Techniki pracy nauczyciela ze słownictwem w języku angielskim

Wiadomo jest , że rozwijanie kompetencji leksykalnej wiąże się z wieloma różnymi technikami pracy ze słownictwem. W mojej pracy opisuje metody wprowadzania elementów leksykalnych, które są podzielone na techniki prezentacji i odkrywania. Zwracam także uwagę jak skutecznie uczyć słów za pomocą interakcji między słowami. Ponadto nie można tu pomiąć procesu zapamiętywania słownictwa związanego z aspektami pamięci i czynnikami ułatwiającymi zapamiętywanie.

1. Techniki prezentacji słownictwa
Jedną z technik wprowadzania nowego słownictwa jest prezentacja i objaśnianie słów. Metoda ta stawia nauczyciela na pozycji lidera, uczniów na pozycji słuchaczy. Prezentacja jest rodzajem ograniczonego i kontrolowanego modelowania elementu docelowego, który robimy, gdy wprowadzamy nowe słowo. Ponadto, aby umożliwić uczniom zrozumienie nowych materiałów i ułatwić im dalszą naukę, prezentacja powinna być skuteczna. Po pierwsze, podczas efektywnej prezentacji uczniowie zwracają uwagę na nauczyciela i są świadomi nowego materiału, który muszą opanować. Po drugie, materiał docelowy jest słyszalny, widoczny i często powtarzany przez uczniów w celu wzmocnienia ich postrzegania. Po trzecie, uczniowie rozumieją znaczenie nowego materiału i są w stanie tworzyć powiązania z innymi rzeczami, które już znają. Ponadto na początku uczniowie zapisują materiał w pamięci krótkotrwałej. Dlatego im bardziej interesująca i oryginalna jest prezentacja, tym lepiej ją zapamiętuje.
Techniki wizualne są pierwszymi sposobami przekazywania znaczenia. Obejmują one zdjęcia, fotografie, fiszki, wykresy ścienne (bardziej złożone informacje wizualne) i wszelkie inne przedstawienia wizualne. Są zwykle używane do nauczania konkretnych słów, takich jak na przykład rodzaje czapek, morfologia ślimaka lub przekrój ulicy itp. Ta bezpośrednia technika, która łączy obraz wizualny ze słowem, daje szczegółowe wyjaśnienie znaczenia i robi wrażenie na klasie. W pracy dydaktycznej ważne są również rysunki tablicowe, które pomagają skupić uwagę uczniów. Powinny jednak pokazywać najważniejsze szczegóły. Ponadto rysunki te muszą być proste i wyraźne (np. twarze, rysunki, miejsca).
Często niemożliwe jest przedstawienie znaczenia słów za pomocą obrazów. Dlatego istnieje inna technika związana z demonstracją poprzez mimikę, gest i działanie. W tej metodzie nauczyciel może opisać sytuację poprzez ruch ciała. Technika ta jest zwykle stosowana do nauczania: czasowników (np. sposoby chodzenia), wyrażeń (np. smile, touch your nose), przyimków (np. towards, up). Demonstracja fizyczna, wykorzystująca metody wizualne i słuchowe, podkreśla elementy leksykalne i pomaga kojarzyć je ze sobą.
Istnieje wiele słów, których znaczeń nie można pokazać za pomocą zdjęć i działań. Dlatego następna technika prezentacji słownictwa związana jest z udzieleniem przez nauczyciela ustnego wyjaśnienia lub definicji słowa. Może to być także krótka historia lub proste zdania, w których występuje dane słowo. Ta metoda jest przydatna, gdy słowo czy wyrażenie jest abstrakcyjne (np. I don’t mind.). Nauczyciel zwykle tworzy sytuacje, których ilustracją może być więcej niż jeden kontekst. Ponadto powinien on zadawać wiele pytań, aby upewnić się, że uczniowie zrozumieli tę koncepcję.
Inną techniką nauczania słownictwa jest używanie synonimów. Można szybko wyjaśnić znaczenie wyrazu podając do niego wyrazy o podobnym znaczeniu. Nauczyciel przedstawia kilka słów (np. ambtious, zealous), a uczniowie odgadują konkretny wyraz, który jest ich synonimem (np. competitive ). Istnieje jednak bardzo niewiele dokładnych synonimów. Co więcej, łatwo jest źle zrozumieć kontekst słowa (np. small i little). Metoda ta jest popularna, ponieważ jest konwencjonalna.
Jedną z technik, obok synonimów, jest stosowanie antonimów do wprowadzenia słownictwa. Nauczyciel przedstawia znaczenie przedmiotu (np. emit), porównując je z innym słowem (np. absorb). Należy pamiętać także o kontekście. Na przykład wyrazy: „sweet” i „sour” są antonimami, ale przeciwieństwem „sweet wine” nie jest „sour wine”.
Kolejną metodą nauczania nowych elementów leksykalnych są skale. W tej technice słowa można wyjaśnić, przedstawiając je grupom powiązanych lub kontrastujących ze sobą elementów. Na przykład „species” może być ramą dla słów takich jak: „clove”, „nutmed” lub ,,allspice”.
Inną techniką prezentacji angielskich słów jest tłumaczenie. Jest to szybka i łatwa metoda, która może zaoszczędzić cenny czas w przypadku nieudanych wyjaśnień słów w języku angielskim. Jednak tłumaczenie elementów leksykalnych nie zawsze jest łatwe ze względu na niejasny odpowiednik języka ojczystego. Dlatego tłumaczenie nie zawsze oddaje dokładny sens danego słowa. Nauczyciele, którzy używają tej techniki bardzo często i dostarczają wyjaśnienia w języku ojczystym, zatracają atmosferę języka angielskiego na lekcji. Ta sytuacja niekorzystnie wpływa na uczniów ponieważ nie wiedzą jak to słowo jest używane w zdaniach angielskich.
Podsumowując, wszystkie te techniki prezentacji, stosowane pojedynczo lub w kombinacji, są bardzo korzystnymi sposobami uczenia nowego słownictwa. Bardzo ważne jest, aby wybierać odpowiednie metody i pamiętać o zróżnicowanym sposobie wyjaśniania. Dlatego nauczyciele powinni przedstawiać słowa w najbardziej interesujący, skuteczny i zapadający w pamięć sposób, który pomaga utrwalić i je zapamiętać.

2. Techniki odkrywania słownictwa
Wiadomo, że istnieją pewne trendy w nauce słownictwa angielskiego, które są oparte na rozwijaniu działań skoncentrowanych na uczniach. Nauczyciel staje się koordynatorem, przewodnikiem, który pomaga uczniom samodzielnie odkrywać znaczenie wyrazów. Uczniowie mogą: zadawać pytania innym, korzystać ze słownika, korzystać z kontekstu.
Pierwsza technika, która pozwala uczniowi na pewną autonomię, to pytanie. Zgodnie z tą metodą uczeń może zapytać innego ucznia lub nauczyciela i wyjaśnić znaczenie słowa. Bardzo pomocne jest przypomnienie niektórych wyrażeń, które pomagają uczniom odkryć znaczenie przedmiotów. Na przykład: ,,where”, ,,when”, ,,This is”, ,,What’s the opposite of...?”, ,,What is this called in English?”. W metodzie tej nauczyciel powinien monitorować uczniów, sprawdzać czy dobrze zrozumieli znaczenie wyrazów, poznali wymowę i pisownię słów. Powodzenie tej techniki zależy od zdolności uczniów do współpracy i ilości wymiany informacji. Jest ona całkowicie skoncentrowana na uczniach.
Kolejna technika odkrywania angielskiego słownictwa związana jest z użyciem słownika. Wiadomo, że słowniki są jednym z najlepszych źródeł informacji. Bierze się pod uwagę dwa rodzaje słowników: dwujęzyczny i jednojęzyczny. W pierwszym typie słownika możemy znaleźć pozycję która ma jeden lub więcej odpowiedników wymienionych w drugim języku. Często nie ma dodatkowych informacji, takich jak: gramatyczne zachowanie słowa, jego występowanie w idiomach, poziom formalności itp. Ten brak informacji często prowadzi do nieporozumień, ponieważ uczniowie często nie wiedzą, które słowo wybrać. Z drugiej strony słownik jednojęzyczny pokazuje cały profil danego słowa i pokazuje go w zdaniach i frazach. Wiadomo, że specjalistyczne słowniki, glosariusze i bazy terminologiczne są również cennymi narzędziami do nauki. Te źródła, dostępne w sieci, umożliwiają uczniom poszerzenie słownictwa specjalistycznego.
Im bardziej uczniowie są zaangażowani w ten proces uczenia się, tym bardziej odnoszą sukcesy. Dlatego też poproszenie uczniów o wyszukanie słów w słowniku jest odpowiednim sposobem na naukę nowych przedmiotów. Zapewnia również praktykę w zakresie podstawowych umiejętności uczenia się - posługiwania się słownikiem. Często wiąże się to z rozwiązywaniem dwuznaczności, gdy zgadywanie kontekstowe jest niemożliwe. Uczniowie, którzy potrafią dobrze korzystać ze słownika mogą samodzielnie uczyć się słownictwa, czasem poza klasą. Fakt ten daje im nie tylko satysfakcję, ale także autonomię w podejmowaniu decyzji dotyczących uczenia się. Jednak zbyt wiele prac słownikowych może zabić zainteresowanie nauką, zwłaszcza czytaniem. W tej sytuacji uczeń nie musi znać wszystkich znaczeń poszczególnych słów, a jedynie ogólne znaczenie. Dlatego zamiast tego
zajmując się poszczególnymi słowami i przeglądając je w słowniku, uczeń powinien być świadomy kontekstu, który nadaje znaczenie wyrazom. Zarówno użycie słownika, jak i zgadywanie z kontekstu determinują proces uczenia się słownictwa.
Wiadomo, że odgadywanie słownictwa na podstawie kontekstu jest bardzo popularną techniką odkrywania znaczeń nowych elementów leksykalnych. Ta metoda wiąże się z czytaniem, które jest dobrym źródłem do nauki szerszego zakresu słów. Nauka słów w kontekście, a nie w izolacji, jest bardzo skuteczna. W tym procesie uczniowie wykorzystują swoje doświadczenie językowe, aby zrozumieć nieznane elementy. Kontekst zapewnia odpowiednie wskazówki do odgadnięcia znaczeń. Również wiedza podstawowa, temat i kultura stanowią ramy, które zawierają nowe informacje z nieznanym słowem. Uczniowie powinni również zwrócić uwagę na część mowy zgadywanych słów, zbadać kontekst zdania z tym elementem i poszukać więcej relacji z innymi zdaniami. Po drugie, redundancja, anafora i
paralelizm pomaga uczniom odgadnąć znaczenie. Struktura gramatyczna, a także intonacja w mowie, również dają dodatkowe informacje . Co więcej, istnieją również inne wskazówki, które są bardzo pomocne w odgadywaniu znaczenia słowa. Uczniowie mogą rozpoznać znaczenie na podstawie cech morfologicznych np. przedrostków, przyrostków . Możemy rozpoznać słowa według synonimów, antonimów i hiponimów. Czasami otrzymujemy wskazówkę, która jest definicją. Uczniowie mogą również korzystać ze wskazówek interpunkcyjnych. Przede wszystkim kontekst powinien być bogaty, aby zapewnić informacje pozwalające odgadnąć znaczenie słowa. Często pojedynczy kontekst nie jest wystarczający aby oferować pełne znaczenie słowa. Im bardziej uczniowie stają się biegli w zgadywaniu, tym szybciej się uczą. Uczenie się słów z kontekstu nie oznacza jednak, że uczniowie zapamiętują nowe wyrazy. Wiadomo, że jeśli słowo jest łatwe do odgadnięcia, uczeń szybciej go zapomina. Dodatkowo, jeśli proces zgadywania wymaga większego wysiłku, uczący poświęca mu maksymalną uwagą.
Podsumowując, techniki prezentacji oraz techniki odkrywania są skutecznymi metodami wprowadzania angielskich wyrazów. Wiadomo, że nie wszystkich słówek można się nauczyć za pomocą jednej techniki. Dlatego zdarzają się sytuacje, w których stosowane są tylko techniki prezentacji lub techniki odkrywania. Dlatego nauczyciel powinien wziąć ten fakt pod uwagę i wybrać technikę możliwą i przydatną.

3.Jak uczyć słów
Wiadomo, że nauczanie leksyki to bardzo złożony proces. Zapamiętywanie, powtarzanie i notowanie słów jest kluczowe w procesie uczenia się słownictwa. Skuteczność uczenia się słów zależy od wielu zmiennych, kultury uczniów, ich motywacji i celów z nimi związanych, materiałów i zadań dydaktycznych oraz charakteru samego języka angielskiego. Dziesięć słów na godzinę sesji może być rozsądną liczbą wprowadzonych nowych słówek. Osiem (poziom podstawowy) do dwunastu (poziom zaawansowany) elementów leksykalnych jest odpowiednich do naprawdę produktywnego uczenia się słownictwa.
Mówi się, że interakcja ucznia z otoczeniem, obejmująca jego postrzeganie i działanie, jest doskonałym czynnikiem wpływającym na proces nauki języka angielskiego. Ten związek rodzi wiele skojarzeń i wymaga aktywności umysłowej, która jest niezbędna do zapamiętywania leksyki. Co więcej, skojarzenia znaczeń przypisane do słów wpływają na sposób” przechowywania” ich w mózgu. Innymi słowy, rozpoznawanie słowa zależy od konkretnego kontekstu mentalnego, który jest obecny podczas jego nauczania i uczenia się . Dlatego bardzo ważne jest, aby wiedzieć, jak to robić. Słowa podczas ich prezentacji powinny być ze sobą w jakiś sposób powiązane. Wiadomo, że istnieją pewne zasady organizacji przy wprowadzaniu angielskich słówek. Nowe słownictwo nie powinno być prezentowane osobno. Dlatego należy wziąć pod uwagę grupowanie słownictwa (np. słowa o tej samej gramatyce). Wiadomo, że ludzie pamiętają słowo po jego formie. Forma przedmiotu jest uważana za główną ścieżkę do jego znaczenia. Co więcej, dzięki wielu skojarzeniom form gromadzimy elementy leksykalne razem. Innymi słowy, związki te wskazują na podstawowe relacje w umyśle. Dlatego znajomość cech morfologicznych i afiksów pomaga rozpoznać podstawowe formy słów i je zapamiętywać. Na przykład: łatwiej jest nauczyć się słowa „meaningful”, jeśli znamy słowa „meaning” i „hopeful”. Słowa powinny być powiązane ze sobą gramatycznie. Ta metoda łączenia gramatyki i słownictwa jest przydatna w przypadku słów, które regularnie występują ze sobą (np. rzeczownik z przymiotnikiem: book by, book about, itp.).
Znaczenie elementu leksykalnego zależy od jego relacji z podobnymi słowami. Jeśli weźmiemy pod uwagę słowa w rodzinie słów, są one ze sobą powiązane, ponieważ mają wspólną podstawę. Chociaż znaczenia tych słów są różne, uczniowie pamiętają je szybciej, zwłaszcza ich ogólne znaczenie. Dlatego nauczyciel powinien wprowadzić nowy element leksykalny wspominając o innych członkach rodziny. Dobrze jest przedstawić rodzinę słów z definicjami dla każdego słowa (np. act, action, activate, actor, actively). Występowanie wyrazów w tekście pozwala uczniowi obserwować, jak zmieniają się formy w zależności od funkcji.
Nauczanie elementów leksykalnych poprzez ich znaczenie i relacje znaczeniowe daje doskonałą okazję do uporządkowania słownictwa w umyśle. Występują relacje jednego terminu do drugiego. Oznacza to, że bardziej ogólny przedmiot leksykalny (np. cook) odnosi się do bardziej szczegółowych pojęć (np. fry, bake), a także do ściśle określonych słów (np. braise, poach). Co więcej, analizy wyraźnie pokazują obszar słownictwa pokrewnego semantycznie. Druga teza uwzględnia aspekt syntagmatyczny słownictwa i jego znaczenie. Te powiązania syntagmatyczne potwierdzają, że elementy leksykalne łączą się z innymi. Na przykład nie da się wyjaśnić znaczenia słowa „blonde” bez odniesienia do słowa „hair”.
Kolejna technika nauczania słownictwa uwzględnia historię i podobieństwo ortograficzne słów. Ta metoda jest przydatna, gdy uczeń uczy się języka pokrewnego. Uważa się, że znajomość dźwięku w dwóch językach pomaga zrozumieć słowa i odgadnąć znaczenie nieznanych elementów leksykalnych. Co więcej, znajomość konwencji pisowni pozwala uczniom szybciej przywoływać i uczyć się słów pokrewnych w dwóch językach. Pomocne jest wspólne nauczanie słów w grupach homofonów (np. blew / blue), homonimów (np. issue - publication, result), homografów (np. suspect), synonimów (np. tough, hard) i antonimów (np. drank, sober).
Podczas nauczania słownictwa powinniśmy również zwracać uwagę na kolokacje. Łatwiej jest nauczyć się słownictwa, jeśli uczeń zna powszechne powiązania między słowami. Dzięki temu nie tylko szybciej zapisuje słowa w pamięci, ale także potrafi zdefiniować semantyczny obszar słów i ich koncepcję. Ponadto wiedza kolokacji pozwala uczącym się dowiedzieć, jakiego rodzaju słownictwa mogą się spodziewać razem. Dzięki tej umiejętności można odgadnąć znaczenie słów słysząc tylko jedną część kolokacji. Kolokacji należy uczyć w odniesieniu do kilku reguł gramatycznych ze względu na ich szeroki zakres konstrukcji składniowej. Co więcej, różnice w znaczeniu jednego słowa odpowiadają różnicom w możliwości współpracy (np. „reakcja elektryczna” wiąże się z czymś spowodowanym porażeniem elektrycznym, „kuchenka elektryczna” jest połączona z przedmiotem obsługiwanym elektrycznie).
Istnieje również wiele innych ważnych zasad nauczania słownictwa. Po pierwsze, nauczyciel powinien zbudować szerokie spojrzenie na słownictwo. Podczas wprowadzania elementów leksykalnych korzystne jest stosowanie różnych technik opisanych wcześniej. Nie powinien zapominać o integracji nowych słów ze starymi. Ten sposób nauczania słów pomaga uczniom przypomnieć sobie słownictwo, które już znają i dopasować je do najnowszych. Nawiązywanie połączeń między nowymi słowami a przedmiotami ze świata uczniów jest także bardzo udaną operacją. Jednak wspólne nauczanie podobnych słów może prowadzić do zamieszania z powodu cech semantycznych (np. left i right). Jest tu mowa o antonimach, synonimach i innych elementach leksykalnych, które mają tendencję do bycia parami. Aby uniknąć tego problemu, przydatne jest wprowadzenie tylko jednego słowa bliskiej powiązanej pary (np. rich). Później, gdy element leksykalny zostanie utrwalony, dobrze jest uczyć słowa (np. poor). Podczas definiowania słowa pomocne jest pokazanie podstawowej koncepcji znaczenia, która pozwala uczniom zrozumieć element leksykalny w wielu różnych kontekstach. Ponadto wszystkie te zasady powinny zachęcać uczniów do samodzielnego uczenia się słownictwa
Dobrze jest mieć świadomość czynników, które sprawiają, że słowa są łatwe lub trudne do nauczenia się. Czynnikami ułatwiającymi uczenie się nowych wyrazów są: znane fonemy, znane kombinacje liter, nacisk na tę samą sylabę, jedna forma dla jednego znaczenia. Czynnikami wywołującymi trudność są: obecność obcych fonemów, nieznane kombinacje liter, złożoność fleksyjna, idiomatyczność, jedna forma z kilkoma znaczeniami. Istnieją także czynniki bez wyraźnego efektu: długość słowa, część mowy, konkretność i abstrakcyjność. Jednak rzeczowniki i przymiotniki są najłatwiejsze do nauczenia się, ponieważ uczniowie mogą tworzyć swoje mentalne obrazy. Słowa te są szybciej zapisywane w pamięci, ponieważ często występują i zawierają określone obrazy. Najczęściej występują problemy ze słowami abstrakcyjnymi, których nie da się łatwo wyobrazić. Ponadto występują zbyt rzadko, aby można je było szybko zapamiętać. Co więcej, czasowniki i przysłówki są najtrudniejsze do zapamiętania. Trudnych do wymówienia elementów leksykalnych uczy się wolniej niż słów, których wymowy są łatwiejsze. Również uczniowie lepiej zapamiętują słowa, które są z nimi osobiście związane.
Podsumowując, nauczanie słownictwa powinno być zorganizowanym procesem. Dzięki zastosowaniu wielu technik, takich jak: grupowanie w rodziny wyrazów, powiązanie tematyczne i gramatyczne, podobieństwa historyczne i ortograficzne słów, kolokacji i wielu innych, słownictwo może być nie tylko łatwiejsze do zapamiętania, ale także przechowywane i usystematyzowane w pamięci uczniów.

4. Teoretyczne aspekty pamięci
Zapamiętywanie słownictwa jest bardzo złożoną operacją. Obejmuje on cztery rzeczy: umieszczenie w pamięci, przechowywanie, pobieranie i używanie. Te alternatywne sposoby rejestrowania elementów leksykalnych są powiązane z aspektami pamięci, procesem zapominania i organizacją leksykonu mentalnego
Proces uczenia się może obejmować dwa podstawowe typy pamięci: pamięć krótkotrwałą i pamięć długotrwałą. Pamięć krótkotrwała przechowuje informacje podczas przetwarzania, szczególnie przez zaledwie kilka sekund. Co więcej, ma małą pojemność, ale jest elastyczna i szybka. Uważa się, że w pamięci krótkotrwałej występuje stała ilość jednostek, zwanych kawałkami, które zawierają pewne informacje. Ich rozmiar powiększa się, gdy uczeń lepiej zapozna się z materiałem, zapamiętuje i przywołuje niektóre informacje. Natomiast pamięć długotrwała przechowuje informacje do wykorzystania w dowolnym celu na najbliższą przyszłość. Ponadto ma nieograniczoną pojemność. Co więcej, ten rodzaj pamięci jest w stanie pomieścić wiele nowych informacji.
Proces nauki słownictwa polega na przeniesieniu elementu leksykalnego z pamięci krótkotrwałej do bardziej trwałej pamięci długotrwałej. Aby zapisać informacje w pamięci długotrwałej słownictwo musi być utrwalane oraz wykorzystywane w praktyce. Głównym sposobem długotrwałego zapamiętywania słowa jest wyszukiwanie informacji w pamięci długotrwałej i łączenie jej z nowym przedmiotem. Istnieje wiele metod łączenia starych i nowych słów. Możemy pogrupować je według słów o tym samym znaczeniu (np. joke, trick), podobnej struktury dźwiękowej (np. tank, sank), tych samych liter początkowych (np. pray, pretty), tej samej klasy słów (np. distance, road) itp.
Zapominanie jest naturalnym procesem uczenia się. Zarówno proces uczenia się, jak i zapominania zachodzą, dopóki elementy leksykalne nie zostaną opanowane i zapisane głęboko w pamięci. Chociaż zapominanie występuje również wtedy, gdy element leksykalny jest stosunkowo dobrze znany. Jakkolwiek, zapominanie zwykle występuje, gdy uczeń nie używa słowa w drugim języku lub przerywa naukę języka. Szybkość zapominania pokazuje, że uczeń, który wie więcej, traci podobną ilość wiedzy, co uczeń, który wie mniej. Jeśli weźmiemy pod uwagę naukę nowego materiału, musimy wziąć pod uwagę szybszy czas zapominania. Bowiem 80% informacji ginie w ciągu 24 godzin od momentu wprowadzenia nowego materiału. Co więcej, póżniej tempo zapominania maleje. Dlatego uważa się , że powtórka materiału powinna nastąpić 5 do 10 minut po wprowadzeniu danego materiału, następne 24 godziny później, tydzień później, miesiąc później i 6 miesięcy później. Dzięki tej metodzie można zminimalizować zapominanie. Siedem powtórzeń danego słowa pomaga zapamiętać dany wyraz. Co więcej, przypominanie jest najbardziej korzystne, jeśli zaczyna się wkrótce po pierwszym spotkaniu ze słowem.
Istnieją dwie teorie zapominania. Jedna z nich, zwana,, the decay theory”, sugeruje, że informacje w pamięci muszą być aktywnie wykorzystywane. Aby słowa zapisały się w pamięci trzeba je uwalniać w formie pisemnej bądź ustnej. Druga teoria nazywa się „the cue-dependent forgetting”. Twierdzi ona, że informacje są obecne w pamięci uczniów, ale nie zawsze są w stanie ich przywołać. Zgodnie z tą tezą wyszukiwanie powinno być wzmocnione odpowiednimi wskazówkami. Ponadto aktywność umysłowa podejmowana przed nauką może mieć zły wpływ na przyswajanie nowej wiedzy. Jednak działania podejmowane po nauce mogą korzystnie wpłynąć na zapamiętanie nowego materiału.
Uważa się, że każdy element leksykalny ma swoje miejsce w umyśle. Jeśli weźmiemy pod uwagę związki między słowami i innymi względami językowymi: znaczenie, wymowę, pisownię, gramatykę, składnię, itp., możemy powiedzieć, że ten mentalny leksykon jest wysoce przechowywany w naszych mózgach. System przypominania słów pojawia się jako system fonologiczny, system relacji znaczeń i system pisowni. Wszystkie te systemy są ze sobą powiązane. Biorąc pod uwagę szybkość, z jaką uczniowie przywołują elementy leksykalne, mówi się, że semantycznie powiązane słowa są zorganizowane razem. Ponadto są one powiązane przez sieci. Słownictwo w naszych mózgach łączy nie tylko ich znaczenie, dźwięk i forma, ale także wzrok - podobne kształty. Ważna jest także chronologia, ponieważ pierwsze wyuczone przedmioty szybciej są przywoływane przez pamięć uczniów.
Podsumowując, wiedza o rodzajach pamięci, przyczynach zapominania i sposobach przechowywania informacji w pamięci jest bardzo pomocna dla nauczyciela. Dzięki temu może on promować bardziej skuteczne uczenie się słownictwa, aby było zapisywane w pamięci długoterminowej.

5. Efektywne zapamiętywanie
Rodzimi użytkownicy języka nabywają słownictwo w wyraźnie oczekiwanej kolejności, częstotliwości, chronologii, czy przypadku. Jeśli chodzi o naukę języka obcego uczniowie uczą się elementów leksykalnych, tworząc sieć asocjacyjną, klasyfikując słowa i organizują swój sylabus językowy. Wszystkie te operacje pomagają uczniom przechowywać słowa w pamięci. Co więcej obraz, kontekst lub dźwięk mogą odblokować najgłębszą stronę mózgu. Dlatego istnieją różne strategie uczenia się elementów leksykalnych, które ułatwiają ich efektywne zapamiętywanie.
Pierwsza strategia, która zwiększa zapamiętywanie słownictwa, nazywa się ,,mnemonic devices” czy ,,memory strategies”. Łączy ona słowo z pewnymi wcześniej poznanymi informacjami. Nowy element leksykalny jest zintegrowany z różnymi rodzajami istniejącej wiedzy, takimi jak doświadczenia, obrazy i słowa. Strategię tę można podzielić na: „loci”, „paired associated” i „key words”.
Na początek „loci” jako najstarszy rodzaj zapamiętywania. Działa z mapami poznawczymi, które przenoszą obrazy wizualne związane ze znanymi obiektami lub miejscem. Jeśli chcesz zapamiętać słowo, musisz stworzyć jego wizualny obraz i umieścić w „loci” w wyimaginowanym widoku. Na przykład, aby zapamiętać znaczenie słowa „talerz”, uczeń wyobraża sobie, że stawia talerz na stole.
„Paired associated” łączy dwa elementy leksykalne o podobnych znaczeniach i dźwiękach. Na przykład, aby połączyć angielski wyraz „black” z niemieckim „schwarz”, warto skojarzyć je z wyrazem „swarthy”, co oznacza ciemną czerń.
W metodzie „key words” uczeń wybiera słowo (słowo kluczowe) oparte na podobieństwie ortograficznym lub fonologicznym z nowym słowem. Później kojarzy słowo kluczowe i nowe słowo , a na koniec tworzy wizualny obraz obu elementów. Na przykład hiszpańskie słowo „payaso”, które oznacza klauna w połączeniu z angielskim słowem kluczowym „pie”, może dać widok klauna, który rzuca ciastem w człowieka. Jednak w tej metodzie można się nauczyć tylko słów, które łatwo sobie wyobrazić.
Istnieje również inna technika mnemotechniczna, która nazywa się metodą łańcuchową. Dzięki temu uczeń może zapamiętać szereg elementów leksykalnych, które są zorganizowane w specjalnym porządku - łańcuchu. Nie ma znaczenia, czy poprzednie słowo jest logicznie powiązane z następnym. Kolejność jest jasna, pierwszy element jest powiązany z drugim, drugi z trzecim i tak dalej. W ten sposób uczeń tworzy historię, która zawiera informacje, w tym słowa do zapamiętania.
Wyobraźnia jest bardzo ważna w nauce słownictwa. Dlatego istnieje kilka wskazówek, które poprawiają obrazowanie słownictwa. Pierwszą wskazówką jest wyobrażenie pozytywnych obrazów, które powinny być żywe, połączone z przyjemnymi doświadczeniami. Bardzo pomocny jest także ruch lub dynamiczny obraz. Nie możemy zapomnieć o humorze, absurdzie i przesadzie. Gdy obiekt jest zabawny i nietypowy (np. zbyt mały, zbyt duży, zbyt głośny), łatwo go przywołać. W procesie obrazowania należy również uwzględnić takie zmysły, jak: smak, zapach, dźwięk, ruch, dotyk i wygląd. Ponadto musimy zwracać uwagę na szczegóły. Jednak w naszym mózgu powinien panować porządek, dlatego konieczne jest umieszczanie obrazów w odpowiednich grupach. Bardzo ważne jest również, aby uczeń wyobrażał sobie siebie w określonych sytuacjach i odnosił się do własnych uczuć, emocji i doświadczenia.
Uczenie się na pamięć, jako pierwsza technika zapamiętywania, należy do strategii poznawczej nauczania. Polega ona na powtarzaniu angielskich słów, zarówno po cichu, jak i na głos. Ponadto uczenie się na pamięć wiąże się z kilkukrotnym zapisywaniem słów. Słownictwo często pojawia się w formie listy. Formy przedmiotów są różne: przedmiot z jego odpowiednikiem tłumaczenia (np. door - drzwi), słowo z jego definicją (np. nap = short sleep), przedmioty w parach (np. easy-difficult), słowa w tej samej formie gramatycznej -czasowniki nieregularne.
Kolejną technikami ułatwiającymi zapamiętywanie są „written storage systems”. Powinny być elastyczne, aby zachęcać uczniów do nauki. Najczęstszym sposobem jest lista słówek, do której dołączony jest odpowiednik języka ojczystego. Oprócz informacji o najpopularniejszym znaczeniu lub definicji przedmiotu bardzo pomocne jest dodanie jego wymowy, części mowy, konteksu i przykładu użycia. Ponadto elementy leksykalne na początku listy są lepiej zapamiętane, dlatego najważniejsze słowa należy umieścić na pierwszym miejscu.
Inną metodami uławiającymi zapamiętywanie są „personal category sheets”. Dzięki niej uczniowie przechowują nowe słowa, podzielone na odpowiednie kategorie, na osobnych stronach w ich zeszytach. Strony powinny mieć nagłówki z tytułami i informacjami o słowach, takimi jak: znaczenie, tłumaczenie, część mowy, przykłady itp. Kategorie są wybierane przez samych uczniów. Decydują oni także, jak kategoryzować słowa, dodając nowe pozycje do list lub tworzą nowy arkusz kategorii.
Kolejnymi sposobami jest używanie diagramów i drzew słów podczas nauki. Wizualizacje tworzą bardzo pomocne ramy do przechowywania słownictwa w pamięci uczniów. Są w stanie pokazać i podkreślić związki między elementami leksykalnymi, które mogą być różne (np. kolor, funkcja, aktywność, kształt). Przede wszystkim uczeń wybiera słowo tematyczne (np. bedroom), a następnie identyfikuje powiązane przedmioty (np. bed, wardrobe, carpet), które są zakreślone kółkami i połączone liniami ze sobą. Korzystne jest opisywanie przedmiotu słowami, rysowanie, stosowanie kolorów.
Kolejną techniką, która pomaga w zapamiętywaniu słownictwa, jest alphabetical index - indeks alfabetyczny. Dzięki tej metodzie uczeń może alfabetycznie porządkować elementy leksykalne i tworzyć własny słownik. Innymi słowy, uczeń zbiera przedmioty, których się nauczył. Jeśli rozpozna nowe słowo, dodaje je do indeksu. Ta metoda zapewnia pewien rodzaj porządku i ułatwia powtarzanie.
„Random items” to także jeden możliwych systemów uławiających zapamiętywanie. W tej metodzie uczeń pracuje z elementami leksykalnymi, których nauczył się podczas ostatnich kilku lekcji. Musi on podzielić te słowa na grupy, które mogą być gramatyczne, semantyczne itp. Najważniejsze jest umożliwienie uczniowi samodzielnego uporządkowania słownictwa. Dzięki tej okazji słownictwo może być subiektywnie uporządkowane w umyśle.
Wreszcie ostatnia z różnych strategii wzbogacania słownictwa nazywa się „metacognitive strategies” . Wybiera najskuteczniejsze metody studiowania, przeglądu i testowania słownictwa. Ponadto wiąże się to z planowaniem, monitorowaniem i oceną najlepszego sposobu uczenia się elementów leksykalnych. Ta technika decyduje również, które elementy należy się nauczyć, a które należy pominąć. Dodatkowo wiąże się to z korzystaniem z anglojęzycznych mediów, takich jak piosenki, filmy itp.
Podsumowując, skuteczne zapamiętywanie angielskiego słownictwa wiąże się z różnymi strategiami, które ułatwiają przechowywanie ich w pamięci uczniów. Dzięki nim uczeń może wybrać swoje ulubione i indywidualne techniki i preferencje, które wspierają jego autonomię i styl uczenia się. Dobry uczeń powinien jednak posługiwać się nie tylko jedną metodą, ale także stosować różne techniki.

Bibliografia:
- Bowen T. and Marks J. (1994), Inside Teaching. Options for English Language Teachers, Macmillan Heinemann, Oxford
- Carter R. and McCarthy M. (1988), Vocabulary and Language Teaching, Longman, London and New York
- Decarrico J.S. (2001), ”Vocabulary Learning and Teaching” in Celce-Murcia M. (ed.), Teaching English as a Second or Foreign Language, Heinle&Heinle, USA
- Doff A. (1988), Teach English, CUP, Cambridge
- Gairns R. and Redman S. (2002), Working with Words, CUP, Cambridge
- Nattinger J. (1988), “Some Current Trends in Vocabulary Teaching” in Carter R. and Mc Carthy M. Vocabulary and Language Teaching, Longman, London and New York, 62- 81
8- 12
- Goltz-Wasiucionek D. (2008), “Forget-Me-Nots Mnemotechniques (2)”,
Read J. (2000), Assesing Vocabulary, CUP, Cambridge
- Schmitt N. (2000), Vocabulary in Language Teaching, CUP, Cambridge
- Scrivener J. (2005), Learning Teaching, Longman, London and New York
- The Teacher, Number 1, 20-21
- Harmer J. (2001), How to Teach English, Longman, London and New York
- Lewis M. and Hill J. (1999), Practical Techniques for Language Teaching, Commercial Colour Press, London