Eksperyment - sposobem na poznanie przyrody. Program autorski

Przygotowując się do zajęć w szkole czy na co dzień wychowując własne dzieci - zastanawiamy się często jakich metod użyć, jakie zaproponować działania, by naszych podopiecznych zachęcić, zainspirować, zachwycić tym, co im mamy do pokazania. By chcieli chcieć się uczyć, pracować nad swoim rozwojem, dorastać. Uczeń musi być kreatywnym eksperymentatorem, nauczyciel- katalizatorem aktywności ucznia a szkoła przestrzenią społeczną pozwalającą na wszechstronny rozwój. Aby można to było osiągnąć uczeń musi mieć możliwość uczestniczenia w zajęciach które mu to umożliwią. Zagadnienia dotyczące przyrody uczniowie poznają na lekcjach przyrody, biologii, chemii, fizyki i geografii. W związku z tym poznawane zagadnienia kojarzą zazwyczaj bardzo jednoznacznie z konkretnymi przedmiotami. Zakres zagadnień na zajęciach rozwijających został tak przygotowany, aby uczeń zauważył jak bardzo nauki przyrodnicze przenikają się wzajemnie tworząc spójną całość. Bardzo ważne jest, aby uczniowie zauważyli, iż to czego nauczyli się na chemii mogą wykorzystać na lekcjach biologii czy geografii i odwrotnie. Nie ma lepszej metody na poznawanie zagadnień, zjawisk i przemian zachodzących wokół nas niż eksperyment czy pokaz. Program został tak przygotowany, aby można go było prowadzić w klasach IV-VIII poprzez wybór odpowiednich do danej klasy zagadnień.

Cel programu Głównym celem programu jest wzbogacenie kompetencji uczniów poprzez pracę metodą projektu, pracę doświadczalną i zastosowanie nowoczesnych technologii, które mogą przyspieszyć i ułatwić osiągnięcie celów edukacyjnych jak i również uatrakcyjnić sposób prezentacji wyników pracy. Dodatkowym elementem jest międzyprzedmiotowe podejście do omawianych zagadnień.

Cele ogólne: utrwalanie i rozwijanie wiadomości zdobytych na lekcjach przyrody, biologii, geografii, fizyki i chemii
interdyscyplinarne podchodzenie do zagadnień realizowanych na zajęciach
rozbudzenie zainteresowań prawidłowościami świata przyrody
przeprowadzanie doświadczeń
prezentowanie wyników własnych obserwacji, eksperymentów i przemyśleń z wykorzystaniem TIK
Poznanie podstawowych praw opisujących przebieg zjawisk chemicznych i fizycznych
Umiejętność korzystania z różnych źródeł informacji
rozwijanie umiejętności czytania ze zrozumieniem i interpretacji tekstów zawierających informacje podane w formie diagramów, tabel, wykresów oraz sporządzanie takich tekstów,
rozwijanie podstawowych umiejętności matematycznych,
rozwijanie zdolności myślenia analitycznego, syntetycznego,
kształtowanie umiejętności logicznego myślenia i prawidłowego wnioskowania,
przygotowanie uczniów do wykorzystania wiedzy matematycznej przy rozwiązywaniu problemów z zakresu różnych dziedzin kształcenia szkolnego oraz życia codziennego,
kształcenie umiejętności współdziałania w zespole,
kształtowanie pozytywnego nastawienia do podejmowania wysiłku intelektualnego,
wyrabianie systematyczności, pracowitości i wytrwałości,
rozbudzenie głębszych zainteresowań naukami przyrodniczymi, a w szczególności fizyką i chemią
Pogłębianie wiedzy fizycznej i chemicznej przez uczniów
Kształtowanie umiejętności obserwacji i opisu zjawisk przyrodniczych
Kształtowanie umiejętności posługiwania się wiedzą fizyczną i chemiczną przy rozwiązywaniu problemów teoretycznych i praktycznych
Aktywizacja uczniów jako podmiotu nauczania
Kształcenie umiejętności komunikowania się i przekazywania informacji
Sprawne wyszukiwanie informacji i prezentowanie ich w atrakcyjny sposób
Umiejętność pracy w zespole, pracy w parach
Umiejętność zdobywania i przetwarzania informacji

Szczegółowe cele edukacyjne:
Temat zajęć
Gazy
Właściwości gazów- ściśliwość i rozprężliwość
Atmosfera- jest ale jej nie widać
Masa powietrza
Budowa i działanie barometru
Działanie aerozolu
Zjawisko konwekcji i zasada działania balonu na ogrzewane
powietrze
Wymiana gazowa w organizmach żywych
Energie wiatru i energia słoneczna
Zanieczyszczenie atmosfery i ich wpływ na żywe organizmy
Czy naszej gminie zagraża smog?
Powstawanie dźwięku
Badanie ściśliwości powietrza
Dmuchany balonik
Niespodziewany gość
Efekt zasysania
Jest ale go nie widać
Tańczące rodzynki
Czy powietrze ma masę?
Latający kapelusz
Zbudowanie barometru
Jak działa aerozol?
Obserwowanie zjawiska konwekcji
Czy można gotować na słońcu
Czy da się skupić światło słoneczne
Jak wykorzystać energię wiatru
Jak zbudować telefon bez prądu
Jak grać na kieliszkach
Jak zobaczyć dźwięk
Odbijanie dźwięku

Ciecze
Monotlenek diwodoru
Jaka siła drzemie w wodzie
Gęstość wody i jej objętościowe anomalie
Porównywanie gęstości cieczy
Napięcie powierzchniowe
Rozkładanie wody na części składowe
Dlaczego woda wędruje do góry papieru czyli na czym polega
zjawisko chromatografii bibułowej
Obieg wody w przyrodzie
Ciecz nienewtonowska
Transport wody w roślinach
Jak woda wnika do nasiona
Budowa i działanie młyna wodnego
Kropla wody drąży skałę
Składniki hydrosfery
Zasoby wodne gminy
Wody powierzchniowe- rzeka w naszej okolicy
Zanieczyszczenia wody i metody jej oczyszczania
Kiedy poziom mórz rośnie
Zycie w kropli wody
Budowa i działanie podnośnika hydraulicznego
Siła wyporu – jajko nurek
Winda z oleju
Gęsty i gęstrzy
Ruchliwe wykałaczki
Kolorowa burza
Niewidzialny atrament
Analizowanie próbek wody z najbliższej okolicy
Rozdzielenie barwnika poprzez chromatografię cieczową
Rozdział barwników zawartych w liściu poprzez
chromatografię cieczową
Badanie właściwości cieczy nienewtonowskiej
Kwas czy zasada

Ciała stałe

Właściwości magnetyczne ciał
Pole magnetyczne Ziemi i jego wpływ na organizmy żywe
Budowa i działanie kompasu.
Rozszerzalność temperaturowa ciał stałych
Przewodnictwo elektryczne ciał
Budowa komórki roślinnej i zwierzęcej
Skały w najbliższej okolicy
Gleby w najbliższej okolicy
Jakie czynniki rzeźbią powierzchnię naszej gminy
Budowa elektromagnesu
Czy magnesem można zastąpić kompas?
Badanie przewodnictwa cieplnego
Badanie przewodnictwa prądu prze ciała
Zegar z baterią z cytryny
Wirująca kulka
Starcie sił
Badanie ph gleb z najbliższej okolicy
Projekty
Zjawisko korozji i sposoby jej przeciwdziałania
Energia odnawialna
Czego potrzebuje nasionko do wzrostu
Najlepsze miejsce dla rośliny
Chromatografia jako sposób rozdzielania mieszanin
Ogniwa galwaniczne
Składniki żywności
Polimery
Mapa topograficzna mapy
Gry terenowe- marsz na azymut
Dlaczego warto odwiedzić naszą gminę

Metody osiągnięcia celów: Stosowanie odpowiednich metod nauczania :
 Metody praktyczne ( pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia laboratoryjne, metoda projektów, metoda tekstu przewodniego
 Metody problemowe ( wykład problemowy, konwersatoryjny, klasyczna metoda problemowa, metody aktywizujące )
 Metody aktywizujące (burza mózgów, diagramy, metody plastyczne itp..)
Wykorzystanie TIK :
 Stosowanie tabletów z dostępnymi aplikacjami
 Wykorzystywanie Internetu
 Wykorzystywanie tablicy interaktywnej

Ewaluacja monitorowanie wyników uczniów
analiza wyników egzaminów zewnętrznych,
analiza wyników sprawdzianów
zaprezentowanie przygotowanych projektów