Wiosenne rozmaitości. Scenariusz zajęć rewalidacyjno-wychowawczych

SCENARIUSZ ZAJĘĆ REWALIDACYJNO – WYCHOWAWCZYCH DLA DZIECI Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ W STOPNIU GŁĘBOKIM

Temat zajęć ,,Wiosenne rozmaitości”.
Termin zajęć:
Czas trwania zajęć: 60 minut.
Grupa: Zespoły rewalidacyjno wychowawcze.
Liczba uczestników: 5.
Cele ogólne
1.Wielozmysłowe poznanie środowiska przyrodniczego na terenie szkoły.
2.Poszerzenie doświadczeń uczestników przez oddziaływanie na ich zmysły.
3.Budzenie zainteresowania otaczającym światem przez prowokowanie uczestników do eksploatowania otoczenia.
4.Tworzenie warunków do sprzyjającej aktywności ruchowej.
Cele szczegółowe: uczestnik
1.Doświadcza różnych powierzchni: trawa, piasek, ziemia, woda, szyszki, kora drzew kamienie okrąglaki - duże i małe, kamienie piaskowca, kostka granitowa, paliki drewniane.
2.Słucha różnych odgłosów: śpiew ptaków, szum wody, podmuch wiatru, bzyczenie owadów, delikatny szelest liści.
3.Obserwuje otoczenie: drzewa, krzewy, trawniki, kwiaty, ptaki, motyle, pszczoły, mrówki.
4.Aktywnie spędza czas.
5.Wyzwala aktywność własną.
Metody pracy
1.Metoda Dobrego Startu M. Bogdanowicz.
2.Stymulacji polisensorycznej.
3.Elementy metody świadomego dotyku F. Affolter.
4.Metody praktycznego działania
5.Specjalnego działania interwencyjnego w sytuacjach ćwiczeniowych i zadaniowych.
Formy pracy: indywidualna i zbiorowa.
Środki dydaktyczne: sylwety żab, motyli, ptaka ; teksty utworów i wierszy.

Przebieg zajęć:

Faza przygotowawcza
Środki lokomocji: pieszo – 3 uczestników, wózki inwalidzkie – 2 uczestników.

Ustalenie trasy
1.Dojście do głównego punktu położonego na terenie placówki.
2.Punkty obserwacyjne: ścieżka sensoryczna, łączka, aleje i rabaty kwiatowe, kaskada.
3.Miejsce zajęć i odpoczynku: fontanna, wiata ze stołem i ławkami.

Zajęcia właściwe

1.Przywitanie się z dziećmi -
,,Witaj (imię uczestnika), witaj,
Jak się masz? Jak się masz?
Wszyscy cię witamy,
Wszyscy cię kochamy,
Bądź wśród nas, bądź w śród nas”.
2.Krótkie opowiadanie pt. „Wiosna w maju” – nauczyciel opowiada uczestnikom ZRW, że maj jest jednym z najpiękniejszych miesięcy w okresie wiosennym. Najważniejszym elementem majowego krajobrazu jest wypełniające go całkowicie światło, które nadaje blasku bujnej zieleni trawy, liści na drzewach, krzewach i kwiatach oraz napełnia pozytywną energią. Majowy, ciepły wiaterek ma w sobie jakąś tajemniczą moc, nawet deszcz przynosi orzeźwienie. W ogrodach robi się kolorowo od rozkwitających kwiatów. Nie można też pominąć wiosennych, majowych dźwięków: śpiew ptaków, kukanie kukułki, brzęczenie owadów nad zielonymi trawnikami i kolorowymi rabatami kwiatowymi. Wiosną jest dużo świeżego koloru zielonego, który kojarzy się z siłą tworzenia, wzrostu, z procesem tworzenia. Zieleń łagodzi, przynosi zadowolenie, uspokaja i odpręża. Żywiołem wiosny jest ziemia, która ma zdecydowaną barwę, specyficzny zapach, a ze względu na swoją strukturę, wilgotność i temperaturę dostarcza wszystkim złożonych doznań dotykowych. Ziemia jest naszą matką, podświadomie szukamy z nią łączności .
3.Spacer ścieżką sensoryczną - chodzenie uczestników ZRW z pomocą nauczycieli i pomocy nauczycieli po torze fakturowym ścieżki. Dzieci z pomocą nauczycieli i opiekunów poruszają się po ścieżce, dotykając stopami z ich pomocą fakturę ścieżki– tj. kamienie okrąglaki - duże i małe, kamienie piaskowca, kostkę granitową, paliki drewniane, szyszki, korę drzew, piasek. Dzieci na wózkach dotykają i poruszają się z pomocą nauczycieli. Nauczyciele wykonują daną czynność uczestników ciałem (z dziećmi na wózkach) a oni zbierają doznania i wrażenia. Uczestnikom poruszającym się samodzielnie, nauczyciele pozwalają na własną aktywność przy jednoczesnej delikatnej, ale ustawicznej trosce o ich bezpieczeństwo i pozytywną sprawczość. Uczestnicy patrzą, słuchają, dotykają – tworzą globalny, wielozmysłowy obraz danego pojęcia (twardo, szorstko, miękko). Nauczyciele wyraźnie, spokojnie i zrozumiale nazywają poszczególne elementy ścieżki i wykonywane czynności .
4.Spacer po łączce i alejami wzdłuż rabatów kwiatowych – obserwacja ptaków i słuchanie ich świergotu i śpiewów; słuchanie bzyczenia owadów; dotykanie ziemi, trawy, liści i kwiatów krzewów berberysu; zrywanie dmuchawców i dmuchanie w nie; podziwianie drzew, krzewów; wąchanie napotkanych kwiatków.
Uczestnicy słuchają fragmentu piosenki pt. „ Łąka” Ewy Stadmuller, śpiewanej przez nauczycieli pt. „Łąka” Ewy Stadmuller „Rośnie trawa, ile zdoła, kwitną kwiaty, pachną zioła. Obudziły się biedronki, pszczoły, trzmiele oraz bąki. Frunie motyl pod niebiosy, żabie chóry ćwiczą głosy. Środkiem łąki bociek człapie, zmykaj żabko, bo cię złapię” . Z pomocą nauczycieli uczestnicy swobodnie się poruszają i nucą na „la la, la” usłyszaną piosenką- ci którzy potrafią.
Na widok latających motyli nauczyciele zatrzymują się z dziećmi i naśladują lot motyla za pomocą ruchu rąk „wysoko – nisko” i z pomocą nauczycieli, zgodnie z tekstem wiersza pt. „Pierwszy motylek” Władysława Broniewskiego „Pierwszy motylek wzleciał nad łąką, W locie radośnie witał się z słonkiem, W górze zabłądził w chmurkę i w mgiełkę, Sfrunął, trzepocąc białym skrzydełkiem. A gdy już dosyć miał tej gonitwy, Pytał się kwiatów kiedy rozkwitły. Pytał się dzieci, kiedy podrosły, Tak mu upłynął pierwszy dzień wiosny” .
5.Relaksacja przy fontannie - uczestnicy wraz z nauczycielami i pomocami nauczycieli udają się w kierunku kaskady na odpoczynek. Siadają na ławkach i przyglądają się strumieniom wody wytryskującej w górę i opadającej dół oraz przysłuchują się jej szumowi. Po krótkotrwałym odpoczynku, pod czułą opieką personelu przesypują piasek, dotykają mokrych kamyczków, roślin oraz lustra wody, zanurzają dłonie w wodzie, pluskają rękami. Natomiast dzieci na wózkach czynią to przy całkowitej pomocy nauczycieli.
7. Zajęcia pod wiatą ze stołem, ławkami - uczestnicy wraz z nauczycielami i opiekunami siadają na ławkach przy stole. Nauczyciel pokazuje określoną sylwetę np. pszczoły, zadaniem dzieci jest odtworzenie z pomocą nauczyciela odgłosu „bzz bzz bzz ”, np. sylwetę kukułki – dzieci powtarzają z pomocą nauczyciela „kuku, kuku, kuku”, sylwetę motyla – dzieci z pomocą nauczycieli wymachując rączkami „w górę, w dół” naśladują lot motyla.
8. Powrót do placówki. W drodze powrotnej uczestnicy z pomocą nauczycieli i pomocy nauczycieli zrywają napotkane kolorowe kwiaty w celu wspólnego utworzenia bukietu do wazonu w sali zajęć.
Zajęcia końcowe
Jeśli jest to ostatnia w tym dniu terapia, to wszyscy stają w kole. Opiekunowie żegnają się z uczestnikami i na melodię „Stary niedźwiedź” śpiewają znaną już piosenkę „Żegnajcie, do widzenia, żegnajcie do widzenia. Ręką wam machamy, pięknie się kłaniamy. Żegnajcie, do widzenia” .

Bibliografia

1. Bogdanowicz M., Metoda Dobrego Startu, Wydawnictwo Harmonia Universalis, Gdańsk 2014, s.70.

2. Dankiewicz B., Gawrońska B., Jabłońska- Gabrysiak I., Raczek E., Tropiciele Trzylatek, Przewodnik metodyczny, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2014, s. 176.

3. Kufel R., Kufel P., Kielin J., Poranny krąg, czyli stymulacja polisensoryczna według pór roku, [w:] J. Kielin, Rozwój daje radość, Wydawnictwo Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sp. z o.o., Sopot 2014, s. 210, 211.

4. Kwiatkowska M., Dzieci głęboko niezrozumiane, Wydawnictwo Oficyna Literatów i Dziennikarzy „Pod Wiatr”, Warszawa 1997, s. 126.

5. Wysocka K., Metoda Dobrego Startu w pracy z dziećmi autystycznymi, [w:] red. J. Błeszyński, Terapie wspomagające rozwój osób z autyzmem, Wydawnictwo Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2013, s. 161.