Od prezentacji do interpretacji - innowacja pedagogiczna - metodyczna

INNOWACJA PEDAGOGICZNA
metodyczna
Imię i nazwisko autora:
Sylwia Matyjaszek

Temat innowacji:
Od prezentacji do interpretacji

Nazwa szkoły: Szkoła Podstawowa w Złotokłosie
Autor: Sylwia Matyjaszek
Temat: Od prezentacji do interpretacji
Przedmiot: język polski, edukacja czytelnicza i medialna
Rodzaj innowacji: metodyczna
Data wprowadzenia: wrzesień 2019 r.
Data zakończenia: maj 2020 r.
Zakres innowacji: lektury obowiązkowe i uzupełniające wybrane przez nauczyciela
Adresatami innowacji są uczniowie klasy VI c. Czas realizacji innowacji obejmuje 9 miesięcy roku szkolnego 2019/2020 z możliwością jej kontynuowania w następnym roku szkolnym.
Zajęcia innowacyjne odbywać się będą w ramach lekcji języka polskiego i zajęć z zakresu edukacji czytelniczej i medialnej cyklicznie od 5 do 10 godzin podczas omawiania lektury.
Niniejsza innowacja ma na celu szerzenie idei czytelnictwa z wykorzystaniem środków audiowizualnych i plastycznych. Ma ona zachęcać i motywować uczniów do sięgania po lektury szkolne i twórczego ich analizowania.
Motywacja wprowadzenia innowacji:
Innowacja Od prezentacji do interpretacji jest moją odpowiedzią na często okazywaną przez uczniów niechęć do omawianych lektur, a także wyjście naprzeciw wymogom edukacyjnym zawartym w aktualnej podstawie programowej dla II etapu edukacyjnego.
Na podstawie wieloletnich obserwacji zauważyłam, że uczniom najbardziej brakuje możliwości wykorzystywania na lekcji urządzeń audiowizualnych. Dlatego też główną przyczyną opracowania innowacji z tego przedmiotu była potrzeba sięgnięcia po nowoczesne podejście do omawiania tradycyjnej lektury szkolnej.

Opis innowacji:
I Wstęp
Wszechstronny rozwój ucznia jest priorytetowym zadaniem naszej szkoły. Jednym
ze sposobów stymulowania rozwoju uczniów i poszerzania ich wiedzy na temat literatury polskiej i światowej jest wykorzystanie na lekcjach języka polskiego aktywizujących metod nauczania i nietypowych rozwiązań, których celem nadrzędnym będzie zobrazowanie treści lektury, poruszanego w niej problemu. Świat przedstawiony w dziele literackim wprowadza czytelnika w rzeczywistość, której nie zna – zarówno społeczną, etniczną jak i geograficzną. Ukazuje skomplikowane problemy moralne, etyczne, trudne wybory postaci książkowych, nietypowe zachowania. Książka uczy życia, radzenia sobie z samym sobą. Kontakt z literaturą nie tylko wzbogaca wiedzę o otaczającym świecie i słownictwo, ale także pobudza wyobraźnię, myślenie logiczne i abstrakcyjne, uczy kreatywności, dlatego doskonałym rozwiązaniem może być wprowadzenie na lekcjach języka polskiego materiałów wizualnych i audiowizualnych, korzystanie z zasobów Internetu, możliwości tworzenia w programie Power Point, wykorzystywania na lekcji smartfonów.

II Założenia ogólne
1. Innowacja skierowana jest do uczniów klasy VI c.
2. Wprowadzana innowacja pedagogiczna będzie miała formę zajęć języka polskiego i zajęć dodatkowych z zakresu edukacji czytelniczej i medialnej. Poszczególne lekcje poświęcone będą prezentacji multimedialnej (wykonanej przez nauczyciela lub przygotowanej przez uczniów) oraz ćwiczeniom umożliwiającym analizę i interpretację utworu. Podczas „spotkań z literaturą” nauczyciel powinien:
• wspomóc, wzbogacić, rozwinąć, ukształtować,
• wskazać sposób pokonywania trudności, ale nie wyręczać,
• stworzyć szansę na osiąganie sukcesu,
• wzbudzić w dzieciach zainteresowanie i wiarę we własne umiejętności.
Nauczyciel umożliwia uczniom samodzielną pracę, dostosowuje formy i tempo pracy do możliwości intelektualnych dzieci. Stwarza atmosferę ciepła, zrozumienia i życzliwości. Działania innowacyjne „Od prezentacji do interpretacji” wdrażane będą w Szkole Podstawowej w Złotokłosie w roku szkolnym 2019/2020, od września do maja. Prezentowana innowacja adresowana jest do uczniów klasy VI c. Zajęcia z lekturą odbywać się będą w wymiarze ok. 40 jednostek lekcyjnych w roku w ramach lekcji języka polskiego i zajęć dodatkowych z zakresu edukacji czytelniczej i medialnej.
III Cele innowacji
Cel główny:
Główny cel innowacji to zaszczepienie nawyków czytelniczych i rozwijanie zamiłowania do literatury. Jego podstawowym założeniem jest popularyzowanie czytelnictwa, zaktywizowanie do twórczego wysiłku z jak najczęstszym wykorzystywaniem materiałów multimedialnych.
Cele szczegółowe:
 kształtowanie nawyków czytelniczych,
 wyrabianie szacunku do literatury,
 kształtowanie umiejętności wykorzystania poznawczej i ludycznej funkcji literatury,
 kształtowanie umiejętności czytania ze zrozumieniem,
 przygotowanie dzieci do późniejszego, samodzielnego wyboru książek,
 nauka obcowania z literaturą w sposób samodzielny, refleksyjny i twórczy,
 budzenie zaciekawienia książką przez zabawy literacko-teatralne, plastyczne, zagadki detektywistyczne, tworzenie gier tematycznych,
 doskonalenie umiejętności korzystania z technologii komputerowej,
 wdrażanie do pracy w programie Power Point,
 stwarzanie okazji do samodzielnego czytania,
 rozumienie poleceń i rozwiązywanie zadań zgodnie z instrukcją,
 integrowanie grupy poprzez wspólną naukę, pracę, zabawę,
 sięganie do różnych źródeł informacji technologii informacyjnej,
 nabywanie umiejętności kształtowania twórczego i zaangażowanego stosunku do zmieniającej się rzeczywistości;
 rozwijanie uzdolnień artystycznych uczniów,
 budzenie wiary we własne możliwości,
 stwarzanie możliwości dzielenia się swoimi umiejętnościami z innymi,
 rozwijanie wrażliwości na różne formy ludzkiej działalności sferze kultury obejmującej przekaz literacki, plastyczny, muzyczny, filmowy,
 propagowanie pozytywnych wzorców kulturowych i osobowych,
 kształtowanie nawyku czytania i korzystania z biblioteki szkolnej oraz pozaszkolnej,
 podejmowanie działań twórczych samodzielnie lub zespołowo.

IV Metody i formy
Wychodząc z założenia, że nie istnieje jedna metoda oddziałująca na każdego ucznia, przyjmuję, że stosowanie wielokierunkowości w tej dziedzinie jest najlepszym sposobem
na osiąganie umiejętności czytelniczych przez wszystkie dzieci na równym poziomie
i w podobnym czasie, a mimo to w indywidualnym tempie. Służyć temu będą różne formy
i metody pracy, z przewagą metod aktywizujących.

V Tematyka zajęć
Zagadnienia zostały opracowane w oparciu o podstawę programową kształcenia ogólnego dla II etapu edukacyjnego. Przewidziano realizację ok. 40 godzin lekcyjnych, na których w sposób atrakcyjny dla ucznia omówione zostaną następujące lektury:
1. John Ronald Reuel Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem:
- tworzenie mind mapów dotyczących miejsc akcji powieści,
- prezentacja multimedialna na temat autora, bohaterów, miejsc akcji,
- multimedialne rozwiązywanie krzyżówek dotyczących treści książki,
- tworzenie gier planszowych w oparciu o treść utworu.

2. Rafał Kosik, Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi:
- wspólne rozwiązywanie online testu znajomości lektury,
- poznanie autora poprzez obejrzenie prezentacji Rafał Kosik – wyrwane z biografii,
- prezentacja multimedialna promująca serię o Felixie, Necie i Nice.
3. Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy:
- prezentacja strony internetowej poświęconej Sienkiewiczówce (www.oblęgorek.pl), skupienie się na parku tematycznym „W krainie W pustyni i w puszczy”,
- tworzenie mapy podróży Stasia i Nel,
- tworzenie komiksów inspirowanych lekturą.
4. Kornel Makuszyński, Szatan z siódmej klasy:
- rozwiązywanie fabularnych zagadek detektywistycznych jako wprowadzenie do omawiania lektury,
- prezentacja multimedialna Prezentacja życia i twórczości Kornela Makuszyńskiego,
- analiza porównawcza dwóch ekranizacji lektury z 1960 i 2006 roku,
- tworzenie opowiadań o tematyce detektywistycznej.
5. Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza:
- prezentacja multimedialna Maud z Wyspy Księcia Edwarda,
- „Ania z Zielonego Wzgórza” – książka a film – tworzenie prezentacji po obejrzeniu ekranizacji lektury,
- wywiad z bohaterem lektury – praca metodą dramy.
6. Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę (pozycja z kanonu lektur dla klas 7-8):
- prezentacja multimedialna wprowadzająca w świat lektury,
- prezentacja multimedialna „Mały Książę” i symbole,
- praca z lekturą z wykorzystaniem smartfonu/tabletu i aplikacji Mały Książę – rozszerzona rzeczywistość,
- tworzenie modeli planet odwiedzanych przez Małego Księcia.

VI Spodziewane efekty
Wpływ na uczniów:
 Poznanie treści lektur.
 Świadomy odbiór treści pokazu multimedialnego.
 Poszerzenie zakresu słownictwa i wiedzy ogólnej.
 Zdobycie wiedzy z zakresu filmoznawstwa i teatrologii.
 Rozwinięcie myślenia logicznego i przyczynowo – skutkowego.
 Samodzielne ocenianie postaw i zachowań bohaterów.
 Tworzenie poprawnych pod względem stylistycznym, kompozycyjny i logicznym wypowiedzi ustnych i pisemnych na wskazany temat.
 Zdobycie umiejętności bezpiecznego poruszania się w sieci i poszukiwania interesujących materiałów.
 Wdrażanie do pracy w programie Power Point.
 Rozwijanie własnej kreatywności.
 Nabycie umiejętności swobodnego komunikowania się.
 Wyrażanie uczuć drogą werbalną i niewerbalną.
 Rozwinięcie wrażliwości estetycznej.
 Zwiększenie motywacji do pracy indywidualnej i zespołowej.

Wpływ na pracę szkoły:
 Podnoszenie jakości pracy szkoły poprzez wprowadzenie nowoczesnych rozwiązań dydaktycznych.
 Rozwój nauczyciela – poprzez stałe poszukiwanie nowych rozwiązań i rozwój ucznia – poprzez pokazywanie mu drogi do samokształcenia.
 Indywidualizacja nauczania – podnoszenie wyników edukacyjnych uczniów.
 Promocja szkoły w środowisku lokalnym i ogólnopolskim poprzez wprowadzenie działalności innowacyjnej.

VII Ewaluacja
W celu uzyskania informacji zwrotnej nauczyciel przeprowadzi:
- ankietę w klasie VI c dotyczącą atrakcyjności zajęć,
- rozmowy indywidualne i grupowe z uczniami,
- analizę czytelnictwa w klasie VI c.
Szczegółowa analiza wyników ankiety, przeprowadzonych rozmów oraz wyników czytelnictwa pozwoli ocenić stopień realizacji zamierzonych celów. Działania te pomogą wyciągnąć wnioski, zaplanować pracę i ewentualnie zmodyfikować metody pracy.
Wszystkie wyniki i uwagi zostaną opracowane w sprawozdaniu oraz udostępnione dyrektorowi szkoły.