Czy można nauczyć dziecko patriotyzmu, by nie było nudno i patetycznie?

Wychowanie patriotyczne może w nas budzić niemiłe skojarzenia wiążące się z minioną epoką, lecz z prawdziwym patriotyzmem ma nie wiele wspólnego. Czy w dobie Internetu, smartfonów i nauczania zdalnego patriotyzm, to pusty i mało wartościowy frazes, czy też wartość którą powinniśmy rozbudzać i pielęgnować w naszych dzieciach?
Pojęcie PATRIOTYZM szeroko rozumiane jest jako „postawa szacunku, umiłowania i oddania własnej ojczyźnie oraz chęci ponoszenia za nią ofiar i gotowości do jej obrony. Charakteryzuje się przedkładaniem celów ważnych dla ojczyzny nad osobiste, gotowością do pracy dla jej dobra i w razie potrzeby, poświęcenia dla niej własnego zdrowia lub nawet życia. Patriotyzm to również umiłowanie i pielęgnowanie narodowej tradycji, kultury czy języka. Oparty jest na poczuciu więzi społecznej, wspólnoty kulturowej oraz solidarności z własnym narodem i społecznością.” (1)
Dzisiejsze czasy nie wymagają od nas przelewu krwi za jej wolność, ale już dzieci w wieku przedszkolnym możemy nauczyć szacunku poprzez dbanie o jej historię, kulturę i tradycje. Jak to zrobić, by w sposób przystępny ale i ciekawy rozbudzić miłość i szacunek do ojczyzny?
Pierwszy i chyba najważniejszy, to przykład nas dorosłych. Nie zapominajmy, że nasze dzieci, szczególnie w wieku przedszkolnym uczą się poprzez obserwację i naśladowanie. Wywieszenie zadbanej i estetycznej flagi w okresie świąt narodowych czy ważnych momentów dla naszego kraju stanowi najlepszy z najlepszych przykładów patriotyzmu dorosłych jak i wstęp do rozmowy z dzieckiem na temat flagi, jej barw czy historii.

Poniżej kilka innych form przybliżenia tematu naszym dzieciom:

1.Zajęcia plastyczne podczas których wykonamy wspólnie miniaturę flagi Polski - to lekcja historii dla przedszkolaków. Porównywanie jej kolorystyki z flagami innych państw, czy memory z wykorzystaniem flag utrwali jej wygląd i poszerzy zakres wiedzy o świecie.
2.Zabawa „palcem po mapie” zaprowadzi nas w mnóstwo ciekawych miejsc w naszym kraju i pozwoli nam zrobić rodzinną listę miejsc wartych odwiedzenia.
3.Lektura legend i baśni. O ile książki stricte historyczne nie wzbudzą w naszych dzieciach zainteresowania, to legendy mówiące o powstaniu państwa Polskiego czy stare baśnie o Polskich miastach rozbudzą w nich naturalną ciekawość, a także ukształtują zainteresowania czytelnicze (np. Legenda o Smoku Wawelskim, Królu Kraku, Lajkoniku, legenda o Warsie i Sawie, Syrence, Bazyliszku, Złotej Kaczce, dolnośląskie o Liczyrzepie, kujawskie o Piaście Kołodzieju, góralskie o śpiących Rycerzach, świętokrzyskie o czarownicach z Łysej Góry, czy o Dębie Bartku.)
4.Kultywowanie tradycji, świąt, świętowanie urodzin czy na przykład wysyłanie pocztówek z życzeniami to budowanie pomostu pomiędzy pokoleniami, a także czas bycia razem.
5.Polskie potrawy, które wspólnie przygotujecie dla najbliższych czy wyjaśnienie dzieciom gdzie można spotkać się z pyrą, a gdzie z kartaczami, to kulinarna wycieczka po różnych zakątkach naszego kraju.
6.Kampania promująca rodzime produkty „Wybieram bo Polskie”. Podczas codziennych zakupów warto uświadomić dzieciom, że nawet takie drobne wybory jak zakup polskich produktów ma znaczenie i buduje niewidzialną więź między kupującym, a np. rolnikiem czy przedsiębiorcą ,który swoją ciężką pracą buduje gospodarkę naszego kraju.
7.Wspólne uczestnictwo w wyborach. Rodzinny udział w tym ważnym wydarzeniu, to lekcja odpowiedzialności za losy naszego kraju, a zaangażowanie kilkulatka np. do wrzucenia karty do głosowania do urny budzi w nim piękne wspomnienia i kreuje przyszłego obywatela..
8.Wieczór pieśni patriotycznych i wykonanie własnoręcznie śpiewników z takimi utworami jak np. „Hej, chłopcy, bagnet na broń”, „Dziś do ciebie przyjść nie mogę”, „Jędrusiowa dola”. Wspólne odśpiewanie hymnu narodowego będzie dobrym momentem do przypomnienia prawidłowej postawy i właściwego zachowania podczas odśpiewywania hymnu.
9.Rodzinna wycieczka, podczas której na żywo doświadczymy historii i wyjątkowości takich miejsc jak Warszawa czy rynek w Krakowie.
Pamiętajmy, że patriotą nikt się nie rodzi. To codzienne życie niesie ze sobą wiele okazji do nauki patriotyzmu by stał się stylem życia i wychowania.

Iwona Świrska