Opis przypadku i scenariusz zajęcia dla 6-letniego dziecka obustronnie zaaparatowanego - ćwiczenia lokalizacji źródła dźwięku

Scenariusz zajęć z surdologopedii
10.05.2019 Anna Staniucha
Przedszkole nr 5 w Gdańsku

Diagnoza – opis przypadku dziecka obustronnie zaparatowanego i ćwiczenia dla dziecka

Wiek 6 lat
Dziewczynka z obustronnym niedosłuchem znacznym, obustronnie zaaparatowana.
Głużenie i gaworzenie wystąpiło o czasie. Długo utrzymywała się swoista mowa dziecięca. Jest dzieckiem wrażliwym i ostrożnym. Silnie reaguje na sytuacje stresowe. Zna podstawowe kolory. Przelicza w zakresie 12.
Potrafi przedstawić się z imienia i nazwiska.
Posiada dobry poziom grafomotoryki i koordynacji wzrokowo – ruchowej.
Potrafi odwzorować wskazane figury. Wg wzoru układa klocki.
Problemy z nawiązywaniem komunikacji z dorosłymi.
Komunikacja za pomocą gestów,
Rozumienie mowy obniżone, czasami sprawia wrażenie jakby nie rozumiała dłuższych wypowiedzi.
Wypowiedzi dziewczynki nie są w pełni zrozumiałe,
Dyslalia wieloraka – nieprawidłowa realizacja kilku lub kilkunastu głosek..
Obniżone funkcjonowanie narządów aparatu artykulacyjnego – zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe.
Nadwrażliwość na niektóre bodźce oraz głośne dźwięki.
Występuje wybiórczość pokarmowa.

Obserwuje się:
- buduje zdania złożone ale są one niepoprawne pod względem stylistycznym
- realizacja wielu głosek odbiega od normy
- nieharmonijny rozwój psychomotoryczny dziecka.
- na poziomie wysokim jest rozwinięte rozumowanie w oparciu o wzór i schemat wzrokowy.
- dobra spostrzegawczość wzrokowa i pamięć wzrokowa.
- obserwuje się początki rozumowania indukcyjnego polegającego na wykrywaniu serii i szeregowaniu elementów
- opóźniony rozwój mowy.
- w mowie agramatyzmy, zmiękczenia, uproszczenia grup spółgłoskowych
- opóźnione rozumienie mowy, szczególnie poleceń złożonych.
- zasób słownikowy poniżej normy wiekowej
- reaguje na swoje imię, utrzymuje kontakt wzrokowy.

Karta wymowy
Safa- afha
Żaba – raba
Beczki – beki
Samolot – hamolev
Zegar – vegar
Cukierki – hukierki
Czołg – tołk
Klucz- kluchyk
Guziki – vuziki
Dźwig – vig
Ryby – lypki
Żelazko – ve
Szczotka- hotha
Pies – pjenek
Krowa – klova
Parasol – parahol
Nici – nyci

Wskazane jest objęcie dziecka kształceniem specjalnym, w grupie z pełnosprawnymi rówieśnikami
Wskazanie są dodatkowe zajęcia rewalidacyjne ukierunkowane na terapię logopedyczną w połączeniu z rozwijaniem i bogaceniem słownika biernego i czynnego.
Należy zapewnić poczucie bezpieczeństwa, wspierać i pomagać w rozwoju predyspozycji
i zainteresowań.
Może mieć trudności z kontrolą emocji i denerwowaniem się, wybuchaniem płaczem podczas nieradzenia sobie z porażką.
W kontaktach z nowymi osobami z początku wstydzi się i zachowuje rezerwę.
Uczenie nawiązywania i podtrzymywania kontaktów społecznych.
Trudności z lokalizowaniem dźwięku i rozpoznawaniem go.

Obszary wymagające stymulacji:
- percepcja słuchowa
- mowa
- motoryka mała
- sfera emocjonalno – społeczna

Cele;
- lokalizowanie i rozróżnianie dźwięków
- usprawnianie motoryki narządów artykulacyjnych
- terapia logopedyczna

1. Reagowanie na dźwięki:
• wydawanie dźwięków za plecami dziecka przy pomocy instrumentów - bębenek, tamburyn, trójkąt, cymbałki, grzechotka – dziecko wykonuje określona ustaloną aktywość kiedy usłyszy dźwięk instrumentu
• prezentowanie dźwięku psa lub kota w sposób niewidoczny dla dziecka - zadaniem dziecka jest chodzić w trakcie trwania dźwięku oraz stanąć gdy i ustanie

2. Rozpoznawanie dźwięków:
• podawanie za plecami dziecka pojedynczo dźwięków instrumentów (bębenek, grzechotka, tamburyno, trójkąt, cymbałki), zadaniem dziecka jest wskazać na znajdujących się przed nim obrazkach rysunek instrumentu, który usłyszał lub układanie ich przed sobą w kolejności usłyszenia
• prezentowanie za plecami dziecka dźwięków: rwania papieru, brzęczenia kluczy, nalewania wody, szeleszczenia worka,, potrząsanej butelki z wodą, gniecenia papieru itp, dziecko słucha ich oraz wskazuje na ułożone przed nim takie same przedmioty. Manipuluje nimi by uzyskać usłyszane dźwięki
• podawanie w sposób niewidoczny dla dziecka dźwięków zwierząt np. kaczki, kury, psa, kota, konia a zadaniem dziecka jest naśladować sposób poruszania się zwierzęcia, którego dźwięki usłyszało
• wypowiadanie za plecami dziecka nazw zwierząt znajdujących się na obrazkach posiadanych przez dziecko: kaczka, kura, pies, kot, krowa, koń, owca itp., dziecko wskazuje obrazek ze zwierzęciem, którego nazwę usłyszało

3. Różnicowanie dźwięków:
• podawanie za plecami dziecka w różnej kolejności niskich i wysokich dźwięków przy użyciu cymbałków, zadaniem dziecka jest podskoczyć, gdy usłyszy wysoki dźwięk lub przykucnąć, gdy usłyszy niski dźwięk
• wypowiadanie za plecami dziecka w różnej kolejności głośnych i cichych wyrazów dźwiękonaśladowczych: hau, hau, zadaniem dziecka jest wskazać odpowiednio obrazek dużego psa, gdy usłyszy głośny dźwięk i małego pieska, gdy usłyszy cichy dźwięk

4. Lokalizowanie dźwięków:
• podawanie za plecami dziecka dźwięków grzechotki, bębenka, tamburyna, w różnej kolejności z lewej oraz z prawej strony jego ciała, zadaniem dziecka jest podnieść rękę po tej stronie, po której usłyszał dźwięk
• chowanie w pomieszczeniu w sposób niewidoczny dla dziecka zabawki z melodyjką telefonu , gdy zabawka zaczyna grać dziecko jej szuka kierując się tym, skąd dochodzi jego dźwięk

5. Pamięć słuchowa:
• podawanie za plecami dziecka pojedynczo dźwięków trzech instrumentów, zadaniem dziecka jest po odsłuchaniu trzech instrumentów ułożyć obrazki przedstawiające te instrumenty w kolejności takiej, jak usłyszał
• podawanie za plecami dziecka kolejno trzech wybranych dźwięków: rwanej kartki, szeleszczącego worka, potrząsanej butelki z wodą, zgniatanego papieru a dziecko po wysłuchaniu dźwięków w odpowiedniej kolejności przy użyciu takich samych przedmiotów ma za zadanie je odtworzyć
• wypowiadanie za plecami dziecka kolejno trzech wyrazów dźwiękonaśladowczych głosy zwierząt, dziecko po odsłuchaniu trzech dźwięków wybiera spośród ułożonych przed nim obrazków zwierzęta, których głosy usłyszało i układa w kolejności, w jakiej się pojawiły

6. Zapamiętywanie rytmów:
• wyklaskujemy za plecami dziecka rytm przy pomocy klaśnięć z dłuższymi bądź krótszymi przerwami a dziecko po wysłuchaniu rytmu podskakuje w miejscu zgodnie z podanym rytmem
•ukłamy przed dzieckiem trzy ciągi - każdy składa się z czterech kół o mniejszych i większych odstępami pomiędzy figurami, za plecami dziecka klaszczemy zgodnie z jednym z przedstawionych sekwencji stosując dłuższe lub krótsze przerwy pomiędzy klaśnięciami, dziecko po wysłuchaniu klaśnięć ma za zadanie wskazać ciąg kół odpowiadający usłyszanemu rytmowi
• przy użyciu bębenka podajemy dziecku rytm składający się z czterech uderzeń, dziecko przy pomocy czterech jednakowych klocków układa ciąg zgodnie z usłyszanym rytmem stosując mniejsze lub większe odstępy pomiędzy klockami

7. Rozwijanie języka – artykulacji, słownictwa i struktur gramatycznych – historyjka obrazkowa – „Na wsi” – gospodyni wstała wcześnie rano i przygotowała jedzenie dla swoich: kur, kaczek, krów, koni, owiec, psów i kotów. Kiedy wszystkie zwierzęta się najadły posprzątała w zagrodach kurom, kaczkom, krowom, koniom, owcom, psom i kotom. Potem zajęła się obowiązkami domowymi – zrobiła pranie, odkurzyła dywany, zamiotła podłogi, ugotowała obiad i pozmywała naczynia. Kiedy dzień się skończył poszła się pożegnać ze swoimi zwierzątkami mówiąc im „Dobranoc kurki, dobranoc, kaczuszki, dobranoc krówki, dobranoc owieczki, dobranoc pieski i dobranoc kotki. Na końcu sama położyła się spać.

8. Masażyk – „Była sobie rzeczka a na tej rzeczce mosteczek – przechodziły po nim – wymieniamy między innymi zwierzęta występujące w historyjce powyżej”