju.
Ewaluacja opierać się będzie na:
• Bieżącej obserwacji dzieci w trakcie zajęć i ocenie ich zaangażowania,
• Prezentacji prac uczestników,
• Fotografowaniu prac uczestników,
• Karcie oceny zajęć koła origami – dzieci dokonują oceny poprzez zamalowanie znaczka ( 2 razy w roku szkolnym),
• Przeprowadzeniu w czerwcu ankiety wsród rodziców.
BIBLIOGRAFIA
1. Dorota Dziamska, Magiczne kółeczka czyli origami płaskie z koła, bis, Warszawa 2016
2. Dorota Dziamska, Bajkowe kółeczka czyli origami płaskie z koła, bis, Warszawa 2004
3. Dorota Dziamska, Agnieszka Frączek, Origami z wierszykami. Ciekawska Kaczuszka Omi, bis, Warszawa 2013
4. Dorota Dziamska, Papierowe cuda w bajkach, MAG, Poznań 1999
5. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r., poz.356)
Strony internetowe:
• http://zabawydladzieci.com/
• http://origami.art.pl/
• http://kolorowy-swiatdzieci.blogspot.com/
• http://www.pto.art.pl/
• http://www.zszywka.pl/