Temat: W kręgu bohaterów romantycznych.
Lekcja ma charakter powtórzeniowy. Celem zajęć jest utrwalenie treści i problematyki poznanych utworów romantycznych. Szczególna uwaga będzie zwrócona na kreację bohatera romantycznego. W trakcie zajęć będą wykorzystywane metody aktywizujące, eksponujące, problemowe. Uczniowie będą brać udział w burzy mózgów, grach dydaktycznych, inscenizacji, pogadance.
Lektury, do których odnoszą się pytania w zaproponowanych zadaniach - grach:
„Cierpienia młodego Wertera”, „Giaur”, „Faust”, „Król olch”, „Romantyczność”, „Lilije”, „Świteź”, „Ucieczka”, ”Konrad Wallenrod”, „Dziady” cz. IV I cz. III, „Pan Tadeusz”, „Kordian”, „Nie – Boska komedia”.
I I KTO TO MÓWI?
Klasę dzielimy na grupy (5 zespołów). Każda z grup otrzymuję kartę pracy – najpierw część I, potem II. Poszczególne zespoły rozpoznają, który z poznanych bohaterów mógł wypowiedzieć poszczególne kwestie. Możemy też poprosić o podanie tytułu utworu. Odpowiedzi zapisywane są na arkuszu. Po upływie 5 minut liderzy grup podnoszą arkusze, odpowiedzi zostają wspólnie zweryfikowane. Za każdą poprawną odpowiedź grupy otrzymują punkt bądź punkty, jeśli uwzględnimy podanie tytułu utworu. Analogicznie pracujemy z II częścią karty .
KARTA PRACY - CZĘŚĆ I
1.Nie żałuję tego, co zrobiłam, ale lękam się kary, którą zapowiedział król niewiernym żonom.
2.Nie wierzę słowom dziewczyny, ona „duby smalone bredzi”. Jej ukochany bezpowrotnie odszedł , on nie żyje . Istnieje tylko to, co namacalne. Żadnych duchów nie ma!
3.Całe życie zmarnowałem, ślęcząc nad książkami i wiem, że nic nie wiem – oto jedyna mądrość, którą odkryłem. Pragnę biegać po łące, zadurzyć się po uszy, posmakować życie! Chcę odkryć tajemnice świata, nawet ......jeśli miałbym zaprzedać duszę diabłu!
4.Nie sądziłam, że ten chłopak się we mnie zakocha. Owszem, rozumieliśmy się bez słów, ale wiedział, że mam narzeczonego. Smutno mi na myśl o tym, że już go między nami nie ma.
5. Miałem wielki dylemat. Krewny poprosił mnie o wsparcie, bo groził mu najazd nieprzyjaciela. Mogłem rozdzielić wojsko i część pozostawić w swoim mieście, ale to nie uchroniłoby sąsiada. Bałem się też o poddanych. Córka poradziła mi, bym z całą drużyną jechał na odsiecz i nie lękał się o kobiety pozostawione w grodzie. Pojechałem.
6. Mówiłem ojcu, że tajemniczy król zaprasza mnie do swojej krainy, wabi pięknymi córkami. Uległem urokowi.
7.Zgrzeszyłam, bo skorzystałam z usług wiedźmy. Chciałam być wierna ukochanemu. Czary naruszyły spokój zmarłego. On powrócił, ale zabrał mnie ze sobą .
8. Mam na sumieniu zabójstwo. Nie żałuję. Kochałem. Musiałem pomścić śmierć ukochanej. Jej odejście odebrało mi sens życia. Czekam na śmierć.
9. Byliśmy szczęśliwym małżeństwem, ale los ojczyzny stał się dla ukochanego najważniejszy. Mąż musiał opuścić ojczyznę, zrozumiałam to i uszanowałam. Pojechałam za nim. Resztę życia spędziłam w wieży jako pustelnica. Jedno wiem, kochałam męża nad życie!
10. Nie sądziłem, że literatura, którą podsunąłem uczniowi może mu tak bardzo zaszkodzić. Dlaczego tak dosłownie potraktował historie w niej opisane?!
KARTA PRACY - CZĘŚĆ II
11. Moje życie było beztroskie .Wielu chłopców było zainteresowanych moją osobą, ale ja ich uczucia lekceważyłam. Żałuję, że drwiłam i szydziłam z adoratorów. Żałuję, że tyle osób skrzywdziłam. Wiem, czym jest samotność. Nie wiem, czym jest miłość.
12. Ha, ha. Śmieszny ten nasz gość – dziwnie wygląda, dziwnie mówi. Jakiś obłąkany, przyniósł kij i mówi, że to jego najlepszy przyjaciel.
13.Chciałem, by młody odnalazł cel w życiu. Pomyślałem, że jak opowiem mu o wyprawie Napoleona do Egiptu albo o bohaterstwie Kazimierza to wyrwę go z tego „jaskółczego niepokoju”. Nic z tego , myśl jego nadal smutna i serce rozbite.
14. Zaproponowałem, żeby starsi, nieżonaci , sieroty wraz ze mną poświęcili się dla dobra ogółu. Chciałem ocalić z rąk wroga tych najpotrzebniejszych ojczyźnie.
15. W więzieniu było strasznie, niektórzy tracili nadzieję. Opowiedziałem im bajkę o diable i zbożu, która miała ich pocieszyć.
16. Znalezienie męża to nie taka łatwa sprawa. Mam już swoje lata, zatem najwyższa pora rozejrzeć się za partnerem. Nie może być to człowiek zbyt młody ani zbyt stary, bez wątpienie musi być zamożny. Chcę wieść życie miejskie , w dostatku, a czas spędzać na podróżach.
17. Obwiniam się o śmierć żony, o to że zniszczyłem swoją rodzinę. Zamiast cieszyć się życiem rodzinnym, uległem złudnej piękności. Nie mogę spokojne żyć. Muszę odkupić swoje winy. Stanę się obrońcą Boga i wiary, porządku społecznego. Rewolucja to krwawa rzeź, boję się jej.
18.Cieszę się ,że moja narzeczona wyraziła zgodę na uwłaszczenie chłopów. Szkoda mi tych ludzi. Niech cieszą się własnością. Trochę ziemi nam ubędzie, ale wielkiej szkody nam to nie uczyni. Otrzymaliśmy w spadku zamek i kosztowności, dzięki nim i naszej pracy będziemy żyć dostatnio.
19. Przyszedł do mnie ten Polaczek, prosząc o błogosławieństwo ziemi ojczystej. Co on sobie myśli, trzeba dbać o swoją pozycję na arenie światowej. Kazałem mu podporządkować się carowi, bo jak nie to rzucę na jego naród klątwę.
20. Żałuję tego , co zrobiłem. Przylgnęła do mnie etykieta zdrajcy narodu. Cierpiałem podwójnie. Zabiłem człowieka z pobudek osobistych, ale z wrogiem się nie sprzymierzyłem. Opuściłem kraj, chciałem odkupić winę. Pokora, skrucha, oddanie ojczyźnie - tę drogę obrałem.
II KALAMBURY
Każda z grup losuje hasło związane z lekturami romantycznymi. Lider grupy rysuje na tablicy obrazkowe wyobrażenie hasła (bez użycia cyfr i liter). Uczeń może umieścić na rysunku tylko 4 elementy – obiekty. Po narysowaniu obrazka grupy zapisują odpowiedzi na arkuszach. Te grupy, które odgadną hasło, otrzymują punkt. Osoba chętna, która poprawnie wyjaśni termin, zdobywa punkt dla grupy. Nauczyciel zaznacza, że pojęcia kończą się na -izm/-yzm.
Hasła : wallenrodyzm, prometeizm, faustyzm, winkelriedyzm, werteryzm, bajronizm.
III INSCENIZACJE
Każda z grup otrzymuje scenkę do odegrania, bez użycia słów. Grupy rozpoznają, z jaką lekturą wiąże się scena i jak się nazywają bohaterowie biorący w niej udział. Po minutowej scenie, grupy zapisują na arkuszu odpowiedź – tytuł utworu, bohaterowie. Grupa, która rozpozna tytuł lektury i imiona bohaterów otrzymuje punkty (1 punkt za tytuł, 1 punkt za bohaterów).
Sceny:
1) „Dziady” Cz.III - Bal u Senatora – Senator, pani Rollison, Kmitowa
2) „Pan Tadeusz”- Spowiedź Jacka Soplicy – Jacek Soplica, Sędzia, Gerwazy
3) „Kordian” – Wizyta u papieża –Papież , Kordian, papuga
4) „Dziady” cz.IV – Pustelnik, Ksiądz, Dzieci
5) „Konrad Wallenrod” – Scena śmierci Konrada – Halban, Konrad
IV POSTAĆ ROMANTYKA
Na arkuszu bądź tablicy rysujemy zarys człowieka. Chętni uczniowie podchodzą i zapisują (bądź rysują) przy narysowanej postaci cechy (symbole) charakteryzujące bohatera romantycznego. Jest to ćwiczenie podsumowujące. Przy okazji wywiązuje się pogadanka utrwalająca temat.
Pod koniec lekcji podliczamy punkty. Nagradzamy ocenami cząstkowymi uczniów z grupy (grup), która otrzymała najwięcej punktów.
Lekcja bardzo aktywizuje uczniów. Metoda dramy, kalambury, zagadki w połączeniu z pracą zespołową zaciekawiają młodzież. W uczniach wyzwala się duch rywalizacji, a praca zespołowa integruje ich.